Toelichting bij COM(2015)297 - Tenuitvoerlegging van Verordening 762/2008 betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur - Hoofdinhoud

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier	COM(2015)297 - Tenuitvoerlegging van Verordening 762/2008 betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur.
bron	COM(2015)297
datum	17-06-2015

1. INLEIDING

Verordening (EG) nr. 762/2008^¹ betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur is door het Europees Parlement en de Raad aangenomen op 9 juli 2008. Artikel 11 luidt als volgt: „De Commissie legt het Europees Parlement en de Raad uiterlijk op 31 december 2011 en vervolgens om de drie jaar een evaluatieverslag voor over de op grond van deze verordening opgestelde statistieken en met name over de relevantie en kwaliteit ervan. In dit verslag wordt ook een kosten-batenanalyse gemaakt van het systeem voor de inzameling en opstelling van de statistische gegevens, alsmede een inventarisatie van de beste praktijken om de werklast voor de lidstaten te verminderen en de bruikbaarheid en de kwaliteit van de gegevens te verbeteren.”.

2. TOEPASSINGSGEBIED EN INHOUD

1. De verordening vereist de indiening van vier categorieën gegevens, te weten:

a) de jaarlijkse aquacultuurproductie (volume en waarde per eenheid);

b) de jaarlijkse input (volume en waarde per eenheid) voor op vangst gebaseerde aquacultuur;

c) de jaarlijkse productie van hatchery’s en nursery’s;

d) de structuur van de aquacultuursector.

De gegevens moeten jaarlijks worden ingediend, behalve die over de structuur, die om de drie jaar worden verstrekt. Het eerste jaar waarvoor gegevens werden verlangd (het referentiejaar), was 2008; Eurostat moest deze gegevens uiterlijk 31 december 2009 in zijn bezit hebben. De verordening voorzag lidstaten van de mogelijkheid later met de uitvoering te beginnen of voor een deel of alle vereiste gegevens een afwijking te vragen. Aan zeven lidstaten werd een overgangsperiode voor de uitvoering van de verordening toegestaan: Tsjechië moest voor het eerst gegevens verstrekken voor het referentiejaar 2009, Portugal voor 2010 en Duitsland, Griekenland, Oostenrijk, Polen en Slovenië voor 2011^². Drie lidstaten (Oostenrijk, Tsjechië en Luxemburg) hoefden voor het referentiejaar 2011 ofwel helemaal geen gegevens te verstrekken (Luxemburg), ofwel voor enkele gegevenscategorieën alleen schattingen in plaats van uitvoerige gevalideerde statistische gegevens in te dienen^³. De gegevens over aquacultuurproductie van België (2010-2012), Denemarken (2011), Duitsland (2011, 2012), Estland (2012), Litouwen (2010-2012), Oostenrijk (2011, 2012), Slovenië (2011, 2012), Finland (2011, 2012) en IJsland (2012) bevatten vele vertrouwelijke waarden. Landen mogen gegevens vertrouwelijk verklaren indien redelijkerwijs kan worden verondersteld dat de openbaarmaking van deze gegevens het mogelijk maakt om kenmerken van individuele entiteiten te identificeren, als de omvang en waarde van de productie van individuele ondernemingen kunnen worden afgeleid uit de op nationaal niveau geaggregeerde gegevens over aquacultuur, worden deze gegevens als vertrouwelijk aangemerkt en mag de Europese Commissie deze niet publiceren.

2.1 Verzameling van gegevens en gegevensbronnen

In de meeste lidstaten werden de gegevens verzameld door middel van een volledige telling van de geregistreerde aquacultuurproducenten, waarbij gebruik werd gemaakt van jaarlijkse vragenlijsten die per post werden verstuurd of elektronisch konden worden ingevuld. Bijna alle landen hebben de vereisten inzake de verzameling van Europese aquacultuurgegevens in nationale wetgeving omgezet. Aquacultuurproductiebedrijven moeten worden geregistreerd uit hoofde van de EU-wetgeving inzake diergezondheid^⁴. Volgens de meeste lidstaten is de non-respons in het algemeen gering en is het voor de autoriteiten vrij eenvoudig de gegevensverstrekkers een herinnering te sturen. Enkele lidstaten laten weten gebruik te maken van administratieve gegevens uit de bedrijfstak. In een aantal landen werken veterinaire diensten en visserij-instanties samen bij de kruiscontrole van de gegevens in de registers en de ingevulde vragenlijsten.

2.2 Systemen voor de verzameling van gegevens in de lidstaten

De hiernavolgende beschrijvingen voor ieder land zijn gebaseerd op de meest recente jaarlijkse methodologische verslagen voor statistieken over aquacultuur (referentiejaren 2013-2011) die door de lidstaten overeenkomstig Verordening (EG) nr. 762/2008 zijn ingediend bij de Europese Commissie. Hierin worden geen standpunten van de Europese Commissie weergegeven.

België

Het Belgische Nationaal Instituut voor de Statistiek voorziet Eurostat van gegevens over aquacultuur. Er is geen nationale wetgeving voor statistieken over aquacultuur. De onderzoekspopulatie waaruit de steekproef wordt genomen bestrijkt alle bedrijven die geregistreerd staan bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. Een groot deel van de Belgische productie wordt gebruikt voor uitzet of sportvisserij en wordt niet op de markt gebracht, waardoor het geen onderdeel uitmaakt van de Eurostat-statistieken. Omreden van het geringe productievolume mag België beknopte gegevens met schattingen van de totale productie indienen.

Bulgarije

Het Bulgaarse Nationaal Agentschap voor Visserij en Aquacultuur houdt het nationale register van aquacultuurbedrijven bij en verplicht bedrijven om jaarlijks statistische gegevens te verstrekken over de productie en de verkoop. Er vindt een regelmatige kruiscontrole van de gegevensbronnen op hun geldigheid plaats. De gegevens worden tijdens inspectiebezoeken ook gecontroleerd door de inspecteurs van bovengenoemd agentschap.

Tsjechische Republiek

Het Ministerie van Landbouw verzamelt gegevens voor Verordening (EG) nr. 762/2008 bij aquacultuurproducenten en de Tsjechische Vissersbond. Deze gegevens worden door het Ministerie van Landbouw en het Tsjechische Bureau voor de Statistiek gevalideerd en bij Eurostat ingediend. Er worden geen schattingen gemaakt.

Denemarken

Het Deense Agentschap voor Landbouw en Visserij van het Deense Ministerie van Voedsel, Landbouw en Visserij verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. Bij alle commerciële aquacultuurproductiefaciliteiten worden gegevens verzameld over de productie die zij bij de eerste verkoop hebben afgezet. De gegevensverzameling bestrijkt de gehele bedrijfstak en er worden geen steekproeftechnieken toegepast. Hoewel er in het verleden benaderde aantallen verkochte juvenielen op basis van levend gewicht werden gemeld, worden er sinds 2012 werkelijke aantallen geregistreerd.

Duitsland

Het Federale Bureau voor de Statistiek (Destatis) ontvangt de gegevens van de bureaus voor de statistiek van de bondslanden, die een volledige telling uitvoeren van het productievolume dat door alle geregistreerde aquacultuurbedrijven bij de eerste verkoop is afgezet. De waarde van de productie wordt benaderd op basis van een steekproef van maximaal 500 bedrijven. Ontbrekende gegevens met betrekking tot productiewaarden worden benaderd door middel van gewogen gemiddelden van soortengroepen (bv. zalmachtigen, karpers).

Estland

Het Estse Bureau voor de Statistiek verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. De gegevens worden verzameld middels een enquête onder alle bedrijven waarvan de commerciële viskweek, het uitzetten van vis of het visserijtoerisme een hoofd- of nevenactiviteit is. De enquête heeft betrekking op de commerciële productie, kweek, verkoop en intermediaire productie en het intermediaire verbruik. Gegevens worden gevalideerd en er vindt kruiscontrole plaats met uitzetgegevens van het Ministerie van Milieu. Estland heeft een speciaal geval geconstateerd van dubbeltelling van productie, namelijk van die bedrijven aan elkaar verkopen.

Ierland

Het Ierse Bureau voor de Zeevisserij (Bord Iascaigh Mhara) is verantwoordelijk voor de verzameling van gegevens en de indiening ervan bij Eurostat. De non-respons bedraagt ongeveer 20 %. Ontbrekende gegevens worden benaderd op basis van deskundig advies en gemiddelde gegevens over de afgelopen vijf jaar, alsmede op basis van de actuele regionale tendensen. In geval van aanhoudende non-respons van gegevensverstrekkers worden gegevens op indirect wijze verkregen bij andere instanties. Een nauwkeurige gegevensverzameling is moeilijker te realiseren voor bedrijven die in meerdere jurisdicties actief zijn; er zijn gevallen van dubbeltelling vastgesteld.

Griekenland

De Helleense Statistische Autoriteit verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. Gegevens over de productie die bij de eerste verkoop is afgezet, worden verzameld bij een volledige telling. De jaarlijkse bijwerking van het handelsregister zorgt ervoor dat de hele sector wordt bestreken. De non-respons is afgenomen van 3 % in 2011 tot 1,6 % in 2013. Ontbrekende waarden werden toegerekend.

Spanje

Het subdirectoraat-generaal Statistiek van het Ministerie van Milieu, Platteland en Mariene Aangelegenheden (MAGRAMA) verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. De enquête bestrijkt alle actieve aquacultuurfaciliteiten in een volledige telling en de betrouwbaarheid ervan wordt als hoog beschouwd. Daarnaast wordt een gestratificeerde steekproefenquête bij de mosselproducenten in Galicië uitgevoerd met een betrouwbaarheidsniveau van 95 %. Gegevens worden gecontroleerd op consistentie met de in voorgaande jaren ingediende gegevens. Spanje heeft in het verleden gewezen op een bijzonder probleem bij het toeschrijven van prijzen en nauwkeurige omrekeningsfactoren (aantal dieren per ton levend gewicht) voor in het wild gevangen input voor het productieproces. Dit probleem is in 2012 opgelost.

Frankrijk

Het directoraat Mariene Visserij en Aquacultuur van het Ministerie van Ecologie, Duurzame Ontwikkeling en Energie (DPMA) verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. De gegevens worden verzameld middels een jaarlijkse per post verstuurde enquête. Het is de bedoeling dat de gegevens vanaf 2015 online verzameld worden. Ontbrekende gegevens worden aangevuld met gegevens van soortgelijke vestigingen in hetzelfde geografische gebied. De gegevens worden gevalideerd door te zoeken naar afwijkende gegevens en door middel van interne kruiscontroles en vergelijkingen met vroegere gegevens.

Kroatië

Het directoraat Visserij van het Ministerie van Landbouw gebruikt logboeken voor de jaarlijkse verzameling van aquacultuurgegevens. Voor mariene aquacultuur is de non-respons onder schaaldierkwekers zeer hoog en ontbrekende waarden voor deze subsector worden geschat. Kroatië is voornemens om problemen met de gegevenskwaliteit bij zowel de zoetwater- als mariene aquacultuursector aan te pakken door middel van workshops voor kwekers.

Italië

Het Ministerie van Landbouw (Ministero delle Politiche Agricole Alimentari e Forestali) dient de gegevens in bij Eurostat. De gegevens worden regionaal verzameld door UNIMAR, een consortium van visserijen en coöperaties die aquacultuuronderzoek bedrijven. Alle aquacultuurfaciliteiten die bij de regionale coördinator bekend zijn vormen de doelpopulatie van de jaarlijkse telling. De interviews vinden plaats bij de faciliteiten. Er worden geen schattingen gemaakt.

Cyprus

Het departement Visserij en Zeeonderzoek van het Ministerie van Landbouw, Natuurlijke Hulpbronnen en Milieu verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. De gegevens worden hoofdzakelijk verzameld door middel van een statistische telling, aangevuld door inspecties ter plaatse en interviews met bedrijfsleiders of eigenaren van aquacultuurondernemingen. Aanvullende informatie wordt ontleend aan verleende goedkeuringen voor de uitzetting in vijvers of doorstroomsystemen ("raceways"), gegevens over de uitvoer en gegevens over de invoer van visvoer. Er zijn enkele inconsequenties vastgesteld in de gegevens die bij verschillende organisaties zijn ingediend, maar deze zouden vanaf 2014 opgelost moeten zijn.

Letland

Het Centraal Bureau voor de statistiek verzamelt de gegevens over de aquacultuur. Het departement Visserij van het Ministerie van Landbouw is verantwoordelijk voor de consistentie van de gegevens en de melding ervan bij de Europese Commissie. De volledige bedrijfstak wordt door de vragenlijst gedekt en er worden geen schattingen gemaakt.

Litouwen

De gegevens worden verzameld en bij Eurostat ingediend door het Centrum voor Landbouwinformatie en Activiteit op het Platteland. Alle commerciële aquacultuurproductiebedrijven rapporteren halfjaarlijks hun gegevens. De respons bedraagt 100 %.

Luxemburg

In Luxemburg is er geen marktproductie van vis. Het enige visbedrijf is eigendom van de staat en produceert alleen vis voor de uitzet in het wild.

Hongarije

De hoofdverantwoordelijkheid inzake aquacultuurgegevens ligt bij het Ministerie van Landbouw. De uiteindelijke statistieken worden bij Eurostat ingediend door het Hongaarse Centraal Bureau voor de Statistiek. De gegevens worden gevalideerd door ze te vergelijken met per soort en leeftijdsklasse vastgestelde minima en maxima. Dankzij de vrij kleine populatie kan bij discrepanties telefonisch contact worden opgenomen. Verbeteringen van de vaststelling van de gemiddelde verkoopprijzen bij het eerste verkooppunt staan gepland.

Malta

De Nationale Statistische Dienst verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. De kleine Maltese bedrijfstak bestaat uit slecht zes bedrijven, waarvan er vijf gespecialiseerd zijn in het mesten van tonijn. De teruggestuurde vragenlijsten worden nauwkeurig bekeken en vergeleken met informatie over de verkoop en de internationale handel in levende vis.

Nederland

Sinds het referentiejaar 2013 worden gegevens over aquacultuur door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) verzameld bij de Nederlandse Vereniging van Viskwekers, NeVeVi, en de mosselveiling. Voor de waarde van oesters wordt het Ministerie van Economische Zaken geraadpleegd. Er is geen marktprijs voor mosselzaad, waarvan derhalve een indicatieve schatting wordt gemaakt door de Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur. Vanwege vertrouwelijkheidsvereisten is voor twee ondernemingen een schatting van de mosselproductie ingediend. Gegevens inzake de structuur van aquacultuurfaciliteiten worden door de NeVeVi benaderd op basis van de totale productie per soort en de productiemethode.

Oostenrijk

Gegevens worden verzameld en bij Eurostat ingediend door het Oostenrijkse Bureau voor de Statistiek. De gegevens worden verzameld middels een jaarlijkse volledige telling van bedrijven. In de drie jaar sinds de eerste enquête werd gehouden is de respons gestegen van 90 % naar 99 %. In 5-15 % van de gevallen worden er schattingen gemaakt van de prijs per eenheid vis voor menselijke consumptie; de prijzen zijn in deze gevallen onbekend doordat bedrijven verwerkte vis direct verkopen.

Polen

Het Instituut voor Binnenvisserij in Olsztyn verzamelt aquacultuurproductiegegevens en dient deze in bij het Ministerie van Landbouw en Plattelandsontwikkeling, dat de gegevens doorstuurt naar het Centraal Bureau voor de Statistiek. De vragenlijst over aquacultuur wordt verspreid via websites, informatiecampagnes en e-maillijsten. Naar schatting dekt de enquête nagenoeg de gehele sector. De kwaliteit van de gegevens wordt beïnvloed door de definities van productie- en teeltmethodes die zijn vastgesteld in Verordening (EG) nr. 762/2008, welke afwijken van de Poolse praktijk.

Portugal

Gegevens worden bij Eurostat ingediend door het directoraat-generaal voor Natuurlijke Hulpbronnen, Veiligheid en Maritieme Diensten. Dit directoraat-generaal verzamelt rechtstreeks aquacultuurgegevens met betrekking tot brakwater en zeewater en ontvangt van het Instituut voor Natuur- en Bosbehoud gegevens over aquacultuur op land. Voor de gebieden, typen en omgevingen van aquacultuurproductie-eenheden wordt een administratief register geraadpleegd. Informatie over alle andere variabelen wordt verzameld via een jaarlijks per post verzonden vragenlijst en indien nodig via persoonlijke vraaggesprekken. Het responspercentage is hoog voor visteeltbedrijven, maar er zijn schattingen nodig voor de productie op de bodem van tweekleppigen (geruite tapijtschelp).

Roemenië

Het Nationaal Bureau voor Visserij en Aquacultuur verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. Alle aquacultuureenheden zijn geregistreerd en hebben een vergunning. Informatie over de productievolumes en -waarden wordt maandelijks verzameld.

Slovenië

Het Ministerie van Landbouw, Bosbouw en Voedsel en het Sloveense Nationaal Bureau voor de Statistiek verzamelen de gegevens en dienen deze in bij Eurostat. Alle commerciële viskwekers, met inbegrip van de vissersorganisaties die als aquacultuurproducenten deelnemen aan de aquacultuurvismarkt, vullen online of via de post verstuurde vragenlijsten in. Gegevens die niet konden worden achterhaald, worden toegerekend op basis van eerdere gegevens of op basis van de capaciteit van de faciliteiten. In sommige gevallen worden omrekeningsfactoren gebruikt om van ingewanden ontdane of gefileerde vis om te zetten in levend gewicht. Slovenië merkt op dat viskwekers moeilijkheden ondervinden bij het betrouwbaar rapporteren van viseieren.

Slowaakse Republiek

Het Bureau voor de Statistiek van Slowakije verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. De gegevens worden verzameld middels een telling per post onder de actieve producenten die een vergunning hebben. De dekking is volledig en er worden geen schattingen gemaakt. Voortdurende veranderingen zorgen voor moeilijkheden bij het kwantificeren van de omvang van faciliteiten/methodes.

Finland

In Finland is het Onderzoekinstituut voor Wild en Visserij verantwoordelijk voor aquacultuurstatistieken. De gegevens worden verzameld door middel van vragenlijsten die naar alle in het aquacultuurregister opgenomen productie-eenheden worden gestuurd. In 2012 en 2013 steeg de respons naar 93 % en 90 % (vanaf ongeveer 75 % in voorgaande jaren). Voor de resterende bedrijven werden schattingen gemaakt door de resultaten te stratificeren en specifieke coëfficiënten per stratum toe te passen. Een deel van het productievolume is gebaseerd op het gewicht na verwijdering van ingewanden, dat is omgezet in levend gewicht met gebruikmaking van vaste omrekeningsfactoren. De waarde van de visproductie ten behoeve van de consumptie wordt berekend op basis van de gemiddelde producentenprijzen.

Zweden

De gegevens worden verzameld en bij Eurostat ingediend door het Nationale Bureau voor de Statistiek namens de Zweedse Landbouwcommissie. De gegevens worden verzameld middels een jaarlijkse telling per post. Het non-responspercentage is laag. Ontbrekende waarden worden toegerekend met gebruikmaking van informatie van voorgaande jaren.

Verenigd Koninkrijk

Aquacultuurstatistieken worden afzonderlijk verzameld door elk van de regionale overheden, te weten het Centrum voor Milieu, Visserij en Aquacultuurwetenschap (voor Engeland en Wales); Mariene Wetenschap Schotland (voor Schotland) en het departement voor Landbouw en Plattelandsontwikkeling (voor Noord-Ierland). De aggregaten voor het VK worden samengesteld door het Centrum voor Milieu, Visserij en Aquacultuurwetenschap. De verzameling van gegevens is afhankelijk van de medewerking van de bedrijfstak, die zeer positief wordt beoordeeld. Gegevens over productievolumes worden met volledige dekking verzameld door middel van een jaarlijkse telling bij alle producenten. Gegevens inzake eenheidsprijzen worden benaderd op grond van verschillende bronnen van deskundigenadvies. Als er sprake is van verschillende eenheidsprijzen per land en soort, wordt er een gewogen gemiddelde eenheidsprijs ingediend (gebaseerd op de totale waarde). De verzameling van gegevens over de input voor op vangst gebaseerde aquacultuur is nog niet geheel in overeenstemming met de vereisten van Verordening (EG) nr. 762/2008.

EER-landen

IJsland

Sinds begin 2015 worden aquacultuurproductiegegevens verzameld door de IJslandse Dienst voor Veterinaire Aangelegenheden en Levensmiddelen en bij Eurostat ingediend door het IJslandse Bureau voor de Statistiek. De gegevens worden jaarlijks via een online vragenlijst verzameld. Er worden geen steekproeven genomen. IJsland heeft een bijzonder probleem met gegevens over de structuur van de aquacultuursector; deze waren niet beschikbaar voor het referentiejaar 2013 en zijn derhalve met terugwerkende kracht voor 2011 benaderd op basis van de totale productie. Ook vormde non-respons de afgelopen jaren een probleem. Men hoopt dit op te lossen met nieuwe wetgeving alsmede met inspecties van aquacultuurfaciliteiten.

Noorwegen

Het directoraat Visserij verzamelt de gegevens en dient deze in bij Eurostat. Alle aquacultuurproducenten met commercieel oogmerk alsmede die met onderzoek als oogmerk zijn verplicht om hun gegevens in te dienen via een papieren vragenlijst. Ontbrekende waarden worden toegerekend op basis van de prijzen van het voorgaande jaar. De lasten van de naleving van Verordening (EG) nr. 762/2008 zijn beperkt, aangezien de Noorse autoriteiten de gegevens reeds voor andere doeleinden verzamelen.

2.3 Kwaliteit van de gegevens

De meeste gegevensverstrekkers melden een uitgebreide dekking van de bedrijfstak en een goede kwaliteit van de gegevens. Enkele landen (bv. Roemenië en Letland) geven in hun verslagen geen nadere informatie over de kwaliteit van de gegevens. Sommige andere landen wijzen op specifieke punten met betrekking tot de kwaliteit van de gegevens. Kroatië meldt dat de respons uit de schaaldierensector laag is. Portugal maakt melding van een laag en onbetrouwbaar responspercentage voor de productie op de bodem van tweekleppigen. Ook Ierland en IJsland melden problemen met ontbrekende gegevens en enkele gevallen van lage kwaliteit. Ierland merkt op dat de mate van succes wat betreft het responspercentage en de kwaliteit van de ingediende of benaderde gegevens afhankelijk is van de goodwill van de bedrijfstak. Vermoedelijk is dit in het algemeen het geval, maar veel landen genieten een goede samenwerking met de bedrijfstak. Spanje en het VK uiten bezorgdheid ten aanzien van de input voor op vangst gebaseerde aquacultuur, waarvoor mogelijk slechts gedeeltelijk gegevens beschikbaar zijn. Alle landen die bezorgdheid hebben geuit over de beschikbaarheid of kwaliteit van sommige gegevens zijn bereid om aan verbeteringen te blijven werken.

Over het geheel genomen lijkt op geaggregeerd niveau de consistentie van gegevens over aquacultuurproductie voor menselijke consumptie van jaar tot jaar zeer goed te zijn. Ook op soortniveau lijkt de consistentie van de gegevens goed. Er is zelden sprake van een plotselinge af- of toename van de productie van een bepaalde soort. Onmiskenbare gevallen van slechte gegevenskwaliteit zijn zeldzaam. Ontbrekende gegevens, oftewel onvolledige tijdreeksen, komen tamelijk veel voor. Dit kan deels worden verklaard door overgangsregelingen die tot 2011 van kracht waren en deels doordat in sommige gevallen gegevens zijn verstrekt over geslachten of groepen soorten in plaats van individuele soorten. In sommige gevallen zou een herziening echter ongetwijfeld van nut zijn. Bovendien lijkt het erop dat producenten in veel landen in zeer kleine hoeveelheden experimenteren met nieuwe soorten. Of deze gegevens gebruikt dienen te worden, staat nog ter discussie.

Gegevens over de productie van viseieren voor menselijke consumptie vertonen op soortniveau en landniveau een hoge mate van consistentie van jaar tot jaar. Sommige tijdreeksen zijn nog maar kort vanwege afwijkingen die werden toegestaan van 2008 tot en met 2010.

De kwaliteit van gegevens over de input voor op vangst gebaseerde aquacultuur wordt als tamelijk laag beoordeeld. De gegevens voor nagenoeg alle soorten en in alle landen vertonen grote schommelingen. Variaties in deze gegevens zijn deels te verklaren door variaties in de relatieve frequenties van aan de natuur onttrokken zaad, maar dit lijkt geen afdoende verklaring te vormen voor de grote verschillen van jaar tot jaar. Ook ontbreken er veel gegevens en zijn sommige tijdreeksen te kort om de gegevens te kunnen analyseren op consistentie. Nadere richtlijnen en definities van de onder deze post gevraagde gegevens kunnen bijdragen aan een betere kwaliteit van de gegevens.

Evenzo zijn onvolledige en sterk schommelende gegevens over het aantal in hatchery's geproduceerde eieren op soortniveau zeer gebruikelijk bij alle producerende landen. Wat betreft juvenielen vertonen de gegevens voor sommige soorten en landen sterke schommelingen en zijn ze voor andere onvolledig. De tijdreeksen van een aantal landen zijn te kort voor een nadere analyse.

3. GEBRUIK (VERSPREIDING) VAN DE GEGEVENS

De verslagen van de lidstaten worden beschikbaar gesteld op de verspreidingsdatabank van Eurostat: ec.europa.eu/eurostat/data/database. De gegevens worden ook gepubliceerd in de statistiekboeken van Eurostat, het meest recent in ‘Agriculture, forestry and fishery statistics, 2014 edition' (ISBN 978-92-79-43201-9). De op grond van de verordening verzamelde gegevens zijn onmisbaar voor een empirisch onderbouwd beleidsvormingsproces op zowel nationaal als EU-niveau. Informatie over de productieniveaus en tendensen in de aquacultuur wordt steeds belangrijker in het kader van hernieuwde inspanningen ten behoeve van een duurzame ontwikkeling van de sector binnen het gemeenschappelijk visserijbeleid. Kwantitatieve gegevens zijn met name belangrijk voor het opstellen van meerjarige nationale plannen voor de ontwikkeling van een duurzame aquacultuur. Met de publicatie van gegevens op grond van de verordening worden beleidsmakers, de bedrijfstak en het maatschappelijk middenveld voorzien van algemeen aanvaarde referentiecijfers ter onderbouwing van de discussie over de toekomst van de aquacultuurproductie.

4. KOSTENEFFECTIVITEIT

De kosteneffectiviteit van de verzameling van aquacultuurgegevens onder Verordening (EG) nr. 762/2008 is beoordeeld door de methodologische landenrapporten voor 2013 betreffende de jaren 2009-2013. Zevenentwintig landen hebben de vragen over kosteneffectiviteit beantwoord. Met betrekking tot de productiekosten in financiële zin meldden zes landen lage kosten, drie landen lage-gemiddelde kosten, twaalf landen gemiddelde kosten, één land gemiddelde-hoge kosten en twee landen hoge kosten. De grote meerderheid van de landen maakt, om in nationale behoeften te voorzien, ook gebruik van de aquacultuurgegevens die in verband met Verordening (EG) nr. 762/2008 zijn opgesteld. In totaal behalen 20 landen een dekking van meer dan 50 %, 15 landen meer dan 80 % en zeven landen 95 % tot 100 %. Zeven landen hebben de vraag niet beantwoord.

Een aantal landen heeft verbeteringen voorgesteld om de lasten van de naleving van Verordening (EG) nr. 762/2008 te verminderen, met name om de samenwerking met andere belanghebbenden te verbeteren teneinde de eisen aan de indiening van gegevens te standaardiseren, vooral met betrekking tot de FAO en Verordening (EG) nr. 199/2008 betreffende de instelling van een kader voor gegevensverzameling. Oostenrijk wenst de gegevens over de teeltmethodes van de soorten te scheiden en de verzameling van gedetailleerde gegevens te beperken tot grote productie-eenheden; kleine eenheden zouden alleen de totale productie hoeven rapporteren.

Uit de landenrapporten is op te maken dat ongeveer de helft van de landen direct bij de faciliteiten op het niveau van de productie gegevens verzamelen, terwijl de overige landen de bedrijfsleiders vragenlijsten laten invullen over al hun faciliteiten. Het verzamelen van gegevens op ondernemingsniveau vergemakkelijkt tegelijkertijd de gegevensverzameling voor Verordening (EG) nr. 199/2008^⁵ betreffende de instelling van een kader voor gegevensverzameling, hoewel alleen Bulgarije, Cyprus, Finland, Litouwen en Spanje dit kennelijk doen. Teneinde de lasten van de naleving op het niveau van de lidstaten verder te verminderen is het mogelijk de moeite waard om het idee om de gegevens voor beide verordeningen in één keer te verzamelen verder te onderzoeken.

5 CONCLUSIES

Analyse van de gegevens die zijn verzameld op grond van Verordening (EG) nr. 762/2008 wijst erop dat de kwaliteit van de gegevens voor aquacultuurproductie voor menselijke consumptie (waaronder eieren), op geaggregeerd niveau en voor de belangrijkste soorten, tamelijk hoog is, hoewel individuele tijdreeksen van sommige landen voor enkele soorten onvolledig zijn en herzieningen mogelijk nuttig zijn. Gegevens over de input voor op vangst gebaseerde aquacultuur en over de productie van eieren in hatchery's en nursery's zijn van tamelijk slechte kwaliteit. De gegevens over het aantal juvenielen zijn consistenter, al is het begrip 'juveniel' in de verordening niet precies genoeg gedefinieerd.

Veel landen beoordelen de kwaliteit van de aan Eurostat geleverde nationale aquacultuurgegevens als hoog. Andere landen geven geen expliciete beoordeling van hun gegevens, maar geven evenmin tekortkomingen aan. Slechts enkele landen erkennen tekortkomingen, die ofwel te wijten zijn aan moeilijkheden in het land ofwel aan onduidelijkheden in de verordening. In enkele gevallen wordt de verordening beschouwd als afwijkend van de aard van de bedrijfstak.

De cijfers over aquacultuur zijn slechts in geringe mate gebaseerd op schattingen. De grote meerderheid van de lidstaten voeren een jaarlijkse telling uit waarbij de commerciële productie volledig gedekt wordt. Non-responspercentages zijn over het algemeen laag, behalve in enkele specifieke gevallen. Er wordt echter erkend dat de kwaliteit en volledigheid van de gegevens afhankelijk is van de goodwill van de bedrijfstak.

Wat betreft kosteneffectiviteit gaven slechts vier landen (Duitsland, Griekenland, Ierland en Polen) aan dat Verordening (EG) nr. 762/2008 voor het referentiejaar 2013 hoge lasten met zich meebracht wat betreft de tijd die nodig is voor het verzamelen, verwerken en indienen van de gegevens, en beschouwden twee landen (Denemarken en Duitsland) de productiekosten in monetaire zin als hoog. Daarentegen waren zeven landen het standpunt toegedaan dat de lasten laag waren wat betreft zowel de tijd als de kosten. Deze inschattingen vertonen geen correlatie met de productievolumes van de lidstaten. Bij de grote meerderheid van de landen worden nationale behoeften in aanzienlijke mate gedekt door aquacultuurgegevens die op grond van Verordening (EG) nr. 762/2008 worden verzameld.

6 AANBEVELINGEN

De Europese Commissie streeft naar voortdurende verbetering van de kwaliteit van Europese statistieken. Tegelijkertijd is het een essentieel principe om de lasten voor de lidstaten te verlichten. Te dien einde kan een herziening van Verordening (EG) nr. 762/2008 worden overwogen, waarbij lering dient worden getrokken uit de jarenlange verzameling van gegevens, rekening dient te worden gehouden met de gegevensbehoeften van het herziene gemeenschappelijke visserijbeleid en de verordening op een lijn dient te worden gebracht met het meerjarenkaderprogramma voor gegevensverzameling. Met name voor de grote hoeveelheid vertrouwelijke gegevens dient er een oplossing te worden gevonden die de productie en het gebruik van geharmoniseerde aquacultuurgegevens op Europees niveau mogelijk zou maken. Synergieën met de vragenlijst over de aquacultuur van de Coördinerende Werkgroep Visserijstatistiek dienen te worden benut.

Op het niveau van de lidstaten kunnen de lasten van de verzameling van aquacultuurgegevens worden verlicht door van papieren vragenlijsten over te gaan op online vragenlijsten (die vooraf al gedeeltelijk zouden zijn ingevuld) en door een deel van het validatieproces te automatiseren. Bulgarije heeft met succes nieuwe formulieren ingevoerd voor verzameling van gegevens om zowel te voldoen aan de statistische gegevensvereisten van Verordening (EG) nr. 762/2008 als aan de vereisten met betrekking tot sociaaleconomische aquacultuurgegevens in het kader van Verordening (EG) nr. 199/2008 betreffende de instelling van een kader voor gegevensverzameling.

1Verordening (EG) nr. 762/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende de indiening door de lidstaten van statistieken over aquacultuur en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 788/96 van de Raad: PB L 218 van 13.8.2008, blz. 1-13.
2Besluit 2010/76/EU van de Commissie van 9 februari 2010 tot toekenning van een overgangsperiode voor de uitvoering van Verordening (EG) nr. 762/2008.
3Uitvoeringsbesluit 2011/626/EU van de Commissie van 22 september 2011 tot het toestaan van een afwijking voor de toepassing van Verordening (EG) nr. 762/2008.
4Richtlijn 2006/88/EG van de Raad van 24 oktober 2006 betreffende veterinairrechtelijke voorschriften voor aquacultuurdieren en de producten daarvan en betreffende de preventie en bestrijding van bepaalde ziekten bij waterdieren (PB L 328 van 24.11.2006) en de Beschikking van de Commissie van 30 april 2008 ter uitvoering van Richtlijn 2006/88/EG van de Raad wat betreft een op internet gebaseerde informatiepagina om informatie over aquacultuurproductiebedrijven en vergunninghoudende verwerkingsbedrijven langs elektronische weg beschikbaar te stellen (PB L 138 van 28.5.2008, blz. 12-20).
5Verordening (EG) nr. 199/2008 van de Raad van 25 februari 2008 met betrekking tot de vaststelling van een communautair kader voor de verzameling, het beheer en het gebruik van gegevens in de visserijsector en de ondersteuning van wetenschappelijk advies over het gemeenschappelijk visserijbeleid — PB L 60 van 5.3.2008, blz. 1-12.

NL NL