Overwegingen bij COM(2006)399 - Wijziging van Verordening (EG) nr. 2201/2003 wat de bevoegdheid betreft en tot invoeging van regels inzake toepasselijk recht in huwelijkszaken

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

 
 
(1) De Europese Unie heeft zich ten doel gesteld een ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid te handhaven en te ontwikkelen, waarin het vrije verkeer van personen is gewaarborgd. Met het oog op de geleidelijke totstandbrenging van een dergelijke ruimte neemt de Gemeenschap onder meer op het gebied van de justitiële samenwerking in burgerlijke zaken de maatregelen die nodig zijn voor de goede werking van de interne markt.

(2) Momenteel bestaan er geen communautaire regels op het gebied van toepasselijk recht in huwelijkszaken. Verordening (EG) nr. 2201/2003 van de Raad van 27 november 2003 bevat regels betreffende de bevoegdheid, de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in huwelijkszaken en inzake de ouderlijke verantwoordelijkheid, maar bevat geen regels inzake toepasselijk recht.

(3) De Europese Raad van Wenen van 11 en 12 december 1998 verzocht de Commissie de mogelijkheid te onderzoeken om een juridisch instrument op te stellen voor het op echtscheiding toepasselijke recht. In november 2004 verzocht de Europese Raad de Commissie om een groenboek over collisieregels inzake echtscheidingszaken te presenteren.

(4) In lijn met haar politiek mandaat presenteerde de Commissie op 14 maart 2005 een groenboek over het toepasselijke recht en de rechterlijke bevoegdheid in echtscheidingszaken. Het groenboek gaf de aanzet tot een brede openbare raadpleging over mogelijke oplossingen voor de problemen die door de huidige situatie kunnen ontstaan.

(5) Deze verordening moet een duidelijk en allesomvattend rechtskader bieden voor huwelijkszaken in de Europese Unie en de burgers geschikte oplossingen waarborgen op het gebied van rechtszekerheid, voorspelbaarheid, flexibiliteit en toegang tot de rechter.

(6) Om de rechtszekerheid, de voorspelbaarheid en de flexibiliteit te versterken, moet deze verordening echtgenoten de mogelijkheid bieden om samen de bevoegde rechter aan te wijzen in echtscheidingsprocedures en in procedures van scheiding van tafel en bed. Partijen moeten ook over een beperkte mogelijkheid beschikken om het op echtscheiding en scheiding van tafel en bed toepasselijke recht te kiezen. Dit geldt echter niet voor de nietigverklaring van een huwelijk, die nauw verbonden is met de voorwaarden voor de geldigheid van het huwelijk, en die beter niet aan de partijautonomie wordt overgelaten.

(7) Wanneer geen rechtskeuze werd gemaakt, moet deze verordening voorzien in geharmoniseerde collisieregels die gebaseerd zijn op een reeks aanknopingspunten om de rechtszekerheid en de voorspelbaarheid te waarborgen en om de “rush naar de rechter” te voorkomen. Dergelijke aanknopingspunten moeten ook worden gekozen om te waarborgen dat procedures betreffende echtscheiding of scheiding van tafel en bed worden beheerst door een rechtsstelsel waarmee het huwelijk een nauwe band heeft.

(8) Overwegingen van algemeen belang moeten in uitzonderlijke omstandigheden de mogelijkheid rechtvaardigen om in een bepaalde zaak geen vreemd recht toe te passen wanneer dat kennelijk onverenigbaar is met de openbare orde van het land van de rechter.

(9) De regel inzake residuele bevoegdheid moet worden herzien ter verbetering van de voorspelbaarheid en de toegang tot de rechter voor echtgenoten met een verschillende nationaliteit die in een derde staat verblijven. Daarom moet de verordening een geharmoniseerde regel bevatten over residuele bevoegdheid om echtgenoten met een verschillende nationaliteit de mogelijkheid te bieden zich tot een rechterlijke instantie van een lidstaat te wenden waarmee zij een nauwe band hebben door hun nationaliteit of hun laatste gemeenschappelijke gewone verblijfplaats.

(10) Artikel 12 van Verordening (EG) nr. 2201/2003 van de Raad moet worden gewijzigd om te garanderen dat een overeenkomstig artikel 3 bis inzake echtscheiding bevoegde rechter, ook bevoegd is voor de met dit verzoek samenhangende kwesties inzake ouderlijke verantwoordelijkheid, op voorwaarde dat de in artikel 12 van dezelfde verordening vastgestelde voorwaarden zijn vervuld, in het bijzonder dat de bevoegdheid in het belang van het kind is.

(11) Verordening (EG) nr. 2201/2003 moet daarom dienovereenkomstig worden gewijzigd.

(12) Daar de doelstellingen van het overwogen optreden, namelijk het bevorderen van de rechtszekerheid, de flexibiliteit en de toegang tot de rechter in internationale procedures in huwelijkszaken, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt en derhalve, wegens de omvang van het optreden, beter door de Gemeenschap kunnen worden verwezenlijkt, kan de Gemeenschap, overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel van artikel 5 van het Verdrag, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

(13) In deze verordening worden de grondrechten in acht genomen en de beginselen nageleefd die in het bijzonder als algemene beginselen van het Gemeenschapsrecht zijn vastgelegd in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. In het bijzonder beoogt zij het recht op een eerlijk proces, zoals dit in artikel 47 van het Handvest is erkend, ten volle te eerbiedigen.

(14) [Het Verenigd Koninkrijk en Ierland hebben overeenkomstig artikel 3 van het Protocol betreffende de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland, gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, de wens te kennen gegeven aan de aanneming en toepassing van deze verordening deel te nemen.]

(15) Denemarken neemt overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van het Protocol betreffende de positie van Denemarken, gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, niet deel aan de aanneming van deze verordening, zodat deze niet verbindend, noch van toepassing is op Denemarken.