Overwegingen bij COM(2023)353 - Ondertekening van de in het kader van het Verdrag van de VN inzake het recht van de zee gesloten overeenkomst inzake de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biologische diversiteit in gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

 
 
(1) Gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht beslaan bijna twee derde van de oppervlakte van de wereldwijde oceaan, bevatten vijfennegentig procent van het volume ervan en herbergen een rijke mariene biodiversiteit van zowel ecologisch als sociaal-economisch belang, die steeds meer onder druk staat.

(2) Het verlies aan biodiversiteit en de aantasting van ecosystemen van de oceanen moeten op coherente en coöperatieve wijze worden aangepakt, met name als gevolg van de effecten van de klimaatverandering op mariene ecosystemen, zoals opwarming en zuurstofverlies van de oceanen, alsook oceaanverzuring, vervuiling, met inbegrip van plasticvervuiling, en niet-duurzaam gebruik.

(3) De alomvattende mondiale regeling in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee (Unclos) moet de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht beter aanpakken.

(4) Bij Besluit 98/392/EG van de Raad2 heeft de Europese Unie het Unclos-verdrag gesloten met betrekking tot de daarin geregelde aangelegenheden waarvoor haar lidstaten de bevoegdheid aan de Europese Unie hebben overgedragen. De Europese Unie is tot dusver de enige internationale organisatie die partij is bij het Unclos in de zin van artikel 305, lid 1, punt f), van het Unclos en artikel 1 van bijlage IX.

(5) Als partij bij het Unclos heeft de Europese Unie, samen met haar lidstaten, deelgenomen aan de open informele ad-hocwerkgroep van de VN, die van 2006 tot 2015 is bijeengekomen om kwesties in verband met de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht te bestuderen. Tijdens de laatste vergadering van de werkgroep werd aanbevolen om in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee een juridisch bindend internationaal instrument te ontwikkelen voor de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biodiversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht (instrument).

(6) Naar aanleiding van de aanbevelingen die de werkgroep op 23 januari 2015 heeft vastgesteld, heeft de Algemene Vergadering van de VN op 19 juni 2015 Resolutie 69/292 aangenomen, waarbij in de aanloop naar een intergouvernementele conferentie, een voorbereidend comité is ingesteld dat openstaat voor alle staten die lid zijn van de Verenigde Naties, voor de leden van gespecialiseerde agentschappen en voor de partijen bij het Unclos, om inhoudelijke aanbevelingen te doen aan de Algemene Vergadering van de VN over de elementen van het ontwerpinstrument. Het recht van de Europese Unie om aan de bijeenkomsten van het voorbereidend comité deel te nemen, volgt uit lid 1, punt j), van bovengenoemde Resolutie 69/292.

(7) Op 22 maart 2016 heeft de Raad de Europese Commissie gemachtigd om, namens de Europese Unie, onderhandelingen te openen over de elementen van een ontwerptekst voor een juridisch bindend internationaal instrument in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee inzake de instandhouding en het duurzame gebruik van mariene biodiversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht, overeenkomstig de onderhandelingsrichtsnoeren in het addendum bij die machtiging.

(8) De Europese Unie heeft, samen met haar lidstaten, deelgenomen aan de vier bijeenkomsten, in 2016 en 2017, van het voorbereidend comité dat belast was met het doen van inhoudelijke aanbevelingen aan de Algemene Vergadering van de VN over de elementen van een toekomstig internationaal juridisch bindend instrument in het kader van het Unclos inzake de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht.

(9) Het voorbereidend comité heeft op 21 juli 2017 zijn verslag aangenomen en de Algemene Vergadering van de VN aanbevolen de in haar aanbeveling vervatte elementen te bestuderen en zo spoedig mogelijk een besluit te nemen over de bijeenroeping van een intergouvernementele conferentie, onder auspiciën van de Verenigde Naties, om de aanbevelingen van het voorbereidend comité te bespreken en de tekst van een internationaal juridisch bindend instrument in het kader van Unclos uit te werken.

(10) In haar Resolutie 72/249 van 24 december 2017 heeft de Algemene Vergadering van de VN besloten onder auspiciën van de Verenigde Naties een intergouvernementele conferentie bijeen te roepen om de tekst van een internationaal juridisch bindend instrument in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee uit te werken met betrekking tot de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biodiversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht.

(11) Op 19 maart 2018 heeft de Raad de Europese Commissie gemachtigd om namens de Europese Unie, met betrekking tot aangelegenheden die onder de bevoegdheid van de Europese Unie vallen en ten aanzien waarvan de Europese Unie regels heeft vastgesteld, onderhandelingen te openen over een juridisch bindend internationaal instrument in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee inzake de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht.

(12) Samen met haar lidstaten heeft de Unie deelgenomen aan de onderhandelingen over de tekst van dat instrument, overeenkomstig de onderhandelingsrichtsnoeren in de bijlage bij die machtiging. Het onderhandelingsproces is met succes afgerond tijdens de volgende hervatte vijfde zitting van de intergouvernementele conferentie die van 19 tot en met 20 juni 2023 in New York plaatsvond, toen de overeenkomst, in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee, betreffende de instandhouding en het duurzame gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht (BBNJ-overeenkomst) werd aangenomen.

(13) De Europese Unie heeft haar doelstellingen tijdens de onderhandelingen bereikt en heeft actief bijgedragen aan het resultaat.

(14) De BBNJ-overeenkomst heeft betrekking op vier gebieden: mariene genetische hulpbronnen en het verdelen van voordelen; gebiedsgebonden beheersinstrumenten, met inbegrip van beschermde mariene gebieden; milieueffectbeoordelingen; en capaciteitsopbouw en de overdracht van mariene technologie. De overeenkomst zal de verwezenlijking van de VN-Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling verder ondersteunen, met name duurzameontwikkelingsdoelstelling 14 (“Leven in het water”). De BBNJ-overeenkomst zal ook bijdragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen en streefdoelen van het in december 2022 overeengekomen mondiale biodiversiteitskader van Kunming-Montreal, met inbegrip van de doelstelling om tegen 2030 ten minste 30 % van de oceaan te beschermen.

(15) De BBNJ-overeenkomst is in overeenstemming met de milieudoelstellingen van de Europese Unie als bedoeld in artikel 191 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, namelijk behoud, bescherming en verbetering van de kwaliteit van het milieu; bescherming van de gezondheid van de mens; behoedzaam en rationeel gebruik van natuurlijke hulpbronnen; en bevordering op internationaal vlak van maatregelen om het hoofd te bieden aan regionale of mondiale milieuproblemen, en in het bijzonder de bestrijding van de klimaatverandering.

(16) Door partij te worden bij de BBNJ-overeenkomst wordt de aanpak van de Europese Unie voor de instandhouding en het beheer van 's werelds oceanen coherenter en wordt haar engagement voor de instandhouding op lange termijn en het duurzame gebruik van de mariene biologische hulpbronnen wereldwijd versterkt.

(17) Daarom moet de BBNJ-overeenkomst namens de Europese Unie worden ondertekend.