Toelichting bij COM(2018)621 - Globaliseringsfonds aanvraag van Portugal - EGF/2018/002 PT/Norte - Centro - Lisboa kleding

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

1. De regels die van toepassing zijn op de financiële bijdragen uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG) zijn vastgesteld in Verordening (EU) nr. 1309/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 betreffende het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (2014-2020) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1927/2006 1 ("de EFG-verordening").

2. Op 24 april 2018 heeft Portugal aanvraag EGF/2018/002 PT/Norte – Centro – Lisboa kleding ingediend voor een financiële bijdrage uit het EFG naar aanleiding van ontslagen 2 in de economische sector die is ingedeeld in NACE Rev. 2-afdeling 14 (Vervaardiging van kleding) in de regio's van NUTS-niveau 2 Norte (PT11), Centro (PT16) en Lisboa (PT17) in Portugal.

3. Na de aanvraag te hebben beoordeeld, heeft de Commissie overeenkomstig alle toepasselijke bepalingen van de EFG-verordening geconcludeerd dat aan de voorwaarden voor het toekennen van een financiële bijdrage uit het EFG is voldaan.

1.

Samenvatting


VAN DE AANVRAAG


EFG-aanvraagEGF/2018/002 PT/Norte – Centro – Lisboa kleding
LidstaatPortugal
Betrokken regio('s) (NUTS-niveau 2 3 )Norte (PT11), Centro (PT16) en Lisboa (PT17)
Datum waarop de aanvraag is ingediend24 april 2018
Datum van de bevestiging van de ontvangst van de aanvraag24 april 2018
Datum van het verzoek om aanvullende informatie 8 mei 2018
Uiterste datum voor het verstrekken van de aanvullende informatie19 juni 2018
Uiterste datum voor de voltooiing van de beoordeling11 september 2018
Criterium voor steunverleningArtikel 4, lid 1, onder b), van de EFG-verordening

Aantal betrokken ondernemingen
2
Economische sector(en)

(NACE Rev. 2-afdeling) 4
Afdeling 14 - Vervaardiging van kleding
Referentieperiode (negen maanden)1 mei 2017 – 1 februari 2018
Aantal ontslagen tijdens de referentieperiode (a)1 161
Totaal aantal begunstigden dat in aanmerking komt1 161
Totaal aantal beoogde begunstigden 730
Aantal beoogde NEET's (jongeren die geen werk hebben en evenmin onderwijs of een opleiding volgen) 730
Budget voor individuele dienstverlening (EUR)7 742 160
Budget voor de implementatie van het EFG 5 (EUR) 17 646
Totaal budget (EUR)7 759 806
EFG-bijdrage (60 %) (EUR)4 655 883


BEOORDELING VAN DE AANVRAAG

Procedure

4. Portugal heeft aanvraag EGF/2018/002 ingediend op 24 april 2018, binnen twaalf weken na de datum waarop aan de in artikel 4 van de EFG-verordening vermelde criteria voor steunverlening was voldaan. De Commissie heeft de ontvangst van de aanvraag nog op dezelfde dag bevestigd, en heeft Portugal op 8 mei 2018 om aanvullende informatie verzocht. Die aanvullende informatie werd binnen zes weken na het verzoek verstrekt. De termijn van twaalf weken na de ontvangst van de volledige aanvraag, binnen welke de Commissie moet beoordelen of de aanvraag voldoet aan de voorwaarden voor het verlenen van een financiële bijdrage, loopt op 11 september 2018 af.

Subsidiabiliteit van de aanvraag

2.

Betrokken ondernemingen en begunstigden


5. De aanvraag betreft 1 161 werknemers die werden ontslagen in de economische sector die is ingedeeld in NACE Rev. 2-afdeling 14 (Vervaardiging van kleding). De ontslagen vielen in de regio's van NUTS-niveau 2 Norte (PT11), Centro (PT16) en Lisboa (PT17).

Ondernemingen en aantal ontslagen tijdens de referentieperiode
Ricon Group709
Têxtil Gramax Internacional452

Totaal aantal ondernemingen: 2
Totaal aantal ontslagen: 1 161
Totaal aantal zelfstandigen dat zijn werkzaamheden heeft beëindigd: 0
Totaal aantal in aanmerking komende werknemers en zelfstandigen:1 161

3.

Criteria voor steunverlening


6. Portugal heeft de aanvraag ingediend in het kader van de criteria voor steunverlening van artikel 4, lid 1, onder b), van de EFG-verordening, dat bepaalt dat binnen een referentieperiode van negen maanden ten minste 500 werknemers gedwongen moeten zijn ontslagen in ondernemingen die actief zijn in dezelfde NACE Rev. 2-afdeling en gevestigd zijn in een regio of in twee of meer dan twee aan elkaar grenzende regio's van NUTS-niveau 2 in een lidstaat, mits er meer dan 500 werknemers getroffen zijn in twee van de regio's tezamen. In totaal zijn 1 161 ontslagen gevallen, als volgt verdeeld over de regio's van NUTS-niveau 2: 609 ontslagen in Norte (PT11), 17 in Centro (PT16) en 535 in Lisboa (PT17).

7. De referentieperiode van negen maanden loopt van 1 mei 2017 tot en met 1 februari 2018.

4.

Berekening van de gedwongen ontslagen en beëindigingen van werkzaamheden


8. Alle ontslagen werden berekend vanaf de datum waarop de arbeidsovereenkomst de facto werd beëindigd of afliep.

5.

In aanmerking komende begunstigden


9. In totaal komen 1 161 werknemers in aanmerking.

6.

Verband tussen de ontslagen en de grote structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen ingevolge de globalisering


10. De Portugese autoriteiten leggen het verband tussen de ontslagen en de grote structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen ingevolge de globalisering met het argument dat de kledingsector economisch ernstig is ontwricht, met name door een afname van het marktaandeel van de EU na het verstrijken van het Multivezelakkoord 6 in 2004.

7.

In- en uitvoer van kleding in de EU-28 (miljoen EUR)


2004200520062007200820092010
INVOER49 674,554 379,561 409,964 479,065 990,063 735,671 169,7
UITVOER14 929,515 684,117 095,718 368,819 159,516 218,617 346,2
201120122013201420152016
INVOER77 866,375 008,474 830,482 016,890 256,891 002,5
UITVOER20 555,722 857,523 888,924 990,425 944,726 149,1

11. Tussen 2004 en 2016 is de invoer in de EU-28 met 83,19 % toegenomen. In dezelfde periode steeg ook de uitvoer van de EU-28, zij het in mindere mate. De uitvoer van kleding steeg met 75,15 % in 2016 in vergelijking met 2004. Bijgevolg vertoont de handelsbalans nog steeds een tekort.

12. China is momenteel de belangrijkste leverancier van de EU, met een stijging van 108 % van zijn uitvoer naar de EU-28 tussen 2008 en 2016, gevolgd door Bangladesh en Turkije 7 .

13. Tot op heden werden voor de sector 'Vervaardiging van kleding' zes EFG-aanvragen ingediend, waarvan vier gebaseerd waren op handelsgerelateerde globalisering en twee op de wereldwijde financiële en economische crisis 8 .

8.

Factoren die de ontslagen en de beëindigingen van werkzaamheden hebben veroorzaakt


14. De toename van de invoer in de Unie heeft een neerwaartse druk uitgeoefend op de prijzen, wat dan weer een negatief effect had op de financiële situatie van ondernemingen in de textielsector in de EU en aanleiding heeft gegeven tot een algemene trend in de textiel- en kledingindustrie om de productie te verplaatsen naar landen met lagere productiekosten buiten de Unie, zoals China en verscheidene Aziatische landen 9 . In Portugal heeft dit in de regio's Norte, Centro en Lisboa geleid tot een gestage afname van het aantal werknemers in de kledingsector, nl. van 130 000 in 2005 tot 90 000 in 2016 10 .

9.

Verwachte gevolgen van de ontslagen voor de plaatselijke, regionale of nationale economie en werkgelegenheid


15. In 2017 lag het werkloosheidspercentage in zowel de regio Norte als de regio Lisboa (9,5 %) hoger dan het nationale gemiddelde (8,9 %); de massale ontslagen in de kledingsector zullen deze situatie verergeren 11 .

16. Het werkloosheidspercentage in de kledingsector in de districten waar de ontslagen zijn gevallen is hoger dan in de regio's (Norte, Centro en Lisboa) waartoe zij behoren 12 .

REGIO2017
NORTE6,88
Penafiel7,13
CENTRO4,66
Coimbra5,60
LISBOA5,18
Lisboa (Distrito de Lisboa)7,39

Bijgevolg hadden de ontslagen een aanzienlijk negatief effect op de bestaande situatie van de plaatselijke arbeidsmarkten 13 .

17. Van de beoogde werknemers in de regio is meer dan 20 % ouder dan 55 jaar; 88 % zijn vrouwen.

18. De verwachte gevolgen van de ontslagen houden verband met het feit dat het voor laaggeschoolde werknemers moeilijk is ander werk te vinden. Veel ontslagen werknemers zijn laaggeschoold (78 % heeft het hoger secundair onderwijs niet voltooid). Uit gegevens over de periode 2014-2017 blijkt dat het werkloosheidspercentage van personen met een hoger onderwijsniveau lager ligt dan het totale werkloosheidspercentage (respectievelijk 6,5 % en 8,9 % in 2017 bijvoorbeeld). Anderzijds ligt het werkloosheidspercentage van personen met een lager of geen onderwijsniveau over het algemeen boven het nationale werkloosheidspercentage (alle onderwijsniveaus inbegrepen).

Werkloosheidspercentage naar onderwijsniveau 14

Geen onderwijsniveauBasisonderwijsSecundair

en postsecundair
TertiairTotaal
201711,1 %9,5 %9,9 %6,5 %8,9 %
201613,1 %11,8 %12,2 %8,4 %11,1 %
201513,2 %13,3 %13,9 %9,2 %12,4 %
201413,9 %15 %15,3 %10 %13,9 %

Beoogde begunstigden en voorgestelde acties

10.

Beoogde begunstigden


19. Naar verwachting zullen 730 ontslagen werknemers aan de maatregelen deelnemen. Uitsplitsing van die werknemers naar geslacht, nationaliteit en leeftijdsgroep:

CategorieAantal
beoogde begunstigden
Geslacht:Mannen:83(11,37 %)
Vrouwen: 647(88,63 %)
Nationaliteit:EU-burgers:730(100,00 %)
niet-EU-burgers: 0(0,00 %)
Leeftijdsgroep:15-24 jaar: 12(1,64 %)
25-29 jaar: 21(2,88 %)
30-54 jaar:547(74,93 %)
55-64 jaar: 150(20,55 %)
ouder dan 64 jaar: 0(0,00 %)

20. Daarnaast zal Portugal door het EFG medegefinancierde individuele dienstverlening verstrekken aan maximaal 730 jongeren die geen werk hebben en evenmin onderwijs of een opleiding volgen (NEET's) en die op de datum van de indiening van de aanvraag jonger waren dan 30 jaar, aangezien alle 1 161 ontslagen die in punt 9 worden vermeld, zich voordoen in de regio's van NUTS-niveau 2 Norte (BE32), Centro (PT16) en Lisboa (PT17), waar de jeugdwerkloosheid bij jongeren tussen 15 en 24 jaar minstens 20 % bedroeg op basis van de voor 2017 beschikbare jaarlijkse gegevens.

21. Het geschatte totale aantal beoogde begunstigden dat naar verwachting aan de maatregelen zal deelnemen, met inbegrip van NEET's, bedraagt bijgevolg 1 460.

11.

Subsidiabiliteit van de voorgestelde maatregelen


22. De individuele dienstverlening aan de ontslagen werknemers en de NEET's omvat de volgende acties:

–Opleiding en herscholing. Dit omvat stages, beroepsopleiding en bijscholing alsook plannen met het oog op integratie voor werknemers en NEET's. De activiteiten zijn ontworpen om het aanbod af te stemmen op de vraag op de arbeidsmarkt en de deelnemers te helpen hun vaardigheden te ontwikkelen.

–Bevordering van ondernemerschap. Deze maatregel zal voor de deelnemers een subsidie inhouden om zelfstandige activiteiten te stimuleren, in combinatie met ondernemerschapsopleiding en de mogelijkheid deel te nemen aan de Startup Incubation die wordt ondersteund door de Portugese openbare dienst voor arbeidsvoorziening (IEFP).

–Vergoedingen en toelagen. Het gaat onder meer om: 1) opleidingstoelagen die zijn bestemd voor het dekken van kosten die de werkzoekende of de NEET maakt tijdens opleidingen; 2) mobiliteitstoelagen ter vergoeding van reiskosten tussen de woonplaats en de plaats(en) waar de opleidingsactiviteiten plaatsvinden; 3) maaltijdvergoedingen om de uitgaven van deelnemers te helpen dekken wanneer zij verplicht zijn buitenshuis te eten.

23. De hier voorgestelde acties zijn actieve arbeidsmarktmaatregelen die behoren tot de in artikel 7 van de EFG-verordening vastgestelde subsidiabele acties. Deze maatregelen komen niet in de plaats van maatregelen die gericht zijn op passieve sociale bescherming.

24. Portugal heeft de nodige informatie verstrekt over acties waartoe het betrokken bedrijf krachtens de nationale wetgeving of collectieve arbeidsovereenkomsten verplicht is. Het heeft bevestigd dat een financiële bijdrage uit het EFG niet in de plaats zal komen van deze acties.

12.

Geraamd budget


25. De totale kosten worden op 7 759 806 EUR geraamd, met inbegrip van uitgaven voor een bedrag van 7 742 160 EUR voor individuele dienstverlening en van 17 646 EUR voor de activiteiten op het vlak van voorbereiding, beheer, voorlichting en publiciteit, en controle en rapportage.

26. Van het EFG wordt in totaal een financiële bijdrage van 4 655 883 EUR (60 % van de totale kosten) gevraagd.

ActiesGeraamd aantal deelnemersGeraamde kosten per deelnemer
(EUR)*
Geraamde totale kosten

(EUR)**
Individuele dienstverlening (acties overeenkomstig artikel 7, lid 1, onder a) en c), van de EFG-verordening)
Opleiding en herscholing (Estágios Profissionais/Cursos de Formação Profissional/Plano de Integração)1 571 ***3 147 4 943 633
Bevordering van ondernemerschap (Bolsa de criação de emprego por conta própria/Formação em empreendedorismo/Possibilidade de integração do Ninho de Empresas do IEFP)3015 000 450 000
Subtotaal a):

Percentage van het pakket individuele dienstverlening:
5 393 633
(69,67 %)
Toelagen en premies (acties overeenkomstig artikel 7, lid 1, onder b), van de EFG-verordening)
Opleidings- en mobiliteitstoelagen en maaltijdvergoedingen (Bolsa de formação, transporte e alimentação) 8612 728 2 348 527
Subtotaal b):

Percentage van het pakket individuele dienstverlening:
2 348 527
(30,33 %)
Acties overeenkomstig artikel 7, lid 4, van de EFG-verordening
1. Voorbereiding
0,00
2. Beheer
15 236
3. Voorlichting en publiciteit
0,00
4. Controle en rapportage
2 410
Subtotaal c):

Percentage van de totale kosten:
17 646
(0,23 %)
Totale kosten (a + b + c):7 759 806
EFG-bijdrage (60 % van de totale kosten)4 655 883

* Om decimale cijfers te vermijden, zijn de geschatte kosten per deelnemer afgerond. De afronding heeft evenwel geen gevolgen voor de totale kosten van elke maatregel, die dezelfde blijven als in de door Portugal ingediende aanvraag.

** Door het afronden klopt het totaal niet exact.

*** Het aantal deelnemers is hoger dan het totale geraamde aantal beoogde begunstigden aangezien sommige deelnemers aan meer dan één opleidingsactiviteit deelnemen.

27. De kosten van de in de tabel hierboven opgenomen acties die vallen onder artikel 7, lid 1, onder b), van de EFG-verordening bedragen niet meer dan 35 % van de totale kosten voor het gecoördineerde pakket van individuele dienstverlening. Portugal heeft bevestigd dat deze acties afhangen van de actieve deelname van de beoogde begunstigden aan opleidingsactiviteiten en activiteiten in verband met het zoeken van een baan.

28. Portugal heeft bevestigd dat de investeringskosten voor wie zich als zelfstandige vestigt of een eigen bedrijf opricht en voor overnames door werknemers per begunstigde niet meer dan 15 000 EUR zullen bedragen.

13.

Periode waarbinnen de uitgaven subsidiabel zijn


29. Portugal heeft de beoogde begunstigden met ingang van 1 juni 2018 individuele dienstverlening verstrekt. De uitgaven voor de acties zullen bijgevolg van 1 juni 2018 tot en met 1 juni 2020 voor een financiële bijdrage uit het EFG in aanmerking komen.

30. Op 1 juni 2018 heeft Portugal de eerste administratieve uitgaven gedaan met het oog op de implementatie van het EFG. De uitgaven voor de activiteiten op het vlak van voorbereiding, beheer, voorlichting en publiciteit, en controle en rapportage zullen bijgevolg van 1 juni 2018 tot en met 1 december 2020 voor een financiële bijdrage uit het EFG in aanmerking komen.

14.

Complementariteit met acties die door nationale of EU-fondsen worden gefinancierd


31. De Portugese openbare dienst voor arbeidsvoorziening (IEFP) is de bron van de nationale voor- of medefinanciering.

32. Portugal heeft bevestigd dat de hierboven beschreven maatregelen die een financiële bijdrage uit het EFG ontvangen, niet ook financiële steun van andere financiële instrumenten van de Unie zullen ontvangen.

15.

Procedures voor het overleg met de beoogde begunstigden, hun vertegenwoordigers of de sociale partners, alsook plaatselijke en regionale autoriteiten


33. Portugal heeft laten weten dat het gecoördineerde pakket van individuele dienstverlening is opgesteld in overleg met een werkgroep, die bestond uit de openbare dienst voor arbeidsvoorziening, de vertegenwoordigers van de vakbonden, het instituut voor sociale zekerheid en de autoriteit voor arbeidsvoorwaarden.

Beheers- en controlesystemen

34. De aanvraag bevat een beschrijving van de beheers- en controlesystemen die de verantwoordelijkheden van de betrokken organen specificeert. Portugal heeft de Commissie meegedeeld dat de financiële bijdrage zal worden beheerd en gecontroleerd door de instanties die verantwoordelijk zijn voor het Europees Sociaal Fonds (ESF).

Toezeggingen door de betrokken lidstaat

35. Portugal heeft op de volgende punten de nodige garanties geboden:

–bij de toegang tot de voorgestelde acties en hun uitvoering zullen de beginselen van gelijke behandeling en non-discriminatie worden gerespecteerd;

–aan de voorschriften van de nationale en EU-wetgeving betreffende collectieve ontslagen is voldaan;

–de voorgestelde acties zullen geen financiële steun ontvangen van andere fondsen of financiële instrumenten van de Unie, en dubbele financiering zal worden voorkomen;

–de voorgestelde acties zullen complementair zijn met acties die door de structuurfondsen worden gefinancierd;

–de financiële bijdrage uit het EFG zal voldoen aan de procedurele en materiële EU-regels inzake overheidssteun.

GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Begrotingsvoorstel

36. Zoals vastgesteld in artikel 12 van Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013 van de Raad van 2 december 2013 tot bepaling van het meerjarig financieel kader voor de jaren 2014-2020 15 , mag het EFG het jaarlijks maximumbedrag van 150 miljoen EUR (prijzen van 2011) niet overschrijden.

37. Na de aanvraag te hebben onderzocht op de voorwaarden van artikel 13, lid 1, van de EFG-verordening, en rekening houdend met het aantal beoogde begunstigden, de voorgestelde acties en de geraamde kosten, stelt de Commissie voor om uit het EFG een bedrag van 4 655 883 EUR beschikbaar te stellen, hetgeen overeenstemt met 60 % van de totale kosten van de voorgestelde acties, teneinde een financiële bijdrage te leveren aan de aanvraag.

38. Overeenkomstig punt 13 van het Interinstitutioneel Akkoord van 2 december 2013 tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie betreffende de begrotingsdiscipline, de samenwerking in begrotingszaken en een goed financieel beheer zal het voorgestelde besluit om middelen uit het EFG beschikbaar te stellen door het Europees Parlement en de Raad gezamenlijk worden genomen 16 .

Met dit besluit samenhangende handelingen

39. Samen met dit voorstel voor een besluit om middelen uit het EFG beschikbaar te stellen, dient de Commissie bij het Europees Parlement en de Raad een voorstel in voor een overschrijving van 4 655 883 EUR naar het desbetreffende begrotingsonderdeel.

40. Wanneer de Commissie dit voorstel voor een besluit om middelen uit het EFG beschikbaar te stellen goedkeurt, zal zij aan de hand van een uitvoeringshandeling tegelijkertijd een besluit over een financiële bijdrage vaststellen dat in werking zal treden op de datum waarop het Europees Parlement en de Raad het voorgestelde besluit om middelen uit het EFG beschikbaar te stellen, vaststellen.