Toelichting bij COM(2017)436 - Ondertekening van de Overeenkomst inzake wetenschappelijke en technologische samenwerking met Jordanië (het Prima-initiatief)

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

Naar aanleiding van een voorstel van de Commissie voor een Prima-initiatief op basis van artikel 185 VWEU 1 hebben het Europees Parlement en de Raad Besluit (EU) 2017/1324 betreffende de deelname van de Unie aan een door verscheidene lidstaten gezamenlijk opgezet partnerschap voor onderzoek en innovatie in het Middellandse Zeegebied (het Prima-initiatief) 2 vastgesteld.


Met het Prima-initiatief wordt beoogd een gezamenlijk programma op te zetten om onderzoeks- en innovatiecapaciteiten te versterken en kennis en gemeenschappelijke innovatieve oplossingen te ontwikkelen ter verbetering van de doelmatigheid, veiligheid, zekerheid en duurzaamheid van agrovoedingssystemen en van geïntegreerde watervoorziening en geïntegreerd waterbeheer in het Middellandse Zeegebied. Aan het Prima-initiatief wordt onder dezelfde voorwaarden gezamenlijk deelgenomen door een aantal lidstaten en derde landen ("aan het PRIMA-initiatief deelnemende landen") die zich krachtig inzetten voor wetenschappelijke, beheersmatige en financiële integratie.


Het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië ("Jordanië") heeft bij brieven van 7 november 2016 en 30 februari 2017 de wens geuit om zich als deelnemend land bij het Prima-initiatief aan te sluiten, onder toezegging van een financiële bijdrage van 30 miljoen euro aan het initiatief.


Om te waarborgen dat Jordanië op voet van gelijkheid met de lidstaten en de met Horizon 2020 geassocieerde derde landen aan het Prima-initiatief kan deelnemen, moeten de Unie en Jordanië door middel van het sluiten van een internationale overeenkomst de bij Besluit (EU) 2017/1324 ingestelde juridische regeling tot Jordanië uitbreiden.


Op 30 mei 2017 heeft de Raad de Commissie gemachtigd om namens de Unie onderhandelingen met Jordanië te openen over een internationale overeenkomst tussen de Unie en Jordanië waarin de voorwaarden voor de deelname van Jordanië aan het Prima-initiatief worden vastgesteld, onder voorbehoud van de vaststelling van Besluit (EU) 2017/1324.


De onderhandelingen begonnen op 26 juni 2017 en werden met succes afgerond op 10 juli 2017, toen de tekst van de ontwerpovereenkomst werd geparafeerd door vertegenwoordigers van elk van de toekomstige partijen. De aan dit voorstel gehechte ontwerpovereenkomst is in overeenstemming met de door de Raad opgestelde onderhandelingsrichtsnoeren. Met name is daarin bepaald dat de voorwaarden voor de deelname van Jordanië aan het Prima-initiatief zijn vastgesteld in Besluit (EU) 2017/1324, door rechtstreekse verwijzing naar de wetgevingshandeling van de Unie.


Met het oog op de bescherming van de financiële belangen van de Unie, met name de bevoegdheden van de Commissie, het Europees Bureau voor fraudebestrijding, de Rekenkamer en de Prima-uitvoeringsstructuur in dat kader om audits en onderzoeken te verrichten in overeenstemming met de toepasselijke wetgeving van de Unie, verwijst de overeenkomst specifiek naar de desbetreffende bepalingen van Besluit (EU) 2017/1324 en verplicht zij de partijen alle nodige bijstand te verlenen om de uitvoering ervan te waarborgen. Bovendien bepaalt de toekomstige overeenkomst dat de partijen overeenstemming moeten bereiken over gedetailleerde regelingen inzake bijstand, aangezien die van essentieel belang zijn voor hun samenwerking in het kader van deze overeenkomst.


Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

Zoals ook in het effectbeoordelingsverslag voor het Prima-initiatief 3 wordt aangegeven, is de openstelling van het Prima-initiatief voor de deelname van derde landen als Jordanië in overeenstemming met de doelstellingen van internationale samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie als beschreven in de mededeling van de Commissie van 2012, 'Intensivering en betere concentratie van internationale samenwerking van de EU op het gebied van onderzoek en innovatie: een strategische benadering' 4 en in het kaderprogramma Horizon 2020, dat samenwerking met derde landen op het gebied van wetenschap, technologie en innovatie bevordert om mondiale maatschappelijke vraagstukken aan te pakken en het externe beleid van de Unie te ondersteunen. Deze overeenkomst is tevens in overeenstemming met de bestaande Europees-mediterrane Overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten, enerzijds, en het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië, anderzijds 5 , en met de Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië inzake wetenschappelijke en technologische samenwerking 6 , die in samenwerking van de Unie en Jordanië op het gebied van onderzoek en technologische ontwikkeling voorzien alsmede onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten op gebieden van gemeenschappelijk belang aanmoedigen.

Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

De uitvoering van het Prima-initiatief in nauwe samenwerking met derde landen als Jordanië past eveneens binnen en is van belang voor andere beleidsterreinen van de Unie, zoals het migratiebeleid, het ontwikkelingsbeleid en het nabuurschapsbeleid.

2. JURIDISCHE ELEMENTEN VAN HET VOORSTEL

Het voorstel voor een besluit van de Raad is gebaseerd op artikel 186 en artikel 218, lid 5, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.


Gezien het bovenstaande stelt de Commissie voor dat de Raad:

- een besluit vaststelt over de ondertekening van de overeenkomst namens de Europese Unie;

- de onderhandelaar over de overeenkomst machtigt tot ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst inzake wetenschappelijke en technologische samenwerking tussen de Europese Unie en het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië, waarin de voorwaarden voor de deelname van het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië aan het partnerschap voor onderzoek en innovatie in het Middellandse Zeegebied (het Prima-initiatief) worden vastgesteld.