Toelichting bij COM(2016)720 - Zevende verslag over herplaatsing en hervestiging - Hoofdinhoud

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier	COM(2016)720 - Zevende verslag over herplaatsing en hervestiging.
bron	COM(2016)720
datum	09-11-2016

EUROPESE COMMISSIE

Inhoudsopgave

Brussel, 9.11.2016
COM(2016) 720 final
Om ervoor te zorgen dat de twee besluiten van de Raad betreffende herplaatsing op doeltreffende wijzen ten uitvoer worden gelegd, dringt de Commissie er bij de lidstaten op aan:

1. Brussel, 9.11.2016

2. COM(2016) 720 final

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD

Zevende verslag over herplaatsing en hervestiging
x0009

1Inleiding

In dit zevende verslag over herplaatsing en hervestiging worden de veranderingen sinds het vorige verslag van 28 september ¹ beschreven en worden de acties beoordeeld die de betrokken belanghebbenden tussen 27 september 2016 en 8 november (de verslagperiode) hebben ondernomen om de toezeggingen uit hoofde van de herplaatsings- en de hervestigingsregelingen na te komen.

In het licht van de aanhoudende dringende noodzaak om ondersteuning te bieden aan zowel Griekenland als Italië, heeft de Europese Raad er tijdens zijn laatste vergadering van 20 en 21 oktober 2016 ² nogmaals toe opgeroepen de inspanningen ter bespoediging van de herplaatsing, met name van niet-begeleide minderjarigen, en de uitvoering van de bestaande hervestigingsregelingen verder op te voeren.

Sinds 26 september 2016 zijn er 4 561 personen in Griekenland aangekomen ³ . Het totale aantal migranten in Griekenland is ten opzichte van de vorige verslagperiode toegenomen en lag op 8 november rond de 61 700, van wie er zich ongeveer 16 250 op de eilanden bevonden en ongeveer 45 450 op het Griekse vasteland ⁴ . In Italië zijn er sinds 26 september 29 844 personen ⁵ aangekomen, meer dan in dezelfde periode in 2015 (een stijging van 13,5 % in vergelijking met dezelfde periode in 2015). Onder hen bevonden zich opnieuw veel Eritreeërs, een van de nationaliteiten die in aanmerking komen voor herplaatsing (met meer dan 3 660 personen in de verslagperiode is Eritrea het land met het op een na grootste aantal in Italië arriverende onderdanen, wat neerkomt op 12 % van het totale aantal aangekomen migranten). Volgens informatie van het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn meer dan 6 000 Eritreeërs momenteel potentiële herplaatsingskandidaten in Italië.

Tijdens de verslagperiode zijn er 1 212 extra personen herplaatst, waarmee het totale aantal herplaatste personen tot nu toe uitkomt op 6 925 (5 376 vanuit Griekenland en 1 549 vanuit Italië). Ondanks de algemeen positieve trend wat herplaatsingen betreft, is in oktober een daling van het aantal herplaatsing opgetekend vanwege de specifieke omstandigheden tijdens de verslagperiode, die van tijdelijke aard zouden moeten zijn. Om deze positieve trend te versterken, moeten de inspanningen op het gebied van herplaatsing echter worden versneld om te voldoen aan de verplichtingen uit hoofde van de twee besluiten van de Raad. De migratiesituatie in Europa blijft kwetsbaar en vereist een constant en aanhoudend optreden van alle partijen. Gelet op de voortdurende instroom van migranten in Italië en de nog steeds problematische humanitaire situatie in Griekenland, blijft herplaatsing van cruciaal belang om de druk op die landen te verlichten.

Wat hervestiging betreft, ligt de uitvoering van de conclusies van juli 2015 ⁶ voor de hervestiging van 22 504 personen nog steeds op schema, met tot dusver 11 852 hervestigde personen, wat meer dan de helft van het overeengekomen aantal is. Sinds het vorige verslag zijn 1 157 personen hervestigd, voornamelijk uit Turkije, Libanon en Jordanië. Een deel van de hervestiging uit hoofde van deze Europese regeling dient ook om de 1:1-mechanismen ten uitvoer te leggen zoals vastgesteld in de verklaring EU-Turkije. Sinds de begindatum op 4 april ⁷ zijn er 2 217 personen in het kader van dat mechanisme uit Turkije naar de EU hervestigd, met inbegrip van 603 personen sinds het vorige verslag.

2Herplaatsing

2.1Belangrijkste gebeurtenissen in de verslagperiode

Na het recordaantal overdrachten in september, is oktober een overgangsmaand geweest waarin de herplaatsing in een trager tempo verliep dan in voorgaande verslagperioden. Deze daling weerspiegelt de bijzondere omstandigheden en is gedeeltelijk toe te schrijven aan het geringe aantal toezeggingen in augustus. Aangezien de herplaatsingsprocedure ongeveer twee maanden in beslag neemt, heeft het lage aantal toezeggingen in augustus zich vertaald in een laag overdrachtspercentage in oktober. Bijgevolg zal de aanzienlijke toename van het aantal toezeggingen in september naar verwachting pas in november leiden tot werkelijke overdrachten. Overige landenspecifieke factoren kunnen ook een verklaring bieden voor de tijdelijke vertraging van de herplaatsing: de ontmanteling door Frankrijk van het kamp in Calais in oktober lijkt van invloed te zijn geweest op het totale aantal herplaatsingen in de verslagperiode, aangezien Frankrijk elke maand ongeveer 450 personen herplaatste, maar de herplaatsing in oktober in een trager tempo uitvoerde.

In november zal naar verwachting opnieuw een stijging van het aantal herplaatsingen te zien zijn, met ongeveer 1 800 geplande overdrachten. De tijdelijke daling in deze verslagperiode in een voor het overige geleidelijk positieve tendens bevestigt dat er meer constante inspanningen nodig zijn om het aantal overdrachten per maand te doen stijgen en te voorkomen dat zich dezelfde schommelingen in de herplaatsing voordoen als in oktober. Doordat de administratieve en praktische obstakels voor herplaatsing geleidelijk worden weggewerkt, zal de voornaamste uitdaging er in de komende maanden in bestaan meer regelmaat en een constante snel stijgende curve in de herplaatsingsoverdrachten te bereiken.

In Griekenland heeft de asieldienst zijn registratiecapaciteit voor verzoekers met nationaliteiten die voor herplaatsing in aanmerking komen, verhoogd van 110 per dag tot 175 per dag door nieuw personeel aan te werven. Tegen eind januari 2017 moet 87 % van de vooraf geregistreerde verzoekers met nationaliteiten die in aanmerking komen voor herplaatsing, volledig geregistreerd zijn. De lidstaten moeten aanvullende inspanningen verrichten om plaatsen voor herplaatsing beschikbaar te stellen en in te vullen om het tempo van de Griekse asieldienst voor het behandelen van herplaatsingsverzoeken bij te houden. De lidstaten moeten met name hun planning verbeteren, meer en regelmatiger plaatsen toezeggen en hun verwerkings- en opvangcapaciteit verhogen, teneinde hun reactietijd te versnellen en een groter aantal verzoekers op te vangen. De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) moest in oktober namelijk een aantal overdrachten uitstellen omdat het erop leek dat sommige lidstaten niet over de capaciteit beschikten om eventuele herplaatsingskandidaten snel onder te brengen.

In Italië zijn, zoals eerder vermeld, de nationale contactpunten voor herplaatsing op 15 september in Rome bijeengekomen om de knelpunten in verband met de extra veiligheidscontroles aan te pakken. Het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken en Europol hebben met de steun van de Commissie nu formele afspraken gemaakt voor de faciliterende rol die Europol speelt in de herplaatsingsprocedure. In het bijzonder is er een procedure ontwikkeld die voorziet in extra, bijzondere veiligheidscontroles als de lidstaten daar in het kader van herplaatsing om verzoeken en die zal worden opgenomen in het herplaatsingsprotocol dat voor Italië wordt uitgewerkt. Deze positieve ontwikkeling heeft reeds de weg vrijgemaakt voor nieuwe en hogere toezeggingen van de lidstaten. In dit verband wordt nu verwacht dat Italië het aantal herplaatsingsoverdrachten de komende weken aanzienlijk zal verhogen.

Tijdens de verslagperiode heeft de Commissie haar inspanningen ook gericht op niet-begeleide minderjarigen om de belemmeringen voor hun herplaatsing beter te begrijpen en daar oplossingen voor te vinden. De Commissie heeft daartoe een speciale zitting van het zevende forum voor hervestiging en herplaatsing in oktober 2016 gewijd aan niet-begeleide minderjarigen ⁸ .

Het aantal niet-begeleide minderjarigen dat in Italië aankomt, is blijven stijgen (22 775 aangekomen migranten tussen begin januari en 4 november 2016, onder wie 3 569 Eritreeërs, 167 Syriërs en 187 Irakezen en 12 Jemenieten) ⁹ . In Griekenland meldt het Nationale Centrum voor Sociale Solidariteit (EKKA) dat er per 2 november naar schatting 2 400 niet-begeleide minderjarigen aanwezig waren in Griekenland. Zoals eerder gemeld, zijn tijdens de grootschalige preregistratieoperatie in Griekenland 1 225 niet-begeleide minderjarigen geregistreerd ¹⁰ , van wie 48 % (ongeveer 588) een nationaliteit heeft die in aanmerking komt voor herplaatsing (36 % Syriërs en 12 % Irakezen) ¹¹ . Terwijl in Italië de meerderheid van de niet-begeleide minderjarigen die in aanmerking komen voor herplaatsing, alleen reist (er reizen geen familieleden met hen mee), bestaat in Griekenland het grootste deel van de niet-begeleide minderjarigen die in aanmerking komen voor herplaatsing, uit 'van hun familie gescheiden kinderen' (minderjarigen die met familieleden, zoals grootouders, broers en zussen of ooms/tantes reizen, of met een volwassene zijn getrouwd). In die zin zijn 274 van de 480 niet-begeleide minderjarigen die in aanmerking komen voor herplaatsing en volledig geregistreerd zijn in Griekenland 'van hun familie gescheiden kinderen', en zijn slechts 122 minderjarigen helemaal alleen in Griekenland. Deze laatste categorie is moeilijker te herplaatsen. Bovendien zijn 320 van de 480 niet-begeleide minderjarigen 16 of 17 jaar oud.

In deze context komt het totale aantal herplaatste niet-begeleide minderjarigen met 43 tijdens deze verslagperiode (22 niet-begeleide alleen reizende minderjarigen en 21 'van hun familie gescheiden kinderen') uit op 148 als alle categorieën 'van hun familie gescheiden kinderen' in de statistieken worden opgenomen ¹² . Naar verwachting zal de herplaatsing van niet-begeleide minderjarigen in de nabije toekomst toenemen en zullen alle niet-begeleide minderjarigen die in aanmerking komen voor herplaatsing de komende maanden worden herplaatst, tenminste vanuit Griekenland. In dat opzicht is er sprake van een positieve ontwikkeling. De afgelopen weken is de herplaatsing van niet-begeleide minderjarigen in een hoger tempo uitgevoerd, waarbij Finland in één enkele overdracht 31 niet-begeleide minderjarigen (15 alleen reizende minderjarigen en 16 'van hun familie gescheiden kinderen') heeft herplaatst. De lidstaten hebben minder moeite met het herplaatsen van 'van hun familie gescheiden kinderen' en zijn daar ook mee bezig, hoewel deze kinderen in de officiële statistieken niet altijd als niet-begeleide minderjarigen worden meegeteld. Met betrekking tot niet-begeleide alleen reizende minderjarigen hebben meerdere lidstaten (België, Duitsland, Estland, Finland, Nederland, Roemenië en Spanje) daarnaast voorstellen gedaan voor de herplaatsing van niet-begeleide alleen reizende minderjarigen, met in totaal ongeveer 160 plaatsen voor de komende maanden ¹³ , wat voldoende is om in de behoeften van Griekenland te voorzien. Voor Italië zijn echter meer plaatsen nodig. Bovendien zal Italië nog steeds een specifieke procedure moeten ontwikkelen om de herplaatsing van niet-begeleide alleen reizende minderjarigen mogelijk te maken, en zullen de lidstaten meer specifieke toezeggingen voor hen moeten doen.

De Commissie zal nauw blijven samenwerken met de Griekse asieldienst, de Italiaanse autoriteiten, de verbindingsofficieren van de lidstaten, de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor Vluchtelingen (UNHCR), het Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken (EASO) en de IOM om praktische regelingen uit te werken waarmee niet-begeleide minderjarigen gemakkelijker en sneller kunnen worden herplaatst.

2.2Maatregelen door de lidstaten van herplaatsing

Tussen 28 september en 8 november zijn 1 212 extra personen herplaatst: 921 vanuit Griekenland ¹⁴ en 291 vanuit Italië ¹⁵ . Finland, Nederland, Portugal en Roemenië zijn doorgegaan met de normale wekelijkse en maandelijkse overdrachten en België, Estland, Letland, Litouwen, Luxemburg en Malta hebben de trend van maandelijkse overdrachten versterkt. In Frankrijk is het grootste aantal verzoekers (2 155) herplaatst, gevolgd door Nederland (915) en Finland (862). Er wordt op gewezen dat lidstaten met minder toegewezen plaatsen (zoals de Baltische staten, Finland, Malta of Portugal), samen met Frankrijk, Nederland en Roemenië meer blijk van regelmaat en drijfkracht hebben getoond en beter op schema liggen met het nakomen van hun verplichtingen. De eerste herplaatsingen vanuit Griekenland naar Zwitserland en vanuit Italië naar Noorwegen hebben in de verslagperioden plaatsgevonden. Er staan tot eind november minstens 542 extra herplaatsingsoverdrachten op de planning vanuit Griekenland ¹⁶ en 397 vanuit Italië ¹⁷ . De in november geplande herplaatsingen laten zien dat de daling in oktober een uitzondering zou moeten zijn, eerder een terugval dan een echte achteruitgang.

Maatregelen om het beperkte aantal toegezegde plaatsen verhogen: Duitsland is tijdens de verslagperiode doorgegaan met zijn maandelijkse bekendmaking van het aantal verzoekers om internationale bescherming dat snel kan worden herplaatst ("formele toezeggingen"), te weten 500 personen voor Italië en 500 personen voor Griekenland. Spanje heeft een toezegging van 400 personen voor Griekenland en 100 voor Italië gedaan. Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Letland, Nederland, Roemenië, Noorwegen en Zwitserland dienen maandelijks toezeggingen in, terwijl Litouwen, Luxemburg, Portugal en Slovenië dat om de twee maanden doen. Hoewel sommige lidstaten hun toezeggingen uitsluitend op Griekenland blijven richten, wordt in Italië van de regelingen waarbij Europol als facilitator betrokken is verwacht dat ze meer lidstaten ertoe zullen aanzetten om actief bij te dragen aan herplaatsingen vanuit Italië.

In totaal hebben echter slechts negen lidstaten (Cyprus, Duitsland, Estland, Finland, Ierland, Letland, Malta, Nederland en Spanje) ¹⁸ en Noorwegen en Zwitserland ¹⁹ 2 634 formele toezeggingen ingediend tijdens de verslagperiode (1 105 formele toezeggingen voor Italië en 1 529 voor Griekenland), hetgeen onvoldoende is om in de huidige behoeften te voorzien (zie punt 2.3). Het totale aantal formele toezeggingen door lidstaten van herplaatsing bedraagt 16 259 (4 954 aan Italië ²⁰ en 11 305 aan Griekenland). Om ervoor te zorgen dat de lidstaten voldoende plaatsen toezeggen, is echter snellere vooruitgang en meer standvastigheid nodig. De Commissie verwacht van de lidstaten dat zij halverwege de uitvoeringsperiode voor ten minste 50 % van hun toegewezen plaatsen toezeggingen hebben gedaan.

Oostenrijk ²¹ en Hongarije blijven de enige twee landen die nog geen enkele toezegging hebben gedaan en niemand hebben herplaatst. In Polen is de uitvoering van de toezeggingen sinds april dode letter gebleven en is voor geen enkele verzoeker een toezegging gedaan of een herplaatsing uitgevoerd ²² . In deze verslagperiode hebben Tsjechië en Slowakije geen enkele toezegging gedaan, noch verzoekers herplaatst.

Maatregelen om de reactietijd op verzoeken tot herplaatsing te verkorten: De meeste lidstaten en geassocieerde landen die deelnemen aan de herplaatsingsregeling voeren hun inspanningen op om sneller op verzoeken tot herplaatsing te reageren en zich te houden aan de streeftermijn van tien werkdagen die in de herplaatsingsprotocollen is vastgelegd. Er zijn echter meer inspanningen nodig om constante maandelijkse stromen te laten groeien en te waarborgen. Over het algemeen worden de herplaatsingsverzoeken door de meeste landen positief beantwoord. Toch kan in sommige gevallen het percentage aanvaardingen aanzienlijk worden verhoogd en zouden sommige afwijzingen beter moeten worden gemotiveerd om aan de vereisten van de besluiten van de Raad te voldoen. Goede praktijken met betrekking tot het adequaat motiveren van de afwijzing van een herplaatsingsverzoek, zoals in Nederland gebeurt, zijn tijdens het zevende forum voor hervestiging en herplaatsing uitgewisseld. Om de bezorgdheid van diverse lidstaten met betrekking tot de uitwisseling van informatie inzake veiligheid aan te pakken, heeft Europol een specifiek beveiligd communicatiekanaal ter beschikking gesteld door middel waarvan de lidstaten de afwijzing van herplaatsingsverzoeken op veilige wijze kunnen motiveren. Tijdens het zevende forum voor hervestiging en herplaatsing heeft de Commissie nogmaals benadrukt dat vingerafdrukken kunnen worden uitgewisseld via de kanalen voor politiesamenwerking voor veiligheidsverificatie op nationaal niveau, met name in gevallen waarin de verzoeker niet over een identiteitskaart of reisdocumenten beschikt.

Maatregelen voor de aanpak van problemen in verband met de herplaatsing van kwetsbare verzoekers, met inbegrip van niet-begeleide minderjarigen: De herplaatsing van niet-begeleide minderjarigen is in de laatste week van de verslagperiode sneller verlopen. Sinds 28 september zijn 43 niet-begeleide minderjarigen (22 niet-begeleide alleen reizende minderjarigen en 21 'van hun familie gescheiden kinderen') herplaatst vanuit Griekenland (naar België, Duitsland, Ierland, Finland en Zwitserland), waarmee het totale aantal herplaatste niet-begeleide minderjarigen uitkomt op 118. Rekening houdend met alle categorieën bedraagt het aantal van hun familie gescheiden kinderen in totaal echter 148. Na het zevende forum voor hervestiging en herplaatsing werd verduidelijkt dat de lidstaten in het algemeen geen problemen hebben met het herplaatsen van 'van hun familie gescheiden kinderen' (zie hierboven). Voor wat betreft niet-begeleide alleen reizende minderjarigen, hebben de lidstaten na de oproep van de Commissie in totaal 160 plaatsen aangeboden.

Maatregelen ter versterking van de capaciteit van het EASO om Italië en Griekenland te steunen: De Europese Raad van oktober heeft nogmaals de dringende noodzaak onderstreept dat de lidstaten hun steun moeten opvoeren bij het verschaffen van deskundigen aan het EASO. Hoewel er positieve ontwikkelingen zijn geconstateerd met betrekking tot een betere langetermijnplanning voor de inzet van deskundigen en de vervanging van vertrekkende deskundigen door nieuwe aanstellingen, zijn er dringend meer aanstellingen met het juiste profiel voor de langere termijn nodig om de aanwezigheid van het EASO op het terrein te verzekeren en ervoor te zorgen dat de teams in Italië en Griekenland over voldoende verwerkingscapaciteit beschikken. Zowel in Italië als in Griekenland wordt het algemene herplaatsingsproces ernstig gehinderd door korte uitzendingstermijnen. In de periode tussen het aflopen van de uitzendingstermijnen en het inzetten van plaatsvervangers valt het aantal registraties terug. Korte uitzendingstermijnen en personen met ongeschikte profielen doen ook afbreuk aan de kwaliteit van de herplaatsingsdossiers, aangezien de deskundigen tijd nodig hebben om zich vertrouwd te maken met de toepasselijke procedures. De oproepen zijn herhaald door de uitvoerend directeur van het EASO en door commissaris Avramopoulos in zijn recente brieven aan de lidstaten. Bovendien worden de huidige behoeften voortdurend door de Commissie in diverse fora herhaald met als doel meer deskundigen in te zetten in overleg met het EASO en het voorzitterschap van de Raad.

In Griekenland verzoekt het EASO om de permanente inzet van 28 deskundigen in overeenstemming met zijn vijfde oproep om deskundigen ter beschikking te stellen ²³ ter ondersteuning van de regeling voor herplaatsing ²⁴ . Het EASO staat voortdurend in contact met de nationale contactpunten van de lidstaten om nieuwe deskundigen te zoeken ter vervanging van de deskundigen wier uitzendingstermijnen aflopen. De Commissie en het EASO zijn zeer ingenomen met het feit dat sommige lidstaten uit eigen beweging de taak op zich hebben genomen om bepaalde posten op de langere termijn in te vullen en automatisch naar vervanging te zoeken wanneer de uitzending van een van hun deskundigen afloopt.

Nu de Griekse asieldienst nieuw registratiepersoneel aanwerft, is meer steun aan de Griekse asieldienst nodig om de kwaliteit en de doeltreffendheid van het proces te waarborgen. Het EASO is hiertoe al meer gespecialiseerde deskundigen op het gebied van uitsluitingsindicatoren en de Dublinverordening aan het inzetten, alsook leidinggevende registratieambtenaren die fungeren als escalatiedesk in Athene, samen met deskundigen voor het opsporen van valse documenten. De veranderde behoeften qua aantal en profielen van deskundigen zullen worden opgenomen in een volgende oproep. In totaal waren er in Griekenland op 7 november 18 asieldeskundigen en 27 tolken actief, wat na de voltooiing van de grootschalige preregistratieoperatie nog steeds niet voldoende is voor de behandeling van het stijgende aantal dossiers.

In Italië heeft het EASO in zijn recentste, op 28 mei 2016 gepubliceerde, oproep om deskundigen ter beschikking te stellen, om 35 extra deskundigen verzocht teneinde het totale aantal asieldeskundigen op 74 te brengen, overeenkomstig het noodplan dat met de Italiaanse autoriteiten is overeengekomen. Op 7 november 2016 waren er 100 aanbiedingen ²⁵ ontvangen. Van dit aantal door de lidstaten en de geassocieerde landen beschikbaar gestelde deskundigen – meer dan in vergelijking met voorgaande verslagperioden – waren er in Italië op 7 november 2016 47 asieldeskundigen en 36 culturele bemiddelaars geselecteerd en actief. Ondanks deze recente positieve stijging van het aantal ingezette deskundigen, is dit cijfer nog steeds onvoldoende om het nog altijd grote aantal arriverende personen dat voor herplaatsing in aanmerking komt en de aanzienlijke hoeveelheid personen die in afwachting van registratie in Italië verblijven, op te vangen en veel minder dan het aantal deskundigen dat nodig is in het kader van het noodplan.

2.3Maatregelen van Griekenland en Italië, met inbegrip van de belangrijkste punten van de stappenplannen

• Griekenland

Acties ter versnelling van de registratie en verwerking van migranten en de registratiecapaciteit van de Griekse asieldienst: na de grootschalige preregistratieoperatie heeft de Griekse asieldienst de afspraken voor de volledige indiening van asielaanvragen gepland. Tegen eind januari 2017 zal 87 % van de vooraf geregistreerde verzoekers volledig geregistreerd zijn en in april 2017 zullen alle dossiers geregistreerd zijn. Op 7 november waren 16 642 personen volledig geregistreerd. Personen die de preregistratieoperatie hebben gemist, kunnen nog steeds toegang tot de asielprocedure krijgen door een afspraak te maken via het Skype-systeem.

Voorts heeft de Griekse asieldienst zijn registratiecapaciteit voor verzoekers met nationaliteiten die voor herplaatsing in aanmerking komen, verhoogd van 110 per dag tot 175 per dag door nieuw personeel aan te werven. De herplaatsingseenheid in Athene heeft momenteel 75 personen in dienst. De regionale kantoren in Thessaloniki en Alexandroupoli behandelen eveneens herplaatsingsverzoeken. De ondersteuningsteams van het EASO voor het registratieproces bestonden op 7 november uit 4 deskundigen in Athene, 6 deskundigen in Thessaloniki en 3 deskundigen in Alexandroupoli. Aangezien de Griekse asieldienst behoefte heeft aan meer leidinggevend personeel en mensen met gespecialiseerde profielen (om kennis over te brengen op de nieuwe personeelsleden), zal het EASO meer gediversifieerde steun bieden.

Het verschil tussen het aantal door Griekenland ingediende verzoeken tot herplaatsing en het aantal door de lidstaten aanvaarde verzoeken is tijdens de verslagperiode toegenomen (Griekenland heeft tussen 28 oktober en 4 november ongeveer 1 570 verzoeken ingediend, terwijl er slechts 940 antwoorden zijn ontvangen). Belangrijker is het toenemende verschil tussen het aantal registraties door de Griekse asieldienst en het totale aantal toezeggingen (Griekenland heeft in dezelfde periode 3 298 verzoeken tot herplaatsing geregistreerd, terwijl er in dezelfde periode sprake was van 1 499 extra toezeggingen. In totaal had Griekenland op 7 november 16 642 aanvragen geregistreerd, terwijl er in totaal sprake was van 11 275 toezeggingen). Deze verschillen zijn deels verantwoordelijk voor het lagere tempo waarin de herplaatsing in oktober is uitgevoerd en beginnen, zoals de Commissie in voorgaande verslagen al had voorspeld, ernstige knelpunten te vormen bij de afwikkeling van de grootschalige preregistratieoperatie. Als gevolg daarvan is het van prioritair belang om te zorgen voor meer en regelmatigere toezeggingen en om vaart te zetten achter de herplaatsingen (met name door sneller te reageren) om een onhoudbare toename van het aantal dossiers te voorkomen.

Maatregelen om de opvangcapaciteit in Griekenland te verhogen: De totale Griekse opvangcapaciteit omvat op 8 november meer dan 68 863 tijdelijke en permanente opvangplaatsen ²⁶ op het vasteland voor zowel irreguliere migranten als personen die mogelijk internationale bescherming behoeven en hebben aangegeven een asielaanvraag te willen indienen of dat al hebben gedaan. Volgens de door de Griekse autoriteiten verstrekte informatie hebben de 40 permanente locaties op het vasteland een totale geplande capaciteit van ongeveer 33 186 plaatsen.

Van de 20 000 plaatsen die zijn toegezegd voor verzoekers die in aanmerking komen voor herplaatsing in het kader van de huurregeling van de UNHCR ²⁷ , waren er op 7 november 17 664 plaatsen beschikbaar, waaronder 5 509 in hotels/volledige gebouwen, 10 076 in appartementen, 497 bij gastgezinnen en 622 in speciale voorzieningen voor niet-begeleide minderjarigen. De UNHCR verwacht aan het eind van het jaar alle 20 000 plaatsen klaar te hebben. Bovendien was op 8 november slechts een van de drie door de Griekse autoriteiten beloofde herplaatsingscentra (Lagadikia) daadwerkelijk opgericht met 960 beschikbare plaatsen. Voor de andere twee centra hebben de Griekse autoriteiten nog geen gepaste locaties aangeduid. Er zijn nog steeds besprekingen gaande tussen de UNHCR en de Griekse autoriteiten over het beschikbaar stellen van meer locaties voor de bouw van speciale herplaatsingscentra, met name in de regio Attica.

Het is de bedoeling dat de drie herplaatsingscentra 6 000 personen kunnen onderbrengen. Zoals aangegeven in voorgaande verslagen, dringt de Commissie er bij Griekenland op aan deze locaties met spoed aan te duiden ter voorkoming van knelpunten in de uitvoering van de laatste fasen van de herplaatsingsprocedure na de grootschalige preregistratieoperatie.

• Italië

Maatregelen om het aantal hotspots te verhogen en deze volledig operationeel te maken: Uit herhaalde pieken in het aantal aankomsten in de afgelopen maanden is gebleken dat de huidige capaciteit van 1 600 plaatsen voor de vier operationele hotspots (Pozzallo, Lampedusa, Trapani en Taranto) niet voldoende is. Bovendien komen de meeste personen (ongeveer 70 %) nog steeds aan buiten de hotspotgebieden. De eerste voorbereidende maatregelen zijn reeds getroffen (zoals verbetering van de voorzieningen en verstrekken van uitrusting), maar Italië moet de opening van de reeds aangekondigde extra hotspots versnellen. Tegen deze achtergrond hebben de Italiaanse autoriteiten aangegeven dat hotspotnormen worden toegepast voor zes extra aankomsthavens. De Commissie is van mening dat deze havens na wat aanpassingen echte hotspots kunnen worden, met name om passende opvangvoorzieningen te waarborgen. Dankzij deze positieve stap arriveert de overgrote meerderheid van de migranten in Italië aan de kust volgens hotspotnormen. Bovendien hebben de Italiaanse autoriteiten hun voornemen kenbaar gemaakt om binnenkort de operationele standaardprocedures voor de hotspots ²⁸ toe te passen op alle aankomsten aan de kust in Italië. Hiertoe is een circulaire opgesteld om alle prefecturen en questura's op het terrein instructies te geven. Zoals vermeld in het voorgaande verslag en gezien het toenemende aantal niet-begeleide minderjarigen dat in Italië aan de kust arriveert, moet in alle hotspots worden voorzien in speciale ruimten en specifieke ondersteuning, moet de overdracht naar de eerste- of tweedelijnsopvang zo snel mogelijk plaatsvinden, en moeten migranten zo snel mogelijk en uiterlijk binnen 72 uur worden verwerkt.

Maatregelen voor betere coördinatie: De laatste vergadering van de groep die toezicht houdt op de uitvoering van de operationele standaardprocedures voor de hotspots heeft op 19 oktober 2016 plaatsgevonden. Herziene technische specificaties voor aanbestedingen en op basis daarvan nieuwe en hernieuwde contracten tussen de prefecturen en de beheersdiensten in de hotspots moeten in overeenstemming zijn met de operationele standaardprocedures voor de hotspots. Het feit dat nog steeds niet voor elke hotspot een Italiaanse coördinator is aangesteld, blijft een tekortkoming in de werking van de hotspots. Wat herplaatsing betreft, wordt het ontwerp van het herplaatsingsprotocol aangepast op basis van de conclusies van de ad-hocvergadering van de nationale contactpunten voor herplaatsing op 15 september en de regelingen die zijn overeengekomen tussen de Italiaanse autoriteiten en Europol. Het ontwerp zal worden besproken tijdens de volgende bijeenkomst van de verbindingsofficieren, die is gepland voor november.

Maatregelen om de verwerkingscapaciteit in Italië te vergroten: Zoals eerder vermeld, en in overeenstemming met de recente toename van het aantal toezeggingen dat door de lidstaten is gedaan, moet de capaciteit van de Italiaanse autoriteiten om verzoeken te registreren en te verwerken worden verhoogd ter bespoediging van de registratie van personen met een nationaliteit die in aanmerking komt voor herplaatsing en om nieuwe toegezegde plaatsen in te vullen. Dit moet tevens het risico op onderduiken verminderen, aangezien verzoeken sneller zullen worden verwerkt. In dit kader moeten de teams die de aanvragen registreren, worden versterkt en moet de aanwezigheid van het EASO in de nieuwe registratiehubs worden gegarandeerd. De activiteiten van de rondreizende registratieteams van het EASO dragen bij tot een snelle registratie van verzoekers die buiten de registratiehubs zijn ondergebracht, waardoor het aantal kandidaten voor herplaatsing toeneemt.

Maatregelen om de reactietijd op verzoeken tot herplaatsing te verkorten: Na de overeenkomst die tijdens de ad-hocvergadering van de nationale contactpunten voor herplaatsing is gesloten, hebben het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken en Europol met de steun van de Commissie de te volgen praktische procedure geformaliseerd door middel van een briefwisseling op 4 november 2016. In het bijzonder is er met de steun van de Commissie een procedure ontwikkeld die voorziet in extra, bijzondere veiligheidscontroles als de lidstaten daar in het kader van herplaatsing om verzoeken en die zal worden opgenomen in het herplaatsingsprotocol dat momenteel wordt uitgewerkt. Dit positieve momentum heeft reeds de weg vrijgemaakt voor nieuwe en hogere toezeggingen van de lidstaten, die weldra ook moeten leiden tot meer herplaatsingsoverdrachten vanuit Italië.

Maatregelen voor de aanpak van problemen in verband met de herplaatsing van kwetsbare verzoekers en niet-begeleide minderjarigen: Er zijn vanuit Italië nog geen niet-begeleide minderjarigen herplaatst. De uitvoering van de betrokken procedure is een absolute prioriteit, aangezien er sinds het begin van 2016 aan de kusten van Italië ongeveer 4 000 niet-begeleide minderjarigen zijn gearriveerd die in aanmerking kunnen komen voor herplaatsing (de meesten zijn afkomstig uit Eritrea). Na de oproepen van de Europese Commissie hebben verschillende lidstaten (België, Duitsland, Finland, Nederland), plaatsen beschikbaar gesteld voor niet-begeleide minderjarigen, met inbegrip van zowel alleen reizende kinderen als van hun familie gescheiden kinderen. De Commissie moedigt Italië aan om alle noodzakelijke maatregelen te nemen om de herplaatsing van niet-begeleide minderjarigen mogelijk te maken als deze maatregel in hun belang blijkt te zijn, en om rekening te houden met de mogelijkheid om zo snel mogelijk een of meer herplaatsingshubs voor niet-begeleide minderjarigen op te zetten. Met de invoering van de herplaatsingsprocedure zou ook worden gereageerd op het grote aantal gevallen van onderduiking bij niet-begeleide minderjarigen die in aanmerking kunnen komen voor herplaatsing. Volgens gegevens die zijn gepubliceerd door het ministerie van Arbeid lopen niet-begeleide minderjarigen van Eritrese afkomst het op een na vaakst weg uit opvangfaciliteiten ²⁹ .

Maatregelen ter beperking van secundaire bewegingen: Als onderdeel van de maatregelen die de Italiaanse autoriteiten hebben genomen om secundaire bewegingen te beperken, blijft de Italiaanse politie regelmatig migranten die irregulier van het zuiden naar het noorden van het land zijn getrokken, terugbrengen naar de opvangfaciliteiten in het zuiden. Het EASO heeft de werkzaamheden opgevoerd van het rondreizende team dat kandidaten voor herplaatsing registreert op hun verschillende verblijfplaatsen (op basis van de behoeften zoals aangegeven door de Italiaanse autoriteiten) buiten de registratiehubs. De aanwezigheid en de bewegingen van irreguliere migranten op het Italiaanse grondgebied zouden nauwlettend moeten worden gemonitord en irreguliere secundaire bewegingen zouden moeten worden voorkomen.

2.4Maatregelen van de Commissie en de EU-agentschappen

• Europese Commissie

De Commissie heeft onverminderd dagelijkse ondersteuning op het terrein geboden aan Italië en Griekenland door de coördinatie tussen de verschillende belanghebbenden te bevorderen en de Griekse en Italiaanse autoriteiten bij te staan met het in kaart brengen van knelpunten, het vinden van oplossingen voor problemen in nauwe samenwerking met alle belanghebbenden, en het ontwikkelen van specifieke procedures. In het kader van deze ondersteuning heeft de Commissie de totstandkoming van de bovengenoemde regelingen voor extra veiligheidscontroles tussen Italië en Europol vergemakkelijkt, wat een van de belangrijkste knelpunten was waardoor herplaatsingen vanuit Italië werden vertraagd. Naar verwachting zullen voortaan meer lidstaten actief samenwerken met Italië.

Tijdens het zevende forum voor hervestiging en herplaatsing zijn de nationale contactpunten voor herplaatsing van alle lidstaten en de geassocieerde landen en de relevante belanghebbenden (EASO, UNHCR, IOM, Europol) bijeengekomen om de vooruitgang met de uitvoering van de regeling voor herplaatsing te bespreken die één jaar na de inwerkingtreding van de besluiten van de Raad betreffende herplaatsing is geboekt. De nadruk lag op niet-begeleide minderjarigen en veiligheidskwesties. De bijeenkomst was bedoeld om de resterende obstakels in de herplaatsingsprocedure vast te stellen, gemeenschappelijke oplossingen te vinden en beste praktijken uit te wisselen. De belangrijkste conclusies van de vergadering zijn reeds benadrukt in dit verslag. Deze conclusies zullen in Griekenland en Italië van nabij worden gevolgd tijdens de door de Commissie georganiseerde regelmatige bijeenkomsten van verbindingsofficieren. De volgende vergadering vindt plaats in de tweede helft van november.

Als onderdeel van haar toezicht op de uitvoering van de besluiten van de Raad betreffende herplaatsing heeft de Commissie haar bezorgdheid kenbaar gemaakt aan de lidstaten die bij die uitvoering onvoldoende vorderingen maken, en zij zal dit blijven doen. Commissaris Avramopoulos heeft onlangs brieven aan de lidstaten gezonden om hen te herinneren aan hun verplichtingen uit hoofde van de besluiten van de Raad betreffende herplaatsing.

• Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken

Maatregelen om in Griekenland en Italië het herplaatsingsproces te versnellen en de registratiecapaciteit te verhogen: Deskundigen worden ingezet in een aantal functies.

In Griekenland wordt het registratieproces momenteel ondersteund door 9 deskundigen, waarbij 9 andere deskundigen zich bezighouden met informatievoorziening en adviesfuncties. Op basis van de aanbevelingen voor het verbeteren van het matchingsproces, dat gericht is op het matchen van verzoekers met specifieke lidstaten, zal het EASO het matchingsinstrument in december 2016 en januari 2017 testen.

Naar aanleiding van de preregistratieoperatie is de Griekse asieldienst haar registratiecapaciteit aan het opvoeren. Het EASO heeft zijn steun aan de herplaatsingsprocedure gediversifieerd en gezorgd voor een grotere beschikbaarheid van deskundigen op het gebied van uitsluitingsindicatoren, de Dublinverordening, de eerbiediging van het familie- en gezinsleven, documentenfraude, en van leidinggevende registratieambtenaren. Die deskundigen fungeren als escalatiedesk voor moeilijke gevallen om het reguliere registratieproces te ontlasten en de kwaliteit van herplaatsingsdossiers te waarborgen. Er blijft behoefte bestaan aan versterkte steun in de verschillende fasen van de herplaatsingsprocedure, van informatieverstrekking tot registratie en het matchingsproces. Het EASO zal meer registratiedeskundigen in Thessaloniki inzetten en is momenteel bezig met de aanschaf van mobiele eenheden om werkruimte te verschaffen aan deze deskundigen. Het EASO voorziet tevens in de behoefte aan extra deskundigen voor informatievoorziening in de kampen.

In Italië zijn momenteel 47 van de 74 deskundigen uit de lidstaten en geassocieerde landen ingezet waarom het EASO heeft verzocht: 10 in de hotspots, 7 in twee mobiele teams (met standplaatsen Rome en Catania), 10 in registratiehubs, 5 in het rondreizende registratieteam, 1 voor het bieden van ondersteuning bij de communicatie met de pers en 14 in de Dublineenheid in Rome. Het EASO zet ook 48 culturele bemiddelaars in (voor Arabisch, Tigrinya en Koerdisch) om het herplaatsingsproces te ondersteunen (sinds 7 november zijn er 36 culturele bemiddelaars op het terrein actief). Het EASO heeft tijdens de verslagperiode de werkzaamheden opgevoerd van het rondreizende team dat kandidaten voor herplaatsing registreert op hun verschillende verblijfplaatsen (op basis van de behoeften zoals aangegeven door de Italiaanse autoriteiten) buiten de registratiehubs ³⁰ . Het rondreizende team biedt ook ondersteuning aan de lokale questura's door het opbouwen van de capaciteit van politieagenten om zelf registraties uit te voeren.

Het EASO werkt aan de bewerkstelliging van passende en efficiënte arbeidsomstandigheden in de hotspots voor de EASO-teams. Er zijn 5 mobiele kantoren (containers) in een aantal hotspots en hubs geplaatst (1 in de hotspot in Trapani, 2 in de hubs in respectievelijk Villa Sikania en Bari) en er zal er nog 1 worden geplaatst in de haven van Augusta, waar veel mensen aan de kust arriveren. Tevens is technische uitrusting (computers) ter beschikking van de Italiaanse autoriteiten gesteld ter ondersteuning van de werkzaamheden in verband met herplaatsing (er zijn 5 werkstations beschikbaar gesteld in elke registratiehub en in de questura's in Rome, en er zullen er 20 in de Dublineenheid worden geplaatst zodra een interne veiligheidsmachtiging is verkregen om ze op het bestaande systeem aan te sluiten).

De Europese Raad heeft er in zijn conclusies van 20 oktober 2016 bij het EASO op aangedrongen om ervoor te zorgen dat de asielinterventiepool zo spoedig mogelijk operationeel wordt. Het EASO heeft daarom zijn raad van bestuur om steun gevraagd om de asielinterventiepool snel te actualiseren door vóór 27 oktober 2016 nationale deskundigen met bepaalde profielen aan te stellen. Bovendien is het EASO een proefprogramma voor de introductieopleiding van dossierbehandelaars met weinig ervaring aan het ontwikkelen om beter te kunnen beantwoorden aan de oproep om deskundigen ter beschikking te stellen en heeft het tevens wijzigingen in de toepasselijke regels inzake de vergoedingen voor ingezette deskundigen voorgesteld om het agentschap in staat te stellen een vergoeding te betalen aan deskundigen die via de nationale diensten worden ingezet en die niet permanent in dienst zijn bij deze diensten.

3Hervestiging

Op basis van de informatie die is ontvangen van de deelnemende landen waren op 7 november 2016 in het kader van de hervestigingsregeling van 20 juli 2015 11 852 personen hervestigd in 21 landen van hervestiging (België, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland). Finland, het Verenigd Koninkrijk en Zweden, alsook de geassocieerde landen IJsland, Liechtenstein en Zwitserland, hebben hun toezeggingen reeds volledig gestand gedaan.

De meeste landen die aan de regeling deelnemen, hebben aangegeven dat hun inspanningen op het gebied van hervestiging voornamelijk, maar niet uitsluitend, waren gericht op Syriërs die in Jordanië, Libanon en Turkije verblijven. Daartoe behoren onder meer de inspanningen van de lidstaten om Syriërs vanuit Turkije te hervestigen in het kader van de verklaring EU-Turkije van 18 maart.

Naarmate de lidstaten doorgaan met de beoordeling van de dossiers die zij via de UNHCR van Turkije hebben ontvangen, blijft het aantal hervestigingen vanuit Turkije toenemen. De lidstaten zijn ook verdere missies naar Turkije aan het voorbereiden om hervestigingskandidaten te ondervragen. Het uitsluitingspercentage van kandidaten die zijn opgenomen in de verwijzingslijst die begin september door het Turkse directoraat-generaal Migratiebeheer ter beschikking is gesteld van de UNHCR, is lager in vergelijking met voorgaande lijsten, wat wijst op een algemene verbetering van de selectieprocedure. De Turkse autoriteiten werken aan de volgende lijsten van doorverwijzingen, die waarschijnlijk korter zullen zijn en regelmatiger zullen worden overhandigd om een vlotte planning van de operaties te waarborgen.

Sinds 4 april 2016 zijn er in het kader van de 1:1-regeling 2 217 Syriërs vanuit Turkije hervestigd. Nog eens 346 personen zijn goedgekeurd en wachten nog op hervestiging. In totaal zullen in november naar verwachting 472 hervestigingen plaatsvinden en komt het resterende aantal toegezegde plaatsen uit op 11 228.

De hervestiging is in hetzelfde tempo uitgevoerd met 603 hervestigde Syriërs tussen 26 september en 7 november. Behalve in België, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Nederland, Portugal, Spanje en Zweden hebben ook in Noorwegen hervestigingen plaatsgevonden.

Op 28 september werd Besluit (EU) 2016/1754 ³¹ goedgekeurd om de lidstaten toe te staan hun verplichtingen uit hoofde van Besluit (EU) 2015/1601 na te komen door van de nog niet toegewezen 54 000 plaatsen gebruik te maken, ofwel om verzoekers om internationale bescherming vanuit Italië en Griekenland te herplaatsen, ofwel om in Turkije verblijvende Syriërs die duidelijk internationale bescherming behoeven tot hun grondgebied toe te laten via hervestiging of andere vormen van legale toelating. De Commissie heeft de lidstaten bij wijze van onmiddellijke follow-up reeds gevraagd om vóór 7 november mee te delen aan hoeveel in Turkije verblijvende Syriërs zij voornemens zijn legale toegang te verschaffen op grond van dit besluit.

Het op 13 juli 2016 aangenomen voorstel van de Commissie voor een verordening tot vaststelling van een Uniekader voor hervestiging ³² wordt momenteel door de medewetgevers bestudeerd.

4Volgende stappen

De staatshoofden en regeringsleiders hebben herhaaldelijk de dringende noodzaak om de migratiesituatie in Europa aan te pakken onderkend en hebben erop aangedrongen dat meer werk zou worden gemaakt van een versnelde uitvoering van de herplaatsingsregeling als essentiële blijk van solidariteit ten aanzien van de lidstaten in de frontlinie. In oktober heeft de Europese Raad nogmaals herhaald dat de lidstaten meer moeten doen om de herplaatsing in een sneller tempo te laten verlopen.

Om de herplaatsingsprocedure op het terrein te ondersteunen en te verbeteren werkt de Commissie voortdurend samen met de Italiaanse en de Griekse autoriteiten, de lidstaten en de UNHCR, de IOM, het EASO, Frontex en Europol. Griekenland heeft zijn verwerkingscapaciteit in de afgelopen verslagperiode met 60 % verhoogd en zal dat de komende maand blijven doen. Italië is zijn verwerkingscapaciteit aan het opvoeren en heeft zich flexibel opgesteld ten aanzien van de verlangens van de lidstaten van herplaatsing in verband met veiligheidskwesties. De regelingen met Europol zijn nu van kracht. De UNHCR, de IOM, het EASO, Frontex en Europol voeren hun steun aan Italië en Griekenland op om de herplaatsingsprocedure te versnellen en efficiënter te maken. Bepaalde lidstaten hebben ernstig werk gemaakt van de herplaatsingen en hebben in aanzienlijke mate bijgedragen tot de positieve ontwikkelingen in de laatste maanden wat betreft toezeggingen en daadwerkelijk uitgevoerde herplaatsingen.

Gelet op de beloften en de verplichtingen zoals voorzien in de besluiten van de Raad en de omvang van de problematiek zijn de behaalde resultaten echter ontoereikend. We mogen onze inspanningen niet laten verslappen. Duizenden verzoekers in Italië en Griekenland zijn in afwachting van herplaatsing. Wanneer de herplaatsingen in een trager tempo plaatsvinden, worden de wachttijden in de opvangcentra voor verzoekers langer en neemt de onzekerheid over hun toekomst toe, wat van invloed is op de capaciteit van Italië en Griekenland om de crisis op doeltreffende wijze het hoofd te bieden. Italië blijft heel veel migranten opvangen, terwijl Griekenland nog steeds te kampen heeft met een problematische humanitaire situatie. Herplaatsing blijft daarom van cruciaal belang om de druk op die landen te verlichten. Meer overdrachten per maand en meer regelmaat zijn cruciaal voor een doeltreffende planning en de gelijkmatige stroom die nodig is om logistieke problemen op het terrein te voorkomen.

De oproepen van de staatshoofden en regeringsleiders moeten nu gepaard gaan met vastberaden optreden van de bevoegde nationale diensten. De lidstaten van herplaatsing moeten voortbouwen op wat tot dusver is bereikt door deze oproepen ten volle te beantwoorden en volhardend nog meer inspanningen te leveren om Griekenland en Italië te ondersteunen en zo hun wettelijke verplichtingen na te komen en solidariteit in de praktijk te brengen.

De Commissie heeft in haar eerste verslag over herplaatsing en hervestiging ³³ gesteld dat er ten minste 6 000 herplaatsingen per maand zouden moeten worden uitgevoerd om de in de besluiten van de Raad vastgestelde doelstellingen te verwezenlijken. Nu de besluiten van de Raad betreffende herplaatsing het tweede jaar van tenuitvoerlegging ingaan, zullen er aanzienlijk meer en vaker toezeggingen moeten worden gedaan en moet het herplaatsingsproces in de komende maanden in een sneller tempo verlopen om de verplichtingen uit hoofde van de besluiten van de Raad na te kunnen komen.

3. Om ervoor te zorgen dat de twee besluiten van de Raad betreffende herplaatsing op doeltreffende wijzen ten uitvoer worden gelegd, dringt de Commissie er bij de lidstaten op aan:

Griekenland en Italië van hun kant moeten hun verwerkingscapaciteit blijven opvoeren. Griekenland moet ook zo snel mogelijk de resterende herplaatsingscentra oprichten en Italië moet de met Interpol overeengekomen regelingen en de eerste herplaatsingen van niet-begeleide minderjarigen uitvoeren.

• om regelmatig toezeggingen te doen en herplaatsingen uit te voeren in overeenstemming met hun toewijzing;

• om sneller op verzoeken tot herplaatsing te reageren en zich te houden aan de streeftermijn van tien werkdagen die in de herplaatsingsprotocollen is vastgelegd en om informatie uit te wisselen over de motivering van afwijzingen via het door Europol aangeboden beveiligde kanaal;

• om hun opvangcapaciteit te verbeteren voor het onderbrengen van herplaatsingskandidaten, met inbegrip van niet-begeleide minderjarigen, in overeenstemming met hun toewijzing;

• om deskundigen aan te wijzen als reactie op de verschillende oproepen van het EASO, met langere uitzendingstermijnen en een grotere nadruk op leidinggevend personeel en gespecialiseerde profielen;

• voor de lidstaten die nog geen toezeggingen hebben gedaan of herplaatsingen hebben uitgevoerd, om dat onmiddellijk te doen.

De Commissie zal de tenuitvoerlegging van de twee besluiten van de Raad betreffende herplaatsing op de voet volgen en hierover regelmatig verslag uitbrengen. Zij zal in december 2016 haar achtste verslag presenteren. De Commissie behoudt zich het recht voor om maatregelen te treffen tegen lidstaten die hun verplichtingen niet nakomen.

Tegelijkertijd moeten de lidstaten hun verbintenissen inzake hervestiging blijven nakomen, ook in het kader van de uitvoering van de verklaring EU-Turkije ³⁴ .

(1)

COM(2016) 636 final.

(2)

Conclusies van de Europese Raad van 20 oktober 2016 www.consilium.europa.eu/nl/press/press-releases">www.consilium.europa.eu/nl/press/press-releases

(3)

Het door Griekenland gemelde aantal vastgestelde illegale grensoverschrijdingen tussen de grensdoorlaatposten vanuit Turkije via zee- en landgrenzen tussen 26 september en 6 november 2016, zoals meegedeeld in JORA (Joint Operations Reporting Applications).

(4)

Bron: Griekse autoriteiten. De cijfers voor continentaal Griekenland zouden geleidelijk moeten afnemen in overeenstemming met de herplaatsingsoverdrachten.

(5)

Bron: Het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken tussen 26 september en 6 november.

(6)

Conclusies van de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, betreffende het hervestigen middels multilaterale en nationale regelingen van 20 000 personen die duidelijk internationale bescherming behoeven (11130/15).

(7)

SN 38/16 van 18.3.2016.

(8)

In artikel 2, onder l), van de kwalificatierichtlijn (Richtlijn 2011/95/EU) wordt een 'niet-begeleide minderjarige' gedefinieerd als een minderjarige (jonger dan 18 jaar) die zonder begeleiding van een 'voor hem hetzij wettelijk, hetzij volgens de praktijk van de betrokken lidstaat verantwoordelijke volwassene op het grondgebied van de lidstaten aankomt' [onderstreping toegevoegd]. Als gevolg van de verschillen in wetgeving en praktijken tussen de lidstaten, varieert de definitie van niet-begeleide minderjarigen van lidstaat tot lidstaat, waardoor van hun familie gescheiden kinderen, met inbegrip van met volwassenen getrouwde minderjarigen, in sommige lidstaten wel als niet-begeleid worden beschouwd en in andere lidstaten niet. Dit brengt ook inconsistenties teweeg in de verslaglegging over het totale aantal herplaatste niet-begeleide minderjarigen, aangezien sommige lidstaten enkel kinderen die er alleen voor staan als zodanig beschouwen en herplaatste, van hun familie gescheiden kinderen uitsluiten van de verslaglegging.

(9)

Alleen nationaliteiten die mogelijk in aanmerking komen voor herplaatsing zijn vermeld.

(10)

asylo.gov.gr/en/wp-content/uploads/2016/08

(11)

De grootste groep niet-begeleide minderjarigen in Griekenland zijn Afghanen en zij komen niet in aanmerking voor herplaatsing. De Griekse regering heeft echter met meerdere lidstaten contact opgenomen om te onderhandelen over een mogelijke vrijwillige overdracht van deze minderjarigen met een andere status dan die van verzoekers om internationale bescherming.

(12)

In het vorige verslag waren in totaal 75 niet-begeleide minderjarigen herplaatst. Het totaal in deze verslagperiode zou daarom moeten uitkomen op 118 herplaatste niet-begeleide minderjarigen. Dit aantal is echter inclusief alleen reizende minderjarigen en slechts bepaalde categorieën 'van hun familie gescheiden kinderen'. De cijfers werden herzien om het totale aantal herplaatste niet-begeleide minderjarigen inclusief alleen reizende minderjarigen en alle categorieën 'van hun familie gescheiden kinderen' correcter weer te geven.

(13)

Deze cijfers moeten als een minimum worden opgevat. De Commissie verwacht nog steeds aanvullende antwoorden op haar oproep om toezeggingen te doen voor alleen reizende niet-begeleide minderjarigen. Bovendien zijn de toezeggingen van bepaalde lidstaten open aanbiedingen zonder verbintenis wat betreft het specifieke maximumaantal niet-begeleide alleen reizende minderjarigen dat kan worden herplaatst.

(14)

24 naar België, 23 naar Bulgarije, 1 naar Duitsland, 17 naar Estland, 110 naar Finland, 203 naar Frankrijk, 40 naar Ierland, 72 naar Letland, 61 naar Litouwen, 81 naar Nederland, 73 naar Portugal, 153 naar Roemenië, 35 naar Spanje en 28 naar Zwitserland. Er moet worden opgemerkt dat 2 personen die in het vorige verslag als herplaatst naar Roemenië waren opgegeven, Dublinoverdrachten waren.

(15)

5 naar Kroatië, 20 naar Luxemburg, 20 naar Malta, 108 naar Nederland, 20 naar Noorwegen, 78 naar Portugal, 31 naar Roemenië en 9 naar Slovenië. 62 personen die op 27 september naar Finland zijn herplaatst, zijn niet meegeteld in het vorige verslag.

(16)

170 naar Frankrijk, 38 naar Litouwen, 103 naar Nederland, 20 naar Noorwegen, 15 naar Portugal, 149 naar Roemenië, 41 naar Slovenië, 6 naar Slowakije. Daarnaast worden in november aanvullende overdrachten naar Duitsland, Luxemburg, Malta en Portugal verwacht, maar zijn de definitieve datum en het totale aantal over te dragen personen nog niet bevestigd.

(17)

226 naar Duitsland, 39 naar Finland, 50 naar Frankrijk, 61 naar Noorwegen en 21 naar Zwitserland.

(18)

Cyprus 30 aan Griekenland en 30 aan Italië, Duitsland 500 aan Griekenland en 500 aan Italië, Estland 21 aan Griekenland, Finland 150 aan Griekenland en 150 aan Italië, Ierland 80 aan Griekenland, Letland 60 aan Griekenland, Malta 28 aan Griekenland, Nederland 100 aan Griekenland en 100 aan Italië, Spanje 400 aan Griekenland en 100 aan Italië.

(19)

Noorwegen 60 aan Griekenland en 225 aan Italië en Zwitserland 100 aan Griekenland.

(20)

Een toezegging van Roemenië van 9 september is niet in het vorige verslag opgenomen.

(21)

Overeenkomstig Besluit 2016/408 van de Raad van 10 maart 2016 geldt voor Oostenrijk een tijdelijke opschorting van de herplaatsing van maximaal 30 % van de verzoekers die aan het land zijn toegewezen op grond van Besluit (EU) 2015/1601 van de Raad. Als gevolg daarvan is de herplaatsing naar Oostenrijk van 1 065 verzoekers opgeschort tot 11 maart 2017. Wat betreft de herplaatsingen in het kader van de overige toewijzingen blijven voor Oostenrijk echter de verplichtingen in het kader van Besluit 2015/1601 gelden; derhalve zijn nog steeds toezeggingen en herplaatsingen vereist.

(22)

Begin april heeft Polen de verwerking opgeschort van 73 herplaatsingsverzoeken die de Griekse asielautoriteiten naar het land hadden gestuurd op basis van de toezegging die Polen op 16 december 2015 had ingediend; drie en een halve maand nadat het zijn toezegging heeft ingediend, heeft Polen de herplaatsingsprocedure dus de facto bevroren. Hetzelfde geldt voor verzoeken uit Italië.

(23)

De vijfde oproep om deskundigen ter beschikking te stellen die de herplaatsingen in Griekenland moeten ondersteunen, werd door het EASO gedaan op 21 april en is voor het eerst vermeld in het derde verslag over herplaatsing en hervestiging. De uitzendingstermijn van een aantal deskundigen is tijdens de verslagperiode afgelopen.

(24)

Deze noodzaak is verschillend van de bijzondere verplichting van de lidstaten om het werk van het EASO op de eilanden te ondersteunen om de verklaring EU-Turkije (die deel uitmaakt van de zevende oproep van het EASO) ten uitvoer te leggen.

(25)

Van België, Bulgarije, Duitsland, Frankrijk, Kroatië, Letland, Litouwen, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Roemenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Noorwegen en Zwitserland.

(26)

In dit cijfer zijn de plaatsen die door de UNHCR worden verschaft via de huurregeling en de opvangplaatsen in de hotspots opgenomen. www.media.gov.gr/images/prosfygiko">www.media.gov.gr/images/prosfygiko

data.unhcr.org/mediterranean[]=83

Deze tijdelijke en permanente voorzieningen zijn opgericht in de hotspots op de eilanden in de Egeïsche Zee en op het vasteland. Op 8 november 2016, en volgens de informatie waarover de Commissie beschikt, zijn er momenteel slechts 1 140 permanente opvangplaatsen die uitsluitend bestemd zijn voor verzoekers om internationale bescherming en niet-begeleide minderjarigen.

(27)

De delegatieovereenkomst van januari 2016 met de UNHCR inzake de huurregeling voor 20 000 plaatsen is met name bedoeld voor asielzoekers die in aanmerking komen voor herplaatsing. De delegatieovereenkomst is in juli 2016 herzien om in de tekst te verduidelijken dat in het kader van de opvangregeling ook plaatsen kunnen worden gecreëerd in door de UNHCR beheerde herplaatsingscentra en dat de opvangregeling niet alleen bedoeld is voor herplaatsingskandidaten maar ook voor andere asielzoekers. De UNHCR heeft zich bereid getoond om 6 000 plaatsen in het kader van de huurregeling beschikbaar te stellen voor herplaatsingscentra, zodat alle volledig geregistreerde herplaatsingskandidaten daar kunnen worden ondergebracht.

(28)

www.libertaciviliimmigrazione.dlci.interno.gov.it">www.libertaciviliimmigrazione.dlci.interno.gov.it

(29)

www.lavoro.gov.it/notizie/Documents/Report%20MSNA%2030_09_2016.pdf (laatste bladzijde).

(30)

Tot op heden heeft het team de volgende locaties bezocht: Cagliari (Sardinië), Foggia, Bologna, Turijn, Milaan, Verona, Venetië, Vicenza, Teramo, Chieti, Florence, Pisa, Grosseto en Modena.

(31)

PB L 268 van 1.10.2016, blz. 82–84.

(32)

COM(2016) 468 final.

(33)

COM(2016) 165 final.

(34)

Derde verslag over de vooruitgang bij de tenuitvoerlegging van de verklaring EU-Turkije (COM(2016) 634).