Toelichting bij JOIN(2016)40 - Standpunt in de Associatieraad EU-Libanon inzake de goedkeuring van de partnerschapsprioriteiten EU-Libanon en het pact daarbij - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | JOIN(2016)40 - Standpunt in de Associatieraad EU-Libanon inzake de goedkeuring van de partnerschapsprioriteiten EU-Libanon en het pact ... |
|---|---|
| bron | JOIN(2016)40   |
| datum | 19-09-2016 |
• Motivering en doel van het voorstel
Met het herziene Europese nabuurschapsbeleid 1 dat in november 2015 is vastgesteld, is een nieuw kader gecreëerd voor de bilaterale betrekkingen met partners. Die moeten de vorm krijgen van partnerschapsprioriteiten, die als belangrijk referentiepunt zullen dienen voor de prioriteiten die met partnerlanden worden vastgelegd voor de komende jaren.
De onderhandelingen met Libanon hebben plaatsgevonden in de geest van de conferentie van Londen van februari 2016 over steun voor Syrië en de regio, waar de Commissie en de hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter hebben voorgesteld wederzijds engagement vast te leggen ten behoeve van de landen die de meeste Syrische vluchtelingen opvangen (Jordanië en Libanon). Dit strookt met de nieuwe mondiale strategie van de Europese Unie voor buitenlands en veiligheidsbeleid 2 die de hoge vertegenwoordiger in juni 2016 heeft gepresenteerd en die voorziet in een zo efficiënt mogelijke benutting van alle instrumenten van de EU om de impact en de zichtbaarheid van de steun van de Unie te verhogen.
De EU en Libanon zijn overeengekomen dat bij het document met de partnerschapsprioriteiten een pact zal worden gevoegd waarin de toezeggingen van de EU en Jordanië voor de aanpak van de gevolgen van de crisis in Syrië, worden vastgelegd. Het document met de partnerschapsprioriteiten en het pact zullen de basis vormen voor de programmering van de EU-bijstand.
In de partnerschapsprioriteiten en het pact komen de gedeelde belangen tot uiting en wordt nadruk gelegd op die gebieden waarop samenwerking tussen de EU en Libanon wederzijdse voordelen oplevert. De eerbiediging van democratische beginselen en de mensenrechten is een essentieel element van de betrekkingen tussen de EU en Libanon. De gedeelde doelstelling om tot een gemeenschappelijke ruimte van vrede, welvaart en stabiliteit te komen, vereist dat wordt samengewerkt, met name in een geest van gedeeld zeggenschap en differentiatie, en dat de balans wordt opgemaakt van de belangrijke rol die Libanon speelt in de regio.
De EU en Libanon pakken de meest dringende problemen - waaronder migratie en terrorisme - aan en blijven daarnaast werk maken van de belangrijkste doelstellingen van hun duurzaam partnerschap, namelijk het bevorderen van duurzame stabiliteit van het land en de regio en duurzame economische groei via sterke staatsinstellingen en de heropleving van de Libanese economie, door de mogelijkheden van de Libanese particuliere sector en het maatschappelijk middenveld te stimuleren.
De belangrijkste politieke prioriteiten voor de betrekkingen tussen de EU en Libanon de komende jaren zijn:
• veiligheid en terrorismebestrijding
• bestuur en rechtsstaat
• stimuleren van groei en scheppen van banen
• migratie en mobiliteit.
Het pact bouwt voort op de prioriteiten die de regering van Libanon heeft geïdentificeerd in onder meer haar intentieverklaring op de Conferentie van Londen en het crisisresponsplan voor Libanon. Het legt de nadruk op het versterken van de institutionele en economische veerkracht van Libanon en op het bevorderen van de diensten en economische kansen voor Syrische vluchtelingen en gastgemeenschappen, door hun beter te beschermen en hun toegang tot arbeid, kwalitatief hoogwaardig onderwijs en basisdiensten te bevorderen.
• Samenhang met de huidige bepalingen op dit beleidsgebied
De partnerschapsprioriteiten EU-Libanon vormen het eerste bilaterale kader dat in de context van het nieuwe Europese nabuurschapsbeleid wordt overeengekomen, en zijn in overeenstemming met de prioriteiten en modaliteiten van dat beleid, namelijk de stabilisering van het nabuurschap op politiek, economisch en veiligheidsvlak. De prioriteiten stroken ook met de Associatieovereenkomst EU-Libanon die in 2006 in werking is getreden 3 .
• Samenhang met andere beleidsgebieden van de Unie
De partnerschapsprioriteiten EU-Libanon en het pact weerspiegelen het reeds langlopende engagement van de EU ten aanzien van haar mediterrane partners. Bij het opstellen ervan is ten volle rekening gehouden met de oproep in het kader van de mondiale strategie van de EU tot een geïntegreerde aanpak van crises, waarbij het humanitaire beleid en het beleid op het gebied van ontwikkeling, migratie, handel, investeringen, infrastructuur, onderwijs, gezondheid en onderzoek een plaats krijgen.
In de documenten wordt onder meer aandacht besteed aan het bevorderen van de mensenrechten en goed bestuur, de externe dimensie van het migratiebeleid van de EU, de grotere nadruk op internationale samenwerking voor de bestrijding van terrorisme en gewelddadig extremisme, en de potentiële impact van handel op eerlijke groei en fatsoenlijk werk.
2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
• Rechtsgrondslag
Dit voorstel voor een besluit van de Raad betreffende het door de Unie in te nemen standpunt in de Associatieraad die is ingesteld bij de Europees-mediterrane overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten, enerzijds, en de Republiek Libanon anderzijds, inzake de goedkeuring van de partnerschapsprioriteiten en het pact, heeft als rechtsgrondslag artikel 218, lid 9, VWEU.
Artikel 218, lid 9, garandeert dat de partnerschapsprioriteiten de basis kunnen vormen voor steun van de Unie waarin is voorzien in het kader van het Europees nabuurschapsinstrument. De partnerschapsprioriteiten en het pact zouden naar verwachting tijdens een vergadering van de Associatieraad EU-Libanon voor het eind van 2016 worden goedgekeurd, nadat de Raad op basis van artikel 218, lid 9, VWEU een EU-standpunt voor de Associatieraad heeft aangenomen.
• Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)
De partnerschapsprioriteiten en het pact betreffen de betrekkingen tussen de EU en Libanon en kunnen derhalve niet op nationaal niveau door de lidstaten worden goedgekeurd.
• Evenredigheid
Krachtens artikel 218, lid 9, VWEU is de goedkeuring van een standpunt van de Raad vereist met het oog op de goedkeuring door de Associatieraad van de partnerschapsprioriteiten en het pact.
• Keuze van het instrument
In de conclusies van de Raad van 14 december 2015 over de herziening van het Europees nabuurschapsbeleid 4 heeft de Raad zijn voornemen bevestigd om de samenwerking met partners in 2016 naar een volgend niveau te brengen en daarbij, in voorkomend geval, nieuwe partnerschapsprioriteiten vast te stellen die zijn toegespitst op onderling overeengekomen prioriteiten en belangen.
De politieke toezeggingen zijn daarvoor het meest passende instrument: de procedurele lasten voor het vaststellen van een nieuwe bindende internationale overeenkomst met Libanon zouden niet in verhouding staan tot de tijdspanne waarin de partnerschapsprioriteiten zouden moeten worden uitgevoerd. Daarnaast zou een eenvoudig memorandum van overeenstemming niet het nodige niveau van bekrachtiging genieten dat vereist is voor het 'actieplan of gelijkwaardig document' dat in artikel 3, lid 2, van de verordening tot vaststelling van een Europees nabuurschapsinstrument 5 wordt genoemd als basis voor de meerjarenprogrammering van hulp.
3. RESULTATEN VAN EX-POSTEVALUATIES, RAADPLEGINGEN VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELINGEN
• Ex-postevaluaties/geschiktheidscontroles van bestaande wetgeving
Niet van toepassing.
• Raadpleging van belanghebbenden
Voor het opstellen van de teksten is nauw overleg gepleegd met de relevante diensten van de Commissie en met de vertegenwoordigers van de lidstaten in de werkgroep van de Raad inzake de Maghreb en de Mashrek, en hebben besprekingen plaatsgevonden met de Libanese tegenhangers.
Vanaf maart 2016 heeft ook een raadpleging van het maatschappelijk middenveld plaatsgevonden in Beirut en Brussel. De belangrijkste bemerkingen betroffen de noodzaak te voorzien in de basisbehoeften van Syrische vluchtelingen, waaronder bescherming, Libanon te ondersteunen bij het opvangen van de massale instroom, bij het bestrijden van gewelddadig extremisme toe te zien op de eerbiediging van de mensenrechten, zeer betrokken te blijven bij het bevorderen van onderwijs en andere kinderrechten, inspanningen te blijven leveren voor gendergelijkheid en internationale en lokale ngo's die in het land werken, te beschermen tegen overmatige druk. Al deze punten zijn in de documenten opgenomen.
De raadplegingen hebben plaatsgevonden volgens de richtsnoeren van het herziene Europese nabuurschapsbeleid.
• Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid
De relevante thematische deskundigheid was intern beschikbaar, centraal of in de EU-delegatie.
• Effectbeoordeling
Niet van toepassing.
• Gezonde regelgeving en vereenvoudiging
Niet van toepassing.
• Grondrechten
De teksten hebben geen gevolgen voor de grondrechten in de lidstaten van de Europese Unie.
Wat de grondrechten in Libanon betreft, worden de gevolgen positief geacht, aangezien de regering van Libanon in de partnerschapsprioriteiten en het pact onder meer belooft de toezeggingen en verplichtingen op grond van het internationale en nationale humanitaire recht na te komen, goed bestuur te bevorderen, de kwaliteit van het openbaar onderwijs te handhaven en te versterken voor alle kinderen en op alle niveaus en de toegang tot gezondheidszorg en het gerecht te bevorderen.
4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
De gevolgen voor de begroting zullen niet verder gaan dan de verwachte gevolgen van eerdere internationale toezeggingen van de EU. Eventuele verdere gevolgen voor de begroting zullen worden geregeld in een afzonderlijk voorstel, zoals in het komende steunkader van het Europees nabuurschapsinstrument voor 2017-2020.
5. OVERIGE ELEMENTEN
• Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage
De uitvoering van de partnerschapsprioriteiten en het pact EU-Libanon zal regelmatig worden gecontroleerd via een coördinatiemechanisme met duidelijke aandachtspunten in de relevante diensten, en de uitvoering zal worden herzien en gemonitord om te zorgen voor medezeggenschap, transparantie en wederzijds voordelige uitvoering. De vergaderingen over bilaterale samenwerking tussen de EU en Libanon in het kader van de bestaande associatieovereenkomst zullen bijdragen aan de monitoring, ook op sectorniveau.
Inhoudsopgave
- 6. REFERENTIEDOCUMENTEN
- De belangrijkste politieke prioriteiten voor de betrekkingen tussen de EU en Libanon de komende jaren zijn:
- c) Conclusies van de Raad over de herziening van het Europees nabuurschapsbeleid, 14 december 2015
- d) Verordening (EU) nr. 232/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2014 tot vaststelling van een Europees nabuurschapsinstrument; PB L 77/27 van 15.3.2014
a) Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's – Herziening van het Europees nabuurschapsbeleid; JOIN(2015) 50 final
b) Europees-mediterrane overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Republiek Libanon, anderzijds; PB L 143/2 van 30.5.2006
c) Conclusies van de Raad over de herziening van het Europees nabuurschapsbeleid, 14 december 2015
d) Verordening (EU) nr. 232/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2014 tot vaststelling van een Europees nabuurschapsinstrument; PB L 77/27 van 15.3.2014
e) Europees-mediterrane overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Republiek Libanon, anderzijds; PB L 143/2 van 30.5.2006
f) Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's – Herziening van het Europees nabuurschapsbeleid (ENB); JOIN(2015)50 final. Gemeenschappelijk standpunt van de Arabische ENB-landen dat is voorgelegd tijdens de ministeriële conferentie in Beirut over de herziening van het Europees nabuurschapsbeleid op 24 juni 2015.