Toelichting bij COM(2013)707 - Aanvraag Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EGF/2013/001) FI/Nokia uit Finland

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

Krachtens punt 28 van het Interinstitutioneel Akkoord van 17 mei 2006 tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie betreffende de begrotingsdiscipline en een goed financieel beheer[1] mag uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG) door middel van een flexibiliteitsmechanisme een jaarlijks maximumbedrag van 500 miljoen EUR boven het maximum van de betrokken rubrieken van het financieel kader beschikbaar worden gesteld.

De regels die van toepassing zijn op de bijdragen uit het EFG zijn vastgesteld in Verordening (EG) nr. 1927/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 20 december 2006 tot oprichting van een Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering[2].

Op 1 februari 2013 heeft Finland aanvraag EGF/2013/001 FI/Nokia ingediend voor een financiële bijdrage van het EFG naar aanleiding van gedwongen ontslagen bij Nokia plc, Nokia Siemens Networks en dertig van zijn onderaannemers in Finland.

Na de aanvraag grondig te hebben onderzocht, heeft de Commissie overeenkomstig artikel 10 van Verordening (EG) nr. 1927/2006 geconcludeerd dat aan de voorwaarden voor een financiële bijdrage op grond van deze verordening wordt voldaan.

1.

Samenvatting van de aanvraag en analyse



Belangrijkste gegevens:|

EGF-referentienummer| EGF/2013/001

Lidstaat| Finland

Artikel onder a)

Primaire onderneming| Nokia plc

Dochterondernemingen, leveranciers en downstreamproducenten| 31

Referentieperiode| 1.8.2012 – 30.11.2012

Startdatum voor de individuele dienstverlening| 1.8.2012

Datum van de aanvraag| 1.2.2013

Ontslagen tijdens de referentieperiode| 2 863

Ontslagen voor en na de referentieperiode| 1 646

Totaal aantal voor steun in aanmerking komende ontslagen| 4 509

Ontslagen werknemers die naar verwachting aan de maatregelen zullen deelnemen| 3 719

Uitgaven voor individuele dienstverlening (EUR)| 18 830 000

Uitgaven voor de implementatie van het EFG[3] (EUR)| 790 000

% van de uitgaven voor de implementatie van het EFG| 4,03

Totaal budget (EUR)| 19 620 000

EFG-bijdrage (50 %) (EUR)| 9 810 000

1. De aanvraag werd op 1 februari 2013 bij de Commissie ingediend; aan de aanvraag werd aanvullende informatie tot en met 21 augustus 2013 toegevoegd.

2. De aanvraag voldoet aan de voorwaarden voor steunverlening uit het EFG van artikel 2, onder a), van Verordening (EG) nr. 1927/2006, en werd ingediend binnen de in artikel 5 van die verordening genoemde termijn van tien weken.

Verband tussen de ontslagen en de grote structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen ingevolge de globalisering

3. Als bewijs van het verband tussen de ontslagen en de grote structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen als gevolg van de globalisering voert Finland aan dat de huidige moeilijkheden van Nokia, Nokia Siemens Networks, nagenoeg alle onderaannemers en de getroffen gebieden dateren van februari 2011. In die periode had Nokia een ingrijpende verandering in de strategie van het bedrijf aangekondigd en had het met Microsoft een intensieve samenwerking opgezet voor het gebruik van Microsoft Windows Phone als primair besturingssysteem voor smartphones, terwijl Nokia's eigen besturingssysteem Symbian tot eind 2016 zou worden behouden als softwareplatform voor telefoons uit de goedkopere prijsklasse. De vraag naar Symbian-telefoons is inmiddels aanzienlijk gedaald, reden waarom de activiteiten voor ontwikkeling en onderhoud op basis van het Symbiansysteem worden stopgezet.

4. Het was de bedoeling om de vestiging Nokia Salo operationeel te houden terwijl wereldwijd het personeelsbestand van het bedrijf met 12 % zou inkrimpen. Dit heeft geleid tot de sluiting van de vestiging in Cluj, Roemenië (september 2011), waarvoor een andere EGF-aanvraag werd ingediend. Nokia Siemens Networks kondigde eveneens talrijke ontslagen aan (november 2011). Op 22 maart 2012 werden de ontslagen bij Nokia Salo aangekondigd, waarbij 1 000 van de 1 700 werknemers hun baan verloren. Ter ondersteuning van de betrokken medewerkers diende Finland aanvraag EGF/2012/006 FI/Nokia Salo in, met de opmerking dat er nog meer ontslagen gepland waren en er een vervolgaanvraag van Finland voor de volgende ontslagronde door Nokia en zijn onderaannemers zou worden voorbereid.

5. Dit is die vervolgaanvraag, ter ondersteuning van de resterende werknemers van Nokia Salo, werknemers van Nokia elders in het land (hoofdzakelijk Espoo, Tampere en Oulu) en de daaruit resulterende ontslagen bij Nokia Siemens Networks en dertig andere onderaannemers in diverse regio's van Finland. De fabriek in Salo is inmiddels volledig gesloten, waarbij nog eens 900 banen verloren zijn gegaan. Verder is een uitgebreid productontwikkelingsprogramma beëindigd, met banenverlies in Oulu en Tampere tot gevolg, evenals in het centrum voor productontwikkeling in Salo. Die sluitingen hebben ook geleid tot het verlies van banen in ondersteunende functies, waarbij Espoo het hardst is getroffen.

6. De voornaamste reden voor de ontslagen is gelegen in het overbrengen van taken binnen de sector naar derde landen buiten Europa. De assemblage van mobiele telefoons, die vroeger in Salo en Cluj plaatsvond, is verplaatst naar Azië (China, Zuid-Korea, India en Vietnam, waar binnenkort een nieuwe Nokiavestiging wordt geopend). De productie van onderdelen en de productie in onderaanneming waren al eerder naar locaties buiten Europa overgebracht. Nadat de productie die richting is ingeslagen, zijn of worden ook het design en de productontwikkeling naar buiten Europa verplaatst.

7. Door de assemblage naar Azië over te brengen, moet de marktintroductie van de toestellen worden bespoedigd. Door dichter bij de onderaannemers te werken, kan Nokia nieuwe innovaties sneller op de markt brengen en zijn concurrentiekracht verbeteren. Nokia verliest marktaandeel op zijn belangrijkste markten, China en India, waar verscheidene ondernemingen die goedkope telefoons produceren hun marktaandeel juist uitbreiden. Nokia's marktaandeel in de basismodellen van mobiele telefoons daalde van 33 % (2010) naar 24 % (2011) en nam in 2012 verder af. Wat smartphones betreft is Nokia door Apple en Samsung uit de meeste markten gedrukt. Zo was het marktaandeel van Nokia in het tweede kwartaal van 2012 6,6 % (tegen 38 % begin 2010), terwijl dat van Apple 16,9 % bedroeg, en dat van Samsung 32,6 %[4].

8. De sector elektronica en elektrotechniek verschafte tijdens de jaren van bloei in Finland werk aan meer dan 60 000 personen, maar eind 2012 was dat aantal teruggelopen tot 50 000. Tegelijkertijd nam het aantal werknemers bij dochterondernemingen in derde landen van de bedrijven in deze sector toe, wat veelzeggend is voor de offshoring van functies, met name naar Azië.

      Personeel in Finland

       Personeel in buitenlandse dochterondernemingen          

9. Tot op heden zijn er voor de mobieletelefoonsector diverse EGF-aanvragen ingediend, die alle zijn gebaseerd op de handelsgerelateerde globalisering. Dit is de vierde aanvraag voor bij Nokia ontslagen werknemers; de drie vorige gevallen betroffen voormalige werknemers van Nokia in Duitsland, Roemenië en Finland.

Bewijsstukken voor het aantal ontslagen en naleving van de criteria van artikel 2, onder a)

10. De aanvraag werd door Finland ingediend in het kader van het criterium voor steunverlening van artikel 2, onder a), van Verordening (EG) nr. 1927/2006, op grond waarvan ten minste 500 gedwongen ontslagen moeten plaatsvinden binnen een periode van vier maanden in een onderneming in een lidstaat, met inbegrip van de ontslagen bij leveranciers en downstreamproducenten.

11. In de aanvraag wordt melding gemaakt van 4 509 gedwongen ontslagen bij Nokia plc, zijn dochteronderneming Nokia Siemens Networks en dertig van zijn leveranciers en onderaannemers, waarvan 2 863 tijdens de referentieperiode van vier maanden van 1 augustus 2012 tot en met 30 november 2012 en nog eens 1 646 gedwongen ontslagen voor en na de referentieperiode die evenwel met dezelfde procedure voor collectief ontslag verband houden. De 2 544 ontslagen bij Nokia werden alle berekend in overeenstemming met artikel 2, tweede alinea, eerste streepje, van Verordening (EG) nr. 1927/2006, terwijl van die bij de dochteronderneming en de onderaannemers er 496 werden berekend in overeenstemming met artikel 2, tweede alinea, eerste streepje, van Verordening (EG) nr. 1927/2006, en de overige 1 469 in overeenstemming met het tweede streepje van dezelfde alinea.

Het onvoorziene karakter van deze ontslagen



12. De Finse autoriteiten voeren aan dat de ontslagen in de vestiging Salo onvoorzien waren, aangezien dit uitdrukkelijk werd uitgesloten toen Nokia in februari 2011 grote aantallen ontslagen in Finland aankondigde. Op dat moment werd ervan uitgegaan dat de vestiging Salo de productie van de smartphones op basis van het Windows Phone-platform zou verzorgen.

13. Toen eind november 2011 de sluiting van de vestiging in Cluj (Roemenië) werd aangekondigd, verklaarde Nokia tevens dat de rol van de vestiging Salo werd heroverwogen en dat er in 2012 enige ontslagen verwacht werden. Op 22 maart 2012 werd aangekondigd dat in de vestiging Salo tegen eind juni 1 000 ontslagen moesten vallen. Op 14 juni 2012 kondigde Nokia 3 700 extra ontslagen in Finland aan, waaronder 850 in de mobieletelefoonfabriek in Salo en in de ondersteunende functies. Verder zou de onderneming het aantal werknemers bij Apparatuur en Diensten drastisch verlagen. Daarnaast werden fabriekssluitingen met verdere ontslagen in Ulm (Duitsland) en Burnaby (Canada) aangekondigd. Dit kwam onverwachts gezien de garanties die amper een jaar eerder waren gegeven en gezien het feit dat Salo de eerste productievestiging was van Nokia waar aan productontwikkeling werd gedaan en tevens de plaats waar Nokia doorgaans de assemblage en daarmee verbonden leerprocessen voor nieuwe en belangrijke telefoonmodellen opstartte. Bovendien waren er in Finland al aanzienlijke personeelsinkrimpingen doorgevoerd, en werden geen extra inkrimpingen van deze omvang meer verwacht.

De bedrijven waar de ontslagen vallen en de werknemers voor wie steun wordt aangevraagd

14. De aanvraag heeft betrekking op 4 509 ontslagen, waarvan 2 544 bij Nokia zelf en de overige 1 965 bij zijn dochteronderneming Nokia Siemens Networks en zijn andere leveranciers en onderaannemers. Van dit totaal zullen naar verwachting 3 719 werknemers deelnemen aan de door het EFG gecofinancierde maatregelen.

De ondernemingen waarbij de ontslagen vallen zijn:

Onderneming| Ontslagen tijdens de referentieperiode| Ontslagen voor of na de referentieperiode

Nokia plc| 2 196

Nokia Siemens Networks| 644

Accenture|| 263

Are|

Autobar Finland|

Barona|

Cencorp|| 13

Crelint|

DHL Global Forwarding|

DHL Supply Chain| 31

Digia|| 69

Flander|| 2

Foxconn| 102

Infocare| 3

ISS Palvelut|

Ixonos| 9

Lionbridge|

Life-on Mobile Corporation| 1

Logica Suomi|

Mehiläinen|

Mitron|

Neusoft Mobile Solutions|| 17

Nice-business Solutions Finland| 6

Relacom| 18

RR Donneley|

Saloteam|

Sasken|

Sodexo|

ST-Ericsson|| 56

Teleca Finland| 17

Tieto|| 199

Turvatiimi|

Totaal| 2 1 646

15. Uitsplitsing van de 3 719 werknemers die naar verwachting aan de maatregelen deelnemen:

Categorie| Aantal| Percentage

Mannen| 2 62,87

Vrouwen| 1 37,13

EU-burgers| 3 94,78

Niet-EU-burgers| 5,22

15-24 jaar| 0,81

25-54 jaar| 3 88,79

55-64 jaar| 10,35

Ouder dan 64 jaar| 0,05

16. Van de werknemers die naar verwachting aan de maatregelen deelnemen, hebben er 38 een langdurig gezondheidsprobleem of een handicap.

17. Per beroepscategorie is de uitsplitsing van de 3 719 werknemers die naar verwachting aan de maatregelen deelnemen als volgt:

Categorie| Aantal| Percentage

Beleidvoerende en hogere leidinggevende functies| 12,48

Specialisten| 2 55,66

Technici en lagere functies| 6,88

Administratieve functies| 1,99

Dienstverlenende en commerciële functies| 1,08

Ambachtsberoepen en verwante beroepen| 1,67

Bedieningspersoneel van machines en installaties, assembleurs| 14,44

Ongekwalificeerde functies| 5,81

18. Overeenkomstig artikel 7 van Verordening (EG) nr. 1927/2006 heeft Finland bevestigd dat in de verschillende stadia van de uitvoering van het EFG, en met name bij de toegang ertoe, een beleid van gelijkheid van mannen en vrouwen en nondiscriminatie is toegepast en ook verder zal worden toegepast.

Beschrijving van het betrokken gebied, de autoriteiten ervan en andere belanghebbenden



19. Er zijn diverse regio's in Finland die door de ontslagen worden getroffen. Daarvan liggen er drie (Zuid-West Finland, Usimaa en Pirkanmaa) in het zuiden van het land en een vierde (Noord-Österbotten) in het noorden. De regio Zuid-West Finland wordt het hardst getroffen: 1 050 nieuwe ontslagen bij Nokia en nog eens 360 bij de onderaannemers. Dit is de regio waar Salo zich bevindt, dat al klappen heeft gehad van de eerdere ontslagrondes bij Nokia.

20. De regio Salo maakt deel uit van de provincie Zuid-West-Finland, een van de meest exportgerichte provincies van het land (ongeveer 60 % van de industriële productie wordt uitgevoerd). In de jaren negentig groeide de regio uit tot een bijzonder productief gebied dankzij de sterke groei van Nokia, dat in die periode de belangrijkste producent van mobiele telefoons ter wereld werd. Toen de positie van Nokia verzwakte en de wereldwijde financiële en economische crisis toesloeg, verslechterde ook de toestand in Salo wat betreft werkgelegenheid en productie, en kreeg de regio het harder te verduren dan andere regio's in Finland. De economische structuur van de regio Salo is sinds de late jaren negentig bijzonder gespecialiseerd; de informatie- en communicatiesector vertegenwoordigde in 2008 meer dan 50 % van de toegevoegde waarde.

In de regio Zuid-West Finland bestaat de doelgroep uit meer laaggekwalificeerde werknemers dan in andere regio's. Zij worden begeleid naar opleidingsmogelijkheden in de zorg en de sociale sector, vervoer en logistiek, dienstverlening (zoals huisvesting, catering en beveiliging), financiële administratie, IT-bijscholing, met name in de gamingsector en bedrijfsmatige kennis.

21. In de regio Usimaa ligt de hoofdstad, Helsinki. Hoewel de regio van Helsinki tot de snelst groeiende gebieden van Finland behoort, is zij niet immuun gebleken voor de gevolgen van de wereldwijde financiële en economische crisis. In 2009 daalde de omzet in de industrie met 29 %, en ook de handel viel snel terug. Dit ging gepaard met een stijging van het aantal werkloze werkzoekenden van bijna 50 % ten opzichte van 2008. Na een zekere stabilisatie in 2010 werden de economische vooruitzichten in 2012 opnieuw somberder. In 2010 was in de stad Espoo, waar het hoofdkantoor van Nokia staat, 91 % van de industriële omzet afkomstig van de elektronicasector, waaraan Nokia en zijn onderaannemers in belangrijke mate bijdroegen.

In de regio Uusimaa hebben de meeste werknemers in de doelgroep een academische opleiding. Het doel is hun bijscholing op hun eigen vakgebied te bieden. In de IT-sector is er binnen het gamingsegment een tekort aan zowel medewerkers als managers. Daarom krijgt dit segment specifieke aandacht bij EFG-maatregelen in de regio Uusimaa.

22. De regio Pirkanmaa, in het westen van Finland, is een van de meest exportgerichte gebieden. Als belangrijk centrum voor cultuur, onderwijs en dienstverlening heeft deze regio de bewoners betere kansen op werk geboden dan vele meer perifere regio's van het land. De regio heeft veel te lijden gehad onder de wereldwijde financiële en economische crisis, en nu dan de ontslagen bij Nokia en die welke daaruit voortkomen, naar schatting ongeveer 1 000 in het gebied.

In de regio Pirkanmaa heeft ongeveer 80 % van de doelgroep een academische opleiding. Het doel is de sterke IT-kennis van de doelgroep te integreren in de belangrijkste sectoren waar groei wordt verwacht, te weten biologische producten, milieu- en gezondheidstechnologie, hernieuwbare energie en slimme machines.

23. De regio Noord-Österbotten, met Oulu als hoofdstad, is het belangrijkste centrum van Noord-Finland voor financiën, onderwijs en cultuur. Sinds de jaren negentig heeft deze regio zich dankzij het succes van Nokia tevens ontwikkeld tot internationaal innovatiecentrum. Het gebied heeft jongeren aangetrokken die willen studeren, evenals internationale specialisten die werk zoeken. Daarnaast is het een belangrijk centrum voor zowel weg-, lucht als zeevervoer, en kan het profiteren van de stedelijke uitbreiding die begin 2013 plaatsvond toen enkele omliggende steden erin opgingen.

In de regio Noord-Österbotten is het doel gebruik te maken van de kennis en ervaring van de doelgroep in de groeisectoren, te weten welzijn, milieu, biotechnologie en cultuur. Verder zullen er naar verwachting nieuwe IT-bedrijven ontstaan.

24. De belanghebbenden in alle betrokken regio's zijn de Centra voor Economische Ontwikkeling, Vervoer en Milieu, de Regionale Diensten voor Arbeidsvoorziening en Economische Ontwikkeling en de stadsbesturen. Voorts heeft elke regio eigen coördinatiegroepen voor structurele verandering, die worden betrokken bij de implementatie van de aanvraag.

Verwachte gevolgen van de ontslagen voor de plaatselijke, regionale of nationale werkgelegenheid



25. Volgens het Ministerie van Werkgelegenheid en Economie waren in 2012 in totaal ongeveer 7 700 mensen in Finland op zoek naar werk in de ICT-sector (de laatste ontslagen bij Nokia en zijn onderaannemers meegerekend). Dit grote aantal zorgt voor aanzienlijke problemen, met name voor werkzoekenden van 45 jaar of ouder (omdat wordt aangenomen dat hun kennis niet meer actueel is) en voor jonge afgestudeerden die voor het eerst de arbeidsmarkt betreden.

26. De plotselinge aard en de omvang van de ontslagen waarop deze aanvraag betrekking heeft, zorgen voor extra problemen, niet alleen voor de werknemers zelf maar ook voor de gemeenten met Nokiavestigingen en de Finse economie als geheel. Samen waren Nokia en Nokia Siemens Networks goed voor ongeveer een vijfde van alle banen in de Finse ICT-sector. In 2000 was het aandeel van de Nokiagroep (Nokia en Nokia Siemens Networks) in het Finse bbp 4 %; in 2011 was dat geslonken tot slechts 0,6 %, met verdere krimp in 2012.

27. In het verleden nam de Nokiagroep meer dan de helft van alle investeringen door de particuliere sector in onderzoek en ontwikkeling in Finland voor zijn rekening. Naar verwachting zullen de investeringen als gevolg van deze ontslagen worden gehalveerd en zal Finland 1 miljard EUR aan investeringen in onderzoek en ontwikkeling mislopen.

28. Een ander groot probleem is dat de onderaannemers zich hebben gespecialiseerd in leveranties aan Nokia en niet hun eigen markten en strategieën hebben ontwikkeld. Als gevolg van de sluitingen zullen zij dat snel alsnog moeten doen, willen zij overleven.

Gecoördineerd pakket van individuele dienstverlening waarvoor financiering wordt aangevraagd, gespecificeerde kostenraming en complementariteit met door de structuurfondsen gefinancierde acties



29. Finland voorziet drie soorten maatregelen voor de ontslagen werknemers waarop deze aanvraag betrekking heeft: (i) helpen met de overgang naar een nieuwe baan; (ii) helpen met het opstarten van een eigen bedrijf; en (iii) het bieden van opleiding of onderwijs. Al de hierna volgende maatregelen vormen samen een gecoördineerd pakket van individuele dienstverlening met het oog op de re-integratie van de ontslagen werknemers op de arbeidsmarkt.

– Coachingmaatregelen en andere voorbereidende maatregelen: de werkloze werknemers kunnen worden geholpen met technieken voor het zoeken naar werk, met begeleiding en oriëntatie, bezoeken aan banenbeurzen en met hun sollicitaties en cv's. Deze dienst wordt gewoonlijk aan groepen van uiteenlopende grootte verleend. Naargelang de groep duurt de opleiding tussen vijf en twintig dagen. Verder wordt uitgebreide loopbaanbegeleiding geboden aan groepen, waarbij de nadruk ligt op interactie en werkpraktijk. Deze begeleiding kan tot veertig dagen duren. Werknemers kunnen individueel of groepsgewijs coaches worden toegewezen die bij het zoeken naar werk als sparringpartner fungeren, en in de eerste periode van een nieuwe baan als mentor voor zowel werkgever als werknemer. Per werkzoekende kan worden voorzien in vijftig uur coaching.

– De werknemers staat voorts een scala van beoordelingen door deskundigen ter beschikking. Een voorbeeld is de evaluatie van de werkcapaciteit van de werknemer, waarbij gekeken wordt naar gezondheidsgerelateerde aspecten, competenties en beroepsvaardigheden, of vaardigheden en potentieel als ondernemer.

– Verder kan werkzoekenden de kans worden geboden opleidingen uit te proberen, waarbij zij gedurende een proefperiode van ongeveer tien dagen kunnen nagaan of zij geschikt zijn voor uiteenlopende studierichtingen. Ook kunnen zij het ondernemerschap uitproberen door in een groep bedrijfsideeën te bespreken en te ontwikkelen of als werkzoekende een door iemand anders aangereikt bedrijfsidee uit te werken. Een docent is acht tot twaalf dagen beschikbaar. Als een idee is afgerond en getest, kan de ondernemer in spe het tot zes maanden uitproberen, in welke periode er nog vier tot zes onderwijscontactdagen zijn.

– Scholing en omscholing: het doel van de opleidingsmaatregelen is ervoor te zorgen dat de deelnemers een basis- of beroepskwalificatie verkrijgen in een sector met een grote arbeidsparticipatie; bijscholing dient om bestaande competenties te versterken terwijl degenen zonder loopbaanplan worden begeleid of een voorbereidende arbeidsmarktgeoriënteerde opleiding krijgen. De opleiding wordt op de doelgroep afgestemd en de cursussen kunnen inhoudelijk uiteenlopen van versterking van ICT-competenties tot project-, kwaliteits- en financieel beheer en de ontwikkeling van bedrijfsvaardigheden. De meeste beroepsopleidingen voor de arbeidsmarkt worden afgesloten met een diploma; onder bepaalde omstandigheden is het mogelijk een hogere beroepsopleiding af te ronden.

– Er worden opleidingen voor de ontwikkeling van kmo's aangeboden waarin de ontwikkelingsbehoeften van kmo's worden gecombineerd met de competenties van speciaal opgeleide werklozen. Deze opleidingen zijn bedoeld om de deelnemers praktisch inzicht te verschaffen in hoe kmo's werken en de vaardigheden bij te brengen die nodig zijn om in een onderneming winstgevend te werken, evenals de competenties voor de ontwikkeling daarvan. De deelnemers leren over de bedrijfsprocessen en over het belang van kwaliteit in de bedrijfsvoering.

– Bevordering van ondernemerschap en diensten voor nieuwe ondernemers: Protomo is een omgeving voor open innovatie, waarbij de deelnemers de mogelijkheid krijgen om ideeën in prototypes om te zetten, in teamverband aan proefprojecten te werken, nieuwe producten en diensten te ontwikkelen en nieuwe bedrijven op te zetten en banen te scheppen. Protomo brengt nieuwe ideeën en innovatieve mensen bij elkaar. Het doel van het Protomoconcept, dat momenteel in Uusimaa verder wordt ontwikkeld, is een verdere verlaging van de drempel om ondernemer te worden.

– Het Protomoconcept fungeert als matchmaker voor nieuwe ondernemers. De Protomodatabase bestaat uit veelbelovende ideeën die door personen of ondernemingen uit de streek werden voorgesteld. Vervolgens begeleiden mentoren van Protomo de ontslagen werknemers in kleine groepen om met die ideeën aan de slag te gaan, hetzij als nieuwe onderneming die de goederen of diensten levert waaraan een behoefte blijkt te bestaan, hetzij door zich aan te sluiten bij de bedenker van het idee en dit vanuit een bestaande onderneming verder uit te werken. Het team van Protomo zorgt voor faciliteiten en advies voor dit groepswerk, beoordeelt de haalbaarheid van het voorstel en zorgt waar nodig voor deskundige begeleiding. Gewoonlijk werkt Protomo met groepjes van vier deelnemers die zich hebben opgegeven om een idee nadere invulling te geven.

– Potentiële nieuwe ondernemers worden zolang het Protomoproject loopt bijgestaan met adviezen, relevante opleidingen, begeleiding, raadpleging en ondersteuning, bedrijfsruimte en voorzieningen, en er kunnen soms ook opstartsubsidies worden verleend als wordt voldaan aan de betrokken voorwaarden. Protomo kan zorgen voor externe deskundigen met specifieke knowhow voor de toekomstige ondernemers. Universitair docenten en studenten kunnen worden uitgenodigd voor het testen en stimuleren van radicale innovaties met het oog op nadere uitwerking en de eventuele oprichting van nieuwe bedrijven.

– Steun voor het opstarten van zelfstandige bedrijfsactiviteiten: het gaat hierbij om een opstartsubsidie die de toekomstige ondernemer een inkomen waarborgt gedurende maximaal 18 maanden na de start van zijn activiteiten. De basisvergoeding bedraagt 31,36 EUR per dag. Dat wordt aangevuld met een variabel supplement, dat niet meer dan 60 % van de basisvergoeding kan bedragen. Naar verwachting zullen ongeveer 150 personen voor deze vergoeding in aanmerking komen, en zal tijdens de uitvoeringsperiode gemiddeld 6 000 EUR worden uitbetaald.

– Mobiliteitstoelagen: deze zijn bedoeld ter dekking van reis- en verblijfskosten in verband met het zoeken naar werk of volgen van een opleiding, en van verhuiskosten. Werkzoekenden die geen nieuwe baan kunnen vinden in de directe omgeving, zullen zich voor hun sollicitatiegesprekken moeten verplaatsen en mogelijk moeten verhuizen om een baan aan te nemen. Reiskosten worden berekend op basis van het aantal kilometers, en indien nodig worden de verblijfskosten vergoed. De bijdrage in de verhuiskosten bedraagt maximaal 700 EUR.

– Arbeidsbemiddeling in het Service Point: de ontslagen werknemers hebben toegang tot Service Points die hen begeleiden tijdens de implementatiefase. De Service Points, in eerste instantie begonnen in de gebouwen van Nokia, staan de betrokken werknemers vanaf het begin bij met adviezen en met veel meer gepersonaliseerde en diepgaande dienstverlening dan de openbare dienst voor arbeidsbemiddeling normaal kan aanbieden. Het waarborgen dat geen enkele werknemer afglijdt naar langdurige werkloosheid krijgt bijzondere aandacht. Het Service Point blijft na de eerste intensieve inspanningen toegankelijk voor de begeleiding van de werknemers die gebruikmaken van hun individuele maatregelen.

– Loonsubsidies: loonsubsidies zijn beschikbaar voor werkgevers die bewust betrokken werknemers in dienst nemen met lacunes in de competenties of de beroepskwalificaties en die bereid zijn om ervoor te zorgen dat die werknemers naast een redelijk salaris de nodige ondersteuning en praktijkopleiding krijgen om zich in te werken in een baan waarmee zijn niet vertrouwd zijn. De looptijd wordt bepaald op basis van de behoeften van de werknemer. Het bedrag per werknemer in dit stelsel beloopt naar schatting gemiddeld 7 453 EUR.

– Gegevensinzameling bij bedrijven: dit systeem stelt de Diensten voor Arbeidsvoorziening en Economische Ontwikkeling, de Centra voor Economische Ontwikkeling en het Ministerie van Werkgelegenheid en Economie in staat om telefonisch onderzoek te verrichten bij de bedrijven en actuele informatie te verzamelen over de personeelsbehoeften van de ondernemingen. Met deze informatie kunnen zij de werknemers de juiste richting wijzen en hen bijstaan in hun keuzes voor opleidingen. Dit telefonisch onderzoek gebeurt gecentraliseerd en de resultaten worden op een gestructureerde wijze beschikbaar gesteld voor de actoren.

30. De in de aanvraag vermelde uitgaven voor de implementatie van het EFG overeenkomstig artikel 3 van Verordening (EG) nr. 1927/2006 dekken activiteiten op het vlak van voorbereiding, beheer en controle, alsook voorlichting en publiciteit op nationaal, regionaal en lokaal niveau. De werknemers die deelnemen aan de door het het EFG gecofinancierde maatregelen worden ervan in kennis gesteld dat de aangeboden diensten worden gefinancierd met EFG-steun. De Finse autoriteiten plannen een conferentie waarop beide Nokia-aanvragen samen aan de orde zullen komen.

31. De door de Finse autoriteiten voorgestelde individuele dienstverlening omvat actieve arbeidsmarktmaatregelen die op grond van artikel 3 van Verordening (EG) nr. 1927/2006 voor financiering in aanmerking komen. De Finse autoriteiten ramen de totale kosten op 19 620 000 EUR, waarvan 18 830 000 EUR uitgaven voor individuele dienstverlening zijn en 790 000 EUR (= 4,03 % van het totale bedrag) uitgaven voor de implementatie van het EFG. Van het EFG wordt in totaal een bijdrage van 9 810 000 EUR (50 % van de totale kosten) gevraagd.

Acties| Geschat aantal werknemers voor wie steun wordt aangevraagd| Geschatte kosten per betrokken werknemer (in EUR)| Totale kosten (EFG en nationale medefinanciering) (in EUR)

Individuele dienstverlening (artikel 3, eerste alinea, van Verordening (EG) nr. 1927/2006)

Coachingmaatregelen en andere voorbereidende maatregelen| 2 1 2 884 000

Onderwijs / scholing en omscholing| 1 6 8 076 000

Bevordering van ondernemerschap (Protomoprojecten enz.)| 6 1 135 000

Steun voor het opstarten van zelfstandige bedrijfsactiviteiten (opstartsubsidie)| 6 900 000

Mobiliteitstoelagen| 135 000

Arbeidsbemiddeling in het Service Point| 3 800 000

Loonsubsidies| 7 4 770 000

Gegevensinzameling bij bedrijven| 2 130 000

Subtotaal individuele dienstverlening|| 18 830 000

Uitgaven voor de implementatie van het EFG (artikel 3, derde alinea, van Verordening (EG) nr. 1927/2006)

Voorbereidende activiteiten|| 50 000

Beheer|| 420 000

Voorlichting en publiciteit|| 300 000

Controle|| 20 000

Subtotaal uitgaven voor de implementatie van het EFG|| 790 000

Totale geschatte kosten|| 19 620 000

EFG-bijdrage (50 % van de totale kosten)|| 9 810 000

32. Finland bevestigt dat de hierboven beschreven maatregelen complementair zijn met door de structuurfondsen gefinancierde acties en dat maatregelen zijn genomen om dubbele financiering te voorkomen.

Datum/data waarop met individuele dienstverlening aan de getroffen werknemers is begonnen of waarop gepland is daarmee te beginnen



33. Op 1 augustus 2012 maakte Finland ten behoeve van de getroffen werknemers een begin met de individuele dienstverlening van het gecoördineerde pakket, waarvoor een financiële bijdrage van het EFG wordt aangevraagd. Deze datum geldt daarom als het begin van de periode waarin uitgaven voor een eventuele ondersteuning uit het EFG in aanmerking komen.

Wijze waarop de sociale partners zijn geraadpleegd



34. Het Ministerie van Werkgelegenheid en Economie heeft een werkgroep samengesteld die zich buigt over de ontslagen bij Nokia en heeft meegewerkt aan de opstelling van de EGF-aanvraag. In deze werkgroep hebben vertegenwoordigers zitting van het Centrum voor Economische Ontwikkeling, Vervoer en Milieu van Zuid-West Finland, Noord-Österbotten, Pirkanmaa en Uusimaa, lokale Diensten voor Arbeidsvoorziening en Economische Ontwikkeling, en de sociale partners, d.w.z. de Raad van Finse Industriebonden (bv. Vakbond Pro, de Finse Metaalarbeidersbond, en Academische Ingenieurs en Architecten in Finland) en de Federatie van Finse Technologiesectoren met vertegenwoordigers van Nokia.

35. De commissie voor de bevordering van werkgelegenheid van de Dienst voor Arbeidsvoorziening en Economische Ontwikkeling is actief op plaatselijk niveau. Deze commissie treedt op als samenwerkingsorgaan voor de Dienst voor Arbeidsvoorziening en Economische Ontwikkeling en arbeidsmarktorganisaties, gemeenten en andere lokale actoren. De commissie is onder meer belast met het vooruitlopen op veranderingen op de arbeidsmarkt en het plannen van maatregelen die met het oog op die veranderingen nodig zijn.

36. De Finse autoriteiten hebben bevestigd dat aan de voorschriften van de nationale en EU-wetgeving betreffende collectieve ontslagen is voldaan.

Informatie over acties die volgens de nationale wetgeving of collectieve overeenkomsten verplicht zijn

37. In verband met de criteria van artikel 6 van Verordening (EG) nr. 1927/2006 hebben de Finse autoriteiten in de aanvraag:

· bevestigd dat de financiële bijdrage van het EFG niet in de plaats komt van maatregelen die krachtens de nationale wetgeving of collectieve arbeidsovereenkomsten onder de verantwoordelijkheid van de ondernemingen vallen;

· aangetoond dat de maatregelen ten doel hebben steun te verlenen aan individuele werknemers en niet worden gebruikt om ondernemingen of sectoren te herstructureren;

· bevestigd dat voor de hierboven vermelde subsidiabele maatregelen geen steun uit andere EU-financieringsinstrumenten wordt ontvangen.

· Verder hebben de Finse autoriteiten bevestigd dat zij de aanbevelingen naar aanleiding van de EFG-audit van een eerder geval, EGF/2007/004 FI/Perlos, hebben opgevolgd en geïmplementeerd.

Beheers- en controlesystemen



38. Finland heeft de Commissie ervan in kennis gesteld dat de financiële bijdrage zal worden beheerd door het Ministerie van Werkgelegenheid en Economie, dat tevens de bijdragen uit het ESF beheert. Datzelfde ministerie zal ook fungeren als certificerende instantie. De functies en hiërarchische structuur van de departementen die voor deze beide taken de verantwoordelijkheid dragen, zijn strikt gescheiden. De beheersfuncties voor het EFG zijn toegewezen aan het departement Tewerkstelling en Ondernemerschap, terwijl die voor het ESF zijn ondergebracht bij het Regionale departement. De certificeringsfuncties voor beide fondsen zijn in handen van de eenheid Personele Middelen en Administratie. Het ministerie heeft een handboek opgesteld waarin de te volgen procedures zijn beschreven.

Wat audits betreft is het verantwoordelijke orgaan de onafhankelijke interne auditeenheid, die onder de secretaris-generaal ressorteert. Toezichts- en auditfuncties behoren ook tot het takenpakket van zowel de beheers- als de certificerende autoriteiten.

Financiering



39. Op grond van de aanvraag van Finland bedraagt de voorgestelde bijdrage uit het EFG aan het gecoördineerd pakket van individuele dienstverlening (met inbegrip van de uitgaven voor de implementatie van het EFG) 9 810 000 EUR (50 % van de totale kosten). De Commissie heeft haar voorstel voor een bijdrage uit het fonds gebaseerd op de informatie van Finland.

40. Gezien het beschikbare maximumbedrag aan bijdragen uit het EFG ingevolge artikel 10, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1927/2006, alsook de mogelijkheden tot herschikking van de kredieten, stelt de Commissie voor om uit het EFG het hierboven vermelde totale bedrag beschikbaar te stellen, dat zal worden toegewezen onder rubriek 1a van het financieel kader.

41. Met haar voorstel om middelen uit het EFG beschikbaar te stellen, leidt de Commissie de vereenvoudigde trialoogprocedure in, zoals voorgeschreven in punt 28 van het Interinstitutioneel Akkoord van 17 mei 2006, om van de twee takken van de begrotingsautoriteit de instemming te verkrijgen betreffende de noodzaak van het fonds gebruik te maken en betreffende het vereiste bedrag. De Commissie verzoekt de eerste tak van de begrotingsautoriteit die op het passende politieke niveau overeenstemming bereikt over het ontwerpvoorstel voor een beschikbaarstelling uit het fonds, de andere tak en de Commissie van zijn voornemens op de hoogte te brengen. Indien één van de twee takken van de begrotingsautoriteit het niet met het voorstel eens is, wordt een formele trialoogvergadering bijeengeroepen.

42. De Commissie zal apart een overschrijvingsverzoek indienen teneinde specifieke vastleggingskredieten in de begroting voor 2013 op te nemen, zoals voorgeschreven in punt 28 van het Interinstitutioneel Akkoord van 17 mei 2006.

Herkomst van de betalingskredieten



43. Kredieten uit het EFG-begrotingsonderdeel zullen worden gebruikt ter dekking van het voor deze aanvraag benodigde bedrag van 9 810 000 EUR.