Toelichting bij COM(2018)891 - Wijziging van Verordening 428/2009 door de verlening van een algemene uitvoervergunning voor de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik naar het Verenigd Koninkrijk - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2018)891 - Wijziging van Verordening 428/2009 door de verlening van een algemene uitvoervergunning voor de uitvoer van producten voor ... |
|---|---|
| bron | COM(2018)891   |
| datum | 19-12-2018 |
• Motivering en doel van het voorstel
Op 29 maart 2017 heeft het Verenigd Koninkrijk kennisgegeven van zijn voornemen om zich uit de Unie terug te trekken krachtens artikel 50 van het Verdrag betreffende de Europese Unie. Dit betekent dat de primaire en secundaire wetgeving van de Unie, indien het terugtrekkingsakkoord 1 niet wordt geratificeerd, met ingang van 30 maart 2019 ("de terugtrekkingsdatum") niet langer van toepassing is op het Verenigd Koninkrijk. Het Verenigd Koninkrijk wordt dan een derde land.
De mededeling van de Commissie over "Voorbereidingen voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie op 30 maart 2019: een noodplan" van 13 november 2018 2 bevat de noodmaatregelen die de Commissie wil treffen voor het geval dat op de terugtrekkingsdatum geen terugtrekkingsakkoord in werking treedt. In die mededeling worden door de Commissie de maatregelen opgesomd die zij noodzakelijk acht en herinnert zij eraan dat in een later stadium aanvullende maatregelen nodig kunnen zijn.
De Europese Raad (art. 50) heeft op 13 december 2018 zijn oproep herhaald de werkzaamheden te intensiveren teneinde op alle niveaus voorbereid te zijn op de gevolgen van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk, en daarbij rekening te houden met alle mogelijke uitkomsten. Deze handeling maakt deel uit van een pakket maatregelen dat de Commissie naar aanleiding van deze oproep aanneemt.
Bij Verordening (EG) nr. 428/2009 van de Raad van 5 mei 2009 tot instelling van een communautaire regeling voor controle op de uitvoer, de overbrenging, de tussenhandel en de doorvoer van producten voor tweeërlei gebruik 3 is een gemeenschappelijk stelsel voor de controle op de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik tot stand gebracht, in lijn met de internationale verbintenissen en verantwoordelijkheden van de lidstaten en van de Europese Unie (EU). Krachtens die verordening is voor de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik naar derde landen een vergunning vereist. Deze vergunning kan een individuele, een globale of een algemene vergunning zijn. Teneinde het concurrentievermogen van de EU te ondersteunen en een gelijk speelveld voor alle exporteurs in de Unie te creëren, en tegelijkertijd een hoog veiligheidsniveau en volledige naleving van de internationale verplichtingen te waarborgen, voorziet Verordening (EG) nr. 428/2009 van de Raad in 'uniale algemene uitvoervergunningen' voor de uitvoer van bepaalde producten voor tweeërlei gebruik naar bepaalde derde landen onder bepaalde voorwaarden. Meer in het bijzonder voorziet bijlage IIa bij de verordening in een uniale algemene uitvoervergunning ("EU001") voor bepaalde transacties die weinig risico opleveren, bijvoorbeeld uitvoer naar Australië, Canada, Japan, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Zwitserland (met inbegrip van Liechtenstein) en de Verenigde Staten van Amerika.
De terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie zonder een akkoord is van invloed op de handel in producten voor tweeërlei gebruik tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk: overeenkomstig Verordening (EG) nr. 428/2009 van de Raad zal voor de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik uit de EU naar het Verenigd Koninkrijk met ingang van de terugtrekkingsdatum een uitvoervergunning vereist zijn die is afgegeven door de bevoegde nationale autoriteit van de lidstaat waar de exporteur gevestigd is.
Er zijn een aantal redenen waarom het Verenigd Koninkrijk moet worden toegevoegd aan de lijst van landen waarvoor uitvoervergunning EU001 geldig is:
·het Verenigd Koninkrijk is een partij bij relevante internationale verdragen en lid van internationale regimes op het gebied van non-proliferatie en leeft de daarmee verband houdende verplichtingen en toezeggingen ten volle na;
·het Verenigd Koninkrijk leeft zijn verplichtingen in het kader van sancties uit hoofde van een door de Raad vastgesteld besluit of gemeenschappelijk standpunt of uit hoofde van een besluit van de OVSE, dan wel krachtens een resolutie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, ten volle na;
·het Verenigd Koninkrijk voert in overeenstemming met de bepalingen en doelstellingen van de desbetreffende verordening evenredige en passende controles uit met het oog op een doeltreffende aanpak van overwegingen omtrent het voorgenomen eindgebruik en het onttrekkingsgevaar.
Het is bovendien noodzakelijk een uniforme en consistente toepassing van de controles in de hele EU te waarborgen teneinde een gelijk speelveld voor exporteurs in de EU te creëren en de veiligheid van de EU en de internationale veiligheid te beschermen.
Dit voorstel heeft geen gevolgen voor de lopende gewone wetgevingsprocedure tot herschikking van Verordening (EG) nr. 428/2009 van de Raad, zoals voorgesteld door de Commissie op 28 september 2016 4 .
• Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie
Krachtens de EU-regeling voor controle op de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik baseren de nationale bevoegde autoriteiten zich voor de afgifte van uitvoervergunningen normaliter op een beoordeling per geval. Mocht voor de uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk een specifieke vergunning worden vereist, dan zou dit waarschijnlijk aanzienlijke administratieve lasten voor exporteurs en bevoegde autoriteiten veroorzaken en een ongelijk speelveld voor exporteurs in de lidstaat dreigen te creëren, waardoor de goede werking van de interne markt en van de gemeenschappelijke handelspolitiek in het gedrang kan komen. Deze ontwrichtende gevolgen kunnen worden ondervangen door het Verenigd Koninkrijk toe te voegen aan de lijst van bestemmingen waarvoor uitvoervergunning EU001 geldig is. Dit voorstel is dus in overeenstemming met de algemene aanpak inzake noodmaatregelen om een terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord op te vangen.
Aangezien het Verenigd Koninkrijk een belangrijke bestemming is voor de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik en het de volledige naleving van de relevante internationale verplichtingen en toezeggingen nastreeft en waarborgt, is de toevoeging van het Verenigd Koninkrijk aan de lijst van bestemmingen waarvoor uitvoervergunning EU001 geldig is bovendien in overeenstemming met de doelstellingen van de desbetreffende verordening op het gebied van de internationale veiligheid en de veiligheid van de EU.
2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
• Rechtsgrondslag
De rechtsgrondslag is artikel 207 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).
• Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)
Niet van toepassing aangezien internationale handel een exclusieve bevoegdheid van de EU is.
• Evenredigheid
De voorgestelde verordening wordt beschouwd als evenredig aangezien hierdoor onevenredige verstoringen van de handel en buitensporige administratieve lasten ten aanzien van de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik uit de EU naar het Verenigd Koninkrijk worden vermeden en tegelijkertijd de internationale veiligheid en de veiligheid van de EU worden gehandhaafd. Zij gaat niet verder dan nodig is om deze doelstelling te verwezenlijken en omvat geen ruimere wijzigingen.
• Keuze van het instrument
Dit voorstel omvat een beperkte wijziging om een zeer specifieke en eenmalige situatie aan te pakken. Aangezien de lijst van derde landen waarvoor uitvoervergunning EU001 geldig is bij Verordening (EG) nr. 428/2009 van de Raad is vastgesteld en gezien het feit dat de Commissie niet bevoegd is om andere landen aan deze lijst toe te voegen, lijkt een verordening van het Europees Parlement en de Raad de enige passende vorm van rechtshandeling om deze situatie aan te pakken.
3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING
• Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan
Niet van toepassing wegens de uitzonderlijke en eenmalige aard van de gebeurtenis die dit voorstel nodig maakt.
• Raadpleging van belanghebbenden
Door de specifieke omstandigheden waarin de onderhandelingen over de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie plaatsvinden en de voortdurend evoluerende situatie waren de mogelijkheden voor een openbare raadpleging over het voorstel zeer beperkt. De uitdagingen die voortvloeien uit de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU en de mogelijke oplossingen zijn echter door verschillende belanghebbenden en vertegenwoordigers van de lidstaten aan de orde gesteld.
• Effectbeoordeling
In overeenstemming met de richtsnoeren voor betere regelgeving hoeft wegens de uitzonderlijke aard van de situatie geen effectbeoordeling te worden uitgevoerd. Afgezien van de voorgestelde optie zijn er geen beleidsopties mogelijk die hiervan materieel verschillen.
• Grondrechten
Dit voorstel heeft geen gevolgen voor de toepassing of de bescherming van de grondrechten.
4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
Niet van toepassing.
5. OVERIGE ELEMENTEN
• Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage
Niet van toepassing wegens de kortstondige aard van de voorgestelde maatregel.