Toelichting bij COM(2012)688 - Ondertekening en voorlopige toepassing van de Luchtvaartovereenkomst met Israël

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. Achtergrond van het voorstel

|| ·

Motivering en doel van het voorstel


Op basis van een mandaat dat de Raad in april 2008 heeft verleend, heeft de Commissie onderhandeld over de Euro-Mediterrane Luchtvaartovereenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en de regering van de Staat Israël, anderzijds. De luchtdiensten tussen de EU en de Staat Israël zijn momenteel geregeld in bilaterale overeenkomsten tussen afzonderlijke lidstaten en de Staat Israël. In het kader van het externe luchtvaartbeleid van de EU wordt met buurlanden onderhandeld over uitgebreide overeenkomsten voor luchtdiensten, voor zover is aangetoond dat dergelijke overeenkomsten een toegevoegde waarde hebben en economische voordelen opleveren. Doelstellingen van de Overeenkomst: - de markten geleidelijk en wederzijds openstellen, voor wat de toegang tot routes en capaciteit betreft; - aanzetten tot regelgevende samenwerking en harmonisering van regels en benaderingen, op basis van de EU-wetgeving op luchtvaartgebied; - luchtdiensten bevorderen op basis van mededinging tussen luchtvaartmaatschappijen, met zo weinig mogelijk overheidsinmenging en regulering; - non-discriminatie en een gelijk speelveld voor ondernemingen tot stand brengen.

|| ·

Algemene context


Het algemene doel van de onderhandelingsrichtsnoeren was te onderhandelen over een uitgebreide luchtvervoersovereenkomst, teneinde de toegang tot elkaars markten geleidelijk en wederzijds te liberaliseren en te zorgen voor overeenstemming van de regelgeving en effectieve toepassing van de EU-normen. Op 30 juli 2012 hebben beide partijen een ontwerpovereenkomst geparafeerd, overeenkomstig de onderhandelingsrichtsnoeren.

|| ·

Bestaande bepalingen op het door het voorstel bestreken gebied


De bepalingen van de Overeenkomst hebben voorrang op de relevante bepalingen van de bestaande bilaterale overeenkomsten voor luchtdiensten tussen lidstaten en de Staat Israël. Het is echter toegestaan bestaande verkeersrechten die voortvloeien uit deze bilaterale overeenkomsten en die niet onder de onderhavige Overeenkomst vallen, verder te blijven uitoefenen voor zover dit geen aanleiding geeft tot discriminatie tussen de lidstaten en hun onderdanen.

|| ·

Samenhang met andere beleidsgebieden en doelstellingen van de Unie


De sluiting van een uitgebreide luchtvervoersovereenkomst met de regering van de Staat Israël is een belangrijke stap in de ontwikkeling van het externe luchtvaartbeleid van de EU, en met name de ruimere Europese gemeenschappelijke luchtvaartruimte, zoals omschreven in Mededeling COM(2005) 79 definitief van de Commissie 'Ontwikkeling van de agenda voor het externe luchtvaartbeleid van de Gemeenschap'.

1.

Raadpleging van belanghebbende partijen en effectbeoordeling


De Commissie heeft de onderhandelingen gevoerd in overleg met een bijzonder comité, overeenkomstig artikel 218, lid 4, van het VWEU. Bovendien heeft zij gedurende het volledige onderhandelingsproces de belanghebbenden geraadpleegd.

|| ·

Raadpleging van belanghebbende partijen



||

Wijze van raadpleging, belangrijkste geraadpleegde sectoren en algemeen profiel van de respondenten


De Commissie heeft overleg gepleegd met belanghebbenden, met name via het Overlegforum, bestaande uit vertegenwoordigers van luchtvaartmaatschappijen, luchthavens en vakbonden.

||

Samenvatting van de reacties en hoe daarmee rekening is gehouden


De opmerkingen van de belanghebbenden, die vaak mondeling werden gemaakt tijdens de acht onderhandelingsronden die meer dan drie jaar duurden of tijdens tal van voorbereidende EU-vergaderingen, hadden vooral betrekking op een zo snel mogelijke openstelling van de luchtvaartmarkt tussen de EU en Israël (vluchten van/naar de EU van/naar Israël) en op het in overeenstemming brengen van de regelgeving. De belanghebbenden wilden er ook op toezien dat de EU-regels inzake slots worden nageleefd in de Overeenkomst. Bij de voorbereiding van het onderhandelingsstandpunt van de Unie is rekening gehouden met alle opmerkingen van de belanghebbenden. Na afloop van de onderhandelingen hebben de belanghebbenden te kennen gegeven dat zij de Overeenkomst graag willen ondertekenen en toepassen.

|| ·

Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid



|| Er behoefde geen beroep te worden gedaan op externe deskundigheid.

|| ·

Effectbeoordeling


In een verslag over het economische effect van de Overeenkomst, dat consultants in 2007 voor de Commissie hebben opgesteld, wordt geraamd dat de Overeenkomst tot 96 miljoen euro per jaar aan meerwaarde voor de consumenten zal opleveren, ten gevolge van de lagere tarieven. Uit die analyse bleek ook dat de Overeenkomst positieve gevolgen zal hebben voor de werkgelegenheid. De mededeling van de Commissie van 9 november 2007 (COM(2007) 691 definitief) bevat een samenvatting van dit verslag. De Overeenkomst voorziet in de oprichting van een Gemengd Comité dat tot taak krijgt zich bezig te houden met de tenuitvoerlegging van de Overeenkomst en de beoordeling van het effect ervan.

2.

Juridische elementen van het voorstel



|| ·

Samenvatting van de voorgestelde maatregel


De Overeenkomst bestaat uit de hoofdtekst, waarin de basisbeginselen zijn uiteengezet, en zes bijlagen: bijlage I inzake overeengekomen diensten en gespecificeerde routes; bijlage II inzake overgangsbepalingen; bijlage III met een lijst van de staten die vermeld zijn in de artikelen 3, 4 en 8 van de Overeenkomst; bijlage IV inzake regels voor de burgerluchtvaart; bijlage V inzake overeengekomen basisfrequenties op bepaalde routes; en bijlage VI inzake regelgevende eisen en normen.

|| ·

Rechtsgrondslag


Artikel 100, lid 2, in samenhang met artikel 218, leden 5 en 8, eerste alinea, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

|| ·

Subsidiariteitsbeginsel


Het subsidiariteitsbeginsel is van toepassing voor zover het voorstel geen gebieden bestrijkt die onder de exclusieve bevoegdheid van de Unie vallen.

|| De doelstellingen van het voorstel kunnen om de volgende reden(en) niet voldoende door de lidstaten worden verwezenlijkt.

|| De bepalingen van de Overeenkomst hebben voorrang op de relevante bepalingen van de bestaande regelingen van individuele lidstaten. De Overeenkomst creëert gelijke en uniforme voorwaarden voor markttoegang voor alle EU-luchtvaartmaatschappijen tegelijk en voert nieuwe regelingen in voor regelgevende samenwerking en convergentie tussen de Europese Unie en de Staat Israël op gebieden die van essentieel belang zijn voor de veilige, beveiligde en efficiënte exploitatie van luchtdiensten. Deze regelingen zijn alleen mogelijk op EU-niveau, omdat het hier gaat om een aantal gebieden waarvoor uitsluitend de Unie bevoegd is.

|| De doelstellingen van het voorstel kunnen om de volgende reden(en) beter door een optreden van de Unie worden verwezenlijkt.

|| De Overeenkomst voorziet in de gelijktijdige uitbreiding van haar bepalingen tot de 27 lidstaten, waarbij dezelfde regels zonder onderscheid van toepassing zijn op en ten goede komen aan alle EU-luchtvaartmaatschappijen, ongeacht hun land van herkomst. De luchtvaartmaatschappijen zullen vrij vluchten kunnen uitvoeren van ieder punt in de Europese Unie naar ieder punt in de Staat Israël, hetgeen nu niet het geval is.

|| Door de geleidelijke opheffing van alle markttoegangsbeperkingen tussen de EU en de Staat Israël zullen niet alleen nieuwe spelers op de markt komen en kansen ontstaan om naar onvoldoende bediende luchthavens te vliegen, maar zal ook de consolidatie tussen EU-luchtvaartmaatschappijen worden bevorderd.

|| De Overeenkomst garandeert dat alle EU-luchtvaartmaatschappijen toegang krijgen tot commerciële opportuniteiten, zoals de mogelijkheid om vrij prijzen vast te stellen. Een andere doelstelling van het mandaat is een gelijk speelveld te creëren voor alle EU- en Israëlische luchtvaartmaatschappijen; hiervoor is intensieve samenwerking op regelgevingsgebied vereist, hetgeen alleen mogelijk is op het niveau van de Unie.

|| Het voorstel is derhalve in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel. Het subsidiariteitsbeginsel is van toepassing voor zover het voorstel geen gebieden bestrijkt die onder de exclusieve bevoegdheid van de Unie vallen.

|| ·

Evenredigheidsbeginsel


Het voorstel is om de volgende reden(en) in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel.

|| Er wordt een Gemengd Comité opgericht voor het bespreken van kwesties met betrekking tot de tenuitvoerlegging van de Overeenkomst. Dat comité zal overleg over nieuwe initiatieven of ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving aanmoedigen en mogelijke gebieden voor verdere uitbreiding van de Overeenkomst bekijken. Het Gemengd Comité wordt samengesteld uit vertegenwoordigers van de Commissie en de lidstaten.

|| De lidstaten blijven hun traditionele administratieve taken met betrekking tot internationaal luchtvervoer uitvoeren, maar in het kader van gemeenschappelijke regels die uniform worden toegepast.

|| ·

Keuze van instrumenten



|| Voorgesteld(e) instrument(en): internationale overeenkomst.

|| Andere instrumenten zouden om de volgende reden(en) ongeschikt zijn:

|| externe luchtvaartbetrekkingen kunnen alleen kracht worden bijgezet door internationale overeenkomsten.

3.

Gevolgen voor de begroting



|| Het voorstel heeft geen gevolgen voor de begroting van de Unie.

||