Toelichting bij COM(2020)32 - Verlenging van de Overeenkomst voor wetenschappelijke en technologische samenwerking met Oekraïne

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

De Overeenkomst voor samenwerking op wetenschappelijk en technologisch gebied tussen de Europese Gemeenschap en Oekraïne 1 (hierna “de overeenkomst” genoemd) werd op 4 juli 2002 in Kopenhagen ondertekend en werd gesloten voor een eerste periode eindigend op 31 december 2002. Overeenkomstig artikel 12, onder b), van de overeenkomst kan de overeenkomst met instemming van beide partijen telkens met vijf jaar worden verlengd. De overeenkomst is tot dusver tweemaal verlengd: in 2011 2 en 2014 3 .

De overeenkomst is op 7 november 2019 verstreken.

De verlenging van de overeenkomst voor een aanvullende periode van vijf jaar is in het wederzijds belang van beide partijen bij de overeenkomst, teneinde de samenwerking tussen de EU en Oekraïne op gezamenlijke prioritaire gebieden van wetenschap en technologie (W&T) die wederzijdse voordelen oplevert, te blijven bevorderen.

Oekraïne heeft een lange traditie van wetenschappelijke en technologische excellentie en ondanks de moeilijkheden van de laatste jaren beschikt het land nog steeds over eersteklaswetenschap en -wetenschappers, en is het een belangrijke actor op het gebied van wetenschap, technologie en innovatie (WTI) in het nabuurschap van de Unie. De samenwerking tussen de Unie en Oekraïne is van oudsher zeer actief geweest, met name op het gebied van geavanceerde/nieuwe materialen, IT-technologie, fysica en astronomie, engineering, landbouwtechnologie, nanotechnologie, biotechnologie en toepassingen daarvan in verschillende sectoren, zoals luchtvaart, energie en biogeneeskunde, met name immuuntherapieën voor kanker.

Tijdens de op 29 januari 2019 te Kiev gehouden vergadering van het gezamenlijk comité EU-Oekraïne voor samenwerking op het gebied van wetenschap en technologie dat bij de overeenkomst is ingesteld, hebben beide partijen hun voornemen kenbaar gemaakt om de overeenkomst voor een nieuwe periode van vijf jaar te verlengen, waarmee zij de vooruitgang erkennen die is geboekt bij de verbetering van de samenwerking tussen de EU en Oekraïne op het gebied van onderzoek en innovatie. De regering van Oekraïne is aan haar zijde reeds begonnen met het verlengingsproces.

De inhoud van de verlengde overeenkomst zal identiek zijn aan de inhoud van de huidige overeenkomst. De verlengde overeenkomst zal voor geen van beide partijen nieuwe of aanvullende rechten en verplichtingen creëren, maar zal de tussen de partijen reeds bestaande rechtsregels inzake wetenschappelijke en technologische samenwerking verlengen.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

Dit initiatief is volledig in overeenstemming met de strategie voor internationale samenwerking van de EU op het gebied van onderzoek en innovatie 4 en met de internationale toenaderingsactiviteiten van de vorige en de nieuwe Commissie, waarbij Oekraïne een strategische partner van de EU is op het gebied van onderzoek en innovatie.

De overeenkomst is ook een middel voor de uitvoering van de strategie voor internationale samenwerking van de EU op het gebied van onderzoek en innovatie, waarin de onderzoeks- en innovatiesector van de EU tot meer internationalisering en openheid wordt opgeroepen.

Deze overeenkomst vormt een aanvulling op de Horizon 2020-associatieovereenkomst, die specifiek gericht is op de voorwaarden voor de deelname van Oekraïne aan het Horizon 2020-programma. De verlenging van deze W&T-overeenkomst zou het mogelijk maken het algemene overkoepelende rechtskader voor bilaterale WTI-samenwerking te behouden en een belangrijk politiek signaal afgeven over het belang dat de EU aan de samenwerking met Oekraïne hecht.

• Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

In de algemene EU-strategie voor het buitenlands en veiligheidsbeleid wordt bevestigd dat samenwerking op het gebied van onderzoek een belangrijk aspect van het buitenlands beleid van de EU is en wordt deze samenwerking beschouwd als een essentieel onderdeel van sterkere sociaaleconomische banden.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

De bevoegdheid van de EU om internationaal op te treden inzake onderzoek en technologische ontwikkeling is gebaseerd op artikel 186 VWEU. De procedurele rechtsgrondslag van dit voorstel is artikel 218, lid 6, tweede alinea, punt a), onder v), VWEU.

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

De EU en haar lidstaten hebben parallelle bevoegdheden op het gebied van onderzoek en technologische ontwikkeling overeenkomstig artikel 4, lid 3, VWEU. Het optreden van de EU kan derhalve niet worden vervangen door optreden van de lidstaten.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging

Dit initiatief maakt geen deel uit van de Refit-agenda.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Er zijn alleen personele en administratieve middelen nodig; deze zijn opgenomen in het financieel memorandum.

In het licht van bovenstaande overwegingen verzoekt de Commissie de Raad:

– namens de Unie, en na goedkeuring door het Europees Parlement, de verlenging met een nieuwe periode van vijf jaar (d.w.z. van 9/11/2019 tot en met 8/11/2024) van de Overeenkomst voor wetenschappelijke en technologische samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en Oekraïne goed te keuren; en

– de voorzitter van de Raad te machtigen, de persoon (personen) aan te wijzen die bevoegd is (zijn) om de regering van Oekraïne ervan in kennis te stellen dat de Unie haar interne procedures, nodig voor de inwerkingtreding van deze verlengde overeenkomst, heeft voltooid.