Toelichting bij COM(2015)267 - Hervormingsprogramma 2015 en stabiliteitsprogramma 2015 van Malta

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

EUROPESE COMMISSIE

1.

Brussel, 13.5.2015


COM(2015) 267 final

Aanbeveling voor een

AANBEVELING VAN DE RAAD

over het nationale hervormingsprogramma 2015 van Malta

en met een advies van de Raad over het stabiliteitsprogramma 2015 van Malta


2.

Aanbeveling voor een


AANBEVELING VAN DE RAAD

over het nationale hervormingsprogramma 2015 van Malta

en met een advies van de Raad over het stabiliteitsprogramma 2015 van Malta

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 121, lid 2, en artikel 148, lid 4,

Gezien Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad van 7 juli 1997 over versterking van het toezicht op begrotingssituaties en het toezicht op en de coördinatie van het economisch beleid 1 , en met name artikel 5, lid 2,

Gezien de aanbeveling van de Europese Commissie 2 ,

Gezien de resoluties van het Europees Parlement 3 ,

Gezien de conclusies van de Europese Raad,

Gezien het advies van het Comité voor de werkgelegenheid,

Gezien het advies van het Economisch en Financieel Comité,

Gezien het advies van het Comité voor sociale bescherming,

Gezien het advies van het Comité voor de economische politiek,

Overwegende hetgeen volgt:

Op 26 maart 2010 heeft de Europese Raad zijn goedkeuring gehecht aan het voorstel van de Commissie voor een nieuwe groei- en werkgelegenheidsstrategie; deze Europa 2020-strategie berust op een versterkte coördinatie van het economische beleid De strategie spitst zich toe op de sleutelgebieden waarop Europa's potentieel voor duurzame groei en concurrentievermogen een krachtige impuls nodig heeft.

Op voorstel van de Commissie heeft de Raad op 13 juli 2010 een aanbeveling inzake de globale richtsnoeren voor het economisch beleid van de lidstaten en de Unie (2010-2014), en op 21 oktober 2010 een besluit betreffende de richtsnoeren voor het werkgelegenheidsbeleid van de lidstaten vastgesteld. Deze vormen samen de 'geïntegreerde richtsnoeren' en de lidstaten werd verzocht in hun nationaal economisch en werkgelegenheidsbeleid rekening daarmee te houden.

Op 8 juli 2014 heeft de Raad een aanbeveling over het nationale hervormingsprogramma voor 2014 van Malta vastgesteld en een advies over het geactualiseerde stabiliteitsprogramma van Malta voor 2014 uitgebracht. In overeenstemming met Verordening (EU) nr. 473/2013 4 heeft de Commissie op 28 november 2014 haar advies over het ontwerpbegrotingsplan voor 2015 van Malta 5 gepresenteerd.

Op 28 november 2014 heeft de Commissie haar goedkeuring gehecht aan de jaarlijkse groeianalyse 6 en daarmee de aanzet gegeven tot het Europees semester 2015 voor coördinatie van het economisch beleid. Tevens heeft de Commissie op die datum op grond van Verordening (EU) nr. 1176/2011 het waarschuwingsmechanismeverslag 7 aangenomen, waarin Malta niet werd genoemd als een van de lidstaten die aan een diepgaande evaluatie zouden worden onderworpen.

Op 18 december 2014 heeft de Europese Raad de volgende prioriteiten goedgekeurd: stimuleren van investeringen, vaart zetten achter structurele hervormingen en nastreven van een verantwoorde, groeivriendelijke begrotingsconsolidatie.

Op 26 februari 2015 heeft de Commissie haar landenverslag 2015 voor Malta gepubliceerd 8 . In het landenverslag worden de vorderingen beoordeeld die Malta bij de tenuitvoerlegging van de op 8 juli 2014 vastgestelde landenspecifieke aanbevelingen heeft gemaakt.

Op 17 april 2015 heeft Malta zijn nationale hervormingsprogramma 2015 ingediend en op 30 april 2015 zijn stabiliteitsprogramma 2015. Om met de onderlinge verbanden tussen beide programma's rekening te houden, zijn deze tegelijkertijd geëvalueerd.

Malta is momenteel aan het [preventieve] deel van het stabiliteits- en groeipact onderworpen [na de beëindiging van de buitensporigtekortprocedure in juni 2015]. Volgens het stabiliteitsprogramma 2015 is de regering van plan het nominale tekort geleidelijk terug te dringen naar 1,6 % van het bbp in 2015 en verder tot 0,2 % van het bbp in 2018. Op basis van de voorjaarsprognose 2015 van de Commissie, kan het buitensporig tekort als in 2014 gecorrigeerd worden beschouwd. Volgens het stabiliteitsprogramma is de regering van plan tegen 2019, één jaar na de programmaperiode, aan de middellangetermijndoelstelling - een begroting die structureel in evenwicht is - te voldoen. Volgens het stabiliteitsprogramma zal de overheidsschuldquote naar verwachting geleidelijk dalen tot 61,2 % in 2018. Het macro-economische scenario dat aan deze begrotingsprognoses ten grondslag ligt, is plausibel. Er blijkt een risico te bestaan op enige afwijking van de vereiste aanpassing van 0,6 % van het bbp in de richting van de middellangetermijndoelstelling, in zowel 2015 als 2016. In 2015 zal de verbetering van het structurele saldo naar verwachting 0,1 % van het bbp minder bedragen dan is voorgeschreven. Hoewel de aanpassing die voor 2016 is gepland aan het vereiste voldoet, bestaat het risico dat er over de jaren 2015 en 2016 samen sprake zal zijn van een lichte afwijking. De maatregelen om vanaf 2016 de geplande tekortdoelstellingen te ondersteunen zijn nog niet voldoende gespecificeerd. Daarom zijn in 2015 en 2016 verdere maatregelen nodig. Op basis van zijn beoordeling van het stabiliteitsprogramma en rekening houdend met de voorjaarsprognoses 2015 van de Commissie is de Raad van mening dat Malta naar verwachting goeddeels aan de bepalingen van het stabiliteits- en groeipact zal voldoen.

De houdbaarheid van Malta's overheidsfinanciën loopt op de lange termijn gevaar, met name met het oog op de verwachte toename aan uitgaven in verband met de vergrijzing. In de pensioenwetgeving wordt de toename van de wettelijke pensioenleeftijd zeer langzaam geïntroduceerd en er is geen specifieke band tussen de wettelijke pensioenleeftijd en de levensverwachting. Malta heeft de uitdagingen van zijn pensioenstelsel aangepakt door middel van arbeidsmarktmaatregelen en de introductie van pensioenen in de derde pijler, en heeft in zijn nationale hervormingsprogramma verdere beleidsaankondigingen gedaan, maar maatregelen die gericht zijn op een aanzienlijke verbetering van de houdbaarheid en toereikendheid van het systeem moeten nog worden aangekondigd en uitgevoerd. De uitvoering van de nationale gezondheidszorgstrategie van 2014 is van start gegaan, met het doel de efficiëntie van het zorgstelsel te maximaliseren en ondertussen te streven naar financiële duurzaamheid. Deze strategie moet worden gecontroleerd.

Malta heeft maatregelen uitgevoerd om zijn bevolking te helpen werk en gezinsleven in evenwicht te brengen, met name via financiële stimuleringsmaatregelen, door het blijven verstrekken van gratis kinderopvang en de introductie van flexibele werkregelingen. Tegelijkertijd weerhoudt de toegenomen vraag naar informele langetermijnzorg en een gebrek aan passende vaardigheden oudere vrouwen er wellicht van om werk te zoeken op de arbeidsmarkt. In juni 2014 zijn een nationale alfabetiseringsstrategie en een schoolverlatersstrategie bekendgemaakt. Ook wordt gewerkt aan het afstemmen van de onderwijsresultaten op de marktbehoeften, hoewel er nog geen tastbare resultaten zijn bereikt.

Er zijn inspanningen verricht om een kader te verstrekken voor het gebruik van durfkapitaalfondsen en om de toegang tot kapitaalmarkten te vergemakkelijken, met name via de herziening van de start-upregeling Malta Enterprise en het aangekondigde programma voor de verstrekking van startkapitaal. Ook wordt gewerkt aan het opzetten van een ontwikkelingsbank. Deze strategie moet worden gecontroleerd.

Malta's inspanningen om belastingontduiking te bestrijden en om naleving van de belastingwetgeving na te leven door een gestroomlijnd belastinginningskader te volgen, gaan in de goede richting. Hoewel eraan wordt gewerkt, is er behoefte aan concrete maatregelen om de invoering van elektronische betalingen te versnellen.

De duur van openbare aanbestedingen is aanzienlijk bekort via de introductie van verplichte e-aanbesteding en de versterking van de betrokken overheidsdepartementen. Deze zal nog verder worden bekort door de invoering van aangekondigde maatregelen, met name de aanwerving van extra personeel en de introductie van een traceringssysteem. De vervoerskosten spelen een belangrijke rol in de Maltese economie. Er is reeds een vervoershervorming in gang gezet, maar de regering moet nog een algemene vervoersstrategie presenteren.

Het nationale hervormingsprogramma specificeert maatregelen om het rechtssysteem nog verder te hervormen dan op de punten die in het landenverslag aan de orde zijn gesteld. Als gevolg hiervan heeft Malta enige voortgang geboekt bij de aanpak van de landspecifieke aanbeveling van 2014 inzake het vergroten van de efficiëntie van het gerechtelijk apparaat. Ook wordt de laatste hand gelegd aan een ontwerpwet. Wanneer deze wet is geworden en wordt uitgevoerd, wordt verwacht dat de efficiëntie van het rechtsstelsel nog verder zal verbeteren, met name via de digitalisering van de gerechtelijke procedures en de bevordering van alternatieve geschillenbeslechtingsmechanismen.

In de context van het Europees semester heeft de Commissie een brede analyse van het economische beleid van Malta verricht. Deze analyse is gepubliceerd in het landenverslag 2015. Voorts heeft de Commissie zowel het nationale hervormingsprogramma als het stabiliteitsprogramma doorgelicht en onderzocht welk gevolg is gegeven aan de aanbevelingen die in eerdere jaren tot Malta zijn gericht. Daarbij heeft zij niet alleen gekeken naar de relevantie ervan voor een houdbaar budgettair en sociaaleconomisch beleid in Malta, maar is zij ook nagegaan of de EU-regels en -richtsnoeren in acht zijn genomen, gezien de noodzaak de algehele economische governance van de Europese Unie te versterken door middel van een inbreng op EU-niveau in toekomstige nationale besluiten. De aanbevelingen in het kader van het Europees semester worden in de onderstaande aanbevelingen 1 tot en met 4 weergegeven.

In het licht van deze beoordeling heeft de Raad het stabiliteitsprogramma van Malta onderzocht en zijn advies 9 daarover is met name in de onderstaande aanbeveling 1 weergegeven.

In de context van het Europees semester heeft de Commissie tevens een analyse van het economische beleid van de eurozone als geheel verricht. Op basis van deze analyse heeft de Raad specifieke aanbevelingen gedaan voor de lidstaten die de euro als munt hebben. Malta moet ook zorgen voor de volledige en tijdige uitvoering van deze aanbevelingen,

BEVEELT AAN dat Malta in de periode 2015 en 2016 de volgende actie onderneemt:

1. In 2015 en 2016 de correctie van het buitensporig tekort voortzetten en een budgettaire aanpassing van 0,6 % van het bbp in de richting van de middellangetermijndoelstelling bereiken.

2. Maatregelen nemen om de basisvaardigheden te verbeteren en vroegtijdig schoolverlaten te voorkomen door de voortdurende professionele ontwikkeling van leerkrachten.

3. De verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd versnellen en deze koppelen aan de levensverwachting.

4. De toegang van micro-ondernemingen tot financiering verbeteren, met name via niet-bancaire instrumenten.

Gedaan te Brussel,

3.

Voor de Raad


De voorzitter

(1) PB L 209 van 2.8.1997, blz. 1.
(2) COM(2015) 267.
(3) P8_TA(2015)0067, P8_TA(2015)0068, P8_TA(2015)0069.
(4) PB L 140 van 27.5.2013, blz. 11.
(5) C(2014) 8809 final.
(6) COM(2014) 902.
(7) COM(2014) 904.
(8) SWD(2015) 37 final.
(9) Op grond van artikel 5, lid 2, van Verordening (EG) nr. 1466/97.