Artikelen bij COM(2021)298 - Mededeling aan het EP over het Raadsstandpunt inzake een verordening betreffende het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+)

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 3.6.2021

COM(2021) 298 final

2018/0206(COD)

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT

overeenkomstig artikel 294, lid 6, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie

over het

standpunt van de Raad met het oog op de vaststelling van een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+)


2018/0206 (COD)

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT

overeenkomstig artikel 294, lid 6, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie

over het

standpunt van de Raad met het oog op de vaststelling van een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+)

1. Chronologisch overzicht

Indiening van het voorstel bij het Europees Parlement en de Raad (document COM(2018) 382 final – 2018/0206 COD) (2018) 130 mei 2018
Advies van het Comité van de Regio's:5 december 2018 en 14 oktober 2020
Advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité:17 oktober 2018 en 18 september 2020
Overeenkomst in de Raad inzake een partiële algemene oriëntatie:

3 april 2019

Standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing:4 april 2019
Indiening van het gewijzigde voorstel bij het Europees Parlement en de Raad (document COM(2020) 447 final – 2018/0206 COD):  2

28 mei 2020
Overeenkomst in de Raad inzake een partiële algemene oriëntatie voor het gewijzigde voorstel:22 juli 2020
Trialogen:

9 december 2019

23 november 2020

10 december 2020

28 januari 2021
Politiek akkoord in het Comité van permanente vertegenwoordigers:3 maart 2021

Vaststelling van het standpunt van de Raad in eerste lezing:27 mei 2021

2. Doel van het voorstel van de Commissie

Het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) is het belangrijkste fonds van de EU voor investeringen in mensen. Het ESF+ is erop gericht de lidstaten te ondersteunen om een hoog werkgelegenheidsniveau, rechtvaardige sociale bescherming en een geschoolde en veerkrachtige beroepsbevolking te verwezenlijken, die klaar is voor de toekomstige arbeidswereld, alsook inclusieve en hechte samenlevingen die gericht zijn op de uitbanning van armoede en de verwezenlijking van de beginselen van de Europese pijler van sociale rechten.

De Commissie heeft in 2018 de volgende belangrijke vernieuwingen voorgesteld om het fonds doeltreffender en efficiënter te maken:

–Het samenvoegen van fondsen die gericht zijn op investeringen in mensen: het Europees Sociaal Fonds (ESF), het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief, het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen (FEAD), het programma van de Europese Unie voor werkgelegenheid en sociale innovatie (EaSI) en het gezondheidsprogramma.

–Sterkere afstemming op het Europees Semester in overeenstemming met de beginselen van de Europese pijler van sociale rechten.

–Meer flexibiliteit met betrekking tot de vereisten inzake thematische concentratie: aangepast aan de behoeften van de lidstaten.

–Breder toepassingsgebied maar minder en meer gestroomlijnde specifieke doelstellingen.

–Sterkere dimensie van sociale inclusie, door integratie van het FEAD en het ESF. Daardoor kan de verstrekking van voedselhulp/materiële bijstand gemakkelijker worden gecombineerd met ondersteuning voor sociale inclusie en actieve maatregelen.

–Invoering van voorwaarden voor de subsidiabiliteit van directe personeelskosten en aankoop van uitrusting, meubilair en voertuigen.

–De verplichtingen inzake monitoring en rapportage zijn vereenvoudigd en de indicatoren worden beperkt.

In mei 2020 werd het in het kader van het herstelpakket gepast geacht het ESF+-voorstel te wijzigen om rekening te houden met de veranderende omstandigheden als gevolg van de COVID-19-pandemie en om de lidstaten te helpen op middellange/lange termijn van de huidige crisis te herstellen.

De belangrijkste wijzigingen waren:

–Nieuwe en herziene vereisten inzake thematische concentratie 3 :

–Het vereiste van thematische concentratie op steun voor jongerenwerkgelegenheid werd verhoogd van 10 % naar 15 % voor lidstaten met een percentage jongeren tussen 15 en 29 jaar die geen werk hebben en geen onderwijs of opleiding volgen dat boven het EU-gemiddelde ligt.

–Voor alle lidstaten is een nieuw vereiste inzake vaste thematische concentratie van 5 % voor de aanpak van kinderarmoede ingevoerd.

–Een nieuwe machtiging voor tijdelijke maatregelen om een antwoord te bieden op uitzonderlijke en ongewone omstandigheden.

–Grotere nadruk op groene en digitale transities en gendergelijkheid.

–Schrappen van het onderdeel gezondheid, dat een afzonderlijk EU4Health-programma is geworden.

3. Opmerkingen over het standpunt van de Raad

Het standpunt van de Raad weerspiegelt het in de trialogen bereikte akkoord. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het voorstel van de Commissie zijn:

–Artikel 4, lid 3, over de tijdelijke maatregelen voor het gebruik van het ESF+ in reactie op abnormale en uitzonderlijke omstandigheden. De Raad heeft een termijn van 18 maanden ingevoerd voor het uitvoeringsbesluit van de Commissie tot vaststelling van tijdelijke maatregelen zoals werktijdverkortingsregelingen op verzoek van een lidstaat. In de overeengekomen tekst staat ook dat de Commissie wijzigingen van de ESF+-verordening kan voorstellen na een beoordeling van het gebruik van tijdelijke maatregelen. Dit voorstel kan wijzigingen van de vereisten inzake thematische concentratie omvatten, behalve die welke betrekking hebben op steun aan jongerenwerkgelegenheid en steun aan de meest behoeftigen.

–Artikel 5 inzake de begroting. De totale begroting voor het ESF+ bedraagt 88 miljard EUR (prijzen van 2018). Van die 88 miljard EUR is 87,3 miljard toegewezen aan het onderdeel van ESF+ onder gedeeld beheer en 676 miljoen EUR aan het rechtstreeks beheerde onderdeel EaSI. Aan het onderdeel onder gedeeld beheer zal 473 miljoen EUR worden toegewezen aan ultraperifere gebieden en noordelijke dunbevolkte gebieden vanwege hun specifieke behoeften. Daarnaast wordt 175 miljoen EUR toegewezen aan transnationale samenwerkingsacties onder indirect beheer.

–Artikel 7 over de vereisten inzake thematische concentratie De Raad heeft een besluit genomen over de volgende vereisten inzake thematische concentratie:

–Sociale inclusie: ten minste 25 % voor alle lidstaten.

–Steun aan de meest behoeftigen: ten minste 3 % voor alle lidstaten (bovenop de 25 %) en een vast medefinancieringspercentage van 90 %. De Commissie had voorgesteld om ten minste 2 % op te nemen in de 25 % voor sociale inclusie.

–Kinderarmoede: ten minste 5 % voor lidstaten waar kinderarmoede een bijzonder probleem vormt (lidstaten met een gemiddeld percentage kinderen jonger dan 18 jaar die in de periode tussen 2017 en 2019 met armoede of sociale uitsluiting worden bedreigd dat boven het Uniegemiddelde voor die periode ligt, op basis van Eurostat-gegevens) en een verplichting voor alle andere lidstaten om een passend bedrag toe te wijzen. De Commissie had voor alle lidstaten een vast percentage van 5 % voorgesteld.

–Werkgelegenheid voor jongeren: ten minste 12,5 % voor alle lidstaten waar jeugdwerkloosheid een bijzonder probleem vormt (lidstaten met een percentage jongeren tussen 15 en 29 jaar die in de periode tussen 2017 en 2019 niet werken en ook geen onderwijs of opleiding volgen dat boven het Uniegemiddelde voor die periode ligt, op basis van Eurostat-gegevens) en een verplichting voor alle andere lidstaten om een passend bedrag toe te wijzen. De Commissie had 15 % voorgesteld voor lidstaten met een hoger dan gemiddeld NEET-percentage.

–Capaciteitsopbouw voor sociale partners en maatschappelijke organisaties: alle lidstaten moeten een passend bedrag toewijzen en lidstaten die een relevante landspecifieke aanbeveling kregen, moeten ten minste 0,25 % toewijzen. De Commissie had voor alle lidstaten een “passend” bedrag voorgesteld.

–Artikel 8 over het verband tussen het ESF+ en het Handvest van de grondrechten. Dit nieuwe artikel bevat kruisverwijzingen naar relevante bepalingen van de verordening gemeenschappelijke bepalingen om de zichtbaarheid van het Handvest van de grondrechten te vergroten.

–Vaststelling van het EaSI-werkprogramma — de Raad heeft besloten dat de Commissie expertise moet verzamelen over de voorbereiding van de jaarlijkse werkprogramma’s door de werkgroep van het EaSI-onderdeel in het kader van het ESF+-comité (een comité dat is ingesteld bij het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie) te raadplegen en ook andere belanghebbenden daarbij te betrekken. De inhoud van het werkprogramma zal worden vastgesteld overeenkomstig de artikelen 25 en 26 (gewijzigd artikel 31) en de Commissie zal het jaarlijks werkprogramma bij eenvoudig besluit van de Commissie goedkeuren.

De Commissie is verheugd dat in het bereikte akkoord de algemene doelstellingen van het oorspronkelijke voorstel van de Commissie doorgaans bewaard zijn gebleven.

De Commissie zal twee verklaringen afleggen waarin zal worden benadrukt dat de Commissie vastbesloten is ervoor te zorgen dat de lidstaten een passend bedrag van hun ESF+-middelen programmeren om jeugdwerkloosheid en kinderarmoede aan te pakken en ook gebruik maken van andere EU-financieringsinstrumenten en beschikbare nationale middelen om adequate investeringen op deze gebieden te ondersteunen.

De verklaringen zullen worden afgelegd voor de stemming in de plenaire vergadering van het Europees Parlement en zijn aangekondigd in het Coreper van 3 maart. Ze zullen bij de aanneming van de handeling aan de Raadsnotulen worden toegevoegd. Er zal worden gevraagd ze te publiceren in de C-reeks van het Publicatieblad van de Europese Unie. De verklaringen staan in de bijlage.

4. Conclusie

De Commissie aanvaardt het voorstel van de Raad.


(1) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=COM:2018:382:FIN  
(2) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX%3A52020PC0447  
(3) Berekend op basis van de nationale toewijzingen in het kader van ESF+ onder gedeeld beheer