Toelichting bij COM(2023)125 - Wijziging Verordening 2020/2170 wat de toepassing van tariefcontingenten van de Unie en andere invoerquota op bepaalde naar Noord-Ierland overgebrachte producten betreft

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

Het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland (“Verenigd Koninkrijk”) heeft zich op 1 februari 2020 uit de Unie teruggetrokken. Het aan het terugtrekkingsakkoord gehechte Protocol inzake Ierland/Noord-Ierland (“het protocol”) is van toepassing sinds het einde van de overgangsperiode, d.w.z. sinds 1 januari 2021.

Overeenkomstig het protocol is de wetgeving als gedefinieerd in artikel 5, punt 2, van Verordening (EU) nr. 952/2013 van toepassing op en in het Verenigd Koninkrijk met betrekking tot Noord-Ierland.

De bilaterale regelingen tussen de Unie en het Verenigd Koninkrijk in het kader van het protocol creëren geen rechten of verplichtingen voor derde landen.

Bijgevolg kunnen goederen die overeenkomstig invoertariefcontingenten van de Unie of andere quota voor de invoer van goederen van oorsprong uit een derde land in Noord-Ierland worden ingevoerd, niet worden meegeteld in de rechten van dat derde land ten opzichte van de Unie, tenzij het derde land daarmee instemt. Dit levert een risico op voor de goede werking van de eengemaakte markt van de Unie en voor de integriteit van het gemeenschappelijk handelsbeleid, doordat tariefcontingenten van de Unie of andere invoerquota kunnen worden ontweken. Bovendien vereist elke overeenkomst met een derde land die voorziet in het beheer van tariefcontingenten van de Unie, dat de goederen in de Unie worden ingevoerd. Dat derde land zou derhalve kunnen weigeren uitvoervergunningen af te geven voor rechtstreekse invoer in Noord-Ierland.

Op basis van de bovenstaande overwegingen hebben het Europees Parlement en de Raad op 16 december 2020 Verordening (EU) 2020/2170 betreffende de toepassing van de tariefcontingenten van de Unie en andere invoerquota 1 vastgesteld. Artikel 1 van die verordening bepaalt in wezen dat goederen die van buiten de Unie worden ingevoerd, slechts in aanmerking komen voor behandeling op grond van de invoertariefcontingenten van de Unie of andere invoerquota indien zij in het douanegebied van de Unie in het vrije verkeer zijn gebracht.

Zoals hierboven is vermeld, creëren de bilaterale regelingen tussen de Unie en het Verenigd Koninkrijk in het kader van het protocol weliswaar geen rechten en verplichtingen voor derde landen, maar wel specifieke rechten en verplichtingen voor het Verenigd Koninkrijk. Daardoor bevindt het Verenigd Koninkrijk zich in een unieke situatie, die wezenlijk verschilt van de situatie van andere landen in geval van uitvoer naar de EU. De huidige tekst van Verordening 2020/2170 maakt het voor goederen van oorsprong uit het Verenigd Koninkrijk echter niet mogelijk gebruik te maken van de desbetreffende tariefcontingenten van de EU wanneer deze goederen van Groot-Brittannië naar Noord-Ierland worden overgebracht.

Het Verenigd Koninkrijk heeft aangetoond dat het nodig is om bepaalde staalproducten, namelijk kwartoplaten van niet-gelegeerd of ander gelegeerd staal 2 en walsdraad, staven en profielen, van ijzer of van niet-gelegeerd staal 3 (momenteel in de EU-vrijwaringsmaatregelen voor staal respectievelijk ingedeeld in de categorieën 7 en 17) van oorsprong uit het Verenigd Koninkrijk en waarvoor momenteel vrijwaringsmaatregelen uit hoofde van Uitvoeringsverordening (EU) 2019/159 van de Commissie gelden, in Noord-Ierland in het vrije verkeer te brengen. Het Verenigd Koninkrijk heeft bewijsmateriaal verstrekt waaruit blijkt dat een aanzienlijke hoeveelheid van die staalproducten van andere delen van het Verenigd Koninkrijk naar Noord-Ierland is overgebracht, en heeft de wens geuit gebruik te mogen maken van de tariefcontingenten van de EU die van toepassing zijn op die staalproducten van oorsprong uit het Verenigd Koninkrijk waarvoor momenteel vrijwaringsmaatregelen gelden, wanneer die goederen in Noord-Ierland in het vrije verkeer worden gebracht. Om het risico van ontwijking te beperken, moeten die producten rechtstreeks uit andere delen van het Verenigd Koninkrijk worden verzonden.

Aangezien de behoefte aan invoer in Noord-Ierland in het kader van tariefcontingenten voor staal van oorsprong uit het Verenigd Koninkrijk waarvoor vrijwaringsmaatregelen gelden, in de loop van de tijd ook kan variëren, moet een passend mechanisme worden ingesteld om een snelle aanpassing van de lijst van die staalproducten mogelijk te maken. De Commissie moet worden gemachtigd om onder bepaalde voorwaarden door middel van gedelegeerde handelingen dergelijke aanpassingen te verrichten op basis van de thans geldende procedures.

Het is daarom passend Verordening 2020/2170 te wijzigen om het mogelijk te maken dat bepaalde staalproducten (kwartoplaten van niet-gelegeerd of ander gelegeerd staal, en walsdraad, staven en profielen, van ijzer of van niet-gelegeerd staal) van oorsprong uit het Verenigd Koninkrijk waarvoor momenteel vrijwaringsmaatregelen van de EU gelden, ook in aanmerking komen voor behandeling op grond van de invoertariefcontingenten van de Unie indien zij in Noord-Ierland in het vrije verkeer zijn gebracht.

Krachtens artikel 5, leden 3 en 4, van het protocol, in samenhang met artikel 13, lid 3, van het protocol, zou deze verordening ook van toepassing zijn op en in het Verenigd Koninkrijk met betrekking tot Noord-Ierland.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

Dit initiatief strookt met de noodzaak om de correcte uitvoering van het terugtrekkingsakkoord en het Protocol inzake Ierland/Noord-Ierland te waarborgen.

Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

Het initiatief strookt ook met het gemeenschappelijk handelsbeleid van de Unie.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

Artikel 207, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

De gemeenschappelijke handelspolitiek is een exclusieve bevoegdheid van de Unie. Het subsidiariteitsbeginsel is derhalve niet van toepassing.

Evenredigheid

De beoogde maatregel is de enige manier om het gewenste resultaat te bereiken.

Keuze van het instrument

Een wetgevingshandeling, namelijk een verordening van het Europees Parlement en de Raad, is vereist, aangezien de bestaande wetgeving de Commissie niet de bevoegdheid verleent om de voorgestelde maatregelen vast te stellen.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan

Niet van toepassing.

Raadpleging van belanghebbenden

Niet van toepassing.

Bijeenbrengen en gebruik van expertise

Niet van toepassing.

Effectbeoordeling

Niet van toepassing.

Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging

Niet van toepassing.

Grondrechten

Het voorstel heeft geen gevolgen voor de grondrechten.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Niet van toepassing.

5. OVERIGE ELEMENTEN

Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage

Niet van toepassing.

Toelichtende stukken (bij richtlijnen)

Niet van toepassing.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1 van deze verordening wijzigt artikel 1 van Verordening 2020/2170 om het mogelijk te maken dat de tariefcontingenten van de Unie beschikbaar zijn voor bepaalde staalproducten (kwartoplaten van niet-gelegeerd of ander gelegeerd staal, en walsdraad, staven en profielen van ijzer of van niet-gelegeerd staal, momenteel in de EU-vrijwaringsmaatregelen voor staal respectievelijk ingedeeld in de categorieën 7 en 17) van oorsprong uit het Verenigd Koninkrijk en waarvoor vrijwaringsmaatregelen uit hoofde van Uitvoeringsverordening (EU) 2019/159 van de Commissie gelden, wanneer deze producten rechtstreeks van andere delen van het Verenigd Koninkrijk naar Noord-Ierland worden overgebracht en in Noord-Ierland in het vrije verkeer worden gebracht.

Artikel 1 voorziet ook in de mogelijkheid dat de Commissie door middel van gedelegeerde handelingen de lijst aanpast van staalproducten waarvoor vrijwaringsmaatregelen gelden en waarvoor de tariefcontingenten van de Unie in voorkomend geval beschikbaar zullen worden gesteld.