Toelichting bij COM(2011)284 - Verslag over de tenuitvoerlegging van Verordening 866/2004 (goederen, diensten en personen die de lijn in Cyprus overschrijden) mei – december 2010 - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2011)284 - Verslag over de tenuitvoerlegging van Verordening 866/2004 (goederen, diensten en personen die de lijn in Cyprus ... |
|---|---|
| bron | COM(2011)284   |
| datum | 30-05-2011 |
VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD Zevende verslag over de tenuitvoerlegging van Verordening (EG) nr. 866/2004 van de Raad van 29 april 2004 en over de situatie die het gevolg is van de toepassing van deze verordening, voor de periode mei – december 2010 /* COM/2011/0284 def. */
Inhoudsopgave
- VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD
- Personenverkeer
- Illegale migratie via de groene lijn en asie l
- Eastern Sovereign Base Area (ESBA)
- GOEDERENVERKEER
- Soort goederen
- Onregelmatigheden
- Resterende belemmeringen en moeilijkheden betreffende het goederenverkeer
- Vergemakkelijking van de handel
- CONCLUSIES
Zevende verslag over de tenuitvoerlegging van Verordening (EG) nr. 866/2004 van de Raad van 29 april 2004 en over de situatie die het gevolg is van de toepassing van deze verordening, voor de periode mei – december 2010
Inleiding
Verordening (EG) nr. 866/2004 van de Raad inzake een regeling op grond van artikel 2 van Protocol nr. 10 van de Toetredingsakte i (hierna de “groenelijnverordening” genoemd) is van kracht sinds 1 mei 2004. In deze verordening worden de voorwaarden vastgesteld waaronder de rechtsvoorschriften van de Europese Unie gelden ten aanzien van het verkeer van goederen, personen en diensten waarbij de lijn wordt overschreden tussen de gebieden van de Republiek Cyprus waarover de regering feitelijk het gezag uitoefent, en de gebieden waarover zij niet feitelijk het gezag uitoefent. Om de doeltreffendheid van deze regels te garanderen, is de toepassing daarvan uitgebreid tot de grenslijn tussen deze gebieden en de Eastern Sovereign Base Area (ESBA) van het Verenigd Koninkrijk i.
De voorbije jaren besloeg de gebruikelijke verslagperiode de periode van 1 mei van een bepaald jaar tot 30 april van het volgende jaar. Om praktische redenen is besloten de verslagperiode te doen samenvallen met het kalenderjaar (met name om gebruik te maken van jaarstatistieken). Dit verslag heeft daarom betrekking op de periode van 1 mei 2010 tot en met 31 december 2010, in plaats van 1 mei 2010 tot en met 30 april 2011. Met het oog op vergelijking werden de voorbije cijfers van 1 mei 2009 tot 31 december 2009 gebruikt.
Gedurende de verslagperiode heeft de Commissie geen wijzigingen van de verordening voorgesteld en ook geen besluiten over uitvoeringsmaatregelen goedgekeurd.
Op 14 oktober 2010 werd een nieuwe doorgangspost tussen Kato Pyrgos en Karavostasi i geopend (ook bekend als de doorgangspost Limnitis/Yeşilırmak) door de leiders van beide gemeenschappen in aanwezigheid van commissaris Füle en vertegenwoordigers van de VN. De EU-bijdrage voor een vernieuwing van de weg tussen beide dorpen beliep 2,5 miljoen euro.
De Commissie voert een constructieve dialoog over de tenuitvoerlegging van de verordening met de autoriteiten van de Republiek Cyprus en met de autoriteiten van de Sovereign Base Area op uitvoerend niveau.
Verkeer aan toegestane doorgangsposten
De verordening biedt een stabiel juridisch kader voor het vrije verkeer van Cyprioten, andere EU-burgers en burgers van derde landen die de groene lijn passeren aan de toegestane doorgangsposten. Het aantal Grieks-Cyprioten en Turks-Cyprioten dat de groene lijn passeerde, is licht gedaald; dit is een bevestiging van de trend die in de vorige verslagperiode reeds werd geconstateerd. Volgens gegevens van de Republiek Cyprus staken tijdens de verslagperiode 415 155 Grieks-Cyprioten (vorig jaar: 489 487) in 120 673 voertuigen (vorig jaar 126 029) over van de door de regering gecontroleerde gebieden naar het noordelijke deel van Cyprus; daarnaast staken 738 337 Turks-Cyprioten (vorig jaar: 825 824) in 254 070 voertuigen (vorig jaar: 300 132) over van het noordelijke deel van Cyprus naar de door de regering gecontroleerde gebieden i.
Het aantal niet-Cypriotische EU-burgers en burgers van derde landen die de groene lijn overstaken, is met 56% gedaald; dit is een scherpe omslag van de trend die in de vorige verslagperiode werd geconstateerd. Volgens gegevens van de politie van de Republiek Cyprus (hierna 'CYPOL' genoemd) staken tijdens de verslagperiode 449 861 niet-Cypriotische EU-burgers en burgers van derde landen de groene lijn over (vorig jaar 1 014 275). 68% daarvan (303 820) deed dat bij de doorgangspost voor voetgangers in de Ledrastraat, die in april 2008 werd geopend. Het grootste deel van de niet-Cyprioten (voornamelijk toeristen) die tijdens de verslagperiode de groene lijn overstaken, deden dat in de Ledrastraat.
De hierboven genoemde cijfers van de CYPOL omvatten echter niet de gegevens over personen en voertuigen bij de doorgangsposten Pergamos en Strovilia , van het noordelijke deel van Cyprus naar de Sovereign Base Area.[5] De autoriteiten van de Sovereign Base Area houden geen gedetailleerde statistieken bij voor deze beide doorgangsposten. Volgens schattingen op basis van Turks-Cypriotische informatiebronnen, zouden echter ongeveer 66 000 Grieks-Cyprioten zijn overgestoken naar het noordelijke deel van Cyprus en 416 000 Turks-Cyprioten naar de Sovereign Base Area. Niet bekend is of deze Turks-Cyprioten vanuit de Sovereign Base Area vervolgens verder reisden naar het door de regering gecontroleerde gebied.
Het aantal personeelsleden van de CYPOL dat rechtstreeks aan de doorgangsposten werkt, daalde van 67 in 2008 tot 63 in 2009 en 59 in 2010. Ten gevolge van de opening van de doorgangspost Limnitis op 14 oktober 2010 steeg dit aantal tot 73. Er zijn geen belangrijke incidenten gerapporteerd wat betreft het dagelijks passeren van de lijn door personen aan de doorgangsposten.
Volgens cijfers van de CYPOL van mei tot december 2010 is de illegale migratie via de groene lijn vanuit het noordelijke deel van Cyprus naar de door de regering gecontroleerde gebieden verder afgenomen. Tijdens deze acht maanden, werden in de door de regering gecontroleerde gebieden 1 196 illegale migranten opgepakt (exclusief de personen die aan de doorgangsposten langs de groene lijn werden geweigerd). Tijdens de afgelopen verslagperiode van 12 maanden werden 2 546 illegale immigranten opgepakt.[6] Geen illegale immigranten kwamen rechtstreeks in de door de regering gecontroleerde gebieden binnen en 13 personen kwamen via de Eastern Sovereign Base Area binnen, waarmee het totale aantal aangehouden illegale immigranten op 1 209 komt. Volgens de CYPOL komt dit waarschijnlijk doordat de werkgelegenheidsvooruitzichten verslechterd zijn door de economische crisis op Cyprus. De meesten van deze aangehouden illegale immigranten waren afkomstig uit o.m. Syrië, de bezette Palestijnse gebieden en Iran (zie bijlage VIII). Illegale migranten worden normaal gesproken aangehouden tijdens controles langs de groene lijn en op luchthavens wanneer zij Cyprus proberen te verlaten. Burgers van derde landen die internationale bescherming vragen, worden normaal gesproken als zodanig geregistreerd wanneer zij op een politiebureau asiel aanvragen.
De CYPOL analyseert langs welke route illegale migranten de door de regering gecontroleerde gebieden binnenkomen aan de hand van dezelfde criteria als voorheen, voornamelijk op basis van documenten (visa, bij aankomst of vertrek in het paspoort aangebrachte stempels van Turkije of 'visa' of 'verblijfsvergunningen' van de 'Turkse republiek van Noord-Cyprus', 'TNRC') en verklaringen van de immigranten, maar ook op basis van ander bewijsmateriaal, zoals de afwezigheid van identiteitsdocumenten, of het bezit van Turks-Cypriotische kranten of Turkse bankbiljetten.
617 (59,6%) personen vroegen asiel aan in de Republiek Cyprus. Door tijdens de voorbije verslagperiode ingestelde asielprocedures is de duur van dit proces teruggebracht van zes naar drie maanden. Tijdens de verslagperiode heeft geen enkele persoon die de door de regering gecontroleerde gebieden was binnengekomen, de vluchtelingenstatus gekregen i.
De meeste illegale migranten komen via Turkije of het noordelijke deel van Cyprus de door de regering gecontroleerde gebieden binnen. De CYPOL maakte ook melding van illegale migranten die met vissers- en speedboten de Republiek Cyprus binnenkomen; zij gaan gewoonlijk aan land in de open kustgebieden ten noorden van Famagusta.
De veerboot van Latakia (Syrië) en Famagusta voer onregelmatig, dat wil zeggen 14 keer tussen 7 juni en 16 september 2010. Gedurende deze periode maakten 491 personen (de grote meerderheid daarvan Syriërs) gebruik van deze boot om naar het noordelijke deel van Cyprus te reizen. De autoriteiten van de Republiek Cyprus vermoeden dat een groot aantal illegale immigranten gebruik maakte van deze route. De autoriteiten blijven er bij de Syrische regering op aandringen om de veerbootverbinding op te heffen aangezien de haven van Famagusta door de regering van de Republiek Cyprus gesloten is verklaard.
Er zijn geen exacte gegevens bekend over de personen die aan de doorgangsposten worden teruggestuurd.
Er bestaat geen rechtstreekse samenwerking met betrekking tot politie en immigratie tussen de Republiek Cyprus en de Turks-Cypriotische gemeenschap. Vertegenwoordigers van beide gemeenschappen ontmoeten elkaar wel in het kader van het technisch comité van beide gemeenschappen inzake misdaad en strafrechtelijke zaken (dat opereert onder auspiciën van de VN), waarvan het kantoor is gevestigd in de bufferzone op het voormalige vliegveld van Nicosia. Het technische comité inzake misdaad en strafrechtelijke zaken is een van de zeven gespecialiseerde comités die met steun van de VN zijn opgericht bij wijze van vertrouwenwekkende maatregel tussen beide gemeenschappen, en is een rechtstreeks gevolg van een akkoord dat door beide Cypriotische leiders op 21 mei 2008 werd bereikt. Dit mechanisme is bedoeld om informatie uit te wisselen en gezamenlijke initiatieven te ontwikkelen met betrekking tot misdaad en strafrechtelijke zaken.
De CYPOL omschreef de samenwerking met de andere overheidsinstanties en het bestuur van de Sovereign Base Area als zeer goed.
In het algemeen is de illegale immigratie via de ESBA tijdens de verslagperiode afgenomen. De functionarissen van de Sovereign Base Area omschrijven de samenwerking tussen de Republiek Cyprus en hun douane- en immigratiedienst nog steeds als uitstekend. Tijdens de verslagperiode werd 953 mensen geweigerd om de groene lijn te passeren, merendeels Turkse onderdanen die leven in de niet door de regering gecontroleerde gebieden. Anderen waren toeristen uit Canada, Oekraïne, de VS, Australië, Rusland, Iran en Jordanië die via het noordelijke deel van Cyprus binnenkwamen. Deze personen werden doorverwezen naar de doorgangspost Agios Dometios van Nicosia om de vereiste formaliteiten voor toelating tot de Republiek Cyprus te vervullen i.
In totaal werden 13 illegale immigranten binnen de ESBA opgepakt i; 8 daarvan waren de door de regering gecontroleerde gebieden legaal binnengekomen, maar waren gebleven nadat hun visum was verstreken. De overige 5 kwamen het eiland in het noordelijke deel binnen en staken illegaal de groene lijn over.
Naast de controles aan de doorgangsposten voert de politie van de Sovereign Base Area op wisselende momenten op risicobeoordelingen en inlichtingen gebaseerde patrouilles uit om illegale migratie te bestrijden. Deze patrouilles worden aangevuld met douane- en legerpatrouilles in de Sovereign Base Area.
Ettelijke niet-officiële 'doorgangsposten' in of bij het dorp Pergamos (dat gedeeltelijk in de Sovereign Base Area en gedeeltelijk in het noordelijke deel van Cyprus ligt), die nog steeds door lokale inwoners en boeren worden gebruikt, zijn bijzonder moeilijk te controleren. Zoals beschreven in eerdere verslagen over de groene lijn, blijven deze niet-officiële 'doorgangsposten' een punt van zorg. Dit vraagstuk moet op zeer korte termijn worden aangepakt door de Sovereign Base Area, overeenkomstig artikel 5, lid 2, van protocol nr. 3 bij de Akte van Toetreding van 2003 i.
Waarde van de handel
Overeenkomstig artikel 8 van Verordening (EG) nr. 1480/2004 van de Commissie i hebben de Turks-Cypriotische Kamer van Koophandel en de autoriteiten van de Republiek Cyprus maandelijks gegevens verstrekt over soort, precieze hoeveelheid en waarde van alle goederen waarvoor begeleidende documenten zijn afgegeven. Die verslagen hadden mede betrekking op goederen die de door de regering gecontroleerde gebieden binnenkwamen via de doorgangsposten Pergamos en Strovilia, die onder het gezag van de Sovereign Base Area vallen.
Volgens de Turks-Cypriotische Kamer van Koophandel bedroeg de totale waarde van de goederen waarvoor in de verslagperiode begeleidende documenten waren afgegeven, 5 312 798 euro, terwijl de waarde van de feitelijk verhandelde goederen 4 503 793 euro bedroeg i.
Volgens de autoriteiten van de Republiek Cyprus daalde de totale waarde van de goederen die de lijn passeerden verder met 1,5% tot 3 861 834 euro, vergeleken met 3 920 930 euro in de periode daarvoor i, voornamelijk doordat de aardappelhandel haast volledig wegviel. In de voorgaande verslagperioden sinds 2007 vormden aardappelen het grootste deel (tot 30%) van het totale handelsverkeer via de groene lijn. Door erg nat weer in de lente van 2010 en doordat er geen gecertificeerde pootaardappelen beschikbaar waren voor de tweede oogst, werd in november een kleine zending aardappelen verhandeld (166 320 euro). De aardappelhandel was bijgevolg goed voor slechts 4% van het totale handelsvolume tijdens deze verslagperiode.
De handel van de door de regering gecontroleerde gebieden naar het noordelijke deel van Cyprus valt niet onder de groenelijnverordening, maar volgens de Kamer van Koophandel en Industrie van Cyprus steeg deze tijdens de verslagperiode aanzienlijk tot 728 578 euro (tegenover 408 414 euro in dezelfde periode in 2009). Daarmee vormt deze handel 19% van de handel in omgekeerde richting (10% in de vorige periode).
De Turks-Cypriotische gemeenschap past nog steeds een handelsregeling toe die eigenlijk de beperkingen van de groenelijnverordening 'weerspiegelt'. Deze regeling wordt echter niet altijd consequent toegepast, waardoor het moeilijk is duurzame handelsrelaties te ontwikkelen. De Turks-Cypriotische partij erkent openlijk dat de bescherming van lokale ondernemingen hiervoor de voornaamste reden is.
Tussen mei 2010 en december 2010 vormden steenproducten, zoals marmer, baksteen en bouwstenen, de meest verhandelde producten, gevolgd door verse vis en bouwmateriaal i.
96% van de handel die de groene lijn passeerde, was bestemd voor het eiland zelf. De overige 4% werden aan het Verenigd Koninkrijk verkocht als metaalschroot (koper, aluminium, staal) voor een waarde van 17 693 euro en aan India als staalschroot met een handelswaarde van 123 788 euro. Voor deze transacties was de betrokkenheid vereist van een in de door de regering gecontroleerde gebieden geregistreerde vennootschap om de uitvoerformaliteiten in verband met transacties binnen de EU en met derde landen te vervullen.
Tijdens de verslagperiode werden door de autoriteiten van de Republiek Cyprus 9 gevallen van onregelmatigheden gemeld, voor een handelswaarde van in totaal 15 900 euro. De betrokken goederen mochten de groene lijn om diverse administratieve redenen niet overschrijden (hoeveelheid of aard der goederen niet conform de documenten of ontbrekende documenten).
In twee gevallen werden aanzienlijke hoeveelheden bestrijdingsmiddelen ontdekt in groenten die langs de lijn verhandeld zouden worden. De Europese Commissie stelde de Turks-Cypriotische Kamer van Koophandel onmiddellijk in kennis van deze incidenten. Volgens de Kamer van Koophandel zullen maatregelen worden getroffen om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen.
De handel over de groene lijn wordt nog steeds belemmerd. Zoals in het voorgaande verslag gerapporteerd, is de kwestie van Turks-Cypriotische vrachtwagens die oversteken naar de door de regering gecontroleerde gebieden, nog niet tevredenstellend opgelost. Volgens de Commissie zou een liberalisering van het verkeer van commerciële Turks-Cypriotische voertuigen bijdragen tot de economische ontwikkeling van de Turks-Cypriotische gemeenschap. De autoriteiten van de Republiek Cyprus hebben weliswaar onder meer hun bezorgdheid geuit over kwesties als de veiligheid op de weg, maar toch hun bereidheid laten blijken om met de Commissie samen te werken voor een goede oplossing van deze kwestie.
Wat betreft de overige handel kan evenmin vooruitgang worden gemeld. Evenals in het verleden blijven Turks-Cypriotische handelaars berichten over moeilijkheden bij de afzet van hun producten aan winkels en bij het adverteren van hun producten en diensten in de pers in de door de regering gecontroleerde gebieden. Deze moeilijkheden weerspiegelen de wijdverbreide aarzeling van Grieks-Cyprioten om als Turks-Cypriotisch aangemerkte producten te kopen, wat een psychologische handelsbarrière blijft vormen. De handelsstroom tussen beide gemeenschappen buiten de handel langs de groene lijn is diverse malen omvangrijker, maar er waren voor de verslagperiode geen betrouwbare cijfers beschikbaar. De smokkel van goederen over de groene lijn is verder afgenomen, maar komt nog steeds veelvuldig voor gezien het geografische karakter van de lijn, die zich over de hele lengte goed leent voor clandestiene activiteiten. In de zones vlakbij de lijn vinden controleoperaties plaats om vooral seizoensgebonden activiteiten, zoals het vervoer van wild of vuurwerk (ook via de ESBA) naar de door de regering gecontroleerde gebieden, aan te pakken. Andere in beslag genomen goederen zijn bijvoorbeeld sigaretten, alcohol, commerciële hoeveelheden verse vis, slakken en nagemaakte textielproducten. Volgens de autoriteiten van de Republiek Cyprus neemt de omvang van de smokkel echter af doordat de prijsverschillen kleiner zijn geworden. De patrouilles langs de lijn van zowel de CYPOL als de ESBA dienen twee doelen: het bestrijden van smokkel en het tegengaan van illegale immigratie. Het aantal strafzaken dat in verband met smokkel was aangespannen bij arrondissementsrechtbanken, bedroeg 12 in 2008, 11 in 2009 en 9 in 2010 (tijdens de lopende verslagperiode). De sigarettensmokkel is in december 2010 toegenomen toen de prijs voor sigaretten in de door de regering gecontroleerde gebieden met 50 eurocent werd verhoogd.
De meeste goederen werden opgespoord bij de officiële doorgangsposten: Pyla, SBA, de bufferzone bij Zodia en Potamia.
Wat betreft de traditionele bevoorrading van de Turks-Cypriotische bevolking van het dorp Pyla, dat zich in de bufferzone bevindt (artikel 4, lid 10, van de groenelijnverordening), worden de hoeveelheden bouwmateriaal, vis, sigaretten, e.d. gecontroleerd en geregistreerd door de autoriteiten van de Sovereign Base Area.
De Commissie zoekt naar manieren om de handel via de groene lijn te stimuleren. Als aan de noodzakelijke voorwaarden van de aanbevelingen van de missie van onafhankelijke deskundigen wordt voldaan, zou de Commissie kunnen overwegen een besluit goed te keuren om het verbod van de groenelijnverordening op de handel in aanvullende nieuwe landbouwproducten, met name zuivelproducten (melk, kaas, yoghurt, wei), op te heffen. De Turks-Cypriotische Kamer van Koophandel heeft in dit verband ook belangstelling getoond voor het toestaan van de handel in granaatappels, kwekerijvis en slakken.
Tijdens de verslagperiode heeft de Commissie tevens de procedure gestart voor een wijziging van de uitvoeringsbepalingen i van de groenelijnverordening door de verplichting dat aardappels rechtstreeks moeten worden geteeld uit gecertificeerde pootaardappelen, te schrappen. Dan wordt handel mogelijk in aardappelen uit door de landbouw verkregen zaaigoed die zijn geteeld als eerste oogst uit gecertificeerde pootaardappelen onder toezicht van de onafhankelijke fytosanitaire deskundigen, die door de Commissie zijn aangewezen om de herkomst en de gezondheid afdoende te garanderen.
Zoals reeds gesteld in voorbije verslagen, is de controle van de groene lijn aan de toegestane doorgangsposten tevredenstellend. Tijdens de verslagperiode bleef het aantal opgepakte illegale immigranten dalen, maar de illegale oversteek van burgers van derde landen is nog steeds zorgwekkend. De Commissie is van mening dat een verdere verstrenging van het toezicht op de groene lijn tussen de doorgangsposten door de Republiek Cyprus en de autoriteiten van het soevereine gebied van de Britse militaire basis van belang is om het probleem van de illegale migratie aan te pakken. De Republiek Cyprus blijft echter voorzichtig met het nemen van maatregelen die er mogelijk toe leiden dat deze groene lijn gaat lijken op een buitengrens.
De niet-officiële doorgangsposten in de Sovereign Base Area blijven een punt van zorg. Zoals reeds gemeld in voorbije verslagen, moet deze kwestie dringend worden aangepakt door de Sovereign Base Area.
Tijdens de lopende verslagperiode is de waarde van de goederen die de groene lijn passeren voor de tweede maal sinds de inwerkingtreding van de groenelijnverordening in 2004 licht gedaald (met 1,5% naar 3 861 834 euro, in vergelijking met 3 920 930 euro in de vorige verslagperiode), aangezien de wereldwijde economische crisis nog steeds de Cypriotische economie treft. Een andere reden hiervoor is de afname van de aardappelhandel. Als wij de aardappelhandel buiten beschouwing laten, was de handel via de groene lijn stabiel. De meest verhandelde producten waren steen, verse vis en bouwmaterialen. De algemene omvang van het handelsverkeer via de groene lijn blijft vrij beperkt, niet in de laatste plaats vanwege de beperkte werkingssfeer van de verordening.
Tijdens de verslagperiode bleef een aantal belemmeringen voor de handel bestaan. Turks-Cypriotische bedrijfsvoertuigen, met name vrachtwagens en bussen van meer dan 7,5 ton, kunnen alleen vrij over het hele eiland rijden met rijbewijzen en keuringsattesten uit de door de regering gecontroleerde gebieden. Wat andere niet-tarifaire handelsbelemmeringen betreft, kan geen vooruitgang worden gemeld.
Tot slot lijkt erop dat de goederensmokkel via de lijn weliswaar is afgenomen, maar nog steeds grootschalig is.
De algemene conclusie is dat de groenelijnverordening een werkbare basis blijft vormen voor het verkeer van personen en goederen van en naar de door de regering gecontroleerde gebieden van de Republiek Cyprus. De Commissie zal de uitvoering van de verordening blijven controleren.