Bijlagen bij COM(2017)30 - Versterking van de rechten van de burgers in een Unie van democratische verandering - Verslag over het EU-burgerschap 2017 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2017)30 - Versterking van de rechten van de burgers in een Unie van democratische verandering - Verslag over het EU-burgerschap 2017. |
|---|---|
| document | COM(2017)30   |
| datum | 24 januari 2017 |
Follow-up van het verslag over het EU-burgerschap 2013: voortgang bij de tenuitvoerlegging van twaalf maatregelen
In haar verslag over het EU-burgerschap 2013 heeft de Commissie twaalf maatregelen uitgewerkt om het leven van EU burgers te verbeteren en belemmeringen die hen verhinderen om te genieten van hun EU-rechten nog meer weg te nemen. In deze bijlage wordt een overzicht gegeven van de voornaamste maatregelen die de Commissie heeft genomen om haar toezeggingen van 2013 na te komen.
Maatregel 1: De herziening van de verordening betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels om het voor burgers gemakkelijker te maken om een baan te vinden in een ander EU-land
De EU-voorschriften inzake de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels beschermen de socialezekerheidsrechten van burgers bij verhuizing naar een andere lidstaat. De voorschriften zorgen er bijvoorbeeld voor dat een individu op hetzelfde moment slechts in een land verzekerd kan zijn, dat zijn of haar verzekerde tijdvakken kunnen worden opgenomen in de in een ander EU-land vervulde tijdvakken van verzekering en dat uitkeringen kunnen worden betaald in een ander EU-land.
Nadat de standpunten van het publiek door middel van twee raadplegingen werden gepeild (van december 2012 tot en met maart 2013 en van juli tot en met oktober 2015), heeft de Commissie op 13 december een herziening van de verordeningen betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels voorgesteld 127 om ervoor te zorgen dat deze voorschriften geschikt, duidelijk en eerlijk blijven en bijdragen aan een diepgaandere en beter functionerende en rechtvaardigere Europese arbeidsmarkt. De herziening stelt lidstaten in staat fraude of misbruik beter te voorkomen en te bestrijden, waarbij erop wordt toegezien dat vrij verkeer van werknemers niet wordt gehinderd. Daarmee maakt dit initiatief het gemakkelijker om het recht van vrij verkeer van burgers uit te oefenen door ervoor te zorgen dat de coördinatie van de sociale zekerheid efficiënt en doeltreffend is.
De herziening actualiseert de coördinatievoorschriften ten aanzien van werkloosheidsuitkeringen, langdurige zorg, toegang tot sociale uitkeringen door niet-werkende burgers, en de terbeschikkingstelling van werknemers. Volgens het voorstel kunnen werkzoekenden hun werkloosheidsuitkeringen meenemen naar een andere lidstaat gedurende ten minste 6 maanden in plaats van de huidige periode van 3 maanden. Zo kunnen zij gemakkelijker werk vinden en kan de werkloosheid in de hele EU worden aangepakt en de vaardigheidskloof overbrugd. Dit nieuwe voorschrift zal worden gecombineerd met een mechanisme voor intensievere samenwerking voor het ondersteunen van werkzoekenden bij het zoeken naar een baan, waardoor het waarschijnlijker wordt dat zij integreren op de arbeidsmarkt.
Maatregel 2: Jongeren in de EU helpen hun vaardigheden te ontwikkelen en de arbeidsmarkt te betreden door een kwaliteitskader voor stages te ontwikkelen
In maart 2014 heeft de Raad op voorstel van de Commissie een kwaliteitskader voor stages goedgekeurd 128 , zodat cursisten hoogwaardige werkervaring kunnen opdoen onder veilige en eerlijke omstandigheden en hun kansen op het vinden van een goede kwaliteit stijgen. De Commissie heeft een groot aantal belanghebbenden geraadpleegd, met inbegrip van kleine ondernemingen, om ervoor te zorgen dat het kader noch te prescriptief noch te belastend zou zijn. Het kader vergroot de transparantie met betrekking tot stagevoorwaarden, bijvoorbeeld door te eisen dat stages zijn gebaseerd op een schriftelijke stageovereenkomst. De Commissie houdt de uitvoering van het kader in alle lidstaten in het oog.
Bovendien heeft de Commissie de website „Je eerste Eures-baan” gelanceerd om jongeren in de EU te ondersteunen bij het ontwikkelen van vaardigheden en het toetreden tot de arbeidsmarkt. Het is de bedoeling om in een eerste projectfase van „Je eerste Eures-baan” de grensoverschrijdende mobiliteit te verbeteren voor 5 000 jongeren 129 . Deze website helpt jongeren tussen 18 en 35 uit de Europese Economische Ruimte bij het zoeken naar een baan, stageplaats of leerwerkplek in een ander land. Werkgevers kunnen in een ander EU-land ook geschikte kandidaten vinden voor hun moeilijk te vervullen vacatures.
Maatregel 3: Werken aan oplossingen voor het wegnemen van belemmeringen voor EU-burgers en hun familieleden die in een ander EU-land dan hun land van herkomst verblijven met betrekking tot identiteits- en verblijfsdocumenten die door lidstaten worden afgegeven
Eind 2015 heeft de Commissie een omvattend onderzoek opgezet naar identiteitskaarten en verblijfsdocumenten die door de lidstaten worden afgegeven aan hun onderdanen, mobiele EU-burgers en hun familieleden die op hun grondgebied verblijven 130 .
Op 8 december 2016 heeft de Commissie een actieplan voor documentbeveiliging vastgesteld waarin specifieke acties worden omschreven ter verbetering van de beveiliging van reisdocumenten, waaronder een actie met betrekking tot nationale identiteitskaarten die worden afgegeven door lidstaten en verblijfsdocumenten voor EU-burgers die in een andere lidstaat verblijven en voor hun gezinsleden 131 .
Maatregel 4: Bevorderen van fiscale beste praktijken in grensoverschrijdende situaties en zorgen voor de correcte toepassing van de EU-wetgeving om het voor Europese burgers die over de grenzen heen verhuizen of actief zijn gemakkelijker te maken om te gaan met verschillende fiscale regimes
Om vast te stellen met welke eventuele fiscale problemen EU-burgers worden geconfronteerd wanneer zij over de grenzen heen verhuizen of actief zijn, heeft de Commissie studies opgezet om huidige grensoverschrijdende administratieve praktijken van de lidstaten te onderzoeken 132 en om te onderzoeken of en in hoeverre de belastingplichtigen die grensoverschrijdend actief zijn, te maken krijgen met hogere fiscale nalevingskosten dan belastingplichtigen die actief zijn binnen een enkele lidstaat 133 . Bovendien heeft de Commissie een deskundigengroep uit de particuliere sector opgericht om problemen op het gebied van grensoverschrijdend personenbelasting en successiebelasting te onderzoeken en mogelijke oplossingen te zoeken. De groep heeft haar bevindingen in twee verslagen gepubliceerd 134 . De belangrijkste problemen in grensoverschrijdende situaties die in het verslag werden benadrukt waren dubbele belastingheffing, administratieve ingewikkeldheid bij de omgang met twee of meer belastingautoriteiten, moeilijkheden bij het verkrijgen van voldoende informatie van de verschillende betrokken belastingautoriteiten, en discriminatie. De Commissie kan en zal doorgaan om gerechtelijke stappen te ondernemen ter bestrijding van fiscale discriminatie. Zij zal pragmatische manieren bevorderen om deze problemen aan te pakken, onder meer door het gebruik van bestaande instrumenten voor probleemoplossing in de interne markt, zoals SOLVIT, aan te moedigen, door een bredere acceptatie van grensoverschrijdende fiscale beste praktijken te bevorderen en door betere samenwerking tussen de belastingdiensten en belastingplichtigen aan te moedigen, met name om te waarborgen dat belastingplichtigen over voldoende informatie beschikken over hun rechten en plichten.
Maatregel 5: De oprichting van een „voertuiginformatieplatform” om de erkenning van technische certificaten te vergemakkelijken, waardoor het voor burgers eenvoudiger en veiliger wordt om te reizen naar een andere EU-lidstaat
Richtlijn 2014/45/EU betreffende periodieke technische controle van motorvoertuigen en aanhangwagens trad in werking op 3 april 2014 135 . In het kader van het „pakket inzake technische controles” werden twee andere richtlijnen goedgekeurd: Richtlijn 2014/46/EU inzake de kentekenbewijzen van motorvoertuigen, op basis waarvan gegevens van geregistreerde motorvoertuigen moeten worden bewaard in een elektronisch register en de vergunning om een voertuig in het wegverkeer te gebruiken kan worden opgeschort wanneer dat voertuig een onmiddellijk gevaar voor de verkeersveiligheid vormt; en Richtlijn 2014/47/EU betreffende de technische controle langs de weg van bedrijfsvoertuigen, op basis waarvan risicoprofielen van de exploitanten worden gecreëerd, zorgt voor een betere regulering van controles langs de weg (waarbij ook elke vorm van discriminatie op grond van de nationaliteit van de bestuurder of het land van inschrijving van het voertuig wordt uitgesloten) en omvat wegcontroles van het vastzetten van de lading.
Maatregel 6: De mobiliteit van personen met een handicap binnen de EU bevorderen door in 2014 een wederzijds erkende EU-gehandicaptenkaart te ontwikkelen, waardoor binnen de EU gelijke toegang wordt gewaarborgd tot bepaalde voordelen (voornamelijk op het gebied van vervoer, toerisme, cultuur en ontspanning).
De arbeidsparticipatie van personen met een handicap is laag (momenteel ongeveer 48 %) en een derde van hen wordt met armoede bedreigd. Ook krijgen personen met een handicap te maken met praktische problemen bij het reizen naar een ander EU-land, bijvoorbeeld omdat hun gehandicaptenkaarten of status niet altijd worden erkend. Daarom heeft de Commissie het project voor een Europese gehandicaptenkaart ter ondersteuning van de wederzijdse erkenning van de gehandicaptenstatus ter hand genomen. Een speciale studie (2010) van het academisch netwerk van Europese deskundigen inzake handicaps toonde de verscheidenheid in de uitkeringen die in de lidstaten op basis van verschillende erkenningscriteria worden toegekend.
In een eerste fase heeft de Commissie 1,5 miljoen EUR ter beschikking gesteld van de lidstaten en in 2015 een oproep gedaan voor projecten om de totstandbrenging van een wederzijds erkende Europese gehandicaptenkaart en de daaruit voortvloeiende voordelen te vergemakkelijken 136 . Zij verstrekt ook financiële steun aan de vijftien deelnemende lidstaten en heeft verschillende fasen van de kaart gelanceerd. Acht landen hebben een aanvraag ingediend om deel te nemen aan het project en werden geselecteerd: België, Cyprus, Estland, Finland, Italië, Malta, Slovenië en Roemenië. De projecten is in februari 2016 van start gegaan en duurt 18 maanden.
De EU-gehandicaptenkaart, die een gemeenschappelijk ontwerp zal hebben, waarborgt een gelijke toegang tot bepaalde voordelen, voornamelijk op het gebied van cultuur, ontspanning, sport en vervoer. De kaart wordt erkend door de EU-landen die op vrijwillige basis aan het systeem deelnemen. De kaart vormt geen wijziging van de nationale erkenningscriteria of regels. Lidstaten behouden hun vrijheid om te beslissen wie in aanmerking komt voor de kaart, gebruikmakend van de nationale definitie van het begrip „handicap”, en om de procedures voor de afgifte te bepalen.
Maatregel 7: Een pakket rechtsinstrumenten voorstellen om de rechten van verdachten of beklaagden in strafprocedures verder te versterken, en daarbij specifiek rekening houden met kinderen en kwetsbare burgers
Op 27 november 2013 heeft de Commissie een pakket van vijf maatregelen voor een verdere versterking van de procedurele waarborgen voor burgers in strafprocedure goedgekeurd. De drie door de Commissie voorgestelde richtlijnen werden in 2016 aangenomen:
• In de richtlijn inzake het vermoeden van onschuld worden gemeenschappelijke normen van dit beginsel en het recht om bij de terechtzitting aanwezig te zijn, vastgesteld 137 .
• De richtlijn inzake procedurele waarborgen voor kinderen in een strafprocedure vormt een aanzienlijke verbetering van de Europese normen inzake jeugdstrafrecht 138 .
• De richtlijn betreffende rechtsbijstand zorgt ervoor dat het recht op toegang tot een advocaat ook een effectief recht is voor degenen die zich geen advocaat kunnen veroorloven, met name in het beginstadium van de procedure, wanneer verdachten door de politie worden ondervraagd 139 .
De uitvoering door de lidstaten is aan de gang.
Verder heeft de Commissie twee aanbevelingen goedgekeurd betreffende de bijzondere waarborgen van kwetsbare verdachten in een strafprocedure (2013/C 738/02) en betreffende rechtsbijstand in strafprocedures (2013/C 378/03).
Maatregel 8: De herziening van de Europese procedure voor geringe vorderingen om de beslechting van geschillen over aankopen in een ander EU-land te vergemakkelijken
In november 2013 heeft de Commissie een verbetering van de Europese procedure voor geringe vorderingen voorgesteld om EU-burgers die nog steeds problemen ondervinden bij het onlinewinkelen beter te beschermen en voor te lichten 140 .
Door de nieuwe verordening die eind 2015 is aangenomen en in juli 2017 in werking treedt 141 , wordt de werkingssfeer van de Europese procedure voor geringe vorderingen uitgebreid tot een waarde van 5 000 EUR . Deze en andere wijzigingen maken van de Europese procedure voor geringe vorderingen een sneller en goedkoper instrument voor de handhaving van de rechten van consumenten en voor grensoverschrijdende inning van schuldvorderingen.
Maatregel 9: Het ontwikkelen van een model voor de online weergave van de belangrijkste vereisten zodat de informatie over digitale producten duidelijker is en gemakkelijker te vergelijken en het lanceren van een bewustmakingscampagne in de hele EU over de rechten van consumenten
Via haar bewustmakingscampagne over de rechten van consumenten 142 heeft de Commissie burgers geïnformeerd over de rechten die zij genieten krachtens de EU-consumentenwetgeving en waar zij bij vragen of problemen terecht kunnen voor meer informatie, advies of hulp (portaal Uw Europa 143 , ECC-Net, enz.). De campagne, die liep van het voorjaar 2014 tot maart 2016, was gericht op het verhogen van de algemene kennis van consumenten over hun EU-brede rechten als consument. Er was bijzondere aandacht voor de richtlijn consumentenrechten 144 , de richtlijn oneerlijke handelspraktijken, 145 de richtlijn oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten 146 en de richtlijn betreffende de verkoop van en de garanties voor consumptiegoederen 147 .
Maatregel 10: Zorgen dat lokale overheden instrumenten krijgen om het recht van vrij verkeer van EU-burgers ten volle te kunnen toepassen
De Commissie lanceert een e-opleidingsinstrument over het EU-recht van vrij verkeer. Dit instrument, dat in samenwerking met de lidstaten is ontwikkeld, wordt ter beschikking gesteld in alle EU-talen. Dit helpt loketambtenaren die een belangrijke rol spelen bij de handhaving van het recht van vrij verkeer van EU-burgers, met name lokale overheden, om een beter inzicht te krijgen in de rechten en verplichtingen die gepaard gaan met het recht van vrij verkeer van EU-burgers, en dit leidt derhalve tot een verbetering van de praktische toepassing van de EU-regels. Deze verbeterde toepassing zorgt ervoor dat EU-burgers en hun familieleden minder problemen ondervinden met betrekking tot hun verblijfsrecht, sociale hulpverlening, discriminatie, toegang tot onderwijs, enz. wanneer zij verhuizen naar een ander EU-land.
Lokale overheden zullen in staat zijn kennis te verwerven over de rechten en procedures die zijn vastgelegd in de EU-wetgeving betreffende vrij verkeer, waaronder Richtlijn 2004/38/EG, en zij kunnen hun kennis testen. Lidstaten kunnen door hen dienstig geachte gegevens betreffende de nationale omzetting en uitvoering van de regels toevoegen.
Maatregel 11: Ervoor zorgen dat burgers wier rechten zijn geschonden, gemakkelijk duidelijke informatie kunnen vinden via een gebruiksvriendelijke centrale website op europa.eu
De Commissie heeft op de centrale website europa.eu een online-instrument gelanceerd 148 om burgers de weg te wijzen naar de meest geschikte dienst om hun problemen te helpen oplossen. Dit kan zowel op EU-niveau (ondersteunende diensten op EU-niveau of EU-organen), op nationaal als op lokaal niveau 149 .
Het nieuw instrument is nu opgezet om een antwoord te geven op de concrete behoeften of vragen van de burgers. Burgers kunnen bijvoorbeeld begeleiding krijgen over hoe zij ervoor kunnen zorgen dat een overheidsdienst in een ander EU-land hun EU-rechten, hun socialezekerheidsrechten (met inbegrip van gezinsbijslagen, dringende gezondheidszorg, pensioenen) en verblijfsrechten naleeft, over de erkenning van beroepskwalificaties, het inschrijven van hun voertuigen en het omruilen van hun rijbewijs. Burgers kunnen ook informatie verkrijgen over hun consumentenrechten 150 , over hoe zij hulp kunnen krijgen wanneer zij te maken hebben met discriminatie, hoe zij een klacht kunnen indienen over ongelijke behandeling door een EU-orgaan, hoe zij schending van de EU-wetgeving door de nationale autoriteiten kunnen melden en hoe zij consulaire bijstand kunnen krijgen wanneer zij zich buiten de EU bevinden in een land waar hun eigen land geen diplomatieke ertegenwoordiging heeft 151 . In 2015 werd de webpagina 11 079 keer bezocht, wat een stijging is van 86,6 % ten opzichte van het jaar voordien.
De Commissie biedt reeds meertalige gebruikersvriendelijke informatie aan over de rechten van EU-burgers 152 en streeft ernaar om de informatie op haar website gemakkelijker toegankelijk te maken en om burgers beter te helpen begrijpen wat zij doet. Momenteel is de Commissie bezig haar digitaliseringsprogramma 153 , dat tot doel heeft relevante informatie op een gebruiksvriendelijke manier te presenteren, uit te voeren.
Maatregel 12 (1): Burgers meer bewust maken van hun rechten als EU-burger, en vooral hun kiesrechten, door in mei 2014 op de Dag van Europa een handboek uit te brengen waarin die EU-rechten duidelijk en begrijpelijk worden uitgelegd
In 2014 heeft de Commissie een handboek „Wist u dat? 10 EU-rechten in een oogopslag” 154 en een nieuwe geactualiseerde versie van haar boekje „Uw Europa, uw rechten” uitgegeven in alle officiële talen van de EU, om de kennis en het bewustzijn van de burgers over hun rechten als EU-burgers te vergroten 155 . Deze publicaties zijn wijd verspreid, onder meer via vertegenwoordigingen van de Commissie en Europe Direct-informatiecentra. Sommige specifieke rechten van de EU-burgers, zoals het terugzenden van online aangekochte goederen, het profiteren van lage roamingkosten of het verkrijgen van schadevergoeding voor geannuleerde vluchten, worden er in een leesbare taal uitgelegd. Levensechte situaties worden gepresenteerd, zoals deelname aan Europese en gemeenteraadsverkiezingen, burgers die hun stem laten horen en burgers die gebruik maken van hun recht van vrij verkeer, hun recht op noodzakelijke gezondheidszorg in elke EU-lidstaat en hun rechten als consumenten en reizigers. Er wordt ook in uitgelegd hoe u in uw eigen taal contact kunt opnemen met de EU en hoe u informatie en bijstand over uw EU-rechten kunt verkrijgen.
Maatregel 12 (2): Constructieve oplossingen voorstellen om EU-burgers die in een ander EU-land wonen, in staat te stellen hun kiesrecht bij de nationale verkiezingen in hun land van herkomst te behouden, zodat zij volledig kunnen deelnemen aan het democratische proces van de EU
In vijf lidstaten (Denemarken, Ierland, Cyprus, Malta en het Verenigd Koninkrijk) zijn er momenteel regels waarbij burgers hun stemrecht bij nationale verkiezingen kunnen verliezen, enkel en alleen omdat zij gebruik hebben gemaakt van hun recht van vrij verkeer in de EU. Krachtens de EU-verdragen is het aan de lidstaten om te beslissen wie stemrecht heeft bij de nationale verkiezingen, maar hun praktijk van ontneming van het stemrecht kan het EU-recht van vrij verkeer negatief beïnvloeden.
Op 29 januari 2014 heeft de Commissie een aanbeveling goedgekeurd 156 , waarin de betrokken lidstaten worden verzocht om hun onderdanen die gebruikmaken van het recht van vrij verkeer in staat te stellen hun stemrecht bij nationale verkiezingen te behouden als zij een blijvende belangstelling vertonen voor het politieke leven van hun land, bijvoorbeeld door het indienen van een aanvraag om als kiezer ingeschreven te blijven. De Commissie heeft ook aanbevolen dat de lidstaten hun burgers tijdig en op passende wijze inlichten over de voorwaarden en de praktische regelingen voor de handhaving van hun stemrecht bij nationale verkiezingen. De Commissie blijft de situatie in deze lidstaten in het oog houden.
Maatregel 12 (3): Mogelijkheden onderzoeken om de Europese openbare ruimte te versterken en te ontwikkelen
De Commissie financiert en cofinanciert de productie of de verspreiding van multimediaproducten (radio, tv, internet, enz.) via Europese media – met volledige inachtneming van de redactionele onafhankelijkheid van de omroepen – in samenwerking met omroepen, zoals Euronews, in verschillende talen. Zij produceert ook Europese programma’s in zes verschillende talen en zendt deze uit, en financiert tijdschriften met EU-thema’s.
(1) Openbare raadpleging over EU-burgerschap, gemeenschappelijke waarden, mensenrechten en democratische participatie die door de Commissie werd gelanceerd op 14 september 2015 (hierna „openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015” genoemd), http://ec.europa.eu/justice/citizen/document/files/2015_public_consultation_booklet_en.pdf (in het Engels).
(2) Flash Eurobarometer 430 – EU-burgerschap – oktober 2015 („2015 EB on EU citizenship”).
(3) Flash Eurobarometer 431 – Kiesrecht – november 2015 („2015 EB on Electoral rights”).
(4) Gezamenlijke hoorzitting van het Europees Parlement en de Commissie van 15 maart 2016 „Union Citizenship in practice: our common values, rights and democratic participation”; zie ook de conferentie over het EU-burgerschap en justitie die onder het Luxemburgse voorzitterschap werd georganiseerd op 14-15 september 2015 met steun van de Commissie, http://www.eu2015lu.eu/en/agenda/2015/09/14-15-conf-cjue-citoyens/index.html Zie ook de conferentie over burgerschap die in september 2016 in Oviedo gezamenlijk werd georganiseerd door de Commissie en het Comité van de Regio’s: http://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm?item_id=34851
(5) Deze feedback omvat klachten en verzoeken om informatie van organisaties uit het maatschappelijk middenveld en van burgers, ook in het kader van het portaal Uw Europa waarop in december 2016 het 210 000e verzoek is ontvangen.
(6) Volgens de Standard EB over EU-burgerschap van het voorjaar 2016 („2016 Standard EB on EU citizenship”), bevindt het gevoel van Europees burgerschap zich op het op één na hoogste niveau sinds 2010, met 66 % van alle respondenten (67 % in het voorjaar van 2015), 70 % van de personen onder de 50 jaar en 77 % van de personen tot en met 25 jaar.
(7) Jean-Claude Juncker, Een nieuwe start voor Europa: mijn agenda voor banen, groei, billijkheid en democratische verandering (politieke beleidslijnen voor de volgende Europese Commissie).
(8) Jean-Claude Juncker, Staat van de Unie 2016: Naar een beter Europa — een Europa dat ons beschermt, sterker maakt en verdedigt (Straatsburg, 14 september 2016).
(9) Verslag over het EU-burgerschap 2013 (COM(2013) 269 final).
(10) Zie de bijlage bij dit verslag voor een volledig overzicht van de maatregelen die sinds 2013 werden genomen.
(11) 87 % is zich daarvan bewust en 78 % weet hoe die status wordt verworven: EB van 2015 over EU-burgerschap.
(12) Standard EB van 2016 over EU-burgerschap.
(13) EB van 2015 over EU-burgerschap. 42 % vindt zichzelf vrij goed of zeer goed geïnformeerd over hun rechten (een stijging van 6 procentpunten sinds de EB van 2012 over EU-burgerschap).
(14) Ibidem. 72 % weet dat EU-burgers het recht hebben, wanneer zij zich buiten de EU bevinden, om hulp te vragen bij de ambassades van de andere EU-lidstaten als hun eigen land ter plaatse geen ambassade heeft. 75 % denkt echter ten onrechte dat zij ook recht hebben op dergelijke hulp wanneer zij in een ander EU-land verblijven.
(15) Standard EB van 2016 over EU-burgerschap.
(16) Artikel 20, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).
(17) EB van 2015 over EU-burgerschap. 26 % van de respondenten vindt zich onvoldoende geïnformeerd over wat ze kunnen doen als hun rechten niet worden nageleefd. Dit is een lichte verbetering ten opzichte van 2012. Zie tevens punt 11 in de bijlage.
(18) 60 deskundigen van „Uw Europa” staan elke dag klaar om zonder technisch jargon vragen te beantwoorden en advies te verlenen over persoonlijke EU-rechten in alle 24 officiële talen van de EU.
(19) Voorts is het de bedoeling om de mogelijkheden van de databank met adviezen van Uw Europa met daarin 210 000 reacties te benutten teneinde de informatie die momenteel via het portaal Uw Europa beschikbaar is, te verbeteren.
(20) Zie: https://e-justice.europa.eu/home.do?action=home&plang=nl
(21) Europa.eu wordt jaarlijks door ongeveer 400 miljoen bezoekers geraadpleegd en behoort tot de grootste domeinen ter wereld. Het digitaliseringsproject om de Europa-website volledig te vernieuwen, is in 2013 van start gegaan en zal naar verwachting in 2017 zijn voltooid.
(22) Bijvoorbeeld, de gespecialiseerde instanties die zijn opgericht in het kader van de richtlijn inzake rechten van werknemers (Richtlijn 2014/54/EU betreffende maatregelen om de uitoefening van de in de context van het vrije verkeer van werknemers aan werknemers verleende rechten te vergemakkelijken, PB L 128 van 30.4.2014, blz. 8-14), die zeker zal bijdragen tot de bewustwording van werkenden in de Unie (met inbegrip van werkzoekenden) en hun gezinsleden, private en publieke werkgevers, overheden, sociale partners, ngo’s, andere belanghebbenden en de mensen in het algemeen over het effect van de EU-wetgeving inzake het vrije verkeer van werknemers. Deze instanties zijn onder meer verantwoordelijk voor het verstrekken van informatie over beroepsprocedures en het verlenen van andere specifieke bijstand aan werknemers en hun gezinsleden.
(23) SOLVIT is een netwerk van nationale autoriteiten die samenwerken om informele, buitengerechtelijke en kosteloze oplossingen te vinden voor problemen van burgers.
(24) Jean-Claude Juncker, Staat van de Unie 2016. Zie ook: Mededeling van de Commissie over ondersteuning bij de bestrijding van radicalisering die tot gewelddadig extremisme leidt (COM(2016) 379 final).
(25) Artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie.
(26) Openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015.
(27) Verklaring over de bevordering, via het onderwijs, van burgerschap en de gemeenschappelijke waarden vrijheid, verdraagzaamheid en non-discriminatie, ST 8965/15.
(28) 78 % van de respondenten van de openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015 verwacht dat lokale en regionale overheden hierin een grotere rol gaan spelen.
(29) Werkplan voor jeugdzaken van de Europese Unie voor 2016-2018, PB C 417 van 15.12.2015, blz. 1-15.
(30) http://eacea.ec.europa.eu/llp/comenius/comenius_etwinning_en.php
(31) https://europa.eu/youth/volunteering_nl
(32) http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-16-3062_nl.htm
(33) Verordening 1381/2013 tot vaststelling van het programma „Rechten, gelijkheid en burgerschap” voor de periode 2014-2020, PB L 354 van 28.12.2013, blz. 62-72.
(34) In dit bedrag zijn activiteiten vervat voor het ontwikkelen, vaststellen en bevorderen van de uitwisseling en verspreiding van beste praktijken die op lokaal/regionaal/nationaal niveau overal in de EU zijn uitgevoerd ter bevordering van de geslaagde inclusie en deelname van mobiele EU-burgers in het maatschappelijke en politieke leven van het gastland (bv. via éénloketinformatiediensten die gericht zijn op nieuwkomers en die de deelname van EU-burgers uit andere lidstaten aan lokale verkiezingen bevorderen enz.).
(35) Zie de studie die recentelijk door het Europees Parlement is gepubliceerd: European Implementation Assessment, Europe for Citizens Programme (2014–2020), PE 581.418, blz. 4.
(36) Er is bijvoorbeeld reeds ondersteuning verleend voor netwerken van steden en maatschappelijke projecten die burgers de gelegenheid geven om concreet deel te nemen aan Europese beleidsvorming.
(37) Dit betekent onder meer het gemakkelijker maken voor burgers om toegang te krijgen tot relevante informatie op haar website over consulaire bescherming, en bewustmaking van de waarde van Europese identiteits- en reisdocumenten. Dit zal ook voortbouwen op andere door de EU gefinancierde activiteiten, onder meer via het REC-programma, om jongeren te bereiken via verschillende kanalen, waaronder nieuwe media.
(38) http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-16-3062_nl.htm
(39) EB van 2015 over de kiesrechten.
(40) COM(2015) 206 final.
(41) 87 % van de deelnemers aan deze dialogen hebben gemeld dat ze zouden stemmen bij de Europese verkiezingen (verslag van de Commissie, dialogen met de burgers als bijdrage aan de ontwikkeling van een Europese openbare ruimte (COM(2014) 173 final).
(42) EB van 2015 over de kiesrechten.
(43) Volgens de EB van 2015 over EU-burgerschap kennen de meeste respondenten hun kiesrecht op Europees niveau (67 %) en plaatselijk niveau (54 %). Hoewel dit cijfer hoger is dan in 2007, is de mate van kennis over deze rechten sinds 2012 iets gedaald.
(44) Voor ondervertegenwoordigde en/of kwetsbare groepen zoals gehandicapten. Zie ook de studie van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten van oktober 2010 over het recht op deelname aan de politiek van mensen met geestelijkegezondheidsproblemen en verstandelijke handicaps.
(45) EB van 2015 over de kiesrechten. Volgens de openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015 heeft 21 % van de respondenten gemeld dat zij moeilijkheden hebben ondervonden bij de uitoefening van hun kiesrecht wanneer zij in een ander EU-land woonden.
(46) Aanbeveling 2013/142/EU van de Commissie om de verkiezingen voor het Europees Parlement democratischer en efficiënter te laten verlopen, PB L 79 van 21.3.2013, blz. 29-32; en Naar democratischere verkiezingen voor het Europees Parlement (COM(2014) 196 final).
(47) Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2015 over de hervorming van de kieswet in de Europese Unie (P8_TA(2015)0395 – 2015/2035(INL)).
(48) Dit voorstel ligt momenteel bij de Raad.
(49) http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-3929_nl.htm
(50) Eerste tussentijds verslag van de Commissie over de uitvoering van proefprojecten en voorbereidende acties (2016).
(51) Zie: http://ec.europa.eu/research/participants/portal/desktop/en/opportunities/rec/topics/rec-rppi-evot-ag-2016.html
(52) Jaarlijks colloquium over grondrechten 2016.
(53) Openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015.
(54) COM(2015) 192 final.
(55) COM(2015) 627 final.
(56) Meer dan acht van de tien respondenten van de openbare raadpleging over EU-burgerschap van 2015 waren van oordeel dat EU-burgers van andere EU-landen zouden moeten kunnen toetreden tot het uitvoerende orgaan van een gemeente, terwijl respondenten van de EB van 2015 over het kiesrecht op dit punt verdeeld waren.
(57) 64 % van de respondenten van de EB van 2015 over EU-burgerschap was van oordeel dat het gerechtvaardigd was dat burgers stemrecht zouden hebben bij nationale verkiezingen.
(58) 67 % van de respondenten van de EB van 2015 over EU-burgerschap was van oordeel dat het niet gerechtvaardigd was dat burgers hun stemrecht verliezen bij nationale verkiezingen in hun land van herkomst.
(59) Aanbeveling betreffende het aanpakken van de gevolgen van ontneming van het stemrecht aan burgers van de Unie die hun recht van vrij verkeer uitoefenen 2014/53/EU – PB L 32 van 1.2.2004, blz. 34-35.
(60) In deze beste praktijken zal ook aandacht worden besteed aan instrumenten voor e-democratie, regelingen voor stemmen op afstand (bv. elektronisch stemmen) en grensoverschrijdende toegang tot politieke informatie en zij zullen gericht zijn op het verbeteren van de lage opkomst bij verkiezingen.
(61) Het dagelijks leven is voor een groter deel van de Europese burgers in hogere mate geëuropeaniseerd dan doorgaans wordt aangenomen. Meer dan 50 % van de EU-burgers, bijvoorbeeld, „communiceert regelmatig via telefoon, internet, post of e-mail met familie en/of vrienden in het buitenland”, „heeft in de afgelopen twee jaar minstens een andere EU-lidstaat bezocht”, „kijkt tv in een vreemde taal” of voelt zich „vertrouwd met minstens een ander EU-land” (met EU-middelen gesteund onderzoeksproject EUCROSS).
(62) http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Migration_and_migrant_population_statistics.
(63) Standard EB najaar 2016 over het EU-burgerschap. „Het vrije verkeer van personen, goederen en diensten binnen de EU” staat bovenaan de lijst als het meest positieve resultaat van de EU voor 56 % van de respondenten, vlak voor „vrede tussen de lidstaten van de EU”. Ook is 81 % van de Europeanen voorstander van het „vrije verkeer van EU-burgers, die daardoor overal in de EU kunnen wonen, werken, studeren en zakendoen”. In alle lidstaten is een meerderheid van de respondenten voor vrij verkeer.
(64) EB van 2015 over EU-burgerschap. 71 % is het eens met de bewering dat het vrije verkeer van personen binnen de EU algemene voordelen voor de economie van hun land met zich brengt. Zie ook: openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015: de grote meerderheid van de respondenten was van oordeel dat verhuizen naar een ander EU-land voor culturele diversiteit zorgt, wederzijds begrip bevordert en specifieke kennis en vaardigheden met zich brengt.
(65) Dit wordt bijvoorbeeld geïllustreerd door de klachten die bij SOLVIT en Uw Europa zijn binnengekomen.
(66) In 2014 vormden kwesties die verband houden met sociale zekerheid, gevolgd door zaken die verband houden met het vrije verkeer de overgrote meerderheid van de problemen waar burgers die gebruik maakten van SOLVIT mee te maken kregen. Zie: http://ec.europa.eu/internal_market/scoreboard/performance_by_governance_tool/solvit/index_en.htm
(67) 73 % van de respondenten van de openbare raadpleging over EU-burgerschap van 2015 heeft gemeld dat de belangrijkste bron van informatie die zij hadden geraadpleegd alvorens naar een ander EU-land te verhuizen websites waren van overheidsinstanties, met inbegrip van regionale en lokale overheden van dat land.
(68) Verordening (EU) 2016/589 van 13 april 2016 inzake een Europees netwerk van diensten voor arbeidsvoorziening (EURES), de toegang van werknemers tot mobiliteitsdiensten en de verdere integratie van de arbeidsmarkten, PB L 107 van 22.4.2016, blz. 1–28.
(69) Openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015 en openbare raadpleging over één digitale toegangspoort van 2016.
(70) COM(2015) 0192 final.
(71) Zoals Uw Europa, enig contactpunt, productcontactpunten en productcontactpunten voor de bouw.
(72) Het EU-actieplan inzake e-overheid 2016-2020 omvat acties die het eenmaligheidsbeginsel aansturen (COM(2016) 0179 final). Zie ook Verordening (EU) nr. 910/2014 van 23 juli 2014 betreffende elektronische identificatie en vertrouwensdiensten voor elektronische transacties in de interne markt, PB L 257 van 28.8.2014, blz. 73-114.
(73) Slechts in 48 % van de gevallen hergebruiken overheidsinstellingen informatie over burgers en bedrijven die zij al hebben, in plaats van er opnieuw om te vragen.
(74) Verordening (EU) nr. 2016/1191 van 6 juli 2016 ter bevordering van het vrije verkeer van burgers door het vereenvoudigen van de vereisten voor het overleggen van bepaalde openbare documenten in de Europese Unie, PB L 200 van 26.7.2016, blz. 1-136.
(75) Ze hebben twee en een half jaar te tijd om dit te realiseren vanaf de inwerkingtreding ervan op 15 augustus 2016.
(76) Het geschatte aantal van 16 miljoen internationale gezinnen neemt toe.
(77) Verordening (EU) nr. 650/2012 van 4 juli 2012 betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen en de aanvaarding en de tenuitvoerlegging van authentieke akten op het gebied van erfopvolging, alsmede betreffende de instelling van een Europese erfrechtverklaring, PB L 201 van 27.7.2012, blz. 107-134.
(78) Verordening (EU) 2016/1103 van de Raad van 24 juni 2016 tot uitvoering van de nauwere samenwerking op het gebied van de bevoegdheid, het toepasselijke recht en de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen op het gebied van huwelijksvermogensstelsels, PB L 183 van 8.7.2016, blz. 1-29; en Verordening (EU) 2016/1104 van de Raad van 24 juni 2016 tot uitvoering van de nauwere samenwerking op het gebied van de bevoegdheid, het toepasselijke recht en de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen op het gebied van de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen, PB L 183 van 8.7.2016, blz. 30-56.
(79) Lidstaten krijgen in de verordeningen 30 maanden de tijd om alle nodige maatregelen te treffen opdat internationale paren kunnen genieten van de voordelen van de regelgevingen.
(80) COM(2016) 411 final.
(81) Volgens de openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015 waren de meeste respondenten naar een ander EU-land verhuisd om werkgerelateerde redenen (66 %). Een vergelijkbaar aantal respondenten (64 %) was naar een ander EU-land verhuisd om er te studeren of vrijwilligerswerk te doen.
(82) Openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2015.
(83) Ibidem.
(84) Richtlijn 2013/55/EU van 20 november 2013 tot wijziging van Richtlijn 2005/36/EG betreffende de erkenning van beroepskwalificaties en Verordening (EU) nr. 1024/2012 betreffende de administratieve samenwerking via het Informatiesysteem interne markt, PB L 354 van 28.12.2013, blz. 132-170.
(85) http://ec.europa.eu/europe2020/pdf/themes/2015/regulated_professions_20151126.pdf
(86) Algemeen ziekenverplegers, fysiotherapeuten, apothekers, vastgoedmakelaars en berggidsen.
(87) Binnen het kader van het project voor de elektronische uitwisseling van gegevens betreffende de sociale zekerheid ten behoeve van de ontwikkeling van een IT-systeem voor deze uitwisseling.
(88) Richtlijn 2014/92/EU van 23 juli 2014 betreffende de vergelijkbaarheid van de in verband met betaalrekeningen aangerekende vergoedingen, het overstappen naar een andere betaalrekening en de toegang tot betaalrekeningen met basisfuncties, PB L 214 van 28.8.2014, blz. 214–246.
(89) Personen met een handicap kunnen ook op problemen stuiten wanneer zij trachten toegang te krijgen tot bankdiensten. Het voorstel voor een Europese toegankelijkheidswetgeving die in 2015 door de Commissie werd gepresenteerd, streeft naar de verbetering van de toegankelijkheid van producten en diensten door het harmoniseren van voorschriften in de EU (COM(2015) 615 final).
(90) Groenboek over financiële retaildiensten (COM(2015) 630 final).
(91) COM(2015) 421 final.
(92) En slechts één op de tien is zich ervan bewust dat nationale contactpunten zijn opgericht om patiënten informatie te verstrekken over hun rechten en over kwaliteit en veiligheid.
(93) COM(2013) 587 final.
(94) Perceptie en verwachtingen, de strijd tegen terrorisme en radicalisering, speciale Eurobarometer van het Europees Parlement over Europeanen in 2016 (juni 2016).
(95) COM(2015) 185 final.
(96) Uitvoering van de Europese veiligheidsagenda ter bestrijding van terrorisme en ter voorbereiding van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie (COM (2016) 230 final).
(97) COM(2016) 7 final.
(98) COM(2016) 731 final.
(99) COM(2016) 790 final.
(100) Verslag over het EU-burgerschap 2013.
(101) Versterking van de veiligheid in een door mobiliteit gekenmerkte wereld: door betere informatie-uitwisseling in de strijd tegen terrorisme en door sterkere buitengrenzen (COM(2016) 602 final); en COM(2016) 790 final.
(102) Dat wordt gewaarborgd krachtens de artikelen 20, lid 2, onder c), en 23, lid 2, VWEU.
(103) Richtlijn (EU) 2015/637 betreffende de coördinatie- en samenwerkingsmaatregelen ter vergemakkelijking van de consulaire bescherming van niet-vertegenwoordigde burgers van de Unie in derde landen en tot intrekking van Besluit 95/553/EG, PB L 106 van 24.4.2015, blz. 1-13.
(104) De afgifte van een nood-reisdocument is in de praktijk de meest voorkomende vorm van bijstand die door lidstaten wordt verleend aan niet-vertegenwoordigde EU-burgers (meer dan 60 % van alle gevallen).
(105) Besluit van de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, van 25.6.1996; PB L 168 van 6.7.1996, blz. 4-11.
(106) Ook in het licht van de inwerkingtreding van artikel 23, lid 2, VWEU en Richtlijn 2015/637/EU.
(107) EU-regels inzake consulaire bescherming (artikelen 20, lid 2, onder c), en 23 VWEU en Richtlijn (EU) 2015/637) gelden alleen buiten de EU.
(108) Richtlijn 2012/29/EU tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten, en ter vervanging van Kaderbesluit 2001/220/JBZ , PB L 315 van 14.11.2012, blz. 57-73.
(109)
Richtlijn 2011/36/EU van het Europees Parlement en de Raad van 5 april 2011 inzake de voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers daarvan, en ter vervanging van Kaderbesluit 2002/629/JBZ van de Raad, PB L 101 van 15.4.2011, blz. 1-11.
(110) Speciale Eurobarometer 449 – gendergerelateerd geweld – november 2016.
(111) http://europa.eu/rapid/press-release_STATEMENT-16-3945_nl.htm
(112) Speciale Eurobarometer 437 – Discriminatie in de EU in 2015 – oktober 2015.
(113) COM(2008) 426 final.
(114) Dit is een thema dat Europeanen zeer nauw aan het hart ligt. 76 % vindt dat de aanpak van genderongelijkheid een prioriteit moet zijn – speciale Eurobarometer 428 – gendergelijkheid - maart 2015.
(115) SWD(2015) 278 final.
(116) De onlangs goedgekeurde jaarlijkse groeianalyse legt een sterke nadruk op de arbeidsparticipatiekloof en de loonkloof tussen mannen en vrouwen, en deze onderwerpen zijn ook zeer aanwezig in de landenrapporten van het Europees semester van dit jaar en landspecifieke aanbevelingen.
(117) COM(2016) 710 final.
(118) Het effect van ouderschap op arbeidsparticipatie blijft bij vrouwen veel groter dan bij mannen, en veel vrouwen, met name moeders, hebben banen onder hun niveau of helemaal geen baan. Volgens de statistieken van Eurostat was de arbeidsmarktparticipatie onder vrouwen in 2014 63,5 %, dat is 11,5 % onder het streefcijfer van Europa 2020, namelijk een totale arbeidsparticipatie van 75 % voor mannen en vrouwen.
(119) De cijfers over het gebrek aan sociale acceptatie van deze groep zijn alarmerend (65 % van de respondenten zou zich op zijn gemak voelen (54 % zou zich goed voelen, voor 11 % zou het geen verschil maken) als een homoseksuele, lesbische of biseksuele persoon de hoogste verkozen politieke positie zou uitoefenen; 21 % meldt dat zij zich ongemakkelijk zouden voelen) http://ec.europa.eu/justice/discrimination/files/thematic_factsheet_lgbt_en.pdf
(120) http://ec.europa.eu/europe2020/index_nl.htm
(121) In het verslag van de Commissie van 2016 ter evaluatie van de tenuitvoerlegging van het EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma en van de aanbeveling van de Raad over doeltreffende maatregelen voor integratie van de Roma in de lidstaten stelt zij haar prioriteiten vast voor acties op dit gebied, zoals actie ondernemen om de volledige naleving van de antidiscriminatie-wetgeving te verzekeren, de inspanningen van de lidstaten voor de integratie van de Roma te ondersteunen en participatie en dialoog op Europees niveau van alle belanghebbenden te bevorderen.
(122) Speciale Eurobarometer-enquête – discriminatie in de EU 2012.
(123) http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/news/eu-egovernment-report-2015-shows-online-public-services-europe-are-smart-could-be-smarter
(124)
Future-proofing e-Government for a Digital Single Market, Final insight rapport: juni 2015, blz. 65. Over de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties, zie ook: https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/web-accessibility
(125) COM(2016) 790 final.
(126) Zie de politieke richtsnoeren van voorzitter Juncker.
(127) Verordening (EG) nr. 883/2004 en (EG) nr. 987/2009 van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels, PB L 166 van 30.4.2004, blz. 1-123, en Verordening (EG) nr. 987/2009 van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels, PB L 284 van 31.10.2009, blz. 1-42. COM(2016) 815 final.
(128) Aanbeveling van de Raad van 10 maart 2014 inzake een kwaliteitskader voor stages, PB C 88 van 27.3.2014, blz. 1-4.
(129) http://euxtra.com/en/2012/05/22/your-first-eures-job/
(130) Studie ter ondersteuning van de opstelling van een effectbeoordeling over de EU-beleidsinitiatieven inzake verblijfs- en identiteitsdocumenten teneinde de uitoefening van het recht op vrij verkeer te vergemakkelijken.
(131) COM(2016) 790 final.
(132) http://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/resources/documents/common/publications/studies/study_cross_border_tax_obstacles_final_report.pdf
(133) http://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/resources/documents/common/publications/studies/study_compliance_costs_final_report.pdf
(134) http://ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/individuals/expert_group/index_en.htm
(135) Richtlijn 2014/45/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de periodieke technische controle van motorvoertuigen en aanhangwagens en tot intrekking van Richtlijn 2009/40/EG, PB L 127 van 29.4.2014, blz. 51-128.
(136) VP/2015/012 Oproep tot het indienen van voorstellen ter ondersteuning van nationale projecten betreffende een wederzijds erkende Europese gehandicaptenkaart en de daaruit voortvloeiende voordelen. http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catld=629
(137) Richtlijn (EU) 2016/343 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende de versterking van bepaalde aspecten van het vermoeden van onschuld en van het recht om in strafprocedures bij de terechtzitting aanwezig te zijn, PB L 65 van 11.3.2016, blz. 1-11, die in werking is getreden op 31 maart 2016.
(138) Richtlijn (EU) 2016/800 van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2016 betreffende procedurele waarborgen voor kinderen die verdachte of beklaagde zijn in een strafprocedure, PB L 132 van 21.5.2016, blz. 1-20, die in werking is getreden op 10 juni 2016.
(139) Richtlijn (EU) 2016/1919 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 betreffende rechtsbijstand voor verdachten en beklaagden in strafprocedures en voor gezochte personen in procedures ter uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel, PB L 297 van 4.11.2016, blz. 1-8, die in werking is getreden op 24 november 2016.
(140) Uit de openbare raadpleging over het EU-burgerschap van 2012 blijkt dat een op de vier respondenten problemen ondervindt bij het onlinewinkelen.
(141) Verordening (EU) 2015/2421 van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2015 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 861/2007 tot vaststelling van een Europese procedure voor geringe vorderingen en Verordening (EG) nr. 1896/2006 tot invoering van een Europese betalingsbevelprocedure is gepubliceerd in het Publicatieblad op 24 december 2015, PB L 341 van 24.12.2015, blz. 1-13.
(142) http://ec.europa.eu/justice/newsroom/consumer-marketing/events/140317_en.htm
(143) http://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/index_nl.htm
(144) Richtlijn 2011/83/EU van 25 oktober 2011 betreffende consumentenrechten, PB L 304 van 22.11.2011, blz. 64-88.
(145) Richtlijn 2005/29/EU van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt, PB L 149 van 11.6.2005, blz. 22-35.
(146) Richtlijn 93/13/EEG van 5 april 1993 betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten, PB L 95 van 21.4.1993, blz. 29-34.
(147) Richtlijn 99/44/EG van 25 mei 1999 betreffende bepaalde aspecten van de verkoop van en de garanties voor consumptiegoederen, PB L 171 van 7.7.1999, blz. 12-16.
(148) http://ec.europa.eu/your-rights/help/individuals/index_nl.htm
(149) Een van de mogelijkheden voor burgers voor het oplossen van problemen is doeltreffende bemiddeling of andere methoden voor alternatieve geschillenbeslechting. De richtlijn bemiddeling/mediation voorziet een EU-kader waarmee EU-burgers ten volle kunnen profiteren van bemiddeling als middel om hun geschillen te beslechten, ongeacht of deze nu van commerciële of van familierechtelijke aard zijn (Richtlijn 2008/52/EG van de Commissie van 21 mei 2008 betreffende bepaalde aspecten van bemiddeling/mediation in burgerlijke en handelszaken, PB L 136 van 24.5.2008, blz. 3-8). De Commissie heeft in 2016 een verslag over de toepassing van deze richtlijn goedgekeurd (COM(2016) 542 final).
(150) Aankoop van goederen/diensten in het land waar de burger woont, aankoop van goederen/diensten in een ander EU-land, buitengerechtelijke klacht tegen een bank, verzekeringsmaatschappij, investeringsfonds enz., het betalen en het ontvangen van betalingen in een andere EU-lidstaat of buitengerechtelijke geschillen over goederen die online zijn gekocht.
(151) Wanneer bijvoorbeeld het paspoort is verloren of gestolen, in geval van ernstige ongevallen, ziekte of overlijden of in geval van geweldsmisdrijven, arrestatie of detentie, noodhulp/repatriëring.
(152) http://europa.eu/youreurope/citizens/index_nl.htm
(153) http://ec.europa.eu/ipg/basics/web_rationalisation/index_en.htm Het programma zal tegen het einde van 2017 geleidelijk worden uitgevoerd.
(154) http://bookshop.europa.eu/nl/wist-u-dat--pbNA0414127/
(155) https://bookshop.europa.eu/nl/uw-europa-uw-rechten-pbKM0214968/
(156) Betreffende het aanpakken van de gevolgen van ontneming van het stemrecht aan burgers van de Unie die hun recht van vrij verkeer uitoefenen (COM(2014) 391 final).