Artikelen bij COM(2020)132 - ADDENDUM BIJ DE MEDEDELING VAN DE COMMISSIE betreffende de strategie van de EU voor de Adriatische en Ionische regio - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2020)132 - ADDENDUM BIJ DE MEDEDELING VAN DE COMMISSIE betreffende de strategie van de EU voor de Adriatische en Ionische regio. |
|---|---|
| document | COM(2020)132   |
| datum | 2 april 2020 |
Brussel, 2.4.2020 COM(2020) 132 final
ADDENDUM BIJ DE MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES
PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL
COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO’S
betreffende de strategie van de Europese Unie voor de Adriatische en Ionische regio
{SWD(2020) 57 final}
OPNAME VAN DE REPUBLIEK NOORD-MACEDONIË IN DE “EU-STRATEGIE VOOR DE ADRIATISCHE EN IONISCHE REGIO”
1. Inleiding
Naar aanleiding van het verzoek van de Europese Raad van december 2012 aan de Commissie om eind 2014 een EU-strategie voor de Adriatische en Ionische regio (EUSAIR) voor te stellen, heeft de Commissie haar mededeling dienovereenkomstig goedgekeurd1 op basis van uitgebreide raadplegingen waarbij input van belanghebbenden werd verzameld.
De Europese Raad heeft de EUSAIR dan ook bekrachtigd in zijn conclusies van 24 oktober 20142 en heeft “alle betrokken actoren opgeroepen deze onverwijld uit te voeren”.
De algemene doelstelling van de EUSAIR is duurzame economische en sociale vooruitgang in de regio te bevorderen door groei en nieuwe banen, en door de aantrekkelijkheid, het concurrentievermogen en de connectiviteit van de regio te verbeteren, met behoud van het milieu en gezonde en evenwichtige mariene en kustecosystemen.
De EUSAIR wordt onder meer uitgevoerd door bestaande EU- en nationale financiering die verband houdt met de vier pijlers en de thema's te mobiliseren en op één lijn te brengen. Door de goedkeuring van de EUSAIR verbinden de regeringen van de deelnemende landen (vier EU-lidstaten: Kroatië, Griekenland, Italië, en Slovenië en vier landen van de Westelijke Balkan: Albanië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro en Servië) zich tot de uitvoering van het actieplan3 door middel van passende financiering.
Aangezien de EUSAIR nog openstaat voor andere partners in de regio, heeft de ministersbijeenkomst van de Adriatisch-Ionische Raad/EUSAIR4 van 24 mei 2018 in zijn Verklaring van Catania het verzoek van Noord-Macedonië om als negende land aan het Adriatisch-Ionische initiatief5 deel te nemen, goedgekeurd; daarnaast heeft de ministersbijeenkomst de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie verzocht alle nodige stappen te ondernemen om Noord-Macedonië in de EUSAIR op te nemen. Op 5 oktober 2018 hebben de vier EU-lidstaten van de EUSAIR ter ondersteuning van dit verzoek het Oostenrijkse voorzitterschap van de Raad en de Commissie een brief gestuurd.
De Raad van de Europese Unie verwelkomde en aanvaardde in zijn conclusies van 9 april
2019 het verzoek van de landen die deelnemen aan de EUSAIR om Noord-Macedonië op te
nemen en verzocht de Commissie “de nodige stappen te ondernemen om Noord-Macedonië in
de EUSAIR op te nemen en bij de Raad een dienovereenkomstig gewijzigde strategie in te dienen”6.
COM(2014) 357 final van 17.6.2014.
Conclusies van de Europese Raad (23 en 24 oktober 2014) EUCO 169/14.
SWD(2014) 190 final. Het actieplan is erop gericht de strategie operationeel te maken door concrete
prioriteiten voor de macroregio vast te stellen.
Vanaf het eerste jaarlijkse forum van de EUSAIR (Dubrovnik, 2-13 mei 2016) zijn de politieke niveaus
van de EUSAIR en van het Adriatisch-Ionisch initiatief, vertegenwoordigd door de ministers van
Buitenlandse Zaken en de autoriteiten voor EU-fondsen van de deelnemende landen, samengevoegd tot
een zogenoemde “ministersbijeenkomst van de Adriatisch-Ionische Raad/EUSAIR”.
Het intergouvernementele Adriatisch-Ionische Initiatief is opgestart in 2000 met als doel de regionale
samenwerking te versterken en de politieke en economische stabiliteit te bevorderen, en aldus een solide
basis voor het Europese integratieproces te creëren.
Raad Algemene Zaken, 09/04/2019
4
5
6
2. opname van Noord-Macedonië in de EUSAIR
1. Politiek momentum
In juni 2018 ondertekenden Athene en Skopje onder auspiciën van de Verenigde Naties een overeenkomst over de naamkwestie, waarmee de langdurige besprekingen tot een einde kwamen. De Prespa-overeenkomst is in februari 2019 in werking getreden en werd door de Europese Unie sterk toegejuicht. Deze overeenkomst is een belangrijke verwezenlijking en geeft een positief voorbeeld voor de regio en daarbuiten.
De opname van Noord-Macedonië in de EUSAIR draagt bij aan het uitbreidingsbeleid van de EU in de Westelijke Balkan en aan regionale samenwerking en betrekkingen van goed nabuurschap. Deze uitgebreide samenwerking stelt de deelnemende landen in staat om in alle prioritaire gebieden (pijlers) van de EUSAIR gezamenlijk acties en operaties te plannen en op te stellen. Tegelijkertijd wordt een land dat geografisch en traditioneel tot de Adriatische en Ionische regio behoort, ook opgenomen.
De EUSAIR draagt niet alleen bij tot groei, werkgelegenheid en ontwikkeling, maar zorgt er ook voor dat de Europese waarden in de Westelijke Balkan worden uitgedragen en bevorderd; daarnaast wordt het relevante EU-beleid uitgebreid naar de regio, waardoor de transformerende kracht van de EU wordt versterkt. Alle acties in het kader van de EUSAIR moeten de prioritaire agenda versterken, die door de leiders van de EU en de Westelijke Balkan is bekrachtigd tijdens de topontmoeting EU-Westelijke Balkan in 20187. In de verklaring van Sofia wordt de inzet van de EU voor de regio bevestigd en worden de prioriteiten en gebieden van gezamenlijke versterkte samenwerking uiteengezet, waarbij de specifieke uitdagingen voor de Westelijke Balkan worden geschetst. Bijzonder relevante uitdagingen voor de EUSAIR zijn steun voor de sociaal-economische ontwikkeling, een duurzame en klimaatvriendelijke samenleving8, de verbetering van de connectiviteit (energie en vervoer) en betere betrekkingen met de buurlanden.
2. Deelname van Noord-Macedonië aan de EUSAIR
In dit addendum bij de mededeling van de Commissie over de EUSAIR en het bijgewerkte actieplan worden de rollen en verantwoordelijkheden van Noord-Macedonië in het meerlagig bestuur van de EUSAIR en de betrekkingen met andere deelnemende landen beschreven.
Voor Noord-Macedonië houdt de deelname aan de EUSAIR samenwerking en coördinatie met andere landen in de regio in bij de planning van nationale en EU-financiering (instrument voor pretoetredingssteun (IPA), Europese territoriale samenwerking (ETS)) en andere beschikbare financieringsbronnen voor de uitvoering van het EUSAIR-actieplan.
Met het oog op de ontwikkeling van onderling verbonden duurzame vervoers- en energienetwerken in de regio, zal Noord-Macedonië met zijn opname in de EUSAIR deelnemen aan alle bestuursstructuren van de EUSAIR9, een coördinerende rol met betrekking tot de tweede pijler innemen (verbinden van de regio), en samenwerken met Italië en Servië.
Verklaring van Sofia, 17 mei 2018
In overeenstemming met de groene agenda voor de Balkan (en het bijbehorende actieplan) die in
mei 2020 moet worden goedgekeurd, waarin Noord-Macedonië samenwerkt met de buurlanden die reeds
zijn opgenomen in de EUSAIR.
Politiek niveau (ministeriële bijeenkomsten), coördinatieniveau (bestuurscomité van de EUSAIR),
operationeel niveau (thematische stuurgroepen).
9
Met het oog op de samenhang met het vervoers- en energiebeleid van de EU zou coördinatie en samenwerking tussen de EUSAIR, de Vervoersgemeenschap10 en de
Energiegemeenschap11 bevorderlijk zijn.
3. Conclusie
De opname van Noord-Macedonië in de EUSAIR zal de samenwerking in de Adriatische en Ionische regio versterken. De deelname van Noord-Macedonië zal het EUSAIR-partnerschap versterken en de banden tussen het zeebekken en het achterland aanhalen. De acties en projecten van de EUSAIR zullen gebaat zijn bij de samenwerking in een bredere regio en zullen de functionele integratie vergemakkelijken op gebieden zoals milieubescherming, vervoers- en energieverbindingen, waarbij tastbare resultaten alleen kunnen worden bereikt met een gemeenschappelijke aanpak om de uitdagingen aan te gaan en de mogelijkheden te benutten. Deelname aan de EUSAIR, op gelijke voet met alle deelnemende landen, met inbegrip van de EU-lidstaten, zal Noord-Macedonië in staat stellen beter vertrouwd te raken met de bestuursmechanismen van een macroregionale strategie van de EU en tegelijkertijd zijn ervaring met de uitvoering van het EU-beleid te verdiepen.
Een nieuwe kaart van de EU-strategie voor de Adriatische en Ionische regio is bijgevoegd.
De Vervoersgemeenschap is een internationale organisatie die de EU, vertegenwoordigd door de
Europese Commissie, en de Zuidoost-Europese Partij (Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo*,
Montenegro, Noord-Macedonië en Servië) samenbrengt om het vervoersnetwerk tussen de Europese Unie
en de Zuidoost-Europese Partij te ontwikkelen.
De Energiegemeenschap is een internationale organisatie die de EU, vertegenwoordigd door de Europese
Commissie, en haar buurlanden (Albanië, Bosnië en Herzegovina, Georgië, Kosovo*, Moldavië,
Montenegro, Noord-Macedonië, Servië en Oekraïne) samenbrengt om een geïntegreerde pan-Europese
energiemarkt tot stand te brengen.
Deze benaming laat de standpunten over de status van Kosovo onverlet, en is in overeenstemming met
Resolutie 1244 (1999) van de VN-Veiligheidsraad en het advies van het Internationaal Gerechtshof over
de onafhankelijkheidsverklaring van Kosovo.
10
Kaart van de EU-strategie voor de Adriatische en Ionische regio