Toelichting bij COM(2018)733 - Sluiting van een reeks akkoorden over compensaties in het kader van artikel XXI van de GATS i.v.m. toetreding van 13 landen tot de EU - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2018)733 - Sluiting van een reeks akkoorden over compensaties in het kader van artikel XXI van de GATS i.v.m. toetreding van 13 landen ... |
|---|---|
| bron | COM(2018)733   |
| datum | 08-11-2018 |
• Motivering en doel van het voorstel
Dit voorstel van de Commissie voor een besluit van de Raad heeft tot doel de tussen de Europese Unie en verscheidene WTO-leden tot stand gekomen compensatieakkoorden formeel goed te keuren, zodat een geconsolideerde GATS-lijst van specifieke verbintenissen kan worden verkregen die alle lidstaten bestrijkt die in 2006 lid waren van de Europese Unie (hierna 'de akkoorden' genoemd).
De voorwaarden waaronder WTO-leden diensten en dienstverleners van andere WTO-leden toegang verlenen tot hun markt zijn gespecificeerd in hun GATS-lijsten van specifieke verbintenissen. De oorspronkelijke lijst van specifieke verbintenissen van de Europese Unie en haar lidstaten (hierna 'de GATS-lijst van de EU' genoemd) dateert van 1994 en betreft alleen de twaalf lidstaten die toentertijd lid waren van de Europese Unie. De dertien lidstaten die in 1995 en 2004 zijn toegetreden tot de Europese Unie behielden hun eigen GATS-lijsten, die waren vastgesteld vóór hun toetreding tot de Europese Unie.
Opdat die dertien lidstaten geen verbintenissen zouden handhaven die in strijd zouden zijn met het communautaire acquis en zij zouden vallen onder de horizontale beperkingen die zijn opgenomen in de GATS-lijst van de EU, moest kennis worden gegeven van de wijziging en intrekking van bepaalde specifieke verbintenissen in de GATS-lijst van de EU en in de eigen GATS-lijsten van de dertien betrokken lidstaten, en moesten die individuele lijsten worden geconsolideerd met de GATS-lijst van de EU.
Daartoe heeft de Europese Unie de WTO op 28 mei 2004 in kennis gesteld van de wijziging en intrekking van bepaalde verbintenissen in de GATS-lijst van de EU en in de GATS-lijsten van de dertien betrokken lidstaten. De Europese Unie heeft daarop overeenkomstig artikel XXI van de GATS onderhandelingen aangeknoopt met achttien WTO-leden die beweerden door deze wijzigingen en intrekkingen getroffen te zijn. In de loop van die onderhandelingen bereikte de Europese Unie conform de conclusies van de Raad van 26 juli 2006 1 overeenstemming over de compensatie die de getroffen WTO-leden moest worden aangeboden. De wijzigingen en intrekkingen waarvan kennis was gegeven, werden samen met de overeengekomen compensaties verwerkt in een geconsolideerde GATS-lijst van de EU, waarvan de certificering overeenkomstig de WTO-regels ter zake is afgerond op 15 december 2006.
De Europese Unie was daarmee het eerste lid van de Wereldhandelsorganisatie dat met succes gebruikmaakte van de GATS-bepalingen over de wijziging en intrekking van specifieke verbintenissen. Dankzij de succesvolle consolidatie van de GATS-lijst van de EU konden haar verbintenissen inzake diensten worden gepresenteerd in één document dat de toenmalige vijfentwintig lidstaten bestreek (hierna 'de geconsolideerde lijst van de EU25' genoemd).
De overeengekomen compensaties vormden een bevredigend en evenwichtig resultaat van de onderhandelingen en moeten derhalve namens de Europese Unie worden goedgekeurd.
Bijgevolg heeft de Commissie op 27 maart 2007 een voorstel ingediend voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting van de akkoorden 2 .
Op 23 juli 2007 heeft de Raad overeenstemming bereikt over de tekst van een ontwerpbesluit van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, betreffende de sluiting van de akkoorden namens de Europese Unie en haar lidstaten 3 .
Op 11 oktober 2007 heeft het Parlement in een raadplegingsprocedure ingestemd met de sluiting van de akkoorden 4 .
In dit stadium heeft de Raad nog niet ingestemd met de sluiting van de akkoorden, die niet door alle betrokken lidstaten zijn geratificeerd.
Het feit dat de akkoorden nog niet formeel gesloten zijn, bemoeilijkt de consolidatie van de GATS-lijst van de EU met betrekking tot de lidstaten die na 2006 tot de Europese Unie zijn toegetreden, aangezien de WTO-leden die beweerden te zijn getroffen door de wijzigingen van de lijsten van die lidstaten weigeren om in dit proces mee te gaan tot er duidelijkheid is over de juridische status van de akkoorden.
• Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein
De onderhandelingen over en de sluiting van de akkoorden vormen een noodzakelijke stap voor de inwerkingtreding van een gemeenschappelijke GATS-lijst voor de hele Europese Unie. De inwerkingtreding van de lijst van de EU25 is enerzijds nodig om ervoor te zorgen dat alle betrokken lidstaten door dezelfde horizontale beperkingen worden bestreken en dat hun verbintenissen niet in strijd zijn met het acquis communautaire, en anderzijds om verder te gaan met de consolidatie.
• Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie
De akkoorden zijn ten volle verenigbaar met het beleid van de Europese Unie en vereisen niet dat de Europese Unie haar regels, voorschriften of normen op enig gereglementeerd gebied wijzigt. De akkoorden vrijwaren de openbare diensten en zijn niet van invloed op het recht van overheden om te reguleren in het algemeen belang.
2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
• Rechtsgrondslag
Op 18 februari 2008 heeft de Commissie het Hof van Justitie van de Europese Unie verzocht om een advies uit hoofde van artikel 300, lid 6, EG over de vraag of de Europese Unie de bevoegdheid had om de akkoorden alleen te ondertekenen en te sluiten. In advies 1/08 van 30 november 2009 5 concludeerde het Hof dat de akkoorden volgens de regels die golden vóór de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon moesten worden gesloten door de Europese Unie en haar lidstaten.
In advies 2/15 van 16 mei 2017 6 heeft het Hof bevestigd dat de EU na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon exclusief bevoegd is met betrekking tot alle aangelegenheden die werden bestreken door de overeenkomst waarover met Singapore was onderhandeld, met uitzondering van andere dan directe investeringen en de beslechting van geschillen tussen investeerders en staten waarbij de lidstaten verweerder zijn, welke aangelegenheden volgens het Hof onder een gedeelde bevoegdheid van de Europese Unie en de lidstaten vallen. Het Hof leidde de exclusieve bevoegdheid van de EU af uit de werkingssfeer van de gemeenschappelijke handelspolitiek krachtens artikel 207, lid 1, VWEU en uit artikel 3, lid 2, VWEU (op grond van de gevolgen voor bestaande gemeenschappelijke regels in afgeleide wetgeving).
Overeenkomstig advies 2/15 moeten alle aangelegenheden die door de akkoorden worden bestreken ook worden geacht onder de bevoegdheid van de Europese Unie, en meer in het bijzonder binnen de werkingssfeer van artikel 91, artikel 100, lid 2, en artikel 207 VWEU te vallen.
De akkoorden moeten door de Europese Unie worden gesloten bij een besluit van de Raad op basis van artikel 218, lid 6, VWEU, na goedkeuring van het Europees Parlement.
• Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)
De akkoorden, zoals deze aan de Raad worden voorgelegd, bestrijken geen aangelegenheden die niet onder de exclusieve bevoegdheid van de Europese Unie vallen.
• Evenredigheid
Het voorstel tot sluiting van de akkoorden gaat niet verder dan nodig is om de doelstelling van een geconsolideerde GATS-lijst voor de hele Europese Unie te bereiken.
• Keuze van het instrument
Dit voorstel voor een besluit van de Raad wordt ingediend overeenkomstig artikel 218, lid 6, VWEU, uit hoofde waarvan de Raad een besluit vaststelt waarbij machtiging wordt verleend tot sluiting van overeenkomsten. Er bestaat geen ander rechtsinstrument dat kan worden gebruikt om de in dit voorstel geformuleerde doelstelling te bereiken.
3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING
• Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan
Niet van toepassing.
• Raadpleging van belanghebbenden
Niet van toepassing.
• Bijeenbrengen en gebruik van expertise
Niet van toepassing.
• Effectbeoordeling
Niet van toepassing.
• Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging
De akkoorden vallen niet onder Refit-procedures.
• Grondrechten
Het voorstel heeft geen negatieve gevolgen voor de bescherming van de grondrechten in de Europese Unie.
4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
De akkoorden zullen naar verwachting geen financiële gevolgen hebben voor de begroting van de EU.
5. OVERIGE ELEMENTEN
• Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage
Niet van toepassing.
• Toelichtende stukken (bij richtlijnen)
Niet van toepassing.
• Artikelsgewijze toelichting
De akkoorden maken het mogelijk veertien van de zeventien verschillende GATS-lijsten die van toepassing zijn op het grondgebied van de Europese Unie te consolideren in één enkele tekst.