Toelichting bij COM(2016)778 - Wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013 wat betreft specifieke maatregelen voor het verlenen van aanvullende steun aan lidstaten die zijn getroffen door natuurrampen

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

De recente aardbevingen in Italië hebben verwoestende gevolgen gehad voor de inwoners van de getroffen regio’s. Er zullen grootschalige werken nodig zijn voor de wederopbouw, in het bijzonder om het cultureel erfgoed in de getroffen gebieden te herstellen. Europa moet in staat zijn om, in aanvulling op de middelen die beschikbaar zijn in het kader van het Europees Solidariteitsfonds, snel extra effectieve steun te verlenen uit het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) aan lidstaten en regio’s die zijn getroffen door grote of regionale natuurrampen.

Om dergelijke extra steun te verlenen aan lidstaten die zijn getroffen door natuurrampen, stelt de Commissie voor om het mogelijk te maken dat operationele programma's een afzonderlijke prioriteitsas omvatten voor door het EFRO gesteunde wederopbouwwerkzaamheden. Aangezien dergelijke natuurrampen enorme gevolgen kunnen hebben, wordt voorgesteld om in de mogelijkheid te voorzien dat dergelijke acties volledig uit het EFRO worden gefinancierd, zonder dat nationale medefinanciering nodig is. De concrete acties die in het kader van deze prioriteitsas kunnen worden gefinancierd, zijn de acties die verband houden met de wederopbouw na grote of regionale natuurrampen als gedefinieerd in Verordening (EG) nr. 2012/2002 van de Raad tot oprichting van het Solidariteitsfonds van de Europese Unie.

Voorts worden specifieke bepalingen voorgesteld met betrekking tot de begindatum voor de subsidiabiliteit van de uitgaven om ervoor te zorgen dat uitgaven vanaf de datum van de ramp in aanmerking komen voor terugbetaling.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

Het voorstel is verenigbaar met het voor de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen) vastgestelde algemeen wettelijk kader en beperkt zich tot een gerichte wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013. Het voorstel vormt een uitbreiding van het soort steun dat beschikbaar is uit hoofde van Verordening (EG) nr. 2012/2002 van de Raad tot oprichting van het Solidariteitsfonds van de Europese Unie.

Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

Het voorstel beperkt zich tot een gerichte wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013 en handhaaft verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

Er wordt voorgesteld aan artikel 120 van Verordening (EU) nr. 1303/2013 een lid toe te voegen dat de vaststelling van een afzonderlijke prioriteitsas met een medefinancieringspercentage tot 100 % mogelijk maakt, zodat in het kader van de investeringsprioriteiten van het EFRO steun kan worden verleend voor concrete door managementautoriteiten gekozen acties naar aanleiding van grote of regionale natuurrampen als gedefinieerd in Verordening (EG) nr. 2012/2002 van de Raad tot oprichting van het Solidariteitsfonds van de Europese Unie.

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

Het voorstel om aanvullende steun te verlenen aan lidstaten die zijn getroffen door natuurrampen door de mogelijkheid te bieden wederopbouwwerkzaamheden uit het EFRO te financieren met een medefinancieringspercentage tot 100 % uit de EU-begroting, vereist een wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013. Hetzelfde resultaat kan niet worden bereikt door maatregelen op nationaal niveau.

Evenredigheid

Dit voorstel betreft een beperkte en gerichte wijziging die niet verder gaat dan wat noodzakelijk is voor het verwezenlijken van de doelstelling om aanvullende steun te verlenen aan lidstaten die zijn getroffen door natuurrampen.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

••Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan

N.v.t.

••Raadpleging van belanghebbenden

N.v.t.

••Bijeenbrengen en gebruik van expertise

N.v.t.

••Effectbeoordeling

Ter voorbereiding van het voorstel voor Verordening (EU) nr. 1303/2013 is een effectbeoordeling uitgevoerd. Deze beperkte en gerichte wijziging vereist geen afzonderlijke effectbeoordeling.

Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging

N.v.t.

••    Grondrechten

N.v.t.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

De voorgestelde wijziging verandert niets aan de jaarlijkse maxima van het meerjarig financieel kader voor vastleggingen en betalingen als bedoeld in bijlage I bij Verordening (EU) nr. 1311/2013.

De wijziging beperkt zich tot de totale middelen voor de periode 2014-2020 en heeft dus geen gevolgen voor de begroting. Doordat het medefinancieringspercentage van 100 % hoger dan anders is, zal er deels meer steun worden uitbetaald aan het begin maar minder in een later stadium, zodat het totale bedrag ongewijzigd blijft.

5. OVERIGE ELEMENTEN

Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage

De uitvoering van de maatregel zal worden gemonitord en gerapporteerd in het kader van de in Verordening (EU) nr. 1303/2013 vastgestelde algemene verslagleggingsvoorschriften.

Toelichtende stukken (bij richtlijnen)

N.v.t.

Artikelsgewijze toelichting

Om aanvullende steun te verlenen aan lidstaten die zijn getroffen door natuurrampen, wordt voorgesteld om de vaststelling van een afzonderlijke prioritaire as met een medefinancieringspercentage tot 100 % binnen een operationeel programma mogelijk te maken voor het EFRO. De concrete acties die in het kader van deze afzonderlijke prioriteitsas kunnen worden medegefinancierd, zijn de acties die verband houden met de wederopbouw na grote of regionale natuurrampen als gedefinieerd in Verordening (EG) nr. 2012/2002 van de Raad tot oprichting van het Solidariteitsfonds van de Europese Unie.

Voor de concrete acties uit hoofde van deze afzonderlijke prioritaire as wordt een afwijking voorgesteld van de regel betreffende de begindatum voor de subsidiabiliteit van de uitgaven als gevolg van een wijziging van een programma. Dit zou ervoor zorgen dat na de wijziging van het programma gedane uitgaven vanaf de datum van de ramp kunnen worden gedeclareerd voor vergoeding.

Ook bevat het voorstel een bepaling ter dekking van gevallen waarin uitgaven zijn gedeclareerd voor maatregelen die de autoriteiten van de lidstaten direct na de ramp hebben genomen, alvorens het operationele programma is gewijzigd, en die aan het bestaande medefinancieringspercentage zijn terugbetaald. Het hogere medefinancieringspercentage zou dan worden toegepast door, na wijziging van het programma tot opneming van de afzonderlijke prioriteitsas, de nodige aanpassingen aan te brengen aan de volgende betalingsaanvraag alsook, indien nodig, aan de volgende rekeningen.