Toelichting bij COM(2000)407 - Regelgevingskader voor het radiospectrumbeleid in de EG

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. Inleiding

1.

Doelstelling


Het doel van dit voorstel voor een beschikking is de geharmoniseerde beschikbaarheid en het doeltreffend gebruik van het radiospectrum te waarborgen waar dit nodig is voor de tenuitvoerlegging van het Gemeenschapsbeleid op gebieden zoals communicatie, vervoer, omroep, en onderzoek en ontwikkeling (O&O).

Er dient meer rekening te worden gehouden met de institutionele afspraken omtrent radiospectrumbeheer, zowel wat betreft de belangen van de Gemeenschap als waar het gaat om de behoeften van het bedrijfsleven en de gebruikers in de EU. Daarbij dient erop te worden gelet dat de mate van beschikbaarheid van radiospectrum, de vergunningen hiervoor en het gebruik ervan belangrijke beleidsimplicaties hebben voor de invoering en exploitatie in de Gemeenschap van pan-Europese communicatiediensten, GALILEO (satellietnavigatiesysteem), luchtverkeersleiding, digitale radio en televisie, en aardobservatiediensten.

2.

Grondslag


Bij het voorstel wordt voortgebouwd op de ervaring die is opgedaan met beschikkingen van de Gemeenschap op de gebieden persoonlijke satellietcommunicatiediensten (S-PCS) en het universele mobiele telecommunicatiesysteem (UMTS). In het kader van deze beschikkingen is een politiek akkoord bereikt over de beleidsdoelstellingen voor deze gebieden en zorgen wettelijke voorschriften ervoor dat het radiospectrum voor deze communicatiesystemen door de Europese Conferentie van PTT-administraties (CEPT) kan worden geharmoniseerd en dat de lidstaten de vastgestelde harmonisatiemaatregelen ten uitvoer leggen.

Het openbaar overleg over het Groenboek over het radiospectrumbeleid in de Gemeenschap heeft uitgewezen dat er brede steun is voor de aanpak van bepaalde radiospectrumaangelegenheden op communautair niveau zodat een raamwerk kan worden gecreëerd dat het geharmoniseerde gebruik van het radiospectrum met het oog op de tenuitvoerlegging van het Gemeenschapsbeleid kan garanderen, op voorwaarde tenminste dat voldoende aandacht wordt geschonken aan de bestaande institutionele afspraken inzake radiospectrumbeheer, en zodat de belangen van de Gemeenschap op de internationale fora kunnen worden verdedigd.

Momenteel zijn het op mondiaal niveau de Internationale Telecommunicatieunie (ITU - 189 lidstaten) met haar Wereldradiocommunicatieconferenties (WRC) en op Europees niveau de CEPT (43 lidstaten) die met de harmonisatie van het radiospectrumgebruik zijn belast. In verband met de globalisering van de radiocommunicatiemarkten kunnen met harmonisatie op een zo hoog mogelijk niveau schaalvoordelen (d.w.z. lagere kosten van apparatuur) en pan-Europese en wereldwijde beschikbaarheid van diensten (d.w.z. internationale roaming) worden bereikt, aangezien de harmonisatieactiviteiten zich dan tot over de grenzen van de Gemeenschap uitstrekken.

Het huidig voorstel treedt niet in de plaats van, maar vormt eerder een aanvulling op de spectrumactiviteiten van de ITU/WRC, de CEPT en de lidstaten. Spectrumbeheersactiviteiten dragen een sterk technisch karakter en dienen daarom zo dicht mogelijk bij de markt te staan (subsidiariteit en proportionaliteit). De spectrumbeheersactiviteiten dienen evenwel samen te gaan met beleidsdiscussies over de noodzaak om gemeenschappelijke doelstellingen te bereiken ten aanzien van de harmonisatie van het gebruik van het radiospectrum op relevante gebieden. Waar harmonisatie nodig is, is ook behoefte aan rechtszekerheid en adequate procedures voor het verlenen van opdrachten aan de CEPT voor de ontwikkeling van spectrumharmonisatiemaatregelen voor Europa en daartoe strekkende voorstellen voor de ITU/WRC. Rechtszekerheid is eveneens noodzakelijk om de tenuitvoerlegging van de afgesproken harmonisatiemaatregelen door de lidstaten te waarborgen.

3.

Toepassingsgebied


Ontwikkelingen op het gebied van economie, technologie en regelgeving ten aanzien van radiocommunicatie hebben tot een scherpe stijging van de spectrumbehoefte geleid, vooral in de communicatiesector, waar het spectrum nodig is voor de realisatie van de informatiemaatschappij. Er zijn diverse maatregelen van de Gemeenschap vastgesteld om de communicatiesector voldoende spectrum te garanderen.

Tot dusver vallen de radiospectrumbehoeften van andere takken van het Gemeenschapsbeleid (zoals: terrestrische en satelliettelevisie- en radio-omroep; vervoer over de weg, per spoor, door de lucht en over zee; plaatsbepaling, navigatie en tijdsbepaling; aardobservatie; radioastronomie) niet onder de communautaire wetgeving. Met het onderhavig voorstel wordt getracht de politieke en wettelijke basis te creëren die nodig is om ervoor te zorgen dat het voor de tenuitvoerlegging van het Gemeenschapsbeleid op al deze gebieden noodzakelijke radiospectrum beschikbaar is en blijft.

4.

2. Algemene en specifieke doelstellingen


De algemene doelstelling van het onderhavig voorstel is het creëren van een beleids- en regelgevingskader in de Gemeenschap waarmee de harmonisatie van het radiospectrumgebruik op de beleidsterreinen communicatie, omroep, vervoer en O&O mogelijk is, voorzover relevant voor de beleidsdoelstellingen van de Gemeenschap, en waarbij terdege rekening wordt gehouden met de ervaring en deskundigheid die in CEPT- en ITU/WRC-verband is opgedaan.

De voornaamste specifieke doelstellingen van het voorstel luiden:

-oprichting van een beleidsplatform dat kan inspelen op de technologische, markt- en regulatorische ontwikkelingen op radiocommunicatiegebied en dat adequaat rekening kan houden met de wensen van alle relevante radiospectrumgebruikersgemeenschappen. Dit beleidsplatform, de Spectrumbeleidsgroep van hoge ambtenaren, zal uit vertegenwoordigers van de lidstaten bestaan. Het dient de Commissie te adviseren over de noodzaak van harmonisatie van het radiospectrumgebruik op de relevante beleidsterreinen van de Gemeenschap. Het beleidsplatform zal zich niet alleen met de spectrumindeling bezighouden, maar ook met de discussie over spectrumtoewijzingskwesties, d.w.z. hoe het spectrum het best kan worden verdeeld binnen en over de verschillende gebruikersgemeenschappen en landen;

-het creëren van een regelgevingskader voor de harmonisatie van het radiospectrum, voorzover noodzakelijk; op basis hiervan kan de Commissie in overleg met het Radiospectrumcomité op basis van het advies van het beleidsplatform opdrachten aan de CEPT geven en, waar nodig ervoor zorgen dat de door de CEPT naar aanleiding van de opdrachten van de Commissie uitgewerkte oplossingen ten uitvoer worden gelegd;

-het zorgen voor een gecoördineerde en tijdige verstrekking van informatie over het gebruik en de beschikbaarheid van het radiospectrum in de EG;

-het zorgen voor behoorlijke afspraken over de standpunten van de Gemeenschap en Europa ten behoeve van internationale onderhandelingen over het spectrum (bijv. ITU/WRC) waarop punten aan de orde komen die ook door het Gemeenschapsbeleid worden bestreken.

5.

3. Voorgestelde oplossingen


Behandeling van beleidskwesties in Gemeenschapsverband in plaats van door derde instanties

Het succes van de tenuitvoerlegging van onderdelen van het Gemeenschapsbeleid waarvoor radiospectrum is vereist, kan in gevaar komen als niet terdege rekening wordt gehouden met de beschikbaarheid van radiospectrum. De besluitvorming hierover dient niet op technisch niveau plaats te vinden of aan van de Gemeenschap onafhankelijk organisaties zoals de CEPT en de ITU/WRC te worden overgelaten. De problematiek van de behoefte en de beschikbaarheid van spectrum dient te worden behandeld op hetzelfde niveau als dat waar de beleidsafspraken van de Gemeenschap worden gemaakt, zodat er voor het Gemeenschapsbeleid een geharmoniseerd spectrum beschikbaar is.

* Het onderhavige voorstel moet ervoor zorgen dat terdege rekening wordt gehouden met de spectrumbehoeften van het Gemeenschapsbeleid.

6.

Afweging van de spectrumbehoeften van de diverse sectoren op basis van volledige informatie


Aangezien de behoefte aan radiospectrum groeit, neemt de kans op conflicten toe daar waar de frequentieruimte schaars is. Op dit moment bestaat er geen beleidsplatform waar de behoeften van de diverse beleidsterreinen grondig kunnen worden besproken en tegen elkaar worden afgewogen op basis van volledige economische, technologische en sociale gegevens. Bepaalde commerciële gebruikers van het spectrum proberen de beschikbaarheid van spectrum veilig te stellen via de CEPT en de ITU/WRC, organisaties met een overwegend technisch karakter. Soms gaat dit ten koste van niet-commerciële gebruikersgemeenschappen, die in deze organisaties minder goed vertegenwoordigd zijn. Daarom zijn politieke beslissingen nodig, zodat de behoeften op eerlijke wijze tegen elkaar kunnen worden afgewogen wanneer commerciële en niet-commerciële organisaties toegang willen krijgen tot eenzelfde deel van het spectrum.

* Het voorstel moet ertoe leiden dat de spectrumbehoeften van de verschillende onderdelen van het Gemeenschapsbeleid correct tegen elkaar kunnen worden afgewogen zodat de schaarse middelen eerlijk kunnen worden verdeeld.

7.

Een kaderbeschikking in plaats van sectorspecifieke maatregelen


Waar nodig kan de toepassing van het spectrum voor het Gemeenschapsbeleid worden geharmoniseerd op basis van bijzondere beschikkingen die voor elke individuele sector specifiek zijn, en tot nog toe gebeurde dit ook zo. Hieraan kleeft evenwel een aantal nadelen, met als belangrijkste dat de institutionele procedure hiervoor moeizaam verloopt en veel tijd in beslag neemt, waardoor de introductie van nieuwe technologieën en diensten kan worden vertraagd. Met het onderhavige voorstel voor een beschikking wordt getracht overeenstemming te bereiken over de algemene doelstellingen, d.w.z. harmonisatie van het radiospectrumgebruik, en over de procedures die voor alle betrokkenen communautaire beleidsterreinen moeten worden gevolgd.

* Het onderhavige voorstel moet garanderen dat het gebruik van het radiospectrum volgens overeengekomen procedures wordt geharmoniseerd.

8.

Het garanderen van de beschikbaarheid van de informatie over het spectrumgebruik


De beschikbaarheid van informatie over het spectrumgebruik zal een kritische rol spelen in het werk van de Spectrumbeleidsgroep van hoge ambtenaren, aangezien deze beleidsgroep op basis van die informatie moet bepalen in welke gevallen het gebruik van het radiospectrum moet worden geharmoniseerd.

* De lidstaten dienen essentiële informatie over het gebruik van het radiospectrum te verstrekken in een voor de Gemeenschap gemeenschappelijk formaat.

9.

Verplichte tenuitvoerlegging in plaats van vrijwillige afspraken


Gelet op de internationale handelsverplichtingen van de Europese Unie en haar lidstaten en met het oog op de effectiviteit dienen harmonisatiemaatregelen voor het radiospectrum correct ten uitvoer worden gelegd. Momenteel wordt dit doel slechts ten dele bereikt via de maatregelen van de CEPT, omdat de 43 lidstaten daarvan, waaronder de lidstaten van de Gemeenschap, deze op vrijwillige basis ten uitvoer leggen. Deze situatie biedt potentiële investeerders onvoldoende zekerheid. Als lidstaten overeenstemming bereiken over de noodzaak om voor een bepaalde toepassing het gebruik van het radiospectrum te harmoniseren, dienen zij ook de nodige stappen te doen om een dergelijk akkoord overeenkomstig de bepalingen van de beschikking ten uitvoer te leggen.

* Wanneer een politiek akkoord wordt bereikt over de harmonisatie van het gebruik van radiospectrum dat noodzakelijk is voor de uitvoering van relevant Gemeenschapsbeleid, dient met behulp van wettelijke voorschriften ervoor te worden gezorgd dat de maatregelen door de lidstaten ten uitvoer worden gelegd.

10.

Standpunten van de Gemeenschap in plaats van nationale standpunten bij internationale onderhandelingen


Beslissingen over de beschikbaarheid van het radiospectrum hebben gevolgen voor de handel, en de Europese Unie en haar lidstaten zijn in het kader van de Wereldhandelsorganisatie een aantal verplichtingen aangegaan ten aanzien van het spectrumbeleid. Wanneer een spectrumbeheerskwestie onder de exclusieve bevoegdheid van de Gemeenschap valt, is ook de Gemeenschap bevoegd om zelfstandig externe verplichtingen aan te gaan in het kader van internationale fora voor spectrumbeheer zoals de Internationale Telecommunicatie-unie. De Commissie is dan bevoegd tot onderhandelen.

Afgezien van haar rol in handelsaangelegenheden is de Gemeenschap niet rechtstreeks betrokken bij internationale besprekingen over spectrumbeheer. Als gevolg daarvan worden de standpunten van de lidstaten ten aanzien van spectrumbeschikbaarheid niet systematisch met het oog op de internationale besprekingen gecoördineerd. De Gemeenschap dient ervoor te zorgen dat voor dergelijke besprekingen gemeenschappelijke standpunten worden geformuleerd met betrekking tot de te bereiken doelstellingen. Als het op grond van het reglement van dergelijke internationale fora niet mogelijk is om een standpunt van de Gemeenschap naar voren te brengen, dient het Voorzitterschap zulks te doen.

* Met het voorstel wordt getracht ervoor te zorgen dat, waar nodig, overeenstemming wordt bereikt over gemeenschappelijke standpunten van de Gemeenschap voor internationale onderhandelingen over radiospectrum teneinde de belangen van de Gemeenschap op het internationale podium te waarborgen.

11.

4. Toelichting op de artikelen van het voorstel


Artikel 1 - Doelstelling

In artikel 1 staan de doelstellingen van de beschikking; zij geldt voor alle vormen van spectrumgebruik - niet alleen voor communicatie - en is erop gericht een beleids- en regelgevingskader tot stand te brengen dat de geharmoniseerde beschikbaarheid en het doelmatig gebruik van het radiospectrum moet garanderen waar dit nodig is voor de tenuitvoerlegging van het Gemeenschapsbeleid. Voorts dient een evenwicht te worden gevonden tussen de verschillende vormen van spectrumgebruik die gevolgen hebben voor het Gemeenschapsbeleid. Tegelijkertijd dient de beschikking te garanderen dat informatie over het gebruik en de beschikbaarheid van het radiospectrum in de Gemeenschap tijdig en op gecoördineerde wijze wordt verstrekt en dat de belangen van de Gemeenschap op internationaal niveau worden gewaarborgd voorzover het gebruik van het radiospectrum gevolgen heeft voor het Gemeenschapsbeleid.

12.

Artikel 2 - Definities


Artikel 2 bevat de definities van radiospectrum, spectrumindeling en spectrumtoewijzing.

13.

Artikel 3 - Radiospectrumbeleidskader


Artikel 3 regelt de oprichting van de uit vertegenwoordigers van de lidstaten bestaande Spectrumbeleidsgroep van hoge ambtenaren, die de spectrumgebruikersgemeenschappen kan raadplegen.

14.

Artikel 4 - Taak van de beleidsgroep


In artikel 4 wordt de taak van de beleidsgroep gedefinieerd. De beleidsgroep dient een bijdrage te leveren tot de ontwikkeling van een algemeen spectrumbeleid voor alle sectoren waarbij rekening wordt gehouden met de beleidsdoelstellingen van de Gemeenschap.

15.

Artikel 5 - Comité


Artikel 5 regelt, als onderdeel van de totstandbrenging van een regelgevingskader voor spectrumharmonisatie, de oprichting van het Radiospectrumcomité, dat de Commissie terzijde moet staan. Het legt de regelgevings- en raadplegingsprocedure van het Comité vast.

16.

Artikel 6 - Harmonisatiemaatregelen


Artikel 6 geeft een omschrijving van het regelgevingskader dat de doeltreffende tenuitvoerlegging van harmonisatiemaatregelen in de Gemeenschap moet harmoniseren, gelet op de algemene beleidsdoelstellingen van de beleidsgroep. Dit betekent dat de Commissie de mogelijkheid krijgt om harmonisatieopdrachten aan de CEPT te verstrekken en de resultaten daarvan voor de lidstaten verplicht te stellen, dan wel om alternatieve maatregelen te treffen ingeval de CEPT tekortschiet.

17.

Artikel 7 - Beschikbaarheid van informatie over spectrumindeling en -toewijzing


Artikel 7 bepaalt dat de lidstaten informatie beschikbaar stellen over de beschikbaarheid en het gebruik van het spectrum op hun grondgebied. In de bijlage bij de beschikking wordt deze informatie nader omschreven. Ook de wijze waarop deze informatie wordt ingediend, dient te worden geharmoniseerd.

18.

Artikel 8 - Betrekkingen met derde landen en internationale organisaties


Artikel 8 geeft een beschrijving van de verantwoordelijkheden van de Commissie en de lidstaten ten aanzien van de betrekkingen met derde landen en internationale organisaties waarbinnen het spectrumbeleid en de spectrumproblematiek aan de orde worden gesteld als hoofdthema of in het kader van bredere onderhandelingen. Waar nodig wordt van de lidstaten verlangd dat zij hun standpunten bij internationale onderhandelingen coördineren met het oog op de doelstellingen van de beschikking.

19.

Artikel 9 - Kennisgeving


Artikel 9 bepaalt dat de lidstaten de Commissie de informatie verstrekken die zij nodig heeft om na te gaan of de lidstaten hun verplichtingen uit hoofde van de beschikking nakomen.

20.

Artikel 10 - Vertrouwelijkheid


Artikel 10 legt in bepaalde gevallen een geheimhoudingsplicht op.

21.

Artikel 11 - Verslaglegging


Artikel 11 bepaalt dat de Commissie jaarlijks een verslag bij de Raad en het Europees Parlement indient over de tenuitvoerlegging van de beschikking.

22.

Artikel 12 - Tenuitvoerlegging


Artikel 12 bepaald dat de lidstaten alle nodige maatregelen treffen om aan hun verplichtingen uit hoofde van de beschikking te voldoen.

23.

Artikel 13 - Inwerkingtreding


Artikel 13 regelt de inwerkingtreding van de beschikking.

24.

Artikel 14 - Adressaten


Artikel 14 bepaalt dat de beschikking tot de lidstaten is gericht.