Toelichting bij COM(2025)619 - BESLUIT VAN DE RAAD waarbij wordt vastgesteld dat Roemenië geen doeltreffende maatregelen heeft genomen in reactie op de Aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2025)619 - BESLUIT VAN DE RAAD waarbij wordt vastgesteld dat Roemenië geen doeltreffende maatregelen heeft genomen in reactie op de ... |
|---|---|
| bron | COM(2025)619   |
| datum | 04-06-2025 |
Inhoudsopgave
COM(2025) 619 final
Aanbeveling voor een
BESLUIT VAN DE RAAD
waarbij wordt vastgesteld dat Roemenië geen doeltreffende maatregelen heeft genomen in reactie op de Aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025
BESLUIT VAN DE RAAD
waarbij wordt vastgesteld dat Roemenië geen doeltreffende maatregelen heeft genomen in reactie op de Aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025
DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,
Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 126, lid 8,
Gezien de aanbeveling van de Europese Commissie,
Overwegende hetgeen volgt:
Overeenkomstig artikel 126, lid 1, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) moeten de lidstaten buitensporige overheidstekorten vermijden.
Het stabiliteits- en groeipact is een geheel van regels gebaseerd op de doelstelling van deugdelijke openbare financiën als middel ter versterking van de voorwaarden voor prijsstabiliteit en voor een sterke duurzame groei die bevorderlijk is voor het scheppen van werkgelegenheid. Het stabiliteits- en groeipact omvat onder meer Verordening (EG) nr. 1467/97 van de Raad van 7 juli 1997 ( 1 ) over de bespoediging en verduidelijking van de tenuitvoerlegging van de procedure bij buitensporige tekorten, die is aangenomen om een snelle correctie van buitensporige overheidstekorten te bevorderen.
Op 3 april 2020 heeft de Raad uit hoofde van artikel 126, lid 6, VWEU Besluit (EU) 2020/509 ( 2 ) vastgesteld betreffende het bestaan van een buitensporig tekort in Roemenië als gevolg van een geplande niet-naleving van het tekortcriterium in 2019, en uit hoofde van artikel 126, lid 7, VWEU ( 3 ) een aanbeveling gedaan om uiterlijk in 2022 een einde te maken aan de situatie van een buitensporig overheidstekort.
In het licht van de sterke krimp van de economische activiteit in verband met de COVID-19-pandemie heeft de Raad op 18 juni 2021 een herziene aanbeveling ( 4 ) aangenomen uit hoofde van artikel 126, lid 7, VWEU, waarin Roemenië werd aanbevolen uiterlijk in 2024 een einde te maken aan het buitensporig tekort.
Op 26 juli 2024 heeft de Raad op grond van artikel 126, lid 8, Besluit (EU) 2024/2130 ( 5 ) aangenomen, waarbij werd vastgesteld dat Hongarije geen doeltreffende actie had ondernomen naar aanleiding van de aanbeveling van de Raad van 18 juni 2021. In het besluit van de Raad van 26 juli 2024 werd er rekening mee gehouden dat de volgende stap in de buitensporigtekortprocedure, namelijk een herziene aanbeveling van de Raad overeenkomstig artikel 126, lid 7, VWEU over de correctie van het buitensporige tekort, zou plaatsvinden na de indiening van het nationaal budgettair-structureel plan voor de middellange termijn overeenkomstig artikel 11 en artikel 36, lid 1, punt a), van Verordening (EU) 2024/1263.
Op 25 oktober 2024 heeft Roemenië zijn eerste budgettair-structureel plan voor de middellange termijn ingediend, zoals vereist krachtens Verordening (EU) 2024/1263. Het plan heeft betrekking op de periode 2025-2028 en voorziet in een begrotingsaanpassing die gespreid is over zeven jaar. Op 21 januari 2025 heeft de Raad een aanbeveling aangenomen tot goedkeuring van het nationaal budgettair-structureel plan voor de middellange termijn van Roemenië ( 6 ).
Op 21 januari 2025 heeft de Raad een andere herziene aanbeveling aangenomen op grond van artikel 126, lid 7, VWEU, waarin Roemenië wordt aanbevolen om uiterlijk in 2030 een einde te maken aan de buitensporigtekortsituatie ( 7 ). De Raad heeft voor Roemenië een correctief netto-uitgavenpad ( 8 ) aanbevolen overeenkomstig artikel 3, lid 4, van Verordening (EG) nr. 1467/97, met de volgende maximale groeipercentages van de netto-uitgaven: 5,1 % in 2025, 4,9 % in 2026, 4,7 % in 2027, 4,3 % in 2028, 4,2 % in 2029 en 3,9 % in 2030, wat overeenkomt met de ten opzichte van 2023 berekende maximale cumulatieve groeipercentages van 20,2 % in 2025, 26,0 % in 2026, 31,9 % in 2027, 37,6 % in 2028, 43,3 % in 2029 en 49,0 % in 2030. De Raad heeft 30 april 2025 vastgesteld als uiterste datum voor Roemenië om doeltreffende actie te ondernemen en de nodige maatregelen te presenteren, samen met zijn jaarlijks voortgangsverslag voor 2025, dat overeenkomstig artikel 21 van Verordening (EU) 2024/1263 bij de Commissie moet worden ingediend.
Roemenië heeft nog geen jaarlijks voortgangsverslag ingediend over de maatregelen die het heeft genomen naar aanleiding van de aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025 om een einde te maken aan de buitensporigtekortsituatie en over de uitvoering van de reeks hervormingen en investeringen die ten grondslag liggen aan de verlenging van de aanpassingsperiode.
Hierna volgen een aantal conclusies naar aanleiding van een beoordeling van de maatregelen die Roemenië heeft genomen in reactie op de aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025. Deze beoordeling is uitgevoerd op basis van de begrotingsresultaten van Eurostat, de voorjaarsprognoses van de Commissie voor 2025 en andere informatie waarover de Commissie beschikt.
Op basis van de door Roemenië meegedeelde en door de Commissie (Eurostat) gevalideerde gegevens over het begrotingsresultaat en de berekeningen van de Commissie zijn de netto-uitgaven in 2024 met 19,9 % gestegen. Volgens de voorjaarsprognoses van de Commissie voor 2025 zullen de netto-uitgaven in 2025 met 5,4 % stijgen, dus boven het maximum van 5,1 % dat wordt aanbevolen in de aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025. In verhouding tot het bbp bedraagt de afwijking tussen het voor 2025 voorspelde groeipercentage van de netto-uitgaven en het aanbevolen maximum 0,1 % van het bbp. De Commissie voorspelt dat het cumulatieve groeipercentage van de netto-uitgaven voor 2024 en 2025 samen 26,4 % zal bedragen, wat hoger is dan de maximale cumulatieve groei van 20,2 % die wordt aanbevolen in de aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025. In verhouding tot het bbp bedraagt de afwijking tussen het cumulatieve groeipercentage van de netto-uitgaven voor 2024 en 2025 samen en het aanbevolen maximum 1,7 % van het bbp. De afwijking is grotendeels het gevolg van de sterke toename van de lopende overheidsuitgaven in 2024, die met 18,7 % zijn gestegen ten opzichte van 2023, en met name de stijging van de loonkosten in de overheidssector met 21,5 % en de stijging van de sociale overdrachten (met inbegrip van pensioenen) met 19,5 %.
Als gevolg van de sterke toename van de netto-uitgaven in 2024 is het overheidstekort van Roemenië gestegen van 6,6 % van het bbp in 2023 tot 9,3 % van het bbp, ruim boven de geplande 7,9 % van het bbp die Roemenië in het najaar van 2024 heeft aangemeld. Volgens de voorjaarsprognoses van de Commissie voor 2025 zal het overheidstekort in 2025 dalen tot 8,6 % van het bbp. De verwachte daling van het tekort in 2025 is voornamelijk het gevolg van de uitvoering van een budgettair consolidatiepakket eind 2024. Dit pakket omvatte een nominale bevriezing van lonen en pensioenen en enkele aanvullende inkomstenverhogende maatregelen, waaronder de afschaffing van fiscale voordelen voor diverse sectoren. De evaluatie van het belastingkader, die is opgenomen in het budgettair-structurele plan voor de middellange termijn van Roemenië en die van cruciaal belang is om de begrotingsdoelstellingen in 2025 en 2026 te halen, is echter niet uiterlijk op 1 april 2025 in werking getreden, zoals aanbevolen in de aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025 tot goedkeuring van het budgettair-structurele plan voor de middellange termijn van Roemenië. De overheidsschuldquote is gestegen van 48,9 % van het bbp eind 2023 tot 54,8 % eind 2024, en zal naar verwachting van de Commissie tegen eind 2025 stijgen tot 59,4 %, als gevolg van hoge overheidstekorten.
Om die redenen is de reactie van Roemenië op de aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025 ontoereikend geweest. De netto-uitgaven stegen veel sneller dan door de Raad werd aanbevolen. Dit leidt tot een aanhoudend hoog overheidstekort, waardoor een tijdige correctie van het buitensporige tekort tegen 2030 in gevaar komt. Er zijn in de buitensporigtekortprocedure geen verzachtende “relevante factoren” die deze beoordeling zouden veranderen, en de hoge middellangetermijnrisico’s voor de houdbaarheid van de begroting waarmee Roemenië wordt geconfronteerd, zijn een verzwarende factor.
HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:
Roemenië heeft geen doeltreffende maatregelen genomen in reactie op de aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025.
Dit besluit is gericht tot Roemenië.
Gedaan te Brussel,
De voorzitter
(1) Verordening (EG) nr. 1467/97 van de Raad van 7 juli 1997 over de bespoediging en verduidelijking van de tenuitvoerlegging van de procedure bij buitensporige tekorten (PB L 209 van 2.8.1997, blz. 6).
(2) Besluit (EU) 2020/509 van de Raad van 3 april 2020 betreffende het bestaan van een buitensporig tekort in Roemenië (PB L 110 van 8.4.2020, blz. 58).
(3) Aanbeveling (EU) 2020/C 116/01 van de Raad van 3 april 2020 om een einde te maken aan de situatie van een buitensporig overheidstekort in Roemenië (PB C 116 van 8.4.2020, blz.
1).
(4) Aanbeveling (EU) 2021/C 304/24 van de Raad van 18 juni 2021 om een einde te maken aan de situatie van een buitensporig overheidstekort in Roemenië (PB C 304 van 29.7.2021, blz. 111).
(5) Besluit (EU) 2024/2130 van de Raad van 26 juli 2024 waarbij wordt vastgesteld dat Roemenië geen doeltreffende maatregelen heeft genomen in reactie op de Aanbeveling van de Raad van 18 juni 2021 (OJ L, 2024/2130, 1.8.2024).
(6) Aanbeveling van de Raad van 21 januari 2025 tot goedkeuring van het nationaal budgettair-structureel plan voor de middellange termijn van Roemenië (PB L C/2025/647 van 10.2.2025).
(7) Alle documenten met betrekking tot de buitensporigtekortprocedure van Roemenië zijn te vinden op: https://economy-finance.ec.europa.eu/economic-and-fiscal-governance/stability-and-growth-pact/corrective-arm-excessive-deficit-procedure/excessive-deficit-procedures-overview/romania_en .
(8) Netto-uitgaven is in artikel 2, punt 2), van Verordening (EU) 2024/1263 gedefinieerd als de overheidsuitgaven ongerekend i) rente-uitgaven, ii) discretionaire maatregelen aan de ontvangstenzijde, iii) uitgaven voor programma’s van de Unie die volledig met inkomsten uit Uniefondsen worden gefinancierd, iv) nationale uitgaven voor medefinanciering van door de Unie gefinancierde programma’s, v) cyclische elementen van de uitgaven voor werkloosheidsuitkeringen en vi) eenmalige en andere tijdelijke maatregelen.