Toelichting bij COM(2020)518 - Hervormingsprogramma 2020 en stabiliteitsprogramma 2020 van Malta

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

EUROPESE COMMISSIE

1.

Brussel, 20.5.2020


COM(2020) 518 final

Aanbeveling voor een

AANBEVELING VAN DE RAAD

over het nationale hervormingsprogramma 2020 van Malta en met een advies van de Raad over het stabiliteitsprogramma 2020 van Malta


2.

Aanbeveling voor een


AANBEVELING VAN DE RAAD

over het nationale hervormingsprogramma 2020 van Malta en met een advies van de Raad over het stabiliteitsprogramma 2020 van Malta

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 121, lid 2, en artikel 148, lid 4,

Gezien Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad van 7 juli 1997 over versterking van het toezicht op begrotingssituaties en het toezicht op en de coördinatie van het economisch beleid 1 , en met name artikel 5, lid 2,

Gezien de aanbeveling van de Europese Commissie,

Gezien de resoluties van het Europees Parlement,

Gezien de conclusies van de Europese Raad,

Gezien het advies van het Comité voor de werkgelegenheid,

Gezien het advies van het Economisch en Financieel Comité,

Gezien het advies van het Comité voor sociale bescherming,

Gezien het advies van het Comité voor de economische politiek,

Overwegende hetgeen volgt:

Op 17 december 2019 heeft de Commissie haar goedkeuring gehecht aan de jaarlijkse strategie voor duurzame groei en daarmee de aanzet gegeven tot het Europees Semester 2020 voor coördinatie van het economisch beleid. Daarbij is terdege rekening gehouden met de op 17 november 2017 door het Europees Parlement, de Raad en de Commissie geproclameerde Europese pijler van sociale rechten. Op 17 december 2019 heeft de Commissie op grond van Verordening (EU) nr. 1176/2011 ook het waarschuwingsmechanismeverslag aangenomen, waarin zij Malta niet heeft genoemd als een van de lidstaten die aan een diepgaande evaluatie zouden worden onderworpen. Tevens heeft de Commissie op die datum een aanbeveling voor een aanbeveling van de Raad over het economisch beleid van de eurozone aangenomen.

Op 26 februari 2020 is het landverslag 2020 voor Malta 2 gepubliceerd. Daarin werd de vooruitgang beoordeeld die Malta bij de tenuitvoerlegging van de op 9 juli 2019 door de Raad vastgestelde landspecifieke aanbevelingen heeft gemaakt 3 , alsmede het gevolg dat is gegeven aan de aanbevelingen die in de jaren voordien werden goedgekeurd, en de vooruitgang die Malta in de richting van zijn nationale Europa 2020-doelstellingen heeft geboekt.

Op 11 maart 2020 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie de uitbraak van COVID-19 officieel uitgeroepen tot een wereldwijde pandemie. Deze pandemie vormt een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid en treft burgers, bedrijven en economieën. Zij zet de nationale gezondheidsstelsels onder zware druk, verstoort de mondiale toeleveringsketens, veroorzaakt volatiliteit op de financiële markten en sterke schommelingen in de consumentenvraag, en heeft negatieve gevolgen voor meerdere sectoren. Zij vormt een bedreiging voor de banen en het inkomen van mensen en voor ondernemingen. De pandemie heeft geleid tot een grote economische schok die nu al ernstige gevolgen heeft in de Europese Unie. Op 13 maart 2020 heeft de Commissie een mededeling 4 aangenomen waarin wordt opgeroepen tot een gecoördineerde economische aanpak van de crisis door alle actoren op nationaal en Unieniveau.

Meerdere lidstaten hebben een noodtoestand uitgeroepen of noodmaatregelen getroffen. Elke noodmaatregel moet strikt proportioneel, noodzakelijk en beperkt in de tijd zijn, en moet overeenstemmen met de Europese en internationale normen. Ze moeten onderworpen zijn aan democratisch toezicht en onafhankelijke rechterlijke controle.

Op 20 maart 2020 heeft de Commissie een mededeling aangenomen over de activering van de algemene ontsnappingsclausule van het stabiliteits- en groeipact 5 . De clausule, die in artikel 5, lid 1, artikel 6, lid 3, artikel 9, lid 1, en artikel 10, lid 3, van Verordening (EG) nr. 1466/97 en artikel 3, lid 5, en artikel 5, lid 2, van Verordening (EG) nr. 1467/97 is neergelegd, vergemakkelijkt de coördinatie van het begrotingsbeleid in tijden van ernstige economische neergang. In haar mededeling heeft de Commissie de Raad haar standpunt meegedeeld dat, gezien de verwachte ernstige economische neergang ten gevolge van de COVID-19-uitbraak, de huidige omstandigheden de activering van de clausule toelaten. Op 23 maart 2020 stemden de ministers van Financiën van de lidstaten in met de beoordeling van de Commissie. De activering van de algemene ontsnappingsclausule maakt het mogelijk tijdelijk af te wijken van het aanpassingstraject in de richting van de begrotingsdoelstelling op middellange termijn, op voorwaarde dat daardoor de houdbaarheid van de begroting op middellange termijn niet in gevaar komt. Voor het correctieve deel kan de Raad, op aanbeveling van de Commissie, ook besluiten een herzien begrotingstraject vast te stellen. De algemene ontsnappingsclausule schorst de procedures van het stabiliteits- en groeipact niet. De clausule staat lidstaten toe af te wijken van de budgettaire verplichtingen die normaliter van toepassing zijn en stelt de Commissie en de Raad in staat om de nodige maatregelen op het gebied van beleidscoördinatie binnen het kader van het pact te nemen.

Er is voortdurende actie nodig om de verspreiding van de pandemie te beperken en te beheersen, om de veerkracht van de nationale gezondheidsstelsels te versterken, om de sociaal-economische gevolgen te verzachten door middel van ondersteunende maatregelen voor bedrijven en huishoudens en om te zorgen voor adequate gezondheids- en veiligheidsomstandigheden op de werkplek met het oog op de hervatting van de economische activiteit. De Unie moet ten volle gebruikmaken van de verschillende instrumenten waarover zij beschikt om de lidstaten op deze gebieden te ondersteunen. Tegelijkertijd moeten de lidstaten en de Unie samenwerken om de maatregelen voor te bereiden die nodig zijn voor een terugkeer naar een normale werking van onze samenlevingen en economieën en naar duurzame groei, waarin zij onder meer de groene transitie en de digitale transformatie moeten integreren, net als de lessen die uit de crisis worden getrokken.

De COVID-19-crisis toont aan hoe flexibel de eengemaakte markt zich kan aanpassen aan buitengewone omstandigheden. Om een vlotte en soepele overgang naar de herstelfase en het vrije verkeer van goederen, diensten en werknemers te waarborgen, moeten uitzonderlijke maatregelen die de werking van de eengemaakte markt belemmeren, worden geschrapt zodra zij niet langer onmisbaar zijn. De huidige crisis toont aan dat er behoefte is aan crisisparaatheidsplannen in de gezondheidssector, met inbegrip van met name verbeterde aankoopstrategieën, gediversifieerde toeleveringsketens en strategische reserves van essentiële goederen Dat zijn cruciale elementen voor de ontwikkeling van uitgebreidere crisisparaatheidsplannen.

De wetgever van de Unie heeft de desbetreffende wetgevingskaders 6 reeds gewijzigd om de lidstaten in staat te stellen om alle ongebruikte middelen uit de Europese structuur- en investeringsfondsen te benutten, zodat zij de uitzonderlijke gevolgen van de COVID-19-pandemie kunnen aanpakken. Deze wijzigingen leiden tot meer flexibiliteit en vereenvoudigde en gestroomlijnde procedures. Om de druk op de kasstroom te verlichten kunnen lidstaten in het boekjaar 2020-2021 ook gebruikmaken van een medefinancieringspercentage van 100 % uit de begroting van de Unie. Malta wordt aangemoedigd ten volle gebruik te maken van deze mogelijkheden om bijstand te bieden aan de mensen en sectoren die het zwaarst door de problemen zijn getroffen.

Op 30 april 2020 heeft Malta zijn nationale hervormingsprogramma 2020 ingediend en op 2 mei 2020 zijn stabiliteitsprogramma 2020. Om met de onderlinge verbanden tussen beide programma’s rekening te houden, zijn deze tegelijkertijd geëvalueerd.

Malta valt momenteel onder het preventieve deel van het stabiliteits- en groeipact.

In haar stabiliteitsprogramma 2020 voorziet de regering dat het nominale saldo zal verslechteren van een overschot van 0,5 % van het bbp in 2019 tot een tekort van 7,5 % van het bbp in 2020. Het tekort zal naar verwachting afnemen tot 3,6 % van het bbp in 2021. Na in 2019 te zijn gedaald tot 43,1 % van het bbp, zal de overheidsschuldquote volgens het stabiliteitsprogramma 2020 naar verwachting in 2020 oplopen tot 54,5 % van het bbp. De macro-economische en budgettaire vooruitzichten worden beïnvloed door de grote onzekerheid als gevolg van de COVID-19-pandemie.

Als reactie op de COVID-19-pandemie en als onderdeel van een gecoördineerde Unie-aanpak heeft Malta begrotingsmaatregelen vastgesteld om de capaciteit van het gezondheidsstelsel te vergroten, de pandemie in te dammen en bijstand te verlenen aan personen en sectoren die bijzonder getroffen zijn. Volgens het stabiliteitsprogramma 2020 bedroegen deze begrotingsmaatregelen 4,1 % van het bbp. De maatregelen omvatten premies in noodlijdende sectoren, het vergroten van de capaciteit van de gezondheidszorg, en COVID-19-gerelateerde sociale maatregelen. Daarnaast heeft Malta maatregelen aangekondigd die, ook al hebben zij geen rechtstreekse gevolgen voor de begroting, toch zullen bijdragen tot de ondersteuning van de liquiditeit van ondernemingen. Volgens ramingen van het stabiliteitsprogramma 2020 zullen overheidsgaranties de banken in staat stellen hun portfolio van nieuwe leningen aan bedrijven met 6,1 % van het bbp te verhogen. Die maatregelen omvatten leninggaranties. In het stabiliteitsprogramma 2020 wordt ook het belastinguitstel voor de personen- en vennootschapsbelasting, de belasting over de toegevoegde waarde en sociale bijdragen bevestigd dat eerder was aangekondigd. Over het algemeen zijn de door Malta genomen maatregelen in overeenstemming met de richtsnoeren van de mededeling van de Commissie over een gecoördineerde economische respons op de COVID-19-uitbraak. De volledige uitvoering van deze maatregelen, gevolgd door een heroriëntering van het begrotingsbeleid naar het tot stand brengen van prudente begrotingssituaties als de economische omstandigheden dat toelaten, zal bijdragen tot het behoud van budgettaire houdbaarheid op middellange termijn.

Op basis van de voorjaarsprognoses 2020 van de Commissie bij ongewijzigd beleid wordt het overheidssaldo van Malta geraamd op -6,7 % van het bbp in 2020 en -2,5 % in 2021. Verwacht wordt dat de overheidsschuldquote in 2020 en 2021 onder 60 % van het bbp zal blijven.

Op 20 mei 2020 heeft de Commissie een overeenkomstig artikel 126, lid 3, VWEU, opgesteld verslag uitgebracht omdat Malta in 2020 een overschrijding van de tekortdrempel van 3 % van het bbp plant. Al bij al lijkt de analyse erop te wijzen dat het tekortcriterium zoals omschreven in het Verdrag en in Verordening (EG) nr. 1467/1997 niet vervuld is.

In respons op de COVID-19-pandemie heeft Malta inperkingsmaatregelen genomen in de vorm van een doeltreffende gezondheidsvoorlichtingscampagne, maatregelen voor fysieke isolatie en quarantaine, monitoring en uitgebreide testen en contactonderzoek. De Maltese autoriteiten hebben ook gewerkt aan het vergroten van de capaciteit van de ziekenhuizen, waaronder de capaciteit van de intensivecareafdelingen. Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) worden rechtstreeks op nationaal niveau aangekocht. Malta heeft zich ook aangesloten bij het gezamenlijke aanbestedingsproces van de Unie voor PBM, laboratoriumreagentia en tests en beademingsapparaten. Wat geneesmiddelen en werkzame stoffen betreft, monitort Malta de situatie actief om eventuele tekorten te identificeren en erop te anticiperen alsook onmiddellijk corrigerende maatregelen te nemen, met name indien landen die de geneesmiddelen of werkzame stoffen gewoonlijk verstrekken, hun grenzen zouden sluiten. Op 12 mei 2020 heeft de Commissie een regeling ter waarde van 11,5 miljoen euro goedgekeurd ter ondersteuning van investeringen in de productie van producten die relevant zijn voor de strijd tegen COVID-19, waaronder medische producten zoals vaccins, medische en ziekenhuisuitrusting, met inbegrip van beademingsapparaten, en beschermende kleding en uitrusting. Ook is medisch personeel efficiënt ingezet en omgeschoold. Specialisten op het gebied van de volksgezondheid die verschillende functies uitoefenden binnen de toezichthoudende instanties en ministeries, hebben volledig andere functies gekregen en werden elders ingezet om de pandemie te helpen bestrijden.

De Maltese regering heeft bedrijven ondersteund door financiële steun te bieden voor telewerk en subsidies voor werknemers in verplichte quarantaine. De regering verstrekte ook garanties en uitstel van betaling voor bedrijven, met inbegrip van zelfstandigen. Voltijdse werknemers van ondernemingen in sectoren zoals de detailhandel, de groothandel, de toeristische sector en de horeca die ernstig te lijden hebben onder de coronapandemie, of in sectoren die op bevel van de inspecteur van volksgezondheid tijdelijk hun activiteiten hebben moeten opschorten, zullen recht hebben op een salaris voor maximaal vijf dagen per week, op basis van een maandsalaris van 800 EUR. In minder hard getroffen sectoren hebben werknemers recht op salaris voor één tot twee dagen per week, op basis van een maandsalaris van 800 EUR. De regering heeft ook steun aangekondigd voor mensen met een handicap, gezinnen met kinderen waarvan beide ouders werken maar geen van beide kan telewerken, werknemers die hun baan hebben verloren als gevolg van de huidige crisis, en werklozen in huurwoningen. Tot slot zal de overheid tot 2,5 procentpunten van de rentetarieven financieren voor bankleningen die worden opgenomen door bedrijven die door de coronapandemie zijn getroffen.

Het Maltese gezondheidszorgstelsel levert goede resultaten op het gebied van de gezondheidszorg, maar de coronapandemie zet het Maltese volksgezondheidsstelsel onder ongekende druk. De inspanningen voor het opbouwen van de capaciteit van het gezondheidszorgstelsel om doeltreffend te reageren op pandemische crises, zoals de crisis in verband met COVID-19, zouden de veerkracht van het systeem verbeteren. De volgende gebieden behoeven bijzondere aandacht: i) de toenemende afhankelijkheid van uit het buitenland afkomstige verpleegkundigen in de acute en de langdurige zorg, en de vergrijzing bij de particuliere huisartsen kunnen problematisch worden; ii) de moeilijkheden om nieuwe en innovatieve geneesmiddelen beschikbaar te stellen; iii) het hoge aandeel kosten voor eerstelijnszorg, ambulante zorg en bepaalde geneesmiddelen dat patiënten zelf moeten betalen; iv) de wachtlijsten voor gespecialiseerde ambulante zorg zijn stelselmatig lang en zijn recentelijk toegenomen. De dienstverlening heroriënteren naar eerstelijnszorg in plaats van ziekenhuizen blijft ook een prioriteit.

Volgens de prognoses van de Commissie zal de werkloosheid naar verwachting stijgen tot 5,9 % in 2020 en in 2021 herstellen tot 4,4 %. Om de ernstige gevolgen van de crisis voor de werkgelegenheid te beperken, heeft Malta, in overleg met de sociale partners, noodmaatregelen genomen om ontslagen te voorkomen door de voorkeur te geven aan werktijdverkorting. De toepassing van regelingen voor werktijdverkorting op een meer permanente basis zou ook de werkgelegenheid in de overgang naar economisch herstel beschermen. Het is van essentieel belang te zorgen voor adequate ondersteuning van en toegang tot sociale bescherming voor alle werknemers, ook zelfstandigen, en rekening te houden met een mogelijke verlenging van de duur van de werkloosheid. Het Maltese socialebeschermingsstelsel moet er ook voor zorgen dat buitenlandse werknemers adequate ondersteuning krijgen bij het vinden van een andere baan, bij het behouden van de werkvergunning, waar mogelijk, en bij het verkrijgen van toegang tot andere sociale diensten. Het aandeel laaggeschoolde volwassenen is relatief hoog en deze situatie wordt verergerd door een hoog aandeel vroegtijdige schoolverlaters. De huidige crisis kan het tekort aan vaardigheden in sommige sectoren verergeren en in andere sectoren leiden tot een verschuiving van de vaardigheidsbehoeften. Daarom is het in kaart brengen van vaardigheden en de omscholing van werknemers nog belangrijker, met name wat betreft digitale en groene vaardigheden. Malta heeft recentelijk vooruitgang geboekt op het gebied van onderwijs en opleiding, maar er blijven grote uitdagingen bestaan, onder meer wat betreft het hoge percentage leerlingen met onvoldoende basisvaardigheden.

Door de crisis rond het coronavirus is de snelle inzet van liquiditeitssteun aan bedrijven een dringende prioriteit geworden voor Malta. Zorgen voor een continue kredietstroom en toegang tot financiering is met name voor kleine en middelgrote ondernemingen in de hardst getroffen sectoren van essentieel belang. Het bankwezen speelt een belangrijke rol bij de doeltreffende uitvoering van de liquiditeitsmaatregelen: zij verstrekken leningen en bestemmen overheidsgaranties en laten de conservatieve benadering van kredietverleningspraktijken van voor de crisis dus achter zich. Bij het ontwerpen en uitvoeren van deze maatregelen moet rekening worden gehouden met de veerkracht van de banksector.

Om het economisch herstel te bevorderen, zal het van belang zijn om mature publieke investeringsprojecten te vervroegen en particuliere investeringen te bevorderen, onder meer door relevante hervormingen. Investeringen ter ondersteuning van het herstel bieden de mogelijkheid de Maltese economie duurzamer te maken. De transitie van Malta naar een klimaatneutrale economie zal gedurende een lange periode aanzienlijke particuliere en publieke investeringen vergen. Investeringen om de broeikasgasemissies terug te dringen, zoals opgenomen in het nationale energie- en klimaatplan, en om andere negatieve externe milieueffecten aan te pakken, met name in sectoren als de bouw en het vervoer, kunnen de tweeledige doelstelling van economisch herstel en duurzaamheid helpen bereiken. Ondersteuning voor de renovatie van het bestaande gebouwenbestand en gerichte opleidingsprogramma’s zullen de energieprestaties van gebouwen helpen verbeteren. Verdere investeringen in duurzaam vervoer kunnen zorgen voor haalbare alternatieven voor het gebruik van personenauto’s. De programmering van het fonds voor een rechtvaardige transitie voor de periode 2021-2027 zou Malta kunnen helpen bij een aantal uitdagingen van de transitie naar een klimaatneutrale economie, zoals is gepresenteerd in bijlage D bij het landverslag 7 . Zo zou Malta optimaal gebruik kunnen maken van dat fonds.

Meer aandacht voor onderzoek en innovatie die ook beter ingebed worden in het ondernemingsklimaat, zal de duurzaamheid van het op kennis gebaseerde economische model van Malta ten goede komen. Malta heeft e-overheidsdiensten ontwikkeld voor burgers en bedrijven, waaronder een aantal mobiele apps. Het publiek maakt er echter slechts beperkt gebruik van. Om de digitale transitie van de economie te vergemakkelijken, is het van essentieel belang het gebruik van digitale overheidsdiensten door burgers en bedrijven aan te moedigen.

De verschuiving die in Malta plaatsvindt naar een internationaal georiënteerde dienstensector, en de specialisatie van het land in kansspelen op afstand, virtuele activa en de regelingen inzake burgerschap en verblijf, dragen weliswaar bij aan de economische groei maar maken het land tegelijk vatbaar voor witwasrisico’s, die nog moeten worden beperkt. Er zijn stappen ondernomen om de rol van de antiwitwastoezichthouder te versterken met de bedoeling deze risico’s te voorkomen en te bestrijden. Ook de samenwerking met andere bevoegde autoriteiten is verbeterd. De keuze van de Maltese autoriteit voor financiële diensten om een particulier adviesbureau te insourcen voor toezichtstaken, is echter zorgwekkend. De tekortkomingen op het gebied van onderzoek naar en vervolging van witwaspraktijken blijven problematisch. Beter nationaal toezicht op internationaal georiënteerde financiële bedrijven met een vergunning in Malta zou het algemene governancekader versterken. In de verzekeringssector is de samenwerking tussen nationale en externe toezichthouders van essentieel belang. Er is ook ruimte voor verbetering wat betreft het toezicht op bankfilialen in derde landen en de verbetering van een risicogeoriënteerde benadering en waardering van de toereikendheid van het risicobeheer voor bankinstellingen.

Het aanpakken van agressieve fiscale planning blijft cruciaal om de belastingstelsels efficiënter en eerlijker te maken. De overloopeffecten van de agressieve fiscale planningsstrategieën van belastingplichtigen tussen de lidstaten vereisen een gecoördineerd optreden van het nationale beleid ter aanvulling van de EU-wetgeving. Malta heeft stappen ondernomen om agressieve fiscale planningspraktijken aan te pakken door eerder overeengekomen internationale en Europese initiatieven uit te voeren, maar de behandeling van in Malta gevestigde ondernemingen die er niet gedomicilieerd zijn, alsook het burgerschapsprogramma voor niet-ingezetenen van de EU en het gouden-visumprogramma — waarvoor zelfs niet vereist is dat een individu fiscaal ingezetene is van Malta — vormen een risico van dubbele niet-belastingheffing voor zowel ondernemingen als particulieren.

Malta staat ook voor uitdagingen om zijn institutionele capaciteit voor de bestrijding van corruptie te versterken. Malta heeft hervormingen aangekondigd om het onderzoek naar en de vervolging van corruptie te versterken en raadpleegt relevante belanghebbenden, met name de Commissie van Venetië, over de hervorming van het gerechtelijke apparaat. Er moeten concrete maatregelen worden genomen om al deze hervormingen te voltooien en in de praktijk te brengen.

Terwijl de huidige aanbevelingen gericht zijn op het aanpakken van de sociaal-economische gevolgen van de pandemie en het bevorderen van het economisch herstel, hadden de landspecifieke aanbevelingen 2019 die de Raad op 9 juli 2019 heeft aangenomen, ook betrekking op hervormingen die essentieel zijn om uitdagingen op middellange tot lange termijn aan te pakken. Deze aanbevelingen zijn nog steeds relevant en zullen gedurende de jaarlijkse cyclus van het Europees semester gemonitord blijven worden. Dat geldt ook voor aanbevelingen betreffende investeringsgerelateerd economisch beleid. Met die aanbevelingen moet rekening worden gehouden bij de strategische programmering van de financiering van het cohesiebeleid na 2020, ook wat betreft de maatregelen ter verzachting van de huidige crisis en de exitstrategieën.

Het Europees semester biedt het kader voor de voortdurende coördinatie van het economisch en werkgelegenheidsbeleid in de Unie, dat kan bijdragen tot een duurzame economie. De lidstaten hebben in hun nationale hervormingsprogramma’s 2020 de stand van zaken opgemaakt over de voortgang bij de uitvoering van de duurzameontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (SDG’s). Door onderstaande aanbevelingen volledig uit te voeren zal Malta bijdragen aan de vooruitgang in de richting van de SDG’s en aan de gemeenschappelijke inspanning om in de Unie te komen tot concurrerende duurzaamheid.

Nauwe coördinatie tussen de economieën van de economische en monetaire unie is essentieel voor een snel herstel van de economische impact van COVID-19. Malta moet, als lidstaat die de euro als munt heeft, en rekening houdend met de politieke richtsnoeren van de Eurogroep, ervoor zorgen dat zijn beleid consistent blijft met de aanbevelingen voor de eurozone en gecoördineerd wordt met dat van de andere lidstaten van de eurozone.

In de context van het Europees Semester 2020 heeft de Commissie een brede analyse van het economische beleid van Malta verricht. Deze analyse is gepubliceerd in het landverslag 2020. Voorts heeft de Commissie zowel het stabiliteitsprogramma 2020 als het nationale hervormingsprogramma 2020 doorgelicht en onderzocht welk gevolg is gegeven aan de aanbevelingen die in eerdere jaren tot Malta zijn gericht. Daarbij heeft zij niet alleen gekeken naar de relevantie ervan voor een houdbaar begrotings- en sociaal-economisch beleid in Malta, maar heeft zij ook onderzocht of de Unieregels en -richtsnoeren in acht zijn genomen, gezien de noodzaak de algehele economische governance van de Unie te versterken door middel van een inbreng op Unieniveau in toekomstige nationale besluiten.

In het licht van deze beoordeling heeft de Raad het stabiliteitsprogramma 2020 onderzocht en zijn advies daarover 8 is met name in de onderstaande aanbeveling 1 weergegeven.


BEVEELT AAN dat Malta in 2020 en 2021 de volgende actie onderneemt:

1. Overeenkomstig de algemene ontsnappingsclausule alle nodige maatregelen nemen om de pandemie doeltreffend aan te pakken, de economie te stimuleren en het daaropvolgende herstel te ondersteunen. Als de economische omstandigheden dit toelaten, begrotingsbeleid voeren dat gericht is op het tot stand brengen van prudente begrotingssituaties op middellange termijn en het waarborgen van de houdbaarheid van de schuld, daarbij de investeringen verhogend. Het gezondheidszorgstelsel veerkrachtiger maken ten aanzien van gezondheidswerkers, kritieke medische producten en eerstelijnszorg.

2. De regelingen voor werktijdverkorting consolideren en zorgen voor passende bescherming in geval van werkloosheid voor alle werkenden. De kwaliteit en inclusiviteit van het onderwijs en de ontwikkeling van vaardigheden verbeteren.

3. Zorgen voor een doeltreffende uitvoering van de liquiditeitssteun aan de getroffen ondernemingen, met inbegrip van zelfstandigen. Mature publieke investeringsprojecten vervroegen en private investeringen aanmoedigen om het economische herstel te bevorderen. De investeringen toespitsen op de groene en digitale transitie, met name op het schoon en efficiënt opwekken en gebruiken van energie, duurzaam vervoer, afvalbeheer, en onderzoek en innovatie.

4. De hervormingen voltooien om de huidige tekortkomingen op het gebied van institutionele capaciteit en governance aan te pakken om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te vergroten. Inspanningen blijven leveren om witwasrisico’s naar behoren te beoordelen en te beperken en ervoor te zorgen dat het antiwitwaskader effectief wordt gehandhaafd. Meer actie ondernemen om de kenmerken van het belastingstelsel aan te pakken die agressieve fiscale planning door particulieren en multinationals in de hand werken.

Gedaan te Brussel,

3.

Voor de Raad


De voorzitter

(1) PB L 209 van 2.8.1997, blz. 1.
(2) SWD(2020) 517 final.
(3) PB C 301 van 5.9.2019, blz. 117.
(4) COM(2020) 112 final.
(5) COM(2020) 123 final.
(6)

Verordening (EU) 2020/460 van het Europees Parlement en de Raad van 30 maart 2020 tot wijziging van Verordeningen (EU) nr. 1301/2013, (EU) nr. 1303/2013 en (EU) nr. 508/2014 wat betreft specifieke maatregelen om investeringen in de gezondheidszorgstelsels van de lidstaten en in andere sectoren van hun economieën vrij te maken als antwoord op de COVID-19-uitbraak (Investeringsinitiatief Coronavirusrespons) (PB L 99 van 31.3.2020, blz. 5) en Verordening (EU) 2020/558 van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2020 tot wijziging van Verordeningen (EU) nr. 1301/2013 en (EU) nr. 1303/2013 wat betreft specifieke maatregelen met het oog op uitzonderlijke flexibiliteit bij het gebruik van de Europese structuur- en investeringsfondsen naar aanleiding van de uitbraak van Covid‐19 (P L 130 van 24.4.2020, blz. 1)

(7) SWD(2020) 517 final.
(8) Op grond van artikel 5, lid 2, van Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad.