Toelichting bij COM(2019)583 - Machtiging van Spanje en Frankrijk af te wijken van artikel 5 van de btw-richtlijn

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

Overeenkomstig artikel 395 van Richtlijn 2006/112/EG van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde 1 (hierna “de btw-richtlijn” genoemd) kan de Raad op voorstel van de Commissie met eenparigheid van stemmen elke lidstaat machtigen bijzondere, van de bepalingen van deze richtlijn afwijkende maatregelen te treffen, teneinde de belastinginning te vereenvoudigen of bepaalde vormen van belastingfraude of -ontwijking te voorkomen.

Bij brieven, ingekomen bij de Commissie op 23 mei 2019 respectievelijk 17 juni 2019, hebben Frankrijk en Spanje verzocht om te mogen afwijken van artikel 5 van de btw-richtlijn. Overeenkomstig artikel 395, lid 2, van de btw-richtlijn heeft de Commissie de overige lidstaten bij brieven van 10 september 2019 van het verzoek van Spanje en Frankrijk in kennis gesteld. Bij brieven van 11 september 2019 heeft de Commissie Spanje en Frankrijk meegedeeld dat zij over alle gegevens beschikte die zij nodig achtte voor de beoordeling het verzoek.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

Om te voorzien in de behoefte aan een veilige, concurrerende en duurzame energievoorziening, heeft de Europese Unie een krachtig energiebeleid uitgezet. Zo heeft ze op het niveau van de Unie ambitieuze doelen inzake energie-efficiëntie, ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen en vermindering van CO2-emissies vastgesteld. Om deze doelen te bereiken, moet de energiemarkt sterker worden geïntegreerd.

In dit verband staat de ontwikkeling van de interconnectiecapaciteit voor elektriciteit tussen Spanje, Portugal en de rest van Europa hoog op de agenda. Het belang van een verdere uitbreiding van de interconnectiecapaciteit tussen Spanje en Frankrijk werd benadrukt in de verklaring van Madrid die op 4 maart 2015 is ondertekend door de president van Frankrijk, de premiers van Spanje en Portugal en de voorzitter van de Europese Commissie. In deze verklaring werd onderstreept dat het van wezenlijk belang was om een volledig operationele en geïnterconnecteerde interne energiemarkt tot stand te brengen. Voorts werd er duidelijk op gewezen dat de totstandbrenging van de noodzakelijke energie-infrastructuur in feite ook een verplichting is voor de lidstaten die nog niet minimaal geïntegreerd zijn in de interne energiemarkt, zoals Portugal en Spanje. In aansluiting op deze verklaring werd de Groep op hoog niveau voor Zuidwest-Europa opgericht om de uitbreiding van de verbindingen in de regio te volgen.

Een belangrijke stap in dit proces was de aanleg van de verbinding tussen Baixas en Santa Llogaia. Als volgende stap wordt de aanleg van een tweede verbinding via de Golf van Biskaje overwogen.

De nationale toezichthouders voor de elektriciteitsmarkt van Spanje en Frankrijk, de “Comisión Nacional de los Mercados y la Competencia” en de “Commission de Régulation de l’Énergie”, hebben op 22 september 2017 een overeenkomst ondertekend voor de financiering van een elektriciteitsverbinding tussen beide lidstaten via de Golf van Biskaje. De aanleg van de verbinding werd toevertrouwd aan de transmissiesysteembeheerders in Spanje en Frankrijk, het “Red Eléctrica de España” en het “Réseau de transport d’Electricité”. Volgens de overeenkomst worden de kosten gelijkelijk verdeeld, dat wil zeggen dat 50 % zal worden gedragen door Spanje en 50 % door Frankrijk.

Het project omvat de bouw van twee onafhankelijke hoogspanningsgelijkstroomkoppelingen (hierna “HVDC” genoemd), elk met een vermogen van 1 000 megawatt (hierna “MW” genoemd), tussen Cubnezais in Frankrijk en Gatica in Spanje. Het project zal de volgende elementen omvatten:

- technische aanpassingen van de bestaande onderstations Gatica en Cubnezais;

- verbindingen van de bestaande onderstations Gatica en Cubnezais naar de nieuwe HVDC-convertorstations Gatica en Cubnezais;

- vier nieuwe HVDC-convertorstations van 1 000 MW (2 bipolen in Gatica en 2 in Cubnezais);

- twee koppelingen van 1 000 MW (4 kabels) waarvan 90 km over land en 280 km onderzees door de Golf van Biskaje;

- het spanningsniveau van de HVDC-koppelingen zal worden bepaald zodra het aanbestedingsproces is afgerond.

In overeenstemming met het in de btw-richtlijn vastgelegde beginsel van territoriale toepassing moet worden bepaald waar goederen en diensten worden geleverd. In principe zou dus voor elke goederenlevering, dienst, intracommunautaire verwerving en invoer van goederen die verband houdt met de uitvoering van het project, moeten worden bepaald of die prestatie in Spanje dan wel in Frankrijk wordt verricht. Volgens Spanje en Frankrijk zou dit tot fiscale complicaties leiden voor de belastingplichtigen die met de aanleg van de elektriciteitsverbinding zijn belast en voor de Spaanse en Franse belastingautoriteiten, omdat het project, ondanks het grensoverschrijdende karakter ervan, als één geheel wordt beheerd.

Om de heffing van de btw te vereenvoudigen, vragen Spanje en Frankrijk op basis van artikel 395 van de btw-richtlijn om te mogen afwijken van artikel 5 van de btw-richtlijn en te mogen bepalen dat alle leveringen van goederen, diensten, intracommunautaire verwervingen en invoer van goederen die bestemd zijn voor de uitvoering van de geplande investering (dat wil zeggen de aanleg van de elektriciteitsverbinding), voor btw-doeleinden in rekening dienen te worden gebracht alsof zij voor 50 % op Spaans grondgebied en voor 50 % op Frans grondgebied zijn verricht.

Na de aanleg van de elektriciteitsverbinding zullen de normale btw-regels gelden.

De Raad heeft Spanje en Frankrijk 2 machtiging voor een soortgelijke bijzondere maatregel verleend voor de aanleg van een ondergrondse elektriciteitsverbinding tussen Santa Llogaia in Spanje en Baixas in Frankrijk. De Raad heeft ook bij eerdere gelegenheden al machtiging verleend om af te wijken van het territorialiteitsbeginsel, onder meer tussen Duitsland en Polen 3 , Duitsland en Tsjechië 4 en ook tussen Polen en Oekraïne 5 .

De opsplitsing van de voor de bouwwerkzaamheden in rekening gebrachte btw tussen Frankrijk en Spanje zal voor de betrokken bedrijven en de belastingautoriteiten een vereenvoudiging vormen, waardoor zij de belastingregels gemakkelijker zullen kunnen toepassen dan wanneer zij de normale regels hadden moeten toepassen.

Gezien de beperkte werkingssfeer van de derogatiemaatregel zullen eventuele negatieve gevolgen voor de btw die in het stadium van het eindverbruik wordt geïnd - en bijgevolg ook voor de eigen middelen van de Unie uit de btw -, te verwaarlozen zijn.

Gelet op het bovenstaande wordt voorgesteld om machtiging voor de gevraagde derogatiemaatregel te verlenen.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

Artikel 395 van de btw-richtlijn.

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

Gelet op de bepaling in de btw-richtlijn die de grondslag voor het voorstel vormt, is het subsidiariteitsbeginsel niet van toepassing.

Evenredigheid

Dit besluit betreft een machtiging die wordt verleend aan een lidstaat op diens eigen verzoek, en houdt geen enkele verplichting in.

Gezien de zeer beperkte werkingssfeer van de derogatie staat de bijzondere maatregel in verhouding tot het beoogde doel.

Keuze van het instrument

Voorgesteld instrument: Uitvoeringsbesluit van de Raad.

Overeenkomstig artikel 395 van de btw-richtlijn kan slechts van de normale btw-regels worden afgeweken als de Raad een lidstaat daartoe op voorstel van de Commissie met eenparigheid van stemmen machtigt. Een uitvoeringsbesluit van de Raad is het aangewezen instrument, omdat het tot een individuele lidstaat kan worden gericht.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

Raadplegingen van belanghebbenden

Dit voorstel is gebaseerd op een verzoek van Spanje en Frankrijk en heeft uitsluitend betrekking op deze lidstaten.

Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid

Er behoefde geen beroep te worden gedaan op externe deskundigheid.

Effectbeoordeling

Krachtens het voorstel voor een uitvoeringsbesluit van de Raad mogen Spanje en Frankrijk alle leveringen van goederen, diensten, intracommunautaire verwervingen en invoer van goederen die bestemd zijn voor de aanleg van de elektriciteitsverbinding tussen Gatica en Cubnezais, voor btw-doeleinden aanmerken als voor 50 % te zijn verricht in Spanje en voor 50 % te zijn verricht in Frankrijk. Er wordt verwacht dat de maatregel de belastingverplichtingen van de bij het project betrokken bedrijven zal vereenvoudigen, alsook de inning van de belasting door de belastingautoriteiten. Gezien de beperkte werkingssfeer van de derogatie zal het effect in ieder geval beperkt zijn.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Het voorstel heeft geen gevolgen voor de eigen middelen van de Unie uit de btw.

5. OVERIGE ELEMENTEN

De derogatiemaatregel vervalt zodra de aanleg van de elektriciteitsverbinding tussen Gatica in Spanje en Cubnezais in Frankrijk is voltooid.