Toelichting bij COM(2016)489 - Uitvoering van Verordening 692/2011 betreffende Europese statistieken over toerisme

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

EUROPESE COMMISSIE

1.

Brussel, 29.7.2016


COM(2016) 489 final

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

over de uitvoering van Verordening (EG) nr. 692/2011 van het Europees Parlement en de Raad betreffende Europese statistieken over toerisme


2.

Inhoud


3.

1. Inleiding


4.

2. Overzicht van Europese statistieken over toerisme


5.

3. Uitvoeringsmaatregelen en gedelegeerde handelingen


6.

4. Uitvoering van de verordening


7.

5. Maatregelen die zijn genomen om de lasten voor bedrijven te verlichten


8.

6. Vooruitzichten


9.

7. Conclusies



VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN

DE RAAD

over de uitvoering van Verordening (EG) nr. 692/2011 van het Europees Parlement en de Raad betreffende Europese statistieken over toerisme

1. Inleiding

Bij Verordening (EU) nr. 692/2011 betreffende Europese statistieken over toerisme 1 is een gemeenschappelijk kader vastgesteld voor de systematische ontwikkeling, productie en verspreiding van statistieken over toerisme in de Europese Unie. De verordening weerspiegelde de veranderingen in de aard van de toeristische sector en het veranderde gedrag van toeristen sinds de inwerkingtreding van Richtlijn 95/57/EG van de Raad 2 en beantwoordde aan de veranderde behoeften van de gebruikers die daaruit voortvloeien.

Artikel 7 van de verordening luidt: “De Commissie legt het Europees Parlement en de Raad uiterlijk op 12 augustus 2016 en vervolgens om de vijf jaar een evaluatieverslag voor over de op grond van deze verordening opgestelde statistieken en met name over de relevantie ervan en de druk die zij op de sector leggen”.

Dit verslag is het eerste verslag dat op grond van bovengenoemd artikel wordt overgelegd.

Hoofdstuk 2 van dit verslag biedt een overzicht van Europese statistieken over toerisme, met name van de in de verordening neergelegde voorschriften.

Hoofdstuk 3 biedt een overzicht van de vastgestelde uitvoeringsmaatregelen en gedelegeerde handelingen. Tevens worden de redenen voor het vaststellen van deze maatregelen en handelingen vermeld.

In hoofdstuk 4 wordt nagegaan hoe de verordening is uitgevoerd, waarbij wordt gekeken naar de kwaliteitscriteria die voor officiële statistieken zijn vastgesteld.

Hoofdstuk 5 gaat over maatregelen die zijn genomen om de druk voor bedrijven te verminderen.

In hoofdstuk 6, ten slotte, wordt vooruitgeblikt naar mogelijke maatregelen om het wettelijke kader te actualiseren, op basis van de conclusies van eerdere hoofdstukken. Ook wordt onderzocht wat de gevolgen van nieuwe gebruikersbehoeften en nieuwe gegevensbronnen op het in de verordening vastgelegde systeem van toerismestatistieken kunnen zijn.

2. Overzicht van Europese statistieken over toerisme

De toerismesector van de Europese Unie neemt een belangrijke plaats in in de economie van alle lidstaten en toeristische activiteiten vormen een omvangrijke bron van werkgelegenheid. Elke beoordeling van het concurrentievermogen van de toeristische sector vereist een gedegen kennis van het volume van het toerisme, de kenmerken ervan, het profiel van de toerist, de uitgaven voor toerisme en de voordelen voor de Europese economieën. Verordening (EU) nr. 692/2011 betreffende Europese statistieken over toerisme vormt de primaire basis voor officiële, geharmoniseerde statistieken over vraag en aanbod in het toerisme. De verordening heeft enerzijds betrekking op gegevens over de capaciteit en bezetting van logiesverstrekkende bedrijven in de EU en anderzijds op gegevens over reizen die EU-ingezetenen hebben gemaakt. De eerstgenoemde gegevens worden meestal verzameld bij bedrijven in de accommodatiesector (maandelijkse en jaarlijkse gegevens die de lidstaten in de vorm van geaggregeerde tabellen aan de Commissie verstrekken); de laatstgenoemde gegevens worden meestal verzameld via enquêtes onder huishoudens (gegevens worden jaarlijks verstrekt, deels in de vorm van geaggregeerde tabellen, deels in de vorm van microgegevens)

Buiten de strikte werkingssfeer van de verordening publiceert Eurostat regelmatig aan toerisme gerelateerde informatie van meer economische aard op basis van daarmee samenhangende bedrijfs- of sociale statistieken.

Uitgebreide gegevenssets, samenvattende tabellen en bijbehorende artikelen zijn gemakkelijk te vinden op de Eurostat-website, in de rubriek over toerismestatistieken 3 .

3. Uitvoeringsmaatregelen en gedelegeerde handelingen

In Verordening (EU) nr. 692/2011 wordt bepaald dat de Commissie de regelingen betreffende en de opmaak van de kwaliteitsverslagen (artikel 6, lid 4) en de praktische aspecten van de indiening van de resultaten (artikel 9, leden 2 en 3) als uitvoeringshandelingen moet vaststellen. Hiertoe werd Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1051/2011 vastgesteld. 4

Bij Verordening (EU) nr. 692/2011 wordt aan de Commissie de bevoegdheid toegekend om gedelegeerde handelingen vast te stellen:

• met betrekking tot wijzigingen van de definities teneinde deze aan te passen aan wijzigingen van internationale definities (artikel 2, lid 2);

• met betrekking tot wijzigingen van de verstrekkingstermijnen, teneinde rekening te houden met economische, sociale en technische ontwikkelingen (artikel 9, lid 5);

• met betrekking tot aanpassingen van de bijlagen teneinde rekening te houden met economische, sociale en technische ontwikkelingen. De Commissie kan echter geen wijzigingen aanbrengen in bepalingen in de bijlagen die betrekking hebben op de facultatieve aard van de gevraagde gegevens en de beperking van het waarnemingsgebied (artikel 3, lid 2).

Tot dusver heeft de Commissie één gedelegeerde handeling vastgesteld, namelijk Gedelegeerde Verordening(EU) nr. 253/2013 5 van de Commissie, waarin bepaalde definities met betrekking tot het bereikte opleidingsniveau werden aangepast aan wijzigingen in de internationale standaardclassificatie van het onderwijs (ISCED).

Zoals vereist in artikel 11, lid 2, van Verordening (EU) nr. 692/2011, heeft de Commissie op 20 januari 2016 een verslag over de bevoegdheidsdelegatie opgesteld. 6

4. Uitvoering van de verordening

Volgens Verordening (EU) nr. 692/2011 moeten de lidstaten geharmoniseerde statistieken over vraag en aanbod in het toerisme verzamelen, samenstellen, verwerken en verstrekken. De Commissie beoordeelt de kwaliteit van de verstrekte gegevens en publiceert de gegevens op de Eurostat-website in de vorm van tabellen, multidimensionale databanken of analyses. In dit hoofdstuk wordt de uitvoering van de verordening geëvalueerd aan de hand van de standaardkwaliteitscriteria voor Europese statistieken.

10.

4.1. Relevantie


Relevantie heeft betrekking op de mate waarin statistieken voldoen aan de bestaande en potentiële behoeften van de gebruikers.

Beter voorzien in de behoeften van gebruikers is een hoofddoelstelling van Verordening (EU) nr. 692/2011. De Europese statistieken over toerisme die nu worden geproduceerd, verschaffen de gebruikers completere en actuelere gegevens dan voorheen. Zo worden de meeste maandelijkse gegevens nu binnen acht weken na de referentiemaand verstrekt, terwijl de verstrekkingstermijn vroeger drie tot zes maanden bedroeg. De verordening speelt beter in op het veranderde gedrag van de toeristen, dat zich uit in een stijging van het aantal korte reizen en dagtochten, het toenemende belang van niet-gehuurde accommodatie en van accommodatie in kleinere bedrijven, en de toenemende invloed van internet op het boekingsgedrag van toeristen en op de toeristische sector.

Ook moeten op grond van de verordening voor een deel van de gegevens microgegevens aan de Commissie worden verstrekt. Vergeleken met de verstrekking van geaggregeerde gegevens maakt deze innovatie een meer gedetailleerde en flexibele analyse van economische en sociale verschijnselen in de toeristische sector mogelijk. Het toerisme in Europa heeft een sterk intra-Europese dimensie. Dit betekent dat microgegevens afkomstig van geharmoniseerde Europese statistieken over de vraag naar uitgaand toerisme een bron van statistieken over de vraag naar inkomend toerisme voor de lidstaat van bestemming vormen, zonder een extra last op te leggen en waarbij dubbele waarneming van toeristenstromen kan worden vermeden. Eurostat heeft analyseverslagen over inkomend toerisme geproduceerd op basis van uitgaande stromen die door andere landen zijn waargenomen. Voor sommige landen wordt de beschikbaarheid van gegevens echter beperkt door de geringe omvang van de steekproeven van reizen uit bepaalde landen van herkomst, hetgeen vooral een nadelige invloed heeft op de beschikbaarheid van gegevens voor minder populaire bestemmingslanden. Een aantal landen onderzoekt momenteel of deze bron de huidige (kostbare) enquêtes bij grensovergangen voor een deel zou kunnen vervangen, of als input kan worden gebruikt voor andere officiële statistieken (bijv. de post reizen op de dienstenrekening van de betalingsbalansstatistieken).

Het is belangrijk te waarborgen dat in de toekomst via Europese statistieken het macro-economische belang van het toerisme en de milieueffecten daarvan kunnen worden beoordeeld. Hiertoe verwijst artikel 5 van Verordening (EU) nr. 692/2011 naar proefstudies over de ontwikkeling, productie en verspreiding van geharmoniseerde tabellen voor satellietrekeningen voor het toerisme en naar de ontwikkeling van gegevens aan de hand waarvan de effecten van toerisme op het milieu zichtbaar gemaakt worden. Wat de geharmoniseerde tabellen betreft, heeft Eurostat de lidstaten verzocht op vrijwillige basis de beschikbare nationale gegevens over de macro-economische dimensie van het toerisme te verstrekken (met gebruikmaking van het internationaal aanvaarde kader van satellietrekeningen voor het toerisme). De resultaten zijn in openbaar toegankelijke werkdocumenten gepubliceerd. Dit is een belangrijke stap in de richting van geharmoniseerde gegevens op EU-niveau. Wat het milieuaspect betreft, maakt Eurostat onder meer gebruik van de werkzaamheden van het Europees Milieuagentschap, de OESO en de Wereldorganisatie voor toerisme van de VN en verschaft het gegevens voor indicatorsystemen voor duurzaam toerisme. Gezien de druk op de middelen voor de tenuitvoerlegging van de vereisten van de verordening ten aanzien van regelmatige gegevensproductie was het de afgelopen jaren echter niet haalbaar een breder programma van proefstudies op te zetten.

Na de inwerkingtreding van de verordening en de verhoging van de gegevensproductie hebben de gebruikers over het algemeen positieve feedback gegeven. De Europese statistieken over toerisme ondersteunen de besluitvorming van Europese bedrijven, lokale, regionale en nationale overheden en Europese instellingen en andere internationale belanghebbenden (OESO, Wereldorganisatie voor toerisme van de VN). Ondanks de resultaten die tot nu toe zijn bereikt met de uitvoering van de verordening, zijn er nog altijd hiaten in de Europese toerismestatistieken, bijvoorbeeld ten aanzien van de dekking van de (macro-)economische dimensie en van nieuwe verschijnselen in de toeristische sector (bijv. de deeleconomie).

11.

4.2. Nauwkeurigheid


Nauwkeurigheid heeft betrekking op de mate waarin de schattingen de onbekende werkelijke waarden benaderen.

Overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel mogen de lidstaten zelf bepalen wat de meest efficiënte en effectieve manieren zijn om de gegevens te verzamelen en te verwerken overeenkomstig de nationale systemen en de beschikbare nationale bronnen, op voorwaarde dat "de lidstaten alle maatregelen [nemen] die zij passend achten om de kwaliteit van de resultaten te handhaven" (artikel 8).

Elk jaar verstrekken de lidstaten een verslag over de kwaliteit van de gegevens. Deze verslagen over metagegevens zijn te vinden op de Eurostat-website. Gedetailleerdere kwaliteitsverslagen zijn uitsluitend voor intern gebruik beschikbaar.

Sinds de inwerkingtreding van de verordening heeft het verzoek aan de lidstaten om een uitgebreidere gegevensvalidatie geleid tot een betere algehele kwaliteit van de gegevens (waaronder een vermindering van de hoeveelheid ontbrekende gegevens). De kwaliteit van de resultaten is nog verder verbeterd door geavanceerdere diensten op het gebied van gegevensvalidatie (toevoeging van consistentiecontroles voor jaarlijkse en intra-databankgegevens).

Niettemin zijn er nog altijd bepaalde problemen op het gebied van nauwkeurigheid en deze moeten voortdurend onder de aandacht blijven.

Gegevens over de capaciteit en bezetting van logiesverstrekkende bedrijven (gewoonlijk verzameld bij bedrijven) kunnen een zekere mate van onderdekking vertonen en geen betrekking hebben op eenheden die niet in het register zijn opgenomen. Door een meer geharmoniseerd gebruik van drempels (zie ook hoofdstuk 5) zijn deze inconsistenties in de gehele EU afgenomen. Voorts zijn de registers van toeristische instanties beter afgestemd op het algemene bedrijfsregister dat in de nationale bureaus voor statistiek wordt gehanteerd. De afgelopen jaren is door het toegenomen gebruik van gehuurde accommodaties via zogenaamde deeleconomieplatforms het dekkingsvraagstuk in de schijnwerpers komen te staan. De meting hiervan zal in de komende jaren een uitdaging vormen.

De gegevens over toeristische reizen (verzameld bij huishoudens) zijn gebaseerd op steekproefenquêtes en kunnen worden beïnvloed door de bekende beperkingen van zulke enquêtes: steekproeffouten (slechts een subset van de populatie wordt waargenomen) en niet-steekproeffouten (bijv. non-responsfouten). Een specifiek probleem van toerismestatistieken is de herinneringsvertekening of het geheugeneffect: de werkelijke toeristenstromen worden te laag geschat als gevolg van onbedoelde onderrapportage door respondenten. In de methodologische handleiding voor toerismestatistieken (zie ook hoofdstuk 4.6) hebben de lidstaten richtsnoeren aangereikt gekregen om dit effect te minimaliseren.

12.

4.3. Tijdigheid en punctualiteit


Tijdigheid heeft betrekking op de periode tussen de beschikbaarheid van de informatie en de gebeurtenis die of het verschijnsel dat door de informatie wordt beschreven; punctualiteit heeft betrekking op de tijdspanne tussen de datum van de publicatie van de gegevens en de beoogde datum waarop ze hadden moeten worden verstrekt.

Gegevens over toerisme worden niet volgens strikte streefdatums of tijdschema’s gepubliceerd, maar doorlopend, in het tempo waarin gegevens van de lidstaten worden ontvangen en gevalideerd. In het algemeen zijn de statistieken een paar dagen na de gegevensoverdracht aan de Commissie beschikbaar voor gebruikers. Recente herzieningen van het interne productiesysteem van Eurostat hebben geleid tot een snellere publicatie van cijfers voor alle lidstaten.

Verordening (EU) nr. 692/2011 heeft de snellere beschikbaarheid van toerismestatistieken bevorderd door kortere indieningstermijnen. De lidstaten hebben zich goed aan de kortere indieningstermijnen gehouden, zó zelfs dat ruim 90% van de maandelijkse gegevens vóór de indieningstermijn binnen was. Slechts 1,5% van de gegevens wordt met meer dan een week vertraging ontvangen. Wat betreft de uitgebreidere jaarlijkse gegevens, arriveert 86% van de accommodatiegegevens binnen de indieningstermijn van zes maanden; voor gegevens over reizen (waaronder microgegevensbestanden) wordt voor een paar lidstaten een vertraging van meer dan een week geregistreerd. In alle gevallen zijn verbeteringen waargenomen sinds het eerste referentiejaar onder de verordening. Uitzonderingsgevallen waarin geen gegevens worden verstrekt, worden nauwlettend gevolgd via het toezicht op de naleving dat wordt gebruikt in het Europees statistisch systeem.

13.

4.5. Toegankelijkheid en duidelijkheid


Toegankelijkheid en duidelijkheid hebben betrekking op de voorwaarden waaronder en middelen waarmee de gebruikers de gegevens kunnen verkrijgen, gebruiken en interpreteren.

Alle gegevens die door de lidstaten worden verstrekt, en de respectieve samengevoegde gegevens voor de EU als geheel, zijn vrij beschikbaar op de website van Eurostat. 7 Om redenen van vertrouwelijkheid worden de microgegevens gebruikt voor het samenstellen van gedetailleerde tabellen, die vervolgens worden gepubliceerd. Onder zeer strikte voorwaarden kunnen microgegevens in de toekomst echter beschikbaar worden gesteld voor onderzoeksdoeleinden, mits de lidstaten daar toestemming voor geven.

Gebruikers kunnen via drie hoofdkanalen op de website van Eurostat toegang krijgen tot Europese statistieken over toerisme:

1. Onder het kopje ‘Tables’ worden in vooraf gedefinieerde tweedimensionale tabellen de meest gevraagde gegevens weergegeven, zodat onregelmatige of minder gespecialiseerde gebruikers deze snel en eenvoudig kunnen raadplegen.

2. Onder het kopje ‘Database’ zijn multidimensionale tabellen beschikbaar die gebruikers in staat stellen meer geavanceerde en gedetailleerde zoekopdrachten uit te voeren. Op verzoek van gebruikers levert Eurostat extracties op maat om aan zeer gespecialiseerde of gedetailleerde gegevensbehoeften te beantwoorden.

3. Regelmatig bijgewerkte artikelen maken toerismestatistieken toegankelijk, dankzij een combinatie van grafieken, tabellen en analyses over een groot aantal uiteenlopende aan toerisme gerelateerde onderwerpen.

Verscheidene keren per jaar gaat de publicatie van gegevens vergezeld van op grote schaal verspreide persberichten. De gegevens die worden verkregen op grond van Verordening (EU) nr. 692/2011, worden vaak aangevuld met andere statistieken uit officiële bronnen om een vollediger beeld van de economische of werkgelegenheidsontwikkeling van de toeristische sector te geven. Daarnaast worden toerismestatistieken gebruikt in algemene Eurostat-publicaties, zoals het Regional Yearbook. In interne verslagen die de activiteit op de Eurostat-website monitoren, staan toerismestatistieken vaak bij de meest geraadpleegde gebieden van Europese statistieken. Dit onderstreept de relevantie en toegankelijkheid van de gegevens. Zo stond het artikel over toerisme in het Regional Yearbook voor wat betreft het aantal paginabezoeken in 2015 op de tweede plaats, na de regionale BBP-cijfers.

De toegankelijkheid en duidelijkheid van toerismestatistieken worden ook bevorderd door het gebruik van moderne visualisatiehulpmiddelen, waardoor gebruikers snel een beeld krijgen van de kenmerken van het toerisme. Dergelijke hulpmiddelen zijn ingebed in het virtueel waarnemingscentrum voor toerisme dat wordt onderhouden door de Europese Commissie.

14.

4.6. Vergelijkbaarheid


Vergelijkbaarheid heeft betrekking op de meting van het effect van verschillen in de toegepaste statistische concepten, meetinstrumenten en meetprocedures wanneer statistieken tussen geografische gebieden, sectoren of in de tijd worden vergeleken.

Europese toerismestatistieken maken gebruik van een hoge mate van harmonisatie van concepten, definities, classificaties en methodologieën. Methodologische kwesties worden besproken in de speciale werkgroep voor toerismestatistieken, die ook de uitwisseling van ervaringen en gemeenschappelijke praktijken binnen en buiten de Europese Unie aanmoedigt.

Om harmonisatie te waarborgen zijn in Verordening (EU) nr. 692/2011 definities (artikel 2), onderwerpen en kenmerken van de vereiste gegevens (artikel 3) en het waarnemingsgebied (artikel 4) vastgesteld. De methodologische handleiding voor toerismestatistieken (artikel 10) dient als basis voor de dagelijkse harmonisatiewerkzaamheden. Deze handleiding wordt opgesteld door Eurostat — in nauwe samenwerking met de lidstaten — en bevat richtsnoeren voor de productie van toerismestatistieken. Een eerste editie van de handleiding is in 2011 gepubliceerd. Sindsdien zijn twee ingrijpend herziene uitgaven gepubliceerd. De handleiding is een zeer praktische informatiebron gebleken voor de harmonisatie van statistieken binnen de EU. Het fungeert ook als referentiedocument voor gebruikers van gegevens en producenten van toerismestatistieken buiten de EU. Dit laatste draagt bij aan de missie van Eurostat om de belangrijkste leverancier van statistieken van hoge kwaliteit over Europa te zijn.

Tourismestatistieken zijn redelijk goed vergelijkbaar in de tijd en tussen landen en regio’s. De overgang van Richtlijn 95/57/EG naar Verordening (EU) nr. 692/2011 leidde voor de meeste landen slechts tot minimale onderbrekingen van reeksen. Deze onderbrekingen worden voor gebruikers gedocumenteerd door middel van de metagegevens op de Eurostat-website of in relevante publicaties.

15.

4.7. Samenhang


Samenhang heeft betrekking op de mate waarin de gegevens betrouwbaar op verschillende manieren en voor verschillende doeleinden kunnen worden gecombineerd.

Europese toerismestatistieken vertonen voor zover mogelijk een goede mate van samenhang met gegevens die worden geproduceerd door nationale en internationale organisaties. Gebiedsoverschrijdende samenwerking binnen het Europees statistisch systeem heeft ook bijgedragen aan de samenhang van toerismestatistieken met daarmee verband houdende gegevens op economisch, bedrijfs- of sociaal gebied.

Intern zorgen de gegevensvalidatiediensten van de Commissie die worden toegepast op toerismestatistieken voor samenhang tussen maandelijkse en jaarlijkse gegevens, tussen cijfers over deelname aan het toerisme en bevolkingsstatistieken, en tussen de verschillende kenmerken van toeristische reizen.

5. Maatregelen die zijn genomen om de lasten voor bedrijven te verlichten

Het verminderen van de responslast bij partijen die statistische gegevens moeten aanleveren, met name het mkb, wordt gestimuleerd via drie hoofdkanalen.

Allereerst biedt artikel 8 van Verordening (EU) nr. 692/2011 lidstaten de mogelijkheid om gebruik te maken van de volgende gegevensbronnen: enquêtes, administratieve gegevens en geschikte statistische schattingsprocedures. Een aantal landen vraagt gegevens op bij bedrijven (bijvoorbeeld over capaciteit en bezetting van logiesverstrekkende bedrijven) via een steekproefenquête (in plaats van een integrale inventarisatie). Andere landen maken gebruik van administratieve gegevens waarover de lokale autoriteiten beschikken, in plaats van rechtstreeks contact op te nemen met accommodatieverschaffers.

Ten tweede biedt bijlage I bij de Verordening lidstaten de mogelijkheid om het waarnemingsgebied als vastgesteld in artikel 4, onder a), te beperken tot accommodaties boven een bepaalde capaciteitsdrempel (namelijk die met tien bedden of meer). De lidstaten waar minder dan 1% van het totale jaarlijkse aantal overnachtingen in logiesverstrekkende bedrijven in de Europese Unie wordt doorgebracht, mogen het waarnemingsgebied nader beperken tot logiesverstrekkende bedrijven met twintig bedden of meer. Deze laatste drempel wordt toegepast in 12 lidstaten. Deze beperking van het waarnemingsgebied ontslaat veel logiesverstrekkende bedrijven in het mkb van de rapportageverplichting uit hoofde van de verordening.

Tot slot is, om flexibiliteit met betrekking tot de gebruikte gegevensbronnen mogelijk te maken, een onderverdeling van de bezettingsgegevens van accommodaties naar grootteklasse facultatief gemaakt.

6. Vooruitzichten

16.

6.1. Handhaving van de relevantie en kwaliteit van Europese statistieken over toerisme


De gegevens die uit hoofde van Verordening (EU) nr. 692/2011 vereist zijn, dienen veranderende behoeften van de gebruiker in het licht van veranderingen in de toeristische sector te weerspiegelen, terwijl tegelijkertijd rekening wordt gehouden met de belasting voor verstrekkers van gegevens.

Op de middellange termijn zou dit kunnen betekenen dat er wijzigingen moeten worden aangebracht in de verordening, bijvoorbeeld om bepaalde variabelen en onderverdelingen te actualiseren, om nieuwe vereisten op te nemen of om bestaande vereisten die als een lagere prioriteit worden beschouwd, op te heffen. Dit laatste zou van toepassing kunnen zijn op de facultatieve of driejaarlijkse gegevensvereisten of op de jaarlijkse metagegevens en kwaliteitsverslagen. Gedurende dit proces moeten de resultaten van proefstudies (artikel 5 van de verordening) ook in ogenschouw worden genomen (met name met het oog op het beter en regelmatiger beoordelen van het macro-economische belang van toerisme en het effect daarvan op het milieu).

Ieder initiatief of voorstel zal gefocust zijn op kwaliteit, in combinatie met de waargenomen relevante voor de gebruiker, en op de gevolgen voor de vermindering van de druk op overheden of bedrijven.

Bij dergelijke wijzigingen zullen ook verdere synergieën met andere statistische gebieden worden verkend (bijvoorbeeld enquêtes over reizen, internationale handel in diensten, gebruik van geïntegreerde registers). In de komende jaren zal de positie van toerismestatistieken in de gemoderniseerde systemen voor bedrijfsstatistieken en sociale statistieken ook herbeoordeeld moeten worden. Dit betreft met name de integratie van toerismestatistieken in twee geplande kaderverordeningen, een voor het integreren van bedrijfsstatistieken en een voor geïntegreerde Europese sociale statistieken.

17.

6.2. Effect van nieuwe bronnen en methoden


In de afgelopen jaren hebben toerismestatistieken een voortrekkersrol gespeeld binnen het Europees statistisch systeem voor wat betreft het verkennen van nieuwe gegevensbronnen en methoden. Zo is er een onderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid van het gebruik van mobiele-positioneringsgegevens voor toerismestatistieken. Big data bieden grote mogelijkheden voor toerismestatistieken: gegevens die afkomstig zijn van exploitanten van mobiele netwerken, van boekings- of reserveringssystemen, van zoekmachines en internetactiviteiten, van elektronische betaalkaarten of van sociale media zouden allemaal kunnen worden ingevoerd in een systeem van toerismestatistieken. Op langere termijn zouden dergelijke nieuwe gegevensbronnen kunnen leiden tot een echte revolutie in de manier waarop Europese toerismestatistieken worden geproduceerd. De gedeeltelijke verschuiving van het verzamelen van gegevens naar het verbinden van gegevens zal een grote uitdaging worden voor producenten van statistieken. Dankzij deze verschuiving kan echter uitgebreidere en actuelere kennis over toerisme worden verschaft met een meer gedetailleerde onderverdeling naar tijd en plaats. Deze nieuwe methoden zullen naar alle waarschijnlijkheid kostenefficiënter zijn en de druk voor bedrijven verminderen. Het gebruik van nieuwe methoden en bronnen, naast de bestaande traditionelere onderzoeken, zal bijdragen aan een beter inzicht in aspecten van de toerismesector die voorheen minder — of in het geheel niet — werden behandeld (bijvoorbeeld nieuwe vormen van gehuurde accommodaties in de zogenaamde deeleconomie).

18.

6.3. Uitbreiding van toerismestatistieken met andere landen


Bij een verdere tenuitvoerlegging van Verordening (EU) nr. 692/2011 in de lidstaten van de EU en EVA zal het accent blijven liggen op kwaliteitsverbeteringen en het beheer van de belasting. Daarnaast zal verder worden gewerkt aan het opzetten van een systeem voor de ontwikkeling, productie en verspreiding van Europese statistieken over toerisme in kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaat-lidstaten. Gegeven het belang van de toerismesector voor de economieën en arbeidsmarkten van veel landen die in aanmerking komen voor het instrument voor pretoetredingssteun, is de afstemming van hun statistische systeem op het geheel van de EU-wetgeving inzake toerismestatistieken van groot belang.

7. Conclusies

In een gezamenlijke inspanning met de lid-staten heeft de tenuitvoerlegging van Verordening (EU) nr. 692/2011 geleid tot meer en kwalitatief betere statistieken over toerisme. Sinds 2012 zijn de gegevens qua volledigheid en actualiteit significant verbeterd.

De Europese toerismestatistieken die met de verordening werden beoogd, kunnen als operationeel worden beschouwd. Ze bieden relevante gegevens aan de verschillende belanghebbenden in de toerismesector en aan lokale, regionale, nationale en internationale overheden. Maar aangezien het gedrag van toeristen en de structuur van de toerismesector voortdurend veranderen, en er nieuwe gegevensbronnen en methoden beschikbaar komen, blijft het de komende vijf jaar een belangrijke opgave de huidige productie en output van Verordening (EU) nr. 692/2011 nauwgezet te blijven volgen.


(1)

Verordening (EU) nr. 692/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 2011 betreffende Europese statistieken over toerisme en tot intrekking van Richtlijn 95/57/EG van de Raad (PB L 192 van 22.7.2011, blz. 17).

(2)

Richtlijn 95/57/EG van de Raad van 23 november 1995 betreffende de verzameling van statistische informatie op het gebied van het toerisme (PB L 291 van 6.12.1995, blz. 32).

(3)

ec.europa.eu/eurostat/web/tourism

(4)

Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1051/2011 van de Commissie van 20 oktober 2011 tot uitvoering van Verordening (EU) nr. 692/2011 van het Europees Parlement en de Raad betreffende Europese statistieken over toerisme, wat de opzet van de kwaliteitsverslagen en de indiening van de resultaten betreft (PB L 276 van 21.10.2011, blz. 13), gewijzigd door Uitvoeringsverordening (EU) nr. 81/2013 van de Commissie van 29 januari 2013 tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1051/2011 wat de microgegevensbestanden voor de indiening van gegevens betreft (PB L 28 van 30.1.2013, blz.

1).

(5)

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 253/2013 van de Commissie van 15 januari 2013 tot wijziging van bijlage II bij Verordening (EU) nr. 692/2011 van het Europees Parlement en de Raad, wat uit de herziening van de Internationale standaardclassificatie van het onderwijs ISCED 2011 voortvloeiende aanpassingen in verband met de te verstrekken variabelen en onderverdelingen betreft (PB L 79 van 21.3.2013, blz.

5).

(6)

COM(2016) 4.

(7)

ec.europa.eu/eurostat/web/tourism/ .