Artikelen bij COM(2017)747 - Tenuitvoerlegging van Verordening 762/2008 betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.


1. Achtergrond    

2. Belangrijkste bevindingen    

2.1.    Tijdigheid en volledigheid    

2.1.1.    Tijdigheid    

2.1.2.    Volledigheid    

2.2.    Consistentie    

2.2.1.    Kwaliteit en nauwkeurigheid    

2.2.2.    Vergelijkbaarheid    

2.3.    Relevantie    

2.4.    Toegankelijkheid    

2.4.1.    Online databank    

2.4.2.    Publicaties en gegevenstabellen    

2.4.3.    Metagegevens    

2.5.    Vertrouwelijkheid van gegevens    

3. Last en kosteneffectiviteit    

4. Conclusies    

5. Aanbevelingen    


1.Achtergrond

De Commissie (Eurostat) verzamelt statistieken over aquacultuur in het kader van Verordening (EG) nr. 762/2008 van het Europees Parlement en de Raad 1 . In artikel 11 van de verordening is bepaald dat de Commissie het Europees Parlement en de Raad om de drie jaar een verslag moet verstrekken over de kwaliteit en relevantie van de door de lidstaten gerapporteerde statistieken. In het verslag moet ook de kosteneffectiviteit van het gegevensverzamelingssysteem worden geanalyseerd en moet worden gewezen op beste praktijken die de werklast voor de lidstaten kunnen verminderen en tot bruikbaardere gegevens van hogere kwaliteit kunnen leiden.

De verordening is van toepassing op alle 28 EU-lidstaten alsmede op Noorwegen, IJsland en Liechtenstein (omdat zij relevant is voor de EER). Luxemburg en Liechtenstein hebben geen commerciële aquacultuurproductie en zijn derhalve vrijgesteld van de gegevensrapportageverplichting.

Dit verslag is voornamelijk gebaseerd op de verslagen over de kwaliteit van de aquacultuur die de lidstaten voor het referentiejaar 2015 hebben ingediend. De meeste lidstaten hebben hun kwaliteitsverslagen voor 2015 tijdig opgesteld voor opname in dit evaluatieverslag. Bulgarije, Italië en Polen hebben dat echter niet gedaan, wat betekent dat de voor die landen beschikbare informatie afkomstig is uit eerdere kwaliteitsverslagen. De Commissie (Eurostat) heeft ook de aquacultuurgegevens voor de periode 20132015 geanalyseerd. Het Europees statistisch systeem (ESS) heeft informatie verstrekt over de totale kosten van het verzamelen van de gegevens. Bijgevolg worden in dit verslag de tijdigheid, volledigheid, consistentie, toegankelijkheid en vertrouwelijkheid van de gegevens in het algemeen beoordeeld. Daarnaast wordt in dit verslag ook gekeken naar de last en kosteneffectiviteit van het gegevensverzamelingsproces.

De vorige evaluatieverslagen over aquacultuurstatistieken die in het kader van de verordening zijn ingediend, zijn in juni 2015 2 (voor de gegevens van 20112013) en in juli 2012 3 (voor de gegevens van 20082010) gepubliceerd. Beide waren zes maanden te laat. Dit verslag is tijdig gepubliceerd maar bestrijkt slechts twee jaar aangezien de gegevens voor 2016 nog niet beschikbaar waren bij de opstelling van het rapport.

2.Belangrijkste bevindingen

2.1.Tijdigheid en volledigheid

2.1.1.Tijdigheid

De afgelopen jaren hebben de meeste lidstaten de deadlines voor de indiening van gegevens gehaald. Een derde van de lidstaten heeft echter een aantal datasets na de deadline ingediend. In de meeste gevallen ging het om een relatief geringe vertraging. De Commissie (Eurostat) heeft stappen ondernomen om oplossingen te vinden met Frankrijk en Italië, die hun gegevens herhaaldelijk zeer laat hebben ingediend.

De Commissie (Eurostat) heeft de gegevens onmiddellijk na validatie gepubliceerd. Geldige gegevens verschijnen meestal tegen eind maart van het jaar na de deadline in de openbare databank van de Commissie (Eurostat). De gegevens kunnen elk moment van het jaar worden herzien.

2.1.2.Volledigheid 

De belangrijkste aquacultuurdataset (aquacultuurproductie) was relatief volledig. Deze dataset is in de loop van de tijd nog vollediger geworden. De dataset over viseieren voor menselijke consumptie stelde problemen voor een aantal landen. Het probleem is besproken tijdens de recentste vergadering van de werkgroep Visserijstatistiek in april 2017.

In de tabel over de op vangst gebaseerde input voor aquacultuur ontbraken vaak de eenheidsprijzen. Dit komt omdat de dataset bestond uit gegevens over in het wild gevangen paaivissen. Sommige aquacultuurvoorzieningen vingen de paaivissen zelf in plaats van ze te kopen en in deze gevallen waren de prijzen moeilijk te schatten. Er ontbraken enkele gegevens in de tabel die verband hield met de productie uit hatchery's (kweekkamers) en nursery's (opkweekkamers). Vaak was de reden hiervoor de volatiele productie in landen waar de productievolumes zeer laag waren.

2.2.Consistentie

2.2.1.Kwaliteit en nauwkeurigheid

De algemene kwaliteit van de gegevens was goed, aangezien de meeste landen een zeer hoge respons hadden op hun telling in het kader van de gegevensverzameling. Bijna alle lidstaten hebben geoordeeld dat de aan de non-respons gelinkte afwijking onbestaande of onbelangrijk is. Zeer weinig lidstaten hebben meetfouten, steekproeffouten of gegevensinvoerfouten gemeld.

De dekkingsfouten waren ook verwaarloosbaar. De classificatiefouten in soorten of methoden waren zeldzaam en hadden weinig invloed op de kwaliteit van de gegevens.

2.2.2.Vergelijkbaarheid

De in 2015 geïntroduceerde richtsnoeren van Eurostat voor gegevensverzameling hebben de geografische vergelijkbaarheid van de gegevens verbeterd. De krachtens de verordening bij de Commissie (Eurostat) ingediende aquacultuurstatistieken zijn goed vergelijkbaar tussen de lidstaten.

De lidstaten hebben slechts kleine verschillen gemeld die voortvloeien uit methodologische veranderingen tussen de eerste gegevensverzameling en de recentste (2015).

2.3.Relevantie

De op grond van de verordening verzamelde gegevens zijn onmisbaar voor een empirisch onderbouwde beleidsvorming op zowel nationaal als EU-niveau. De gegevens over productieniveaus en trends zijn belangrijk bij het analyseren van de ontwikkeling van de aquacultuursector in het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid. En kwantitatieve gegevens zijn cruciaal bij de opstelling van de nationale meerjarenplannen van de lidstaten voor duurzame aquacultuur. Zij bieden beleidsmakers, de industrie en het maatschappelijk middenveld een solide basis waarop de sector kan voortbouwen.

Bovendien zijn de gegevens een belangrijke bron voor de publicaties en diensten van andere organisaties. De Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de Verenigde Naties en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling vertrouwen sterk op de in het kader van de verordening verzamelde statistieken. De Waarnemingspost voor de Europese markt voor visserij- en aquacultuurproducten gebruikt de gegevens van de Commissie (Eurostat) bij het opstellen van zijn structurele analyse van de Europese visserij- en aquacultuursector. De Wereldhandelsorganisatie gebruikt Europese aquacultuurstatistieken voor de herziening van haar handelsbeleid.

Bijna alle lidstaten hebben ook de behoefte aan nationale gegevens over aquacultuurproductie bevestigd. De meeste behoeften aan nationale gegevens worden volledig of bijna volledig vervuld door de in het kader van de verordening verzamelde gegevens. De verordening heeft echter geen betrekking op belangrijke gegevens over het toegediende voer, de productbestemming, de productiekosten, de werkgelegenheid en andere sociaaleconomische variabelen. Sociaaleconomische informatie wordt verzameld voor mariene aquacultuur krachtens Verordening (EU) 2017/1004 4 . Sommige lidstaten daarentegen vinden de gegevensverzameling te gedetailleerd en belastend voor de nationale behoeften.

2.4.Toegankelijkheid

2.4.1.Online databank

De aquacultuurstatistieken verschijnen in de openbare databank van de Commissie (Eurostat) 5 als de volgende datasets:

·Production from aquaculture excluding hatcheries and nurseries (fish_aq2a);

·Production of fish eggs for human consumption from aquaculture (fish_aq2b);

·Input to capture-based aquaculture (fish_aq3);

·Production of hatcheries and nurseries at eggs stage in life cycle (fish_aq4a); en

·Production of hatcheries and nurseries at juvenile stage in life cycle (fish_aq4b)


Daarnaast heeft de helft van de lidstaten de gegevens gepubliceerd in nationale online databanken of als downloadbare jaartabellen. De toegang tot deze producten is altijd gratis.

2.4.2.Publicaties en gegevenstabellen

De Commissie (Eurostat) heeft gegevens en artikelen over aquacultuur gepubliceerd in zijn online verzameling Statistics Explained en in statistische boeken 6 .

De meeste lidstaten hebben regelmatig aquacultuurstatistieken gepubliceerd in diverse verslagen, in sommige gevallen samen met een persbericht.

2.4.3.Metagegevens

De Commissie (Eurostat) heeft elk jaar nationale kwaliteitsverslagen verzameld, zoals vereist op grond van Bijlage 6 bij de verordening. Deze verslagen bevatten gedetailleerde informatie over de kwaliteit van de gegevens en over de methoden die bij de verzameling ervan zijn gebruikt. De nationale kwaliteitsverslagen volgens de richtsnoeren van het ESS zijn verzameld in de Metadata Handler van het ESS.

De Europese referentiemetagegevens over aquacultuurstatistieken worden gepubliceerd in de openbare databank van de Commissie (Eurostat) met de bovenvermelde gegevenstabellen. De metagegevens worden jaarlijks herzien.

2.5.Vertrouwelijkheid van gegevens

Eén tekortkoming in verband met de in het kader van de verordening verzamelde aquacultuurstatistieken was het grote aantal cellen met vertrouwelijke gegevens. Hier waren twee belangrijke redenen voor. Ten eerste wordt in de verordening een zeer gedetailleerde gegevensstructuur voorgeschreven, wat op zijn beurt tot zeer gefragmenteerde gegevens leidt. Ten tweede is de structuur van de aquacultuursector zeer gespecialiseerd. Dit resulteert in een sector met een beperkt aantal ondernemingen die in zeer weinig soorten handelen met één voornaamste productiemethode. Bijgevolg is een groot aantal gegevens over individuele soorten en aggregaten vertrouwelijk geworden.

In 2015 werd bijna de helft van de lidstaten geconfronteerd met problemen die verband hielden met de vertrouwelijkheid van gegevens bij de belangrijkste dataset over de aquacultuurproductie. Dit betekende dat EU-aggregaten voor de meeste soorten vertrouwelijk bleven, vaak vanwege vertrouwelijke gegevens in een enkele lidstaat. Het volume en de waarde van de totale nationale productie in 2014 en 2015 zouden echter voor alle lidstaten kunnen worden gepubliceerd. Vertrouwelijke gegevens uit een bepaalde lidstaat verhinderden de publicatie van het EU-aggregaat voor op vangst gebaseerde input voor aquacultuur. De productie van viseieren voor menselijke consumptie in de hele EU bleef vertrouwelijk vanwege de nicheproductie in drie lidstaten. De gegevens over de productie van hatchery's en nursery's waren in verschillende lidstaten vertrouwelijk.

De Commissie (Eurostat) en de lidstaten hebben tijd geïnvesteerd en inspanningen geleverd om zoveel mogelijk cijfers beschikbaar te stellen voor gegevensgebruikers en tegelijk de statistische geheimhouding te waarborgen en het proces zo efficiënt mogelijk te houden.

3.Last en kosteneffectiviteit

De tijd en inspanningen die nodig waren om de gegevens jaarlijks op nationaal niveau te verzamelen, compileren en verwerken, varieerden sterk. De helft van de lidstaten had minder dan 10 weken nodig en de andere helft meer dan 10 weken om de datasets te compileren, zoals in de verordening voorgeschreven. Sinds de inwerkingtreding van de verordening is de tijd die nodig was voor het gehele gegevensverzamelingsproces in geen enkele lidstaat afgenomen, wat aangeeft dat het voor de lidstaten moeilijk was om de efficiëntie te verhogen.

Sommige lidstaten hebben echter gemeld dat zij erin geslaagd zijn de last voor de respondenten te verlichten. De vragenlijsten bleven ongewijzigd en de respondenten stelden vast dat de beantwoording ervan routine werd. Online vragenlijsten en ondersteuning op maat voor ondernemingen hebben de last ook helpen verlichten. Respondenten hadden gemiddeld drie uur nodig om de vragenlijst in te vullen. Het aantal respondenten varieerde van 4 000 in Duitsland tot minder dan 50 in Malta, België, Cyprus en Nederland.

Het ESS heeft een kostenanalyse van Europese statistische producten uitgevoerd. Van 20 lidstaten zijn kostenramingen voor aquacultuurstatistieken ontvangen. De kosten van de nationale gegevensverzameling bedroegen gemiddeld ongeveer 66 000 EUR per jaar, of gemiddeld 0,18 % van de totale waarde van de aquacultuurproductie. Sommige kostenramingen weerspiegelden niet de totale kosten voor het opstellen van aquacultuurstatistieken, maar alleen de directe kosten die het betrokken nationale instituut heeft gemaakt.

4.Conclusies

In de afgelopen jaren zijn aquacultuurstatistieken uitgegroeid tot een stabiele dataset met een redelijk tijdige, volledige en consistente output voor gebruikers van de gegevens, niet alleen op Europees en wereldniveau, maar ook op nationaal niveau. Zij bieden beleidsmakers, de industrie en het maatschappelijk middenveld een solide basis waarop de sector kan voortbouwen.

Sommige lidstaten hebben het nog steeds moeilijk om de gegevens tijdig en punctueel te verzamelen en aan te leveren. De richtsnoeren van Eurostat voor gegevensverzameling hebben geholpen om de verzameling van aquacultuurgegevens consistenter te maken.

De belangrijkste tekortkoming in verband met aquacultuurstatistieken, is de hoeveelheid vertrouwelijke gegevens. Dit houdt verband met de gedetailleerde uitsplitsing van de in de verordening vastgestelde gegevensvereisten en met de gespecialiseerde en geconcentreerde structuur van de aquacultuursector.

De lidstaten hebben de last voor de respondenten verlicht, maar hebben geen duidelijke, meetbare efficiëntiewinsten geboekt. De jaarlijkse kosten voor het opstellen van aquacultuurstatistieken bedroegen gemiddeld 66 000 EUR per land. Het gemiddelde aandeel van de gegevensverzamelingskosten in de totale economische waarde van de aquacultuurproductie was echter vrij laag.

5.Aanbevelingen

De Commissie (Eurostat) blijft samen met de lidstaten werken aan goede praktijken, aanbevelingen en richtsnoeren om de hoeveelheid vertrouwelijke gegevens die op grond van de verordening aan Eurostat worden verstrekt te beperken.

Op nationaal niveau dient het gebruik van elektronische vragenlijsten verder te worden aangemoedigd, omdat zij de efficiëntie van de gegevensverzameling verhogen. Andere voorbeelden van goede praktijken zijn richtsnoeren voor nationale gegevensverzameling en helpdesks die respondenten ondersteuning op maat bieden.

De Commissie (Eurostat) streeft naar een constante verbetering van de kwaliteit en de beschikbaarheid van Europese statistieken. Zij zet zich ook in om de last voor de lidstaten en de respondenten te verlichten. Daartoe heeft zij in haar jaarlijks werkprogramma 2017 7 een project voor het stroomlijnen en vereenvoudigen van visserijstatistieken opgenomen. In het kader van dat project wordt de actuele gegevensverzameling onder de loep genomen en wordt een strategie opgesteld om de aquacultuurstatistieken geschikter te maken voor het beoogde doel. Het project zorgt voor coördinatie die aansluit bij de in het kader van Verordening (EU) 2017/1004 verzamelde statistieken en voor een betere harmonisatie met de standaardvragenlijst over aquacultuur die door de Coördinerende Werkgroep Visserijstatistiek 8 wordt aanbevolen.


(1)

   Verordening (EG) nr. 762/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 788/96 van de Raad (PB L 218 van 13.8.2008, blz. 1).

(2)

   Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad inzake de tenuitvoerlegging van Verordening (EG) nr. 762/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 788/96 van de Raad; COM(2015) 297 final.

(3)

   Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de uitvoering van Verordening (EG) nr. 762/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 788/96 van de Raad; COM(2012) 422 final.

(4)

   Richtlijn (EU) 2017/1004 van het Europees Parlement en de Raad van 17 mei 2017 betreffende de instelling van een Uniekader voor de verzameling, het beheer en het gebruik van gegevens in de visserijsector en voor de ondersteuning van wetenschappelijk advies over het gemeenschappelijk visserijbeleid en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 199/2008 van de Raad (PB L 157, 20.6.2017, p. 1).

(5)

   http://ec.europa.eu/eurostat/data/database

(6)

   Het recentste statistische boek is Landbouw-, bosbouw- en visserijstatistieken — editie 2016, ISBN 978-92-79-63351-5.

(7)

   http://ec.europa.eu/eurostat/web/ess/-/the-european-statistics-annual-work-programme-20-1

(8)

   De Coördinerende Werkgroep Visserijstatistiek werd in 1959 bij resolutie 23/59 van de FAO-conferentie opgericht om de visserijstatistiekprogramma's van regionale visserijorganen en andere intergouvernementele organisaties te coördineren. De doelstellingen van de werkgroep zijn: i) de eisen inzake visserijstatistieken (inclusief aquacultuur) voortdurend herzien; ii) standaardconcepten, definities, classificaties en methoden voor het verzamelen en sorteren van visserijstatistieken laten overeenstemmen; en iii) manieren voorstellen voor het coördineren en stroomlijnen van statistische activiteiten tussen relevante intergouvernementele organisaties (http://www.fao.org/fishery/cwp/en). De werkgroep heeft onlangs een ontwerp van een standaardvragenlijst over aquacultuur opgesteld als aanbeveling voor minimumeisen op het gebied van aquacultuurstatistieken.