Toelichting bij COM(2004)645-1 - Ondertekening van de Overeenkomst met Zwitserland op het gebied van statistiek

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

Wegens de zeer nauwe betrekkingen tussen de Europese Unie en Zwitserland op alle economische, sociale en andere beleidsterreinen is een intensivering van de statistische samenwerking wenselijk. Eurostat werkt al jaren samen met het Zwitserse bondsbureau voor de statistiek (Bundesamt für Statistik). Deze samenwerking had moeten plaatsvinden in het kader van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte (EER). Zwitserland behoorde tot de ondertekenaars van deze overeenkomst, maar kon deze na een afwijzend referendum in 1992 niet ratificeren. Ook het Zwitserse verzoek om toetreding van 20 mei 1992 werd op ijs gelegd.

Nadat de EER-Overeenkomst niet door Zwitserland werd geratificeerd, zijn er informele regelingen geweest, waarbij Zwitserland uitgenodigd werd diverse minder belangrijke vergaderingen (vooral van technische aard) als waarnemer bij te wonen. Bij belangrijke vergaderingen als die van het Comité statistisch programma, waaraan de EER/EVA-landen voor onderwerpen die voor de EER van belang zijn, als gewoon lid deelnemen, is Zwitserland niet aanwezig.

Na het negatief verlopen EER-referendum heeft Zwitserland voorgesteld betrekkingen met de Europese Unie aan te gaan op basis van sectorale bilaterale overeenkomsten. Hiertoe behoorde ook een overeenkomst over statistische samenwerking. Bij gelegenheid van de ondertekening van zeven bilaterale overeenkomsten tussen de Europese Gemeenschap en Zwitserland op 21 juni 1999 gaven beide partijen in een gemeenschappelijke verklaring blijk van hun bereidheid te onderhandelen over de sluiting van een overeenkomst over deelneming van Zwitserland aan bepaalde statistische programma's van de Gemeenschap.

In 2000 machtigde de Raad de Commissie onderhandelingen met Zwitserland aan te gaan. In de onderhandelingrichtsnoeren werd gespecificeerd dat de overeenkomst gebaseerd moest zijn op het statistisch meerjarenprogramma van de Gemeenschap en dat moest worden gestreefd naar harmonisatie van de gegevensverzameling, de classificaties, de definities en de statistisch methoden. Ook werden personeelsuitwisselingen voorzien. Een gezamenlijk comité moest toezicht houden op de overeenkomst.

De onderhandelingen tussen de Commissie en Zwitserland duurden een paar jaar, waarna ze op 25 juni 2004 werden afgesloten met de parafering van de overeenkomst door de directeuren-generaal van Eurostat en het Bundesamt für Statistik.

Deze overeenkomst is in het belang van beide partijen. Zwitserland neemt immers al deel aan diverse onderdelen van het communautair statistisch programma (bijwonen van bepaalde technische vergaderingen, opneming van gegevens over Zwitserland in publicaties van de EU enz.) zonder dat het hieraan financieel bijdraagt. In deze overeenkomst worden de betrekkingen geformaliseerd. Zwitserland gaat deelnemen aan het Europees statistisch stelsel en neemt een groot deel van het acquis communautaire op statistisch gebied over. De voorgestelde kosten van deelneming zijn hoger dan die welke Zwitserland in het kader van de EER zou hebben betaald, terwijl de voordelen voor Zwitserland iets geringer zijn dan die van de EER/EVA-landen

Zwitserland mag wel deelnemen aan het communautair statistisch programma, maar deelnemers uit Zwitserland komen niet in aanmerking voor financiering door de Gemeenschap. Daarom behoefden er in de overeenkomst geen bepalingen over financiële controle te worden opgenomen.

De omvang van het acquis communautaire dat Zwitserland moet goedkeuren, is vergelijkbaar met de inhoud van bijlage XXI bij de EER-Overeenkomst. maar er zijn technische aanpassingen en enige tijdelijke afwijkingen nodig om Zwitserland de gelegenheid te geven zijn statistisch stelsel aan te passen.