Artikelen bij COM(2009)15 - Derde strategische evaluatie van betere regelgeving in de EU - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2009)15 - Derde strategische evaluatie van betere regelgeving in de EU. |
|---|---|
| document | COM(2009)15   |
| datum | 28 januari 2009 |
|
52009DC0015
[pic] | COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN |
Brussel, 28.1.2009
COM(2009) 15 definitief
MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S
Derde strategische evaluatie van betere regelgevingin de Europese Unie
{COM(2009) 16 definitief}{COM(2009) 17 definitief}{SEC(2009) 55}
MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S
Derde strategische evaluatie van betere regelgevingin de Europese Unie
I. INLEIDING
IN DE LAATSTE VIER JAAR HEEFT DE ze Commissie aanzienlijke vooruitgang geboekt in de uitvoering van haar agenda voor betere regelgeving. Zij vereenvoudigt wetgeving die reeds is aangenomen om ervoor te zorgen dat die bijgewerkt is en toegankelijker wordt. Zij beperkt de bureaucratie en voert een programma uit voor de vermindering van de administratieve lasten voor ondernemingen. Om ervoor te zorgen dat nieuwe wetgeving en beleid van de hoogst mogelijke kwaliteit zijn, heeft zij een breed en ambitieus effectbeoordelingssysteem ingevoerd. Samen met de lidstaten ontwikkelt zij voorts een efficiëntere en effectievere aanpak om ervoor te zorgen dat het Gemeenschapsrecht correct wordt toegepast.
Regelgeving is om vele redenen nodig en nuttig: om ervoor te zorgen dat de markten goed werken; om gelijke concurrentievoorwaarden te creëren voor ondernemingen en financiële instellingen in de interne markt; om werknemers, consumenten, de volksgezondheid en het leefmilieu te beschermen. Tegelijkertijd brengt regelgeving ook kosten met zich – voor ondernemingen, overheden en burgers – en die moeten tot een minimum worden beperkt. Met de verdere ontwikkeling van de agenda voor betere regelgeving wil de Commissie ervoor zorgen dat het regelgevingskader ondernemerschap en innovatie zou aanmoedigen en ondernemingen in staat zou stellen doeltreffender te concurreren en het volledige potentieel van de interne markt aan te boren. Op die manier draagt de agenda voor betere regelgeving bij tot de groei en de werkgelegenheid en worden tegelijkertijd hoge normen op het gebied van sociale, milieu-, gezondheids- en consumentenbescherming gehandhaafd. In het Europees economisch herstelplan werd benadrukt dat in de huidige context van economische en financiële moeilijkheden, waarbij ondernemingen en huishoudens onder steeds meer druk komen te staan, de kwaliteit van het regelgevingskader belangrijker is dan ooit tevoren.
In de laatste vier jaar is de manier waarop de Commissie de agenda voor betere regelgeving uitvoert, aanzienlijk gewijzigd. Hierdoor is de Unie in een goede positie geplaatst om de toekomstige uitdagingen aan te pakken. De ervaring heeft geleerd dat betere regelgeving het beste effect heeft wanneer alle Europese instellingen de verantwoordelijkheid delen en samenwerken. Deze ervaring is een onschatbaar voordeel op internationaal niveau. Op de top van de G20 in november 2008 werd duidelijk dat bepaalde regelgevingskwesties alleen samen met onze internationale partners kunnen worden aangepakt en dat de EU een steeds grotere rol kan spelen wanneer zij de rangen sluit.
In deze mededeling wordt nagegaan op welke gebieden vooruitgang is geboekt en op welke gebieden verdere inspanningen nodig zijn. De Europese Raad zal zich onder meer op deze mededeling baseren wanneer hij in maart 2009 onder het Tsjechische voorzitterschap de balans opmaakt van de strategie voor betere regelgeving.
II. VERBETERING VAN DE BESTAANDE WETGEVING
Sinds 2005 heeft deze Commissie ongetwijfeld het meest ambitieuze en vastberaden initiatief ooit genomen om het corpus van het Gemeenschapsrecht (het 'acquis') bij te werken, te moderniseren en te vereenvoudigen. Een reeks activiteiten – het lopende vereenvoudigingsprogramma, de screening van het acquis met het oog op potentiële vereenvoudiging, codificatiewerkzaamheden, de systematische beschikbaarheid van geconsolideerde versies van wetgeving en het programma voor de vermindering van administratieve lasten – levert burgers, ondernemingen en overheidsdiensten tastbare voordelen op.
1. De wetgeving is nu eenvoudiger, duidelijker en beperkt de bureaucratie
Tijdens het mandaat van deze Commissie heeft de vereenvoudiging zich ontwikkeld van een eerder beperkte reeks grotendeels afzonderlijke vereenvoudigingsmaatregelen tot een vast bestanddeel van elke herziening van het beleid op alle terreinen. In oktober 2005 heeft de Commissie voor de periode tot 2008 een 'lopend vereenvoudigingsprogramma' van 100 initiatieven opgesteld. Zij heeft het programma elk jaar bijgewerkt met nieuwe initiatieven en het geleidelijk uitgebreid tot alle beleidsterreinen. Suggesties van burgers, belanghebbenden en lidstaten vormden een belangrijk onderdeel van dit proces. Het programma bestaat nu uit 185 initiatieven en hoewel aanvankelijk niet veel vooruitgang werd geboekt, heeft de Commissie nu voorstellen gedaan om 132 van die initiatieven te vereenvoudigen. 75 van die voorstellen zijn aangenomen en 50 zijn in behandeling bij de Raad en het Parlement.
Naast de vereenvoudiging van wetgeving heeft de Commissie haar wetgeving ook gecodificeerd, waarbij zij de basiswet en de volgende wijzigingen in één tekst heeft samengevoegd. Hierdoor is de wetgeving duidelijker geworden en de omvang van de wetgeving beperkt. In 2008 heeft de Commissie de codificatie van 229 van de in totaal 436 wetsbesluiten afgerond. 142 wetsbesluiten werden goedgekeurd en bekendgemaakt in het Publicatieblad. Door wetgeving te vereenvoudigen en te codificeren zal deze Commissie het acquis met bijna 10 % - ongeveer 1 300 wetsbesluiten en 7 800 bladzijden van het Publicatieblad – hebben verminderd.
Sinds 2005 heeft de Commissie ook jaarlijks onderzocht welke voorstellen niet langer relevant waren en dus konden worden ingetrokken. In totaal werden 108 voorstellen ingetrokken, waarvan 30 in 2008.
De Commissie streeft naar een meer geïntegreerde aanpak van de vereenvoudiging waarbij het doel is het gehele wetgevingscorpus dat op een beleidsgebied effect heeft te onderzoeken om overlappingen, lacunes, inconsistenties, verouderde maatregelen en het potentieel inzake de vermindering van regelgevingslasten vast te stellen. Dit proces is begonnen met de tweede strategische evaluatie van betere regelgeving waarin de Commissie zich ertoe verbond om tegen het einde van haar mandaat een volledige screening van het acquis uit te voeren. Deze werkzaamheden effenen het pad voor verdere vereenvoudigingswerkzaamheden na 2009. Er werden 81 maatregelen genoemd die de volgende Commissie in toekomstige vereenvoudigingsactiviteiten zou kunnen opnemen.
Resultaten
Deze initiatieven maken de wetgeving duidelijker en toegankelijker en leveren zo voor ondernemingen en burgers tastbare voordelen op. Bijvoorbeeld:
Consumenten zullen gemakkelijker kunnen winkelen in de EU, met name op het internet, wanneer de richtlijn inzake consumentenrechten is aangenomen. Deze richtlijn herschikt vier bestaande richtlijnen in één geheel van volledig geharmoniseerde regels.
Consumenten zullen ook genieten van de herziening van het EU-kader voor beleggingsfondsen waardoor tien bestaande richtlijnen zullen worden vervangen door één enkele tekst, die toegang zal verschaffen tot professioneel beheerde beleggingen tegen betaalbare voorwaarden.
Ondernemingen die in de gehele Gemeenschap diensten verlenen, zullen dankzij het nieuwe 'btw-pakket' met sterk vereenvoudigde regels te maken krijgen.
Kleine ondernemingen zullen voordeel hebben bij de nieuwe groepsvrijstellingsverordening die de lidstaten meer mogelijkheden biedt om kleine ondernemingen staatssteun te verlenen op gebieden als opleiding, innovatie en energie-efficiëntie. Zij consolideert ook vijf verschillende verordeningen in één tekst.
De modernisering en vereenvoudiging van de regels inzake luchtvervoer, waarbij drie bestaande verordeningen in één verordening worden samengevoegd, zullen leiden tot meer keuze voor de consument, lagere prijzen en meer concurrentie. Strengere voorschriften voor en een beter toezicht op startende luchtvaartmaatschappijen zullen ook het risico van faillissement en de negatieve gevolgen daarvan voor de consumenten verminderen.
Landbouwers zullen kosten besparen als gevolg van een verdere vereenvoudiging van de bedrijfstoeslagregeling na de goedkeuring van de 'gezondheidscontrole' van het gemeenschappelijk landbouwbeleid.
2. De administratieve lasten voor ondernemingen worden beperkt
Hoewel vereenvoudiging en codificatie concrete voordelen opleveren voor ondernemingen en burgers, besliste de Commissie dat ook meer gerichte maatregelen nodig waren om nodeloze administratieve lasten voor ondernemingen weg te nemen. In 2007 heeft zij 42 wetgevingsbesluiten op 13 prioritaire gebieden opgespoord die geacht worden ongeveer 115 à 130 miljard euro administratieve kosten te vertegenwoordigen. Op basis hiervan heeft zij een programma opgezet om de administratieve lasten tegen 2012 met 25 % te verminderen, wat het doel is dat de Raad in maart 2007 heeft goedgekeurd. De Commissie is op schema om dat doel via verschillende stappen te bereiken.
In december 2008 had de Commissie al een aantal maatregelen voorgesteld die een significante vermindering van de administratieve lasten voor ondernemingen met zich zullen brengen. Deze omvatten de modernisering van de douanewetgeving van de EU en de totstandbrenging van een papierloze omgeving die voor handelaren een geschat voordeel zouden moeten opleveren van 2,5 miljard euro per jaar. Op het gebied van statistiek zullen de lidstaten op basis van de verminderingsvoorstellen inzake de intracommunautaire handel in goederen die sinds 2004 zijn aangenomen of bij de wetgevers in behandeling zijn, ongeveer 370 000 ondernemingen van de rapportageverplichtingen kunnen vrijstellen. Dit betekent een potentiële vermindering van de ondervraagde ondernemingen met pakweg 52 % over een periode van zes jaar (van 2004 tot 2010) of meer dan 100 miljoen euro besparingen per jaar tot 2010 en meer dan 200 miljoen euro besparingen per jaar vanaf 2010, in het bijzonder voor kleine en middelgrote ondernemingen.
Als een volgende stap stelt de Commissie de specifieke verminderingen vast die op elk van de prioritaire gebieden kunnen worden doorgevoerd. Deze actie is vergevorderd voor twee prioritaire gebieden. In het geval van het vennootschapsrecht is de Commissie voornemens voor te stellen dat de lidstaten micro-ondernemingen mogen uitsluiten van de werkingssfeer van de jaarrekeningenrichtlijnen. Het 'think small first'-beginsel wordt over de hele lijn op deze richtlijnen toegepast om de regeling af te stemmen op de behoeften van de kleine en middelgrote ondernemingen. Deze herzieningen zouden de totale besparing op 8 miljard euro kunnen brengen. De Commissie zal een ambitieuze herziening van de btw-richtlijn voorstellen om de belemmeringen voor de elektronische facturering weg te nemen en om de factureringsregels te moderniseren. De maximale potentiële vermindering op middellange termijn van het wegnemen van de btw-belemmeringen voor e-facturering werd geraamd op ongeveer 18 miljard euro wanneer alle facturen elektronisch zouden worden verzonden.
Tot dusver vertegenwoordigen de voorgestelde of geplande maatregelen om de lasten te verlagen een besparing van meer dan 30 miljard euro.
Dit programma om de lasten te verlagen, is gebaseerd op een uitgebreide actie om de door EU-wetgeving veroorzaakte administratieve lasten voor de 27 lidstaten en 13 prioritaire gebieden in kaart te brengen en te onderzoeken. Die heeft van de EU een drijvende kracht gemaakt in de beperking van de bureaucratie die voortvloeit uit de zogenaamde 'informatieverplichtingen'. Dankzij deze actie kon beter inzicht worden verworven in de manier waarop lidstaten EU-wetgeving omzetten en uitvoeren, en van de gevolgen daarvan voor ondernemingen wat informatieverplichtingen betreft. Deze meting heeft de overheden meer bewust gemaakt van de administratieve lasten en hun de mogelijkheid geboden om de effectiviteit en efficiëntie van de bestaande regels opnieuw te bekijken.
Bij deze meting werd uitgebreid gebruik gemaakt van externe deskundigen en bijdragen van belanghebbenden. De positieve adviezen van de groep op hoog niveau van onafhankelijke belanghebbenden in verband met administratieve lasten over de vrijstelling van micro-ondernemingen en over de btw-hervorming wat de regels inzake e-facturering betreft, zijn goede voorbeelden daarvan. De groep houdt ook op andere prioritaire gebieden het proces op gang. Via de online- en offlineraadplegingen werden meer dan 350 bijdragen ingediend. Ten slotte hebben de lidstaten ermee ingestemd om vergelijkbare inspanningen te doen en eind 2008 hadden 21 van hen nationale reductiedoelstellingen, tegenover zeven eind 2006. Sommige lidstaten hebben de omzetting van EG-wetgeving reeds aanzienlijk gewijzigd. De Commissie werkt nauw samen met de nationale autoriteiten die de EU-wetgeving omzetten om beproefde methoden te verspreiden waarmee de administratieve lasten snel kunnen worden verminderd. Zij roept de lidstaten op om volop gebruik te maken van de startkit die zij heeft ontwikkeld voor toekomstige metingen en reductiewerkzaamheden en om verdere harmonisering en vergelijkbaarheid van gegevens te bevorderen. De Commissie verzoekt de lidstaten ook om het eens te worden over een reeks beginselen voor het toezicht op de vooruitgang in het verminderen van de administratieve lasten op het niveau van de EU en van de lidstaten.
3. Volgende stappen
Het verbeteren van de kwaliteit van de bestaande wetgeving en het wegnemen van onnodige administratieve lasten zijn in de huidige moeilijke economische omstandigheden des te belangrijker voor ondernemingen. Daarom moet de Unie deze programma's krachtdadig uitvoeren.
- De Commissie zal op basis van de EU-nulmeting de specifieke reducties vaststellen die op elk van de 13 prioritaire gebieden moeten plaatsvinden en zal voorstellen indienen die voortvloeien uit het huidige actieprogramma voor de vermindering van de administratieve lasten in de EU-wetgeving. De Commissie zal al het nodige doen om deze voorstellen te doen aannemen voor het einde van haar mandaat.
- De Commissie zal in 2009 33 nieuwe vereenvoudigingsinitiatieven voorstellen. Deze maatregelen zullen bijvoorbeeld als doel hebben de betalingsachterstand bij handelstransacties te bestrijden, micro-ondernemingen vrij te stellen van boekhoudkundige verplichtingen of de erkenning en tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen in burgerlijke en handelszaken te waarborgen.
- Op basis van de screening van het acquis heeft de Commissie 81 nieuwe maatregelen genoemd die de volgende Commissie zou kunnen overwegen voor een toekomstig vereenvoudigingsprogramma.
- Aan de Raad en het Parlement wordt gevraagd zo snel mogelijk de 50 in behandeling zijnde vereenvoudigingsinitiatieven en alle in behandeling zijnde voorstellen inzake vermindering van administratieve lasten zo snel mogelijk aan te nemen.
- Rekening houdend met de uit de raadpleging ontvangen bijdragen stelt de Commissie voor om het actieprogramma uit te breiden om er nog eens 30 andere wetgevingsbesluiten in op te nemen.
- De Commissie zal nauw blijven samenwerken met de voor de omzetting van EU-wetgeving verantwoordelijke nationale autoriteiten om beproefde methoden te verspreiden waarmee de administratieve lasten snel kunnen worden verminderd.
- Lidstaten die op 31 december nog geen nationale reductiedoelstelling hadden vastgesteld, wordt verzocht dit te doen vóór de voorjaarsbijeenkomst van de Europese Raad van 2009. Alle lidstaten wordt verzocht om op hun niveau concrete maatregelen te nemen en daarover verslag uit te brengen in de jaarlijkse voortgangsverslagen over de Lissabonstrategie.
III. VERBETERING VAN DE KWALITEIT VAN NIEUWE INITIATIEVEN
1. Een brede en ambitieuze benadering
De verbetering van de kwaliteit van nieuwe initiatieven is een essentieel onderdeel van de agenda voor betere regelgeving. Overeenkomstig internationale beproefde methoden is de Commissie van oordeel dat de meest doeltreffende manier om een cultuur van 'beter regelgeven' tot stand te brengen erin bestaat de personen die voor de beleidsontwikkeling verantwoordelijk zijn, ook verantwoordelijk te maken voor de beoordeling van de effecten van wat zij voorstellen. Dit was een fundamenteel aspect van het effectbeoordelingssysteem dat de Commissie sinds 2002 heeft ontwikkeld en dat volgens haar de werkcultuur in de instelling fundamenteel wijzigt. Sinds 2002 heeft de Commissie meer dan 400 effectbeoordelingen verricht. In 2008 alleen werden er 135 verricht. Het systeem heeft een aantal kenmerken die het verdienen om nader te worden bekeken.
Ten eerste is de Commissie ervan overtuigd dat een geïntegreerde aanpak voor effectbeoordeling de meeste geschikte manier is om ervoor te zorgen dat de door haar voorgestelde maatregelen noodzakelijk zijn, en om een beleid van hoge kwaliteit te voeren. Daarom worden in effectbeoordelingen zowel de voordelen als de kosten bekeken en komen op een evenwichtige manier alle significante economische, sociale en milieu-effecten van mogelijke initiatieven aan bod.. Deze aanpak zorgt ervoor dat alle relevante deskundigheid binnen de Commissie samen met de bijdragen van belanghebbenden wordt gebruikt, wat de coherentie van initiatieven op verschillende beleidsterreinen verbetert.
Ten tweede heeft de Commissie de verplichting om effectbeoordelingen te verrichten, uitgebreid tot andere initiatieven dan die uit het jaarlijkse wetgevings- en werkprogramma, om alle initiatieven te bestrijken die significante effecten kunnen hebben. Daaronder vallen ook comitologiedossiers met significante effecten.
Ten derde heeft de Commissie, om te helpen ervoor te zorgen dat effectbeoordelingen in overeenstemming zijn met procedures en kwaliteitsnormen, een veeleisende centrale eenheid voor kwaliteitscontrole opgericht, namelijkde Raad voor effectbeoordeling (IAB) die onafhankelijk is van de beleidsdiensten. De IAB heeft sinds zijn oprichting eind 2006 alle effectbeoordelingen onderzocht en daarover adviezen uitgebracht. Hij heeft de beleidskwaliteit verbeterd door in 2008 in 32 % van de gevallen om de herindiening van de effectbeoordeling te vragen en door de aanbevelingen die hij de Commissie heeft gedaan om de kwaliteit van de effectbeoordelingen te verbeteren. In 2008 heeft de Raad steeds meer de klemtoon gelegd op het feit dat effecten meer systematisch moeten worden becijferd en dat de administratieve lasten duidelijk moeten worden aangepakt . Hij heeft ook de diensten van de Commissie bijgestaan bij het opstellen van hun effectbeoordelingen, met name op het gebied van de door hen gebruikte methodologie.
Ten slotte heeft de Commissie een systeem gecreëerd dat transparant en controleerbaar is. Het bevordert een grotere transparantie in het beleidsproces en een grotere betrokkenheid van de belanghebbenden. Alle effectbeoordelingen en alle adviezen van de IAB worden openbaar gemaakt zodra de Commissie het betrokken voorstel heeft goedgekeurd.
2. De effectbeoordelingen zullen verder worden verbeterd
De Commissie heeft een effectbeoordelingssysteem ingevoerd dat qua volledigheid en transparantie op Europees en internationaal niveau over het algemeen wordt beschouwd als van zeer hoog niveau. Niettemin is het mogelijk de kwaliteit van de effectbeoordelingen zelf verder te verbeteren. Dienaangaande beval de IAB in zijn verslag van 2008 aan dat de kwaliteitscontrole moest worden versterkt voordat de effectbeoordelingen bij de IAB worden ingediend. De Commissie zal een aantal maatregelen nemen om dat te doen. Zij zal met name de rol van de eenheid effectbeoordeling in elk directoraat-generaal en de rol van de stuurgroepen voor de effectbeoordeling versterken om ervoor te zorgen dat met alle relevante deskundigheid binnen de Commissie rekening wordt gehouden. Zij zal de eigen verantwoordelijkheid voor de van effectbeoordelingen vergroten via de definitieve goedkeuring door de directeurs-generaal.
De Commissie heeft nog een aantal verbeteringen vastgesteld op basis van de ervaring van de IAB, de bijdragen van de groep op hoog niveau van nationale deskundigen inzake betere regelgeving en de raadpleging over de richtsnoeren voor effectbeoordeling midden 2008. Veel van die verbeteringen zijn opgenomen in de herziene richtsnoeren die sinds begin 2009 van kracht zijn. Het effectbeoordelingssysteem zal:
- Een sterkere focus hebben: de Commissie zal effectbeoordelingen meer richten op wetgevingsvoorstellen, zowel in als naast het wetgevings- en werkprogramma, met inbegrip van comitologiedossiers met significante effecten.
- Voorzien in een betere raadpleging van belanghebbenden : de minimumnormen van de Commissie voor raadpleging moeten volledig ten uitvoer worden gelegd. Voor complexe of gevoelige voorstellen worden de diensten van de Commissie aangemoedigd om verder te gaan dan de minimumtermijn voor raadpleging van acht weken. Er zullen extra inspanningen worden gedaan om ervoor te zorgen dat alle belanghebbenden op de hoogte zijn van de raadplegingen en daaraan een bijdrage kunnen leveren. In effectbeoordelingen moet duidelijker feedback worden gegeven over de gegevens die aan belanghebbenden werden gevraagd, over welke informatie werd verkregen en hoe die is gebruikt.
- Voorzien in een striktere analyse van subsidiariteit : de richtsnoeren bevatten nu een lijst met expliciete vragen die de diensten zouden moeten behandelen in de probleemanalyse, met nadere aanwijzingen voor de analyse van de evenredigheid en de toegevoegde waarde van een optreden op EU-niveau voor alle voorgestelde beleidsopties.
- Voorzien in een grondigere beoordeling van specifieke effecten : binnen de geïntegreerde aanpak betreffende de voordelen en kosten op economisch, sociaal en milieugebied, zijn er aanvullende aanwijzingen over specifieke aspecten van die effecten. Dat is het geval voor effecten op kleine en middelgrote ondernemingen die moeten worden beoordeeld in overeenstemming met de „Small Business Act” (via een zogenaamde „kmo-toets”), kwesties die met de grondrechten verband houden en effecten op consumenten en de volksgezondheid. Er zal rekening worden gehouden met effecten op regionaal en plaatselijk niveau.
- Voorzien in meer kwantitatieve gegevens en analyse : de richtsnoeren voorzien in betere aanwijzingen over kwantificering en verwijzingen naar beproefde methoden voor de beoordeling van verschillende soorten nalevingskosten.
- Voorzien in een betere beoordeling van de administratieve lasten : de Commissie heeft de aanwijzingen voor het berekenen van de administratieve lasten verbeterd, met name voor ondernemingen.
- Voorzien in een transparantere voorstelling van de resultaten : in samenvattingen zal een duidelijk overzicht worden gegeven van de becijferde voordelen en kosten van de verschillende opties, inclusief administratieve kosten voor ondernemingen en burgers, andere nalevingskosten en kosten voor administraties.
3. Volgende stappen
- De Commissie verwacht dat zij in 2009 meer dan 100 effectbeoordelingen zal verrichten en zij zal dit doen in overeenstemming met de herziene richtsnoeren voor effectbeoordeling.
- De Commissie zal de aanwijzingen inzake de administratieve lasten in de richtsnoeren voor effectbeoordeling verder versterken door begin 2009 nieuwe, voor al haar diensten toegankelijke IT-instrumenten te lanceren.
- De Commissie zal de kwaliteit van haar effectbeoordelingen verder verbeteren door de kwaliteitscontrole door de verantwoordelijke diensten en door de IAB te verbeteren.
IV. ALLE INSTELLINGEN DELEN DE VERANTWOORDELIJKHEID VOOR BETERE REGELGEVING
1. Betere regelgeving op alle niveaus in de EU
Om de actie 'betere regelgeving' te laten slagen, is het van essentieel belang dat elke Europese instelling haar verantwoordelijkheid neemt. EU-regels worden door de Commissie voorgesteld, door het Europees Parlement en de Raad aangenomen, en door de nationale regeringen en parlementen in nationaal recht omgezet. Dikwijls worden zij aangevuld met regionale en plaatselijke regels. Al deze instanties hebben een rol te spelen in de verbetering van het regelgevingskader.
Het proces om EU-wetgeving aan te nemen en uit te voeren, vergt tijd. De programma's van de Commissie voor vereenvoudiging en voor de vermindering van administratieve lasten bevatten beide waardevolle lessen over de verbeteringen die kunnen worden doorgevoerd om concrete voordelen te realiseren voor burgers en ondernemingen. Er moet echter vooruitgang worden geboekt in het versnellen van de aanneming van de concrete voorstellen van de Commissie door de Raad en het Parlement en er moet voor gezorgd worden dat de elementen die de wetgeving vereenvoudigen en de administratieve lasten verminderen, worden behouden.
Het voltooien van de herziening van de gemeenschappelijke aanpak voor effectbeoordeling moet in 2009 een prioriteit zijn voor de drie instellingen. De Commissie is ervan overtuigd dat deze gemeenschappelijke aanpak een solide grondslag vormt waarop elke instelling haar aanpak inzake effectbeoordeling verder kan ontwikkelen. De inspanningen moeten zich richten op het vinden van concrete manieren om de uitvoering te verbeteren. De Commissie is bereid om de andere instellingen te helpen bij de ontwikkeling van hun capaciteit om met de effectbeoordelingen van de Commissie om te gaan en om hun eigen aanvullende analyse te maken van belangrijke amendementen die zij aanbrengen. Zoals verklaard in de tweede strategische evaluatie van betere regelgeving, zal de Commissie ook op constructieve wijze en geval per geval reageren op verzoeken van de Raad en van het Parlement om bepaalde aspecten van haar oorspronkelijke effectbeoordelingen nader toe te lichten.
2. De toepassing van het Gemeenschapsrecht in de lidstaten
In 2007 heeft de Commissie een strategie voorgesteld om de toepassing van het Gemeenschapsrecht te verbeteren. Zij heeft in nauwe samenwerking met 15 lidstaten die vrijwillig deelnemen, het project EU Pilot opgestart om het oplossen van problemen van burgers te versnellen en te verbeteren. Zij neemt nu frequenter beslissingen over inbreuken. Zij is al goed gevorderd met de ontwikkeling van een meer op prioriteit gebaseerde behandeling van zaken, hetgeen tot uiting komt in het jaarverslag over de controle op de toepassing van het Gemeenschapsrecht, en daarnaast zijn er initiatieven voor meer transparantie en overleg aangenomen of in ontwikkeling. Ervaring met de toepassing van het recht kan leiden tot de verbetering of de ontwikkeling van wetgeving om de doelstellingen van de Gemeenschap beter te kunnen bereiken. In 2009 worden verdere maatregelen genomen om deze strategie uit te voeren en te versterken.
3. Volgende stappen
- Het Parlement en de Raad wordt verzocht in behandeling zijnde voorstellen in verband met administratieve lasten en vereenvoudiging zo snel mogelijk aan te nemen, zoals bepaald in het interinstitutioneel akkoord 'Beter wetgeven' van 2003.
- Het Parlement, de Raad en de Commissie zullen de gezamenlijke herziening van de 'gemeenschappelijke aanpak voor effectbeoordeling' afronden.
- De Commissie zal ervoor zorgen dat het Gemeenschapsrecht beter wordt toegepast door preventieve maatregelen te nemen, inclusief meer nadruk op tenuitvoerleggings- en handhavingskwesties in effectbeoordelingen, betere tenuitvoerleggingsplanning voor nieuwe wetgeving, het creëren van tenuitvoerleggingsnetwerken en het bijstaan van lidstaten met concordantietabellen.
- In overeenstemming met de Europese 'Small Business Act' zal de Commissie, indien dat praktisch haalbaar is, voor toekomstige verordeningen en besluiten betreffende ondernemingen vaste data van inwerkingtreding hanteren. Daardoor zouden kleine en middelgrote ondernemingen zich beter moeten kunnen voorbereiden op en aanpassen aan wijzigingen in de wetgeving.
- De Commissie zal nauw samenwerken met de nationale autoriteiten om de duidelijkheid en de coherentie van nationale ontwerpwetgeving te verbeteren in het kader van de op Richtlijn 98/34/EG gebaseerde kennisgevingsprocedure.
V. VO RM GEVEN AAN MONDIALE REGELGEVING
DE COMMISSIE HEEFT HAAR DIALOGEN OVER REGELGEVING MET BELANGRIJKE HANDELSPARTNERS VOORTGEZET. IN HET GEVAL VAN DE VS HEEFT ZIJ IN HET KADER VAN DE TRANS-ATLANTISCHE ECONOMISCHE RAAD SAMEN MET HET US OFFICE OF MANAGEMENT AND BUDGET EEN GEZAMENLIJKE NOTA OPGESTELD OM DE respectieve systemen voor de beoordeling van effecten op internationale handel en investeringen in de EU en de VS te vergelijken. De Commissie heeft de aanbevelingen in die nota opgenomen in de richtsnoeren voor effectbeoordeling. De autoriteiten van de VS hebben ermee ingestemd hetzelfde te doen in hun richtsnoeren voor de beoordeling van effecten van regelgeving.
De Commissie zal de samenwerking met haar handelspartners op het gebied van regelgeving voortzetten, zowel in multilaterale organisaties als de VN, de OESO en de Wereldbank, als in bilaterale dialogen, teneinde de belemmeringen voor handel en investeringen te beperken en tegelijk de milieu- en sociale bescherming te versterken. In november 2008 heeft de top van de G20 het belang van internationale samenwerking in de huidige economische en financiële context aangetoond alsook de positieve invloed die de EU kan hebben wanneer zij de rangen sluit. In december 2008 heeft de Commissie een strategisch kader voor internationale samenwerking op regelgevingsgebied vastgesteld en toekomstige prioritaire acties bepaald.
VI. CONCLUSIE
De Europese Unie en haar lidstaten worden geconfronteerd met belangrijke uitdagingen bij de aanpak van de huidige economische en financiële situatie. Betere regelgeving moet een belangrijk onderdeel van onze reactie blijven – regelgevend optreden wanneer dat nodig is, op een zo eenduidig mogelijke manier, gebaseerd op overleg met belanghebbenden, en op een manier die de lasten voor ondernemingen en burgers tot het strikte minimum beperkt. De ervaring met betere regelgeving in de laatste vier jaar biedt een goede basis om nieuwe uitdagingen aan te gaan. De Commissie heeft volgende stappen vastgelegd die volgehouden inspanningen vergen alsook de aanhoudende politieke steun van de andere Europese instellingen, de lidstaten, de lokale en plaatselijke overheden, en de belanghebbenden.
COM(2008) 800.
Zeven van die voorstellen waren herzieningen waarin tot de conclusie werd gekomen dat wetgevende maatregelen niet nodig waren, of werden bij andere initiatieven gevoegd.
Werkdocument van de Commissie 'Derde voortgangsverslag inzake de strategie voor de vereenvoudiging van de regelgeving' (COM(2009) 17).
Die zijn bekend onder de naam 'icbe'-fondsen (instellingen voor collectieve belegging in effecten).
In het voorjaar van 2009 zal de Commissie in haar voortgangsverslag nadere informatie over de vereenvoudigingsinitiatieven in de landbouwsector verstrekken.
Werkdocument van de Commissie inzake de vermindering van administratieve lasten in de EU (COM(2009) 16).
Sommige van deze voorstellen zijn „fast track actions”, die de Raad en het Parlement traag hebben aangenomen (drie van de zes in 2007 ingediende voorstellen, en slechts één van de zeven in het pakket voor 2008).
Hierbij werden in de EU-27 356 EU-verplichtingen en meer dan [9 500] nationale verplichtingen opgetekend. Daarvoor vonden ongeveer 3 000 interviews met ondernemingen plaats en meer dan 50 workshops met plaatselijke bedrijfsverenigingen en nationale ministeries.
http://ec.europa.eu/governance/impact/practice_en.htm
'Een Europa van resultaten' (COM(2007) 502).
25e Jaarverslag van de Commissie over de controle op de toepassing van het Gemeenschapsrecht (COM(2008) 777).
Een systeem van vaste data van inwerkingtreding wordt gekenmerkt door het feit dat bepaalde wetgeving op een klein aantal vaste dagen in het jaar wordt ingevoerd.
Deze richtlijn verplicht de lidstaten om alle ontwerpen van technische regelgeving met betrekking tot producten en diensten van de informatiemaatschappij mee te delen aan de Commissie voordat zij in het nationale recht worden opgenomen. Dit helpt het risico te verkleinen dat ongerechtvaardigde belemmeringen tussen lidstaten worden gecreëerd.
http://ec.europa.eu/governance/better_regulation/impact_en.htm
COM(2008) 874.