Bijlagen bij COM(2020)101 - Uitvoering van het EU-actieplan 2017-2019 inzake het aanpakken van de loonkloof tussen mannen en vrouwen - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2020)101 - Uitvoering van het EU-actieplan 2017-2019 inzake het aanpakken van de loonkloof tussen mannen en vrouwen. |
|---|---|
| document | COM(2020)101   |
| datum | 5 maart 2020 |
Voorts hadden meer maatregelen kunnen zijn genomen tegen de segregatie in sectoren waar vrouwen traditioneel oververtegenwoordigd zijn, zoals onderwijs, verpleging en gezondheidszorg, en tegen de ondervertegenwoordiging van vrouwen in het bedrijfsleven en de politieke besluitvorming.
De meest recente gegevens uit 2018 wijzen op een zeer trage evolutie van zowel de loonkloof (0,3 procentpunt in de EU-28 tussen 2017 en 2018) als de pensioenkloof tussen mannen en vrouwen tijdens de uitvoeringsperiode van het actieplan. De kloof op het gebied van loon en pensioen neemt dus weliswaar af, maar blijft gemiddeld significant in de EU en is bij lange na nog niet gedicht.
Uit de in het kader van het actieplan uitgevoerde evaluatie van de huidige bepalingen inzake gelijke beloning blijkt dat betere en gemakkelijker toegankelijke informatie over beloningsniveaus mogelijke gendervooroordelen of discriminatie in beloningsstructuren op ondernemings- of bedrijfstakniveau aan het licht kan brengen. Krachtigere maatregelen voor loontransparantie zouden het gemakkelijker moeten maken om vast te stellen of een individu het slachtoffer is van loondiscriminatie. Als bekend is dat een onderneming verschillende beloningsniveaus voor gelijk of gelijkwaardig werk hanteert, kan die informatie het voor een individu bovendien gemakkelijker maken om bij de nationale rechter een zaak wegens loondiscriminatie aanhangig te maken. Door structurele verschillen bloot te leggen, kan loontransparantie ook helpen om de achterliggende oorzaken van de loonkloof tussen mannen en vrouwen te analyseren en de beleidsmaatregelen doelgerichter te maken.
Zoals aangekondigd in de politieke beleidslijnen van voorzitter Von der Leyen voor de Commissie 2019-2024, zal de Commissie samen met dit uitvoeringsverslag en tegelijk met de publicatie van de evaluatie van de bepalingen inzake gelijke beloning een EU-strategie voor gendergelijkheid voor 2020-2025 presenteren 55 . De strategie bevat verdere maatregelen om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten, een initiatief om bindende loontransparantiemaatregelen in te voeren. Bij de uitvoering van de afzonderlijke acties is ook over de hele linie gebleken hoe nauw het verband is tussen de loonkloof tussen mannen en vrouwen en genderstereotypen. Het aanpakken van genderstereotypen zal ook een van de beleidsdoelstellingen van de EU-strategie voor gendergelijkheid zijn.
5.2 Conclusies
Met zijn reeks holistische maatregelen vormt het actieplan niet alleen een breed beleidskader, maar ook een bewijs van het engagement van de Commissie om de loonkloof tussen mannen en vrouwen op een zinvolle manier aan te pakken. Mede dankzij de uitvoering van het actieplan – en de bijbehorende gegevensverzameling en evaluatie van met name de wetgeving inzake gelijke beloning – is een solide en goed onderbouwde basis gelegd voor verdere activiteiten ter bestrijding van beloningsverschillen.
De afzonderlijke uitvoeringsmaatregelen (zie het bijgevoegde werkdocument van de diensten van de Commissie voor een meer gedetailleerde beschrijving) illustreren dat zeer uiteenlopende maatregelen nodig zijn om de kloof effectief te dichten. Het actieplan en het brede scala aan maatregelen voor de uitvoering ervan wijzen erop dat het tijd is om de discussie over het bestaan van de loonkloof tussen mannen en vrouwen als gevoerd te beschouwen en concrete, gecoördineerde maatregelen te nemen om hem te dichten.
Daarnaast is uit de ervaring met de sectorale maatregelen van het actieplan duidelijk gebleken dat specifieke, op maat gesneden maatregelen nodig zijn om een verandering in de richting van meer gelijke kansen in arbeid en beroep teweeg te brengen.
Zoals blijkt uit dit verslag, zullen de maatregelen ter uitvoering van het EU-actieplan 2017-2019 inzake het aanpakken van de loonkloof tussen mannen en vrouwen in aanmerking worden genomen bij de werkzaamheden die de Europese Commissie nog zal verrichten om die loonkloof te dichten.
(1)
Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Economisch en Sociaal Comité: EU-actieplan 2017-2019 – De loonkloof tussen vrouwen en mannen aanpakken (COM(2017) 678 final van 20.11.2017).
(2)
Voor een meer gedetailleerde beschrijving van de maatregelen die voor de uitvoering van de actiepunten zijn genomen, zie het bijgevoegde werkdocument van de diensten van de Commissie (SWD(2020) 101).
(3)
Richtlijn (EU) 2019/1158 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad (PB L 188 van 12.7.2019, blz. 79).
(4)
Aanbeveling (EU) 2018/951 van de Commissie van 22 juni 2018 betreffende normen voor organen voor gelijke behandeling (C/2018/3850) (PB L 167 van 4.7.2018, blz. 28).
(5)
Voor de resultaten van de evaluatie, zie het werkdocument van de diensten van de Commissie, dat tegelijkertijd met dit verslag is gepubliceerd. Zie de evaluatie van de betrokken bepalingen van Richtlijn 2006/54/EG tot uitvoering van het in het Verdrag vastgelegde beginsel van gelijke beloning voor gelijke of gelijkwaardige arbeid (SWD(2020) 50).
(6)
Het verslag van 2019 over de gelijkheid van vrouwen en mannen in de EU en eerdere jaarverslagen zijn beschikbaar op de website van het Publicatiebureau van de Europese Unie. Zie ook de gegevens over de loonkloof tussen mannen en vrouwen in 2018 https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/product/view/SDG_05_20?lang=en . De gegevens over de pensioenkloof tussen mannen en vrouwen zijn beschikbaar voor het publiek via de databank van Eurostat – zie “Gender pension gap by age group – EU-SILC survey” ( https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_pnp13&lang=en ) en “Gender coverage rate in pension by age group – EU-SILC survey” ( https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_pnp14&lang=en ). De gegevens in dit document hebben betrekking op de EU-28, in overeenstemming met de uitvoeringsperiode van het actieplan, van 2017 tot 2019.
(7)
Zie: https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-datasets/product?code=teqges01 . De meest recente gegevens voor deze indicator hebben betrekking op 2014.
(8)
Zie bijv. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/aa27ac5b-fc83-11e5-b713-01aa75ed71a1/language-en en Denis Leythienne, Piotr Ronkowski, “A decomposition of the unadjusted gender pay gap using Structure of Earnings Survey data”. Eurostat, Statistical Working Papers, 2018, beschikbaar op: https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/fb389f61-6f7c-11e8-9483-01aa75ed71a1/language-en. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=sdg_05_20&plugin=1 .
(9)
Zie https://eige.europa.eu/gender-statistics/dgs/data-talks/what-lies-behind-gender-pay-gap .
(10)
Verslag van 2019 over de gelijkheid van vrouwen en mannen in de EU, blz. 68. Beschikbaar op: https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/aid_development_cooperation_fundamental_rights/annual_report_ge_2019_en.pdf . Eurostat, “Closing the gender pension gap?”, beschikbaar op https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/DDN-20200207-1?inheritRedirect=true&redirect=/eurostat/news/whats-new%20 .
(11)
Bulgarije, Estland, Letland, Litouwen, Roemenië en Tsjechië. Eurostat-gegevens 2018 over het armoederisico op basis van de armoedegrens en de hoofdactiviteit in het voorgaande jaar - EU-statistieken over inkomens en levensomstandigheden (EU-SILC) en het huishoudpanel van de Europese Gemeenschap (ECHP).
(12)
Verslag van 2018 over de toereikendheid van de pensioenen: huidige en toekomstige toereikendheid van het inkomen van ouderen in de EU. Beschikbaar op: https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/f0e89c3f-7821-11e8-ac6a-01aa75ed71a1/language-en .
(13)
https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9540ffa1-4478-11e9-a8ed-01aa75ed71a1/language-en .
(14)
Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s - Een initiatief om het evenwicht tussen werk en privéleven voor werkende ouders en mantelzorgers te ondersteunen COM(2017) 252 final.
(15)
Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad (COM(2017) 253 final).
(16)
Richtlijn (EU) 2019/1158 betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad, (PB L 188 van 12.7.2019, blz.79).
(17)
De lidstaten krijgen echter vijf jaar de tijd (tot 2 augustus 2024) voor het omzetten van de verplichting inzake de betaling van de laatste twee weken ouderschapsverlof (van de twee adequaat betaalde, niet-overdraagbare maanden).
(18)
De geselecteerde projecten zijn beschikbaar op: https://ec.europa.eu/justice/grants1/calls/2015_action_grants/just_2015_rgen_ag_role_en.htm .
(19)
De geselecteerde projecten zijn beschikbaar op: https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=632&langId=en .
(20)
Europees netwerk van juridische deskundigen op het gebied van gendergelijkheid en non-discriminatie: Family leave enforcement of the protection against dismissal and unfavourable treatment, 2018. Beschikbaar op: https://www.equalitylaw.eu/downloads/4808-family-leave-enforcement-of-the-protection-against-dismissal-and-unfavourable-treatment-pdf-962-kb .
(21)
Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s over de ontwikkeling van kinderopvangfaciliteiten voor jonge kinderen met het oog op een verbetering van de arbeidsparticipatie van vrouwen, een beter evenwicht tussen werk en privéleven voor werkende ouders en het ontstaan van duurzame en inclusieve groei in Europa (de "doelstellingen van Barcelona"), beschikbaar op https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?qid=1581330000634&uri=CELEX:52018DC0273 .
(22)
Eurostat, arbeidskrachtenenquête 2017.
(23)
https://ec.europa.eu/transport/themes/social/women-transport-eu-platform-change_en .
(24)
https://ec.europa.eu/transport/themes/social/events/2019-09-26-conf-inclusive-diverse-transport-sector_en .
(25)
Businesscase inzake het vergroten van de arbeidsparticipatie van vrouwen in de vervoerssector. Eindverslag, 2018. Beschikbaar op: https://ec.europa.eu/transport/sites/transport/files/2018-business-case-to-increase-female-employment-in-transport-final-report.pdf .
(26)
Women in European Transport with a focus on Research and Innovation, Europese Unie, 2019. Beschikbaar op: https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/eur-scientific-and-technical-research-reports/women-european-transport-focus-research-and-innovation.
(27)
https://ec.europa.eu/research/swafs.
(28)
Collaboratieve GEP-projecten (“Gender Equality Plan”): R-I PEERS, SUPERA, CHANGE, Gender-SMART, SPEAR, GEARING ROLES, EQUAL4EUROPE, LeTSGEPs en CALIPER ( https://ec.europa.eu/research/swafs/index.cfm?pg=policy&lib=gender). Deze negen projecten ontvangen financiering uit het zevende kaderprogramma en het kaderprogramma H2020. Voor een tiende GEP-project, dat ook via het werkprogramma 2019 is geselecteerd, moet de subsidieovereenkomst nog worden ondertekend.
(29)
Project ACT: https://cordis.europa.eu/project/id/788204 en https://act-on-gender.eu/communities-practice .
(30)
Project GE Academy: https://cordis.europa.eu/project/id/824585 en https://ge-academy.eu/ .
(31)
https://eige.europa.eu/gender-mainstreaming/toolkits/gear.
(32)
https://ec.europa.eu/research/swafs/index.cfm?pg=library&lib=gender_equality .
(33)
Richtlijn 2006/54/EG van het Europees Parlement en de Raad van 5 juli 2006 betreffende de toepassing van het beginsel van gelijke kansen en gelijke behandeling van mannen en vrouwen in arbeid en beroep (herschikking) (PB L 204 van 26.7.2006, blz. 23).
(34)
Aanbeveling 2014/124/EU van de Commissie van 7 maart 2014 – “Het beginsel van gelijke beloning voor mannen en vrouwen versterken door transparantie”.
(35)
Evaluatie van de betrokken bepalingen van Richtlijn 2006/54/EG tot uitvoering van het in het Verdrag vastgelegde beginsel van gelijke beloning voor gelijke of gelijkwaardige arbeid (SWD(2020) 50).
(36)
Beschikbaar op: https://www.equalitylaw.eu/downloads/5002-national-cases-and-good-practices-on-equal-pay .
(37)
Overzicht van cruciale rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Beschikbaar op: https://op.europa.eu/fr/publication-detail/-/publication/8ecbe429-fb90-11e9-8c1f-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-107656972 .
(38)
Nota uit 2019 van het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE) over de noodzaak van een beter evenwicht tussen werk en privéleven voor het dichten van de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Beschikbaar op: https://eige.europa.eu/publications/tackling-gender-pay-gap-not-without-better-work-life-balance .
(39)
https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9804-2019-INIT/nl/pdf .
(40)
https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-13432-2019-INIT/nl/pdf .
(41)
AT, CZ, DE, EE, FI, PT, SK, UK.
(42)
Estland.
(43)
AT, CZ, DE, EE, FI, FR, HU, MT, PT, SK, UK.
(44)
Estland.
(45)
Voor de documenten, zie https://ec.europa.eu/info/publications/eu-mutual-learning-programme-gender-equality-equal-pay-iceland-27-28-may-2019_en .
(46)
Zie bijvoorbeeld de resolutie van 10 oktober 2019 over het werkgelegenheids- en sociaal beleid van de eurozone (2019/2111 (INI)), de resolutie van 17 april 2018 over gendergelijkheid in de mediasector in de EU (2017/2210 (INI)) en de buiten de uitvoeringsperiode van het actieplan aangenomen resolutie van 30 januari 2020 over de loonkloof tussen mannen en vrouwen (2019/2870 (RSP)).
(47)
De resolutie van 30 januari 2020 over de loonkloof tussen mannen en vrouwen (2019/2870 (RSP)), de resolutie van 15 januari 2019 over gendergelijkheid en belastingbeleid in de EU (2018/2095 (INI)) en de resolutie van 10 oktober 2019 over het werkgelegenheids- en sociaal beleid van de eurozone (2019/2111 (INI)).
(48)
Bijvoorbeeld de hoorzitting van de FEMM-commissie van 9 juli 2018 over het EU-actieplan over het aanpakken van de loonkloof tussen mannen en vrouwen.
(49)
Advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité over het EU-actieplan 2017-2019 – De loonkloof tussen mannen en vrouwen aanpakken, april 2018, beschikbaar op https://www.eesc.europa.eu/en/our-work/opinions-information-reports/opinions/eu-action-plan-2017-2019-tackling-gender-pay-gap (doorklikken op de door u gewenste taal).
(50)
Voor de geselecteerde projecten, zie: https://ec.europa.eu/justice/grants1/calls/2015_action_grants/just_2015_rgen_ag_role_en.htm .
(51)
Erkende Europese sociale partner die werknemers in de onderwijssector vertegenwoordigt.
(52)
De oproep en de geselecteerde projecten zijn beschikbaar op: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-details/rec-rgen-wwlb-ag-2018 .
(53)
https://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm?item_id=115277 .
(54)
https://ec.europa.eu/info/events/annual-colloquium-fundamental-rights/2018-annual-colloquium-fundamental-rights-2018-nov-26_en .
(55)
Een Unie van gelijkheid: strategie voor gendergelijkheid 2020-2025 (COM(2020) 152).