Toelichting bij COM(2016)419 - Uitvoering en de resultaten van het Pericles 2020-programma voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij in 2015

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

EUROPESE COMMISSIE

1.

Brussel, 27.6.2016


COM(2016) 419 final

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

betreffende de uitvoering en de resultaten van het Pericles 2020-programma voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij in 2015


2.

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD


betreffende de uitvoering en de resultaten van het Pericles 2020-programma voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij in 2015


3.

1. Algemeen


Het Pericles 2020-programma is een programma voor uitwisseling, bijstand en opleiding voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij. Het vervangt het Pericles-programma dat in 2001 werd ingesteld en over de periode 2002-2013 liep. Dit Pericles 2020-programma is ingesteld bij Verordening (EU) nr. 331/2014 van het Europees Parlement en de Raad 1 . De toepassing ervan werd bij Verordening (EU) 2015/768 van de Raad 2 uitgebreid tot de niet-deelnemende lidstaten. Volgens Verordening (EU) nr. 331/2014 loopt het programma tot en met 31 december 2020. Overeenkomstig artikel 13, lid 3, van deze verordening moet de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad jaarlijks informatie verstrekken over de resultaten van het programma. Met dit tweede jaarlijkse verslag wordt voor het jaar 2015 aan die voorwaarde voldaan.


4.

2. Tenuitvoerlegging van het programma en uitkomsten van vastgelegde Pericles-acties in 2015


Het jaarbudget voor de tenuitvoerlegging van het Pericles 2020-programma was voor 2015 vastgesteld op 1 024 800 EUR, en werd gefinancierd uit begrotingslijn 24 03 01 van de algemene begroting 2015 van de Europese Unie. In totaal werd in 2015 een bedrag van 967 739,33 EUR vastgelegd.

Bij de tenuitvoerlegging van het programma bleek dat de lidstaten vastberaden zijn om de euro tegen valsemunterij te beschermen. Dankzij overleg over de meerjarenstrategie op de bijeenkomsten van de Euro Counterfeiting Experts Group (ECEG) kon 94,4 % van het totale budget 2015 worden vastgelegd. Gezien de kwaliteit en het aantal van de in 2015 ontvangen subsidieaanvragen diende 44 496 EUR te worden overgeheveld van 'acties Commissie' naar subsidies.

In 2015 werden in totaal 12 projecten uit het programma gefinancierd. Van de 12 aanvragen ingediend door de bevoegde autoriteiten van de lidstaten werden 9 subsidies met succes toegekend, ten opzichte van 6 subsidies in 2014. Voorts kregen 3 initiatieven van de Commissie financiering, ten opzichte van 4 initiatieven van de Commissie het jaar voordien. In 2015 werden 2 acties ten uitvoer gelegd, terwijl 10 acties nog (zullen) worden uitgevoerd in 2016.

In 2015 kwamen aanvragen voor het programma uit vijf lidstaten: Italië, Frankrijk, Spanje, Duitsland en Kroatië. Deze groep houdt grotendeels verband met het feit dat de landen die het sterkst door valsemunterij van de euro worden getroffen, ook vaker een beroep doen op middelen uit het Pericles-programma. Door de late goedkeuring van Verordening (EU) 2015/768 van de Raad was er slechts één subsidieaanvraag uit niet-deelnemende lidstaten, de aanvraag uit Kroatië.


Figuur I en figuur II: Aantal gefinancierde acties per lidstaat en per soort acties (acties vastgelegd in 2015; zie bijlage I)



In 2015 vonden vastleggingen plaats voor de volgende acties: 7 seminars, 1 technische opleiding (workshop) en 4 uitwisselingen van personeelsleden.

De acties vonden zowel binnen als buiten de Europese Unie plaats 3 , afhankelijk van de specifieke behoeften om de euro tegen valsemunterij te beschermen. Het Pericles-programma heeft zijn regionale aanpak al vanaf de aanvang geconsolideerd door ook bijzonder gevoelige regio's in de wereld te betrekken bij de uitvoering van acties. In 2015 ging zo de aandacht naar Latijns-Amerika (twee acties georganiseerd door Spanje), Zuidoost-Europa (acties georganiseerd door Kroatië, Italië en de Commissie), het Middellandse Zeegebied (een actie georganiseerd door Italië) en China (acties georganiseerd door Frankrijk, Italië en de Commissie).

De onderstaande figuren geven een uitsplitsing naar herkomst en professionele achtergrond van de deelnemers aan Pericles 2020-acties.


Figuur III en figuur IV: Herkomst en professionele achtergrond van deelnemers 4 (acties vastgelegd in 2015; zie bijlage I)




Naar raming 618 deskundigen namen deel aan Pericles-acties waarvoor in 2015 vastleggingen plaatsvonden.

Wat herkomst betreft, kwamen de deelnemers uit 59 landen. Het merendeel van de deelnemers aan opleidingen (65 %) kwam uit Europa: 41 % uit lidstaten van de Europese Unie, terwijl Europese landen van buiten de Europese Unie met 24 % de op één na grootste groep vormen; 14 % van de deelnemers komt uit Latijns-Amerika (vooral Colombia en Peru) en 7 % komt uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Opvallend is vooral de stijging van het aantal deelnemers uit Azië, met 4% van alle deelnemers afkomstig uit China.

Wordt naar de professionele achtergrond van de deelnemers gekeken, dan blijkt 53 % van het totale deelnemersveld uit de politiediensten afkomstig. Deze sterke vertegenwoordiging heeft te maken met het feit dat de politie zich bij de strijd tegen valsemunterij van de euro in de frontlijn bevindt. Bij deze politiemensen gaat het om zowel rechercheurs als technici. Toch dient te worden beklemtoond dat bij de diverse andere categorieën de differentiatie van het deelnemersveld aanhoudt (47%). Zo zijn medewerkers van centrale banken (19 %) sterk vertegenwoordigd en neemt het aantal deelnemers uit de gerechtelijke wereld (10 %) 5 en de douanediensten (4 %) toe.

Daardoor komen bij de uitvoering van het Pericles-programma, zoals geëist in Verordening (EU) nr. 331/2014, de grensoverschrijdende en multidisciplinaire dimensies beter aan bod.


3. Overzicht van de in 2015 vastgelegde acties: hoogtepunten 6

Voor 2015 laat de uitvoering van het Pericles 2020-programma een aanhoudend positieve trend zien, met een sterkere differentiatie van de professionele achtergrond van deelnemers. Met name vallen het toenemende aantal deelnemers uit de gerechtelijke wereld en het groeiende aandeel douanemedewerkers op.

Het programma is erin geslaagd om zijn sterke regionale en internationale samenwerking in 2015 te handhaven en verder te versterken, met diverse acties in Latijns-Amerika, in het Middellandse Zeegebied en op de Balkan, maar ook drie acties waaraan vertegenwoordigers uit China deelnamen. Voorts laten de vastleggingen van het Pericles-programma voor 2015 een verdere diversificatie zien van de bevoegde nationale autoriteiten die aanvragen voor het programma indienden. Zo heeft de Polizeipräsident in Berlin (Landeskriminalamt) voor het eerst een aanvraag ingediend voor Pericles-middelen.

Diverse acties uit het Pericles 2020-budget voor 2015 zetten in op het versterken van de multidisciplinaire samenwerking op het gebied van bestrijding van de valsemunterij en de uitwisseling van technische deskundigheid en goede praktijken tussen de lidstaten en de Unie-instellingen, enerzijds, en de bevoegde nationale autoriteiten in China, anderzijds. In januari 2016 vond de 'Sino European Cooperation in Combatting Counterfeiting of the Euro'-conferentie plaats in Parijs, die uit Pericles-middelen werd gefinancierd. Voorts nam het Italiaanse centrale bureau de deelname van Chinese vertegenwoordigers op in zijn uit Pericles-middelen bekostigde actie. Ten slotte is de 'Pericles EU-China Workshop on the protection of currencies' een actie die in Brussel zal plaatsvinden, met deelname van het Chinese ministerie van Openbare Veiligheid. Hiermee wordt ernaar gestreefd om tussen de lidstaten, de Unie-instellingen en Chinese bevoegde nationale autoriteiten meer structurele samenwerking over strategische en operationele kwesties op het gebied van de strijd tegen valsemunterij tot stand te brengen.

De Commissie zet haar reeks Euro South East Conferences voort met de 12e Euro South East-conferentie die in oktober 2016 zal plaatsvinden in Zagreb (Kroatië). Die conferenties zijn van vitaal belang gebleken voor het versterken van de samenwerking tussen bevoegde nationale autoriteiten in Zuidoost-Europa, waar diverse hotspots voor mogelijke doorvoer en productie van valse euro's te vinden zijn.

De Commissie verspreidt voortdurend de resultaten van de in het kader van het programma gefinancierde acties onder de deskundigen van de Euro Counterfeiting Experts Group (ECEG). In 2015 vonden drie ECEG-bijeenkomsten plaats.

Het programma sluit goed aan op en is complementair met andere betreffende programma's en acties op Unieniveau, omdat het uitsluitend inzet en gericht is op het voorkomen en bestrijden van een specifieke vorm van georganiseerde misdaad: valsmunterij van de euro. Daarom is het complementair met en sluit het aan op het Hercules III-programma van OLAF 7 , dat de financiële belangen van de Unie beschermt, en is het sterk complementair met onder meer het Fonds voor interne veiligheid - Politie van DG Home 8 , dat gericht is op misdaadpreventie en -bestrijding in het algemeen.


5.

4. Uitvoering van Pericles-acties in 2015 die waren vastgelegd onder het Pericles 2020-programma of het vorige Pericles-programma


In 2015 werden 10 Pericles-acties ten uitvoer gelegd die waren vastgelegd onder het Pericles 2020-programma voor 2014 of onder budgetten van het Pericles-programma 9 . Voor 5 van die projecten ging het initiatief uit van de bevoegde nationale autoriteiten van EU-lidstaten (Letland, Italië en Frankrijk), terwijl voor 5 andere projecten het initiatief van de Commissie kwam. Bij de projecten ging het om 2 seminars, 2 studies, 2 technische opleidingen, 3 personeelsuitwisselingen en de actualisering van het handboek voor de strijd tegen valsemunterij van de euro. Regionaal bezien ging bijzondere aandacht naar Zuidoost-Europa en het Middellandse Zeegebied.

6.

5. Conclusie en perspectieven


Het Pericles 2020-programma blijft een belangrijk en doeltreffend instrument in de strijd tegen valsemunterij. Die conclusie wordt bevestigd door de beoordeling van de Commissie dat, vergeleken met het voorafgaande jaar, meer acties met cofinanciering werden toegekend in het kader van het Pericles 2020-programma 10 . Het programma biedt een basis om studies te ondersteunen, samenwerking in stand te houden en uit te breiden, en goede praktijken uit te wisselen tussen alle spelers die bij de strijd tegen valsemunterij van de euro zijn betrokken. Op basis van de uitkomsten van de tenuitvoerlegging van het programma en de voortdurende analyse van opkomende dreigingen die in de Euro Counterfeiting Expert Group worden besproken, zijn de prioriteiten voor 2016 als volgt 11 :

1. ondersteuning van activiteiten die inzetten op het versterken van samenwerking tussen de lidstaten die bijzonder worden getroffen door de productie en verspreiding van vals geld;

2. stimuleren van samenwerking met autoriteiten uit derde landen waarvoor er vermoedens of bewijzen bestaan van de productie van valse euro's;

3. instandhouding van een doeltreffend kader voor de bescherming van de euro in Zuidoost-Europa;

4. nieuwe ontwikkelingen: nieuwe veiligheidskenmerken of authenticatiemethoden, de verspreiding van vervalsingen en van grondstoffen op het internet, en de rol van douanediensten uit de lidstaten bij de strijd tegen valsemunterij.


(1) Verordening (EU) nr. 331/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2014 tot vaststelling van een programma inzake uitwisselingen, bijstand en opleiding voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij (programma 'Pericles 2020') (PB L 103 van 5.4.2014, blz.

1). Met die verordening werden de Besluiten 2001/923/EG, 2006/75/EG en 2006/849/EG van de Raad ingetrokken.
(2) Verordening (EU) 2015/768 van de Raad van 11 mei 2015 waarbij de toepassing van Verordening (EU) nr. 331/2014 tot vaststelling van een actieprogramma inzake uitwisselingen, bijstand en opleiding voor de bescherming van de euro tegen valsemunterij (het programma 'Pericles 2020') wordt uitgebreid tot niet-deelnemende lidstaten (PB L 121 van 14.5.2015, blz.

1).
(3) Een aantal acties wordt ook nog in 2016 ten uitvoer gelegd.
(4) De categorie 'overige' omvat onder meer Interpol, commerciële banken en medewerkers van nationale ministeries.
(5) Dit is een stijging met 4 procentpunt ten opzichte van de uitvoering van het Pericles-programma in 2014; zie COM(2015) 507 final.
(6) Voor een omvattend overzicht van de in 2015 vastgelegde Pericles-acties, zie bijlage I.
(7) Verordening (EU) nr. 250/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 tot vaststelling van een programma voor de bevordering van acties op het gebied van de bescherming van de financiële belangen van de Europese Unie (programma 'Hercules III') en tot intrekking van Besluit nr. 804/2004/EG (PB L 84 van 20.3.2014, blz.

6).
(8)

Verordening (EU) nr. 513/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 tot vaststelling, als onderdeel van het Fonds voor interne veiligheid, van het instrument voor financiële steun voor politiële samenwerking, voorkoming en bestrijding van criminaliteit, en crisisbeheer en tot intrekking van Besluit nr. 2007/125/JBZ van de Raad (PB L 150 van 20.5.2014, blz. 93).

(9) Een omvattend overzicht van de Pericles-acties die zijn vastgelegd uit het budget 2014 van het Pericles 2020-programma of uit het budget van het Pericles-programma, maar in 2015 ten uitvoer zijn gelegd, is te vinden in bijlage II.
(10) Zie COM(2015) 507 final.
(11) De prioriteiten van het programma voor 2016 zijn een onmisbaar onderdeel van het jaarlijkse werkprogramma dat is gehecht aan besluit C(2016) 316 final van de Commissie van 27 januari 2016 betreffende de vaststelling van het werkprogramma 2016 van het Pericles 2020-programma.