Toelichting bij COM(2016)750 - Definitie, presentatie, etikettering gedistilleerde dranken, gebruik namen van gedistilleerde dranken bij andere levensmiddelen, bescherming van geografische aanduidingen

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Het doel van dit voorstel van de Commissie is Verordening (EG) nr. 110/2008 in overeenstemming te brengen met het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU). Hoofdzakelijk verdeelt het de door de Commissie in het kader van die verordening vastgestelde bepalingen in gedelegeerde handelingen en uitvoeringshandelingen.

Het bestaande EU-rechtskader voor gedistilleerde dranken maakt het vrije verkeer van goederen in de eengemaakte markt mogelijk door de vaststelling van productdefinities, etiketteringsregels en bepalingen inzake de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken. Het dient derhalve niet te worden gewijzigd.

Daarom introduceert dit voorstel, behalve de afstemming op het VWEU, enkel kleine technische aanpassingen, om tekortkomingen in de uitvoering van Verordening (EG) nr. 110/2008 aan te pakken en de wetgeving in overeenstemming te brengen met nieuwe rechtsinstrumenten van de EU. In de structuur en formulering zijn wijzigingen aangebracht met als enig doel de regelgeving te vereenvoudigen en de leesbaarheid te verbeteren, overeenkomstig de agenda voor 'betere regelgeving' van de Commissie.

Deze wijzigingen van de formulering en de structuur, en de weinige technische aanpassingen, raken niet aan de essentie van het recht, die hetzelfde blijft als in Verordening (EG) nr. 110/2008. Daarom werd een effectbeoordeling niet nodig geacht.

De verenigingen van producenten van gedistilleerde dranken zijn geraadpleegd. Hun voornaamste zorgen zijn in aanmerking genomen.

Dit initiatief maakt geen deel uit van de agenda van het programma voor gezonde en resultaatgerichte regelgeving (Refit). Bij de opstelling van het voorstel is echter rekening gehouden met de verwachtingen van de lidstaten en de belanghebbenden inzake vereenvoudiging van de regelgeving en met de leidende beginselen van betere regelgeving.

Gezien het belang en de complexiteit van de sector gedistilleerde dranken is het passend de verordening gedistilleerde dranken te behouden voor specifieke maatregelen inzake de aanduiding en de presentatie van gedistilleerde dranken die verder gaan dan de algemene regels van Verordening (EU) nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten 1 , maar met die algemene regels blijven stroken. De focus van de verordening gedistilleerde dranken moet blijven liggen op de definities van gedistilleerde dranken, ingedeeld in categorieën, en op het bevorderen van het hoogste niveau van consumentenbescherming en het voorkomen van bedrieglijke praktijken.

Tevens dient te worden opgemerkt dat bij Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen 2 de regels inzake de bescherming van beschermde oorsprongsbenamingen (BOB's), beschermde geografische aanduidingen (BGA's) en gegarandeerde traditionele specialiteiten (GTS'en) zijn geactualiseerd en geharmoniseerd. De procedures voor het beheer van BOB's, BGA's en GTS'en (aanvraag, wijziging, registratie, bezwaar, annulering) zijn volledig herzien en gestroomlijnd. Om de procedures voor het beheer van de geografische aanduidingen in de sector gedistilleerde dranken meer in overeenstemming te brengen met die welke voor levensmiddelen gelden, voorziet het ontwerpvoorstel ter vervanging van Verordening (EG) nr. 110/2008 in de wijziging van hoofdstuk III inzake geografische aanduidingen.

Het voorstel laat de specificiteit van de regeling inzake geografische aanduidingen voor gedistilleerde dranken ongewijzigd.

Wat procedures betreft, bevat het voorstel ook bepalingen inzake gezamenlijke aanvragen en bezwaren die overeenstemmen met die welke zijn vastgesteld in Verordening (EU) nr. 664/2014 van de Commissie 3 en in Verordening (EU) nr. 668/2014 van de Commissie 4 . De opneming van deze bepalingen maakt het voorstel consistent en compleet. Indien Verordening (EU) nr. 1151/2012 zou worden herzien, zou dezelfde benadering worden gevolgd.

Tot slot zijn sommige van de elementen die thans in Verordening (EG) nr. 716/2013 van de Commissie 5 zijn vervat, als 'essentieel' aangemerkt en daarom, als onderdeel van het basisbesluit, in het voorstel opgenomen, met name de definities en regels met betrekking tot samengestelde termen en zinspelingen.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Het voorstel is gebaseerd op artikel 43, lid 2, en artikel 114, lid 1, VWEU, in tegenstelling tot Verordening (EG) nr. 110/2008, die uitsluitend is gebaseerd op artikel 95 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (VEG) (thans artikel 114 VWEU). De toevoeging van artikel 43, lid 2, VWEU geeft weer dat de ethylalcohol die voor de productie van gedistilleerde dranken en andere alcoholhoudende dranken wordt gebruikt, uit landbouwproducten moet zijn verkregen, hetgeen afzetmogelijkheden voor basisproducten van de landbouw schept. Deze sterke band met de landbouwsector wordt benadrukt in het nieuwe regelgevingskader.

Dit voorstel brengt EU-wetgeving inzake gedistilleerde dranken in overeenstemming met het VWEU. Daarnaast bevat het enkele kleine technische aanpassingen van die wetgeving en vervangt het de bestaande procedures voor het beheer van geografische aanduidingen in de sector gedistilleerde dranken door nieuwe procedures, die zijn gebaseerd op de uitgebreidere en beproefde procedures voor landbouwproducten en levensmiddelen.

De doelstellingen van een dergelijk voorstel kunnen niet worden verwezenlijkt door maatregelen die door de lidstaten afzonderlijk worden genomen.

Overeenkomstig artikel 291 VWEU zijn de lidstaten echter verantwoordelijk voor de uitvoering van de door de wetgever vastgestelde regeling. Het is noodzakelijk ervoor te zorgen dat de regels inzake gedistilleerde dranken in alle lidstaten op eenvormige wijze worden toegepast teneinde:

• bedrieglijke praktijken te voorkomen;

• de bescherming van de consument te waarborgen; en

• oneerlijke concurrentie te voorkomen.

Overeenkomstig artikel 291, lid 2, VWEU kent de wetgever daarom aan de Commissie de bevoegdheid toe om maatregelen uit te voeren, met name inzake:

• de eenvormige toepassing van de regels inzake gedistilleerde dranken;

• procedureregels inzake de bescherming van geografische aanduidingen;

• door de lidstaten uit te voeren controles en verificaties; en

• de nodige uitwisseling van informatie tussen de Commissie en de lidstaten met het oog op de uitvoering van deze verordening.

Dit voorstel streeft de vastgestelde doelstellingen op de meest efficiënte en passende wijze na terwijl het zo veel mogelijk ruimte voor nationale besluitvorming laat.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING EN EFFECTBEOORDELING

Onder de producenten van gedistilleerde dranken heerst er een consensus om het bestaande rechtskader voor gedistilleerde dranken te behouden.

Behalve in enige technische aanpassingen en enkele wijzigingen van de structuur en de formulering die de vorm van die bepalingen vereenvoudigen en verduidelijken zonder aan de essentie ervan te raken, wordt in het voorstel daarom slechts voorzien in de bevoegdheid van de Commissie om gedelegeerde en uitvoeringshandelingen vast te stellen. De vertegenwoordigers van de sector gedistilleerde dranken zijn geraadpleegd in het kader van de bijeenkomsten van de Groep voor de dialoog met het maatschappelijk middenveld, gedurende welke de Commissie informatie, adviezen en aanbevelingen van de deskundigen inzake gedistilleerde dranken heeft ingewonnen.

De afdeling over geografische aanduidingen brengt de registratieprocedures slechts meer in overeenstemming met die welke voor andere levensmiddelen gelden, maar laat de specificiteit van het stelsel voor de geografische aanduidingen voor gedistilleerde dranken onverlet.

Het doel en het toepassingsgebied van de bestaande verordening blijven derhalve ongewijzigd.

Om die redenen werd het niet nodig geacht dit voorstel vergezeld te doen gaan van een effectbeoordeling.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Dit voorstel heeft geen financiële gevolgen voor de EU-begroting.