Toelichting bij COM(2020)214 - Ondertekening van de Overeenkomst met de regering van China betreffende samenwerking op het gebied van geografische aanduidingen en de bescherming daarvan

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

Het beleid ter bevordering en verruiming van de bescherming van de bestaande geografische aanduidingen op internationaal niveau is een van de prioritaire strategieën voor het verbeteren van de duurzaamheid van de internationale handel in landbouwproducten. Dit beleid moet het mogelijk maken het kwaliteitsbeleid van de Europese Unie te versterken, bedrieglijke praktijken te bestrijden en het onrechtmatige gebruik van geografische aanduidingen te voorkomen. Bovendien zal het bijdragen aan het vergroten van de toegevoegde waarde van de uitvoer van landbouwproducten uit de EU, en zo het concurrentievermogen van de economie van de EU versterken.

China is de op één na grootste handelspartner van de EU en de EU is de grootste handelspartner van China. China en Europa drijven gemiddeld voor meer dan 1 miljard EUR per dag handel met elkaar. Agrovoedingsmiddelen vormen een belangrijke component van deze handelsrelatie en de balans tussen de EU en China is duidelijk positief voor de EU. In 2018 tekende de EU in deze sector een handelsoverschot van 5,4 miljard EUR met China op. China was de op één na grootste uitvoerbestemming van de EU (11 miljard EUR) en kwam op de derde plaats in termen van EU-invoer (5,6 miljard EUR). Deze cijfers contrasteren met het algemene EU-handelstekort voor goederen met China van 184,9 miljard EUR in 2018 (209,9 miljard EUR aan uitvoer en 394,8 miljard EUR aan invoer).

De ontwikkeling van de middenklasse van China, die in de komende drie jaar vijfhonderd miljoen mensen zou tellen, stimuleert de vraag naar kwaliteitsproducten en dus naar Europese geografische aanduidingen. Volgens een in 2013 in opdracht van DG AGRI uitgevoerde studie 1 wordt een product met een geografische aanduiding gemiddeld voor meer dan het dubbele van de prijs van een soortgelijk product zonder geografische aanduiding verkocht. Deze overeenkomst zal derhalve ten goede komen aan Europese producenten en zou een stimulans moeten geven aan de plattelandsgebieden waar deze producten worden gemaakt.

Deze overeenkomst is ook een verdere stap in de richting van de algemene erkenning van geografische aanduidingen en het belang van de bescherming ervan, een proces dat door de EU wordt aangestuurd via de verschillende vrijhandelsovereenkomsten die zij de afgelopen jaren heeft ondertekend.

Naast de economische voordelen zal de overeenkomst ook een mijlpaal vormen in onze betrekkingen met China, aangezien zij de eerste belangrijke bilaterale handelsovereenkomst tussen de EU en China zal zijn. Tevens laat zij aan de wereld zien dat beide partijen gecommitteerd zijn aan hechtere handelsbetrekkingen en symboliseert zij onze openheid en onze gehechtheid aan internationale regels als basis voor handelsbetrekkingen.

Op 10 september 2010 heeft de Raad machtiging verleend voor het openen van onderhandelingen 2 over een overeenkomst met China om het hoogst mogelijke niveau van bescherming te verwezenlijken voor de onder het toepassingsgebied van de overeenkomst vallende geografische aanduidingen en om instrumenten ter beschikking te stellen om misleidende praktijken en onrechtmatig gebruik van geografische aanduidingen tegen te gaan.

Op basis van deze onderhandelingsrichtsnoeren heeft de Commissie met de Volksrepubliek China onderhandeld over een ambitieuze en uitgebreide overeenkomst inzake samenwerking op het gebied van geografische aanduidingen en de bescherming daarvan.

1.

De Commissie legt de volgende voorstellen voor besluiten van de Raad voor:


–Voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de regering van de Volksrepubliek China betreffende samenwerking op het gebied van geografische aanduidingen en de bescherming daarvan;

–Voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de regering van de Volksrepubliek China betreffende samenwerking op het gebied van geografische aanduidingen en de bescherming daarvan.

Het bijgevoegde voorstel voor een besluit van de Raad vormt het rechtsinstrument voor de ondertekening van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de regering van de Volksrepubliek China betreffende samenwerking op het gebied van geografische aanduidingen en de bescherming daarvan.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

De sluiting van de overeenkomst past in de algemene strategie van de EU ter bevordering van het EU-beleid inzake geografische aanduidingen. Het initiatief beoogt een hoog niveau van bescherming te bieden, ten minste op het niveau van artikel 23 TRIPS+, aan een lijst van geografische aanduidingen van de EU in de Volksrepubliek China en van Chinese geografische aanduidingen in de EU. Het initiatief geeft producenten van producten met een geografische aanduiding een concurrentievoordeel.

Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

De sluiting van een bilaterale overeenkomst betreffende geografische aanduidingen met de Volksrepubliek China is in overeenstemming met het externe optreden van de EU, en met name met de doelstellingen van de Unie met betrekking tot de strategie van de EU ter bevordering van het beleid inzake geografische aanduidingen.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

De overeenkomst tussen de EU en China betreffende geografische aanduidingen moet door de Unie worden ondertekend naar aanleiding van een besluit van de Raad uit hoofde van artikel 218, lid 5, VWEU en door de Unie worden gesloten naar aanleiding van een besluit van de Raad uit hoofde artikel 207, lid 3, artikel 207, lid 4, eerste alinea, en artikel 218, lid 6, VWEU, na goedkeuring door het Europees Parlement.

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

De overeenkomst tussen de Europese Unie en de regering van de Volksrepubliek China zoals voorgelegd aan de Raad omvat geen aangelegenheden die buiten de exclusieve bevoegdheid van de EU vallen.

Evenredigheid

Het voorstel is in overeenstemming met de Europa 2020-strategie en past in de handels- en ontwikkelingsdoelstellingen van de EU.

Keuze van het instrument

Dit voorstel is in overeenstemming met artikel 218 VWEU, uit hoofde waarvan de Raad besluiten over internationale overeenkomsten vaststelt. Er bestaat geen ander rechtsinstrument dat kan worden gebruikt om de in dit voorstel uitgedrukte doelstellingen te bereiken.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan

Niet van toepassing.

Raadpleging van belanghebbenden

Niet van toepassing.

Bijeenbrengen en gebruik van expertise

Niet van toepassing.

Effectbeoordeling

Niet van toepassing.

Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging

Niet van toepassing.

Grondrechten

Het voorstel heeft geen negatieve gevolgen voor de bescherming van de grondrechten in de Unie.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

De overeenkomst heeft geen rechtstreekse gevolgen voor de EU-begroting.

5. OVERIGE ELEMENTEN

Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage

De overeenkomst tussen de Europese Unie en de regering van de Volksrepubliek China betreffende samenwerking op het gebied van geografische aanduidingen en de bescherming daarvan bevat institutionele bepalingen die voorzien in een Gezamenlijk Comité met het doel de uitvoering van de overeenkomst te monitoren en de samenwerking en dialoog op het gebied van geografische aanduidingen te intensifiëren.

Het Gezamenlijk Comité ziet erop toe dat deze overeenkomst naar behoren functioneert, en kan zich buigen over alle aangelegenheden die verband houden met de uitvoering en werking ervan.

Toelichtende stukken (bij richtlijnen)

Niet van toepassing.

Artikelsgewijze toelichting

De overeenkomst tussen de EU en China betreffende geografische aanduidingen stelt de voorwaarden vast voor een hoog niveau van bescherming voor de voorgestelde geografische aanduidingen op de Chinese markt.

2.

Overeenkomstig de doelstellingen van de onderhandelingsrichtsnoeren heeft de Commissie onder meer gezorgd voor:


–Een TRIPS-plus-beschermingsniveau voor geografische aanduidingen van de EU na de inwerkingtreding van de overeenkomst, die bescherming biedt tegen vertaling, transcriptie of transliteratie, en tegen het gebruik van de bedoelde geografische aanduidingen vergezeld van uitdrukkingen als “soort”, “type”, “wijze”, “imitatie” en dergelijke om te verwijzen naar een product dat geen product van oorsprong is;

–De bescherming van nog eens 175 geografische aanduidingen binnen vier jaar na de inwerkingtreding en een mechanisme om meer geografische aanduidingen toe te voegen daarna;

–De co-existentie van de geografische aanduidingen met de rechtmatige oudere merken waarvan de overgrote meerderheid in handen zijn van de rechtmatige Europese eigenaren.