Overwegingen bij COM(2024)45 - Vormen van kanker die door vaccinatie kunnen worden voorkomen

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

 
dossier COM(2024)45 - Vormen van kanker die door vaccinatie kunnen worden voorkomen.
document COM(2024)45 NLEN
datum 31 januari 2024
 
1)Krachtens artikel 168 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) moet bij de bepaling en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Unie een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid worden verzekerd. Het optreden van de Unie, dat een aanvulling moet vormen op het nationale beleid, moet gericht zijn op verbetering van de volksgezondheid, preventie van lichamelijke en geestelijke ziekten en aandoeningen bij de mens en het wegnemen van bronnen van gevaar voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid, zoals kanker.

2)Vaccinatiebeleid, -programma’s en -diensten vallen onder de bevoegdheid en verantwoordelijkheid van de lidstaten. Vanwege het grensoverschrijdende karakter van ziekten die door vaccinatie kunnen worden voorkomen, steunt en coördineert de Commissie echter nationale inspanningen. Zij doet dit onder andere door middel van communicatie-inspanningen zoals het opzetten van het Europees vaccinatie-informatieportaal, waar mensen betrouwbare informatie over vaccinatie en vaccins kunnen vinden, en het ontwikkelen van voorlichtings- en bewustmakingscampagnes, zoals de lopende campagne #UnitedInProtection, die kan worden aangepast aan nationale uitdagingen en behoeften.

3)Sommige vormen van kanker, namelijk kanker veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV) en het hepatitis B-virus (HBV), kunnen door vaccinatie worden voorkomen. Vaccinatie blijft een van de krachtigste en meest efficiënte volksgezondheidsmaatregelen waarover de lidstaten beschikken.

4)In het Europees kankerbestrijdingsplan van 2021 54 heeft de Commissie de doelstelling geformuleerd om ten minste 90 % van de doelpopulatie meisjes in de Unie tegen HPV te vaccineren en om de HPV-vaccinatiegraad bij jongens tegen 2030 aanzienlijk te verhogen. Daarnaast heeft de Commissie aangekondigd dat zij de toegang tot vaccinatie tegen HBV zal helpen waarborgen om de vaccinatiegraad te verhogen.

5)Sommige lidstaten hebben gecentraliseerde immunisatie-informatiesystemen op bevolkingsniveau om de vaccinatiegraad in hun land, ook op subnationaal niveau, te monitoren. In andere lidstaten is de monitoring echter versnipperd en sommige landen melden problemen bij het verzamelen van vaccinatiegegevens voor de monitoring van vaccinatieprogramma’s in het kader van de nationale uitvoering van Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad 55 , de algemene verordening gegevensbescherming van de Unie.

6)Sommige lidstaten hebben problemen ondervonden met betrekking tot de nationale procedures voor het verkrijgen van ouderlijke toestemming om minderjarigen te vaccineren, wat mogelijk een negatief effect heeft op de vaccinatiegraad.

7)Elke verwerking van persoonsgegevens voor vaccinatiedoeleinden door de lidstaten moet in overeenstemming zijn met de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming, met name de algemene verordening gegevensbescherming, met bijzondere aandacht voor de bepalingen inzake de verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens in de zin van artikel 9 van de algemene verordening gegevensbescherming. Deze bepalingen kunnen door de lidstaten nader worden gespecificeerd.

8)Het is de bedoeling dat de Unie de lidstaten ondersteunt bij het ontwikkelen of verbeteren van elektronische vaccinatieregisters in overeenstemming met de algemene verordening gegevensbescherming, waarbij de taken van de nationale gegevensbeschermingsautoriteiten onverlet blijven en alle relevante richtsnoeren van het Europees Comité voor gegevensbescherming worden nageleefd, en om de procedures voor de ouderlijke toestemming met betrekking tot de nationale wetgeving op dat gebied te stroomlijnen. Dit zou onder meer gebeuren door nationale benaderingen in de hele Unie in kaart te brengen en succesvolle benaderingen met de lidstaten te bespreken.

9)Een infectie met HPV kan baarmoederhalskanker bij vrouwen veroorzaken. In de Europese Unie en de Europese Economische Ruimte (EER) zijn jaarlijks ongeveer 28 600 gevallen van baarmoederhalskanker en sterven 13 700 vrouwen aan de gevolgen van deze ziekte 56 . Een infectie met HPV kan ook andere vormen van anogenitale kanker veroorzaken, zowel bij vrouwen als bij mannen (vulva-, vagina-, penis- en anuskanker), evenals bepaalde vormen van hoofd-halskanker, zoals orofaryngeale kanker, waarvan er in 2022 in de Unie en de EER 19 700 gevallen waren, vooral bij mannen (circa 15 000 gevallen) 57 .

10)Terwijl risicogebaseerde screening in overeenstemming met de aanbeveling van de Raad over “betere preventie met vroegtijdige opsporing: een nieuwe EU-aanpak van kankerscreening 58 ”, baarmoederhalskanker bij vrouwen kan helpen voorkomen, is er in de EU-lidstaten en EER-landen momenteel geen kwalitatief hoogwaardig screeningsprogramma beschikbaar voor vrouwen om andere vormen van kanker die door HPV-infecties worden veroorzaakt, te voorkomen. En er is tot nu toe geen georganiseerde screening voor dergelijke vormen van kanker beschikbaar voor mannen.

11)Vaccinatie tegen HPV als onderdeel van nationale vaccinatieprogramma’s biedt een voordeel bij de preventie van kanker bij zowel vrouwen als mannen.

12)In alle lidstaten wordt aanbevolen om adolescente en preadolescente meisjes tegen HPV te vaccineren. Veel lidstaten bevelen deze vaccinatie ook aan voor jongens in die leeftijdsgroep, en enkele landen ervan breiden die aanbeveling uit om via gerichte inhaalcampagnes ook jongvolwassenen te vaccineren, die tijdens de adolescentie of preadolescentie niet of niet volledig gevaccineerd zijn.

13)Uit gegevens over de vaccinatiegraad bij meisjes blijkt bijvoorbeeld dat in sommige lidstaten meer dan 90 % van de adolescente en preadolescente meisjes met één dosis van de twee doses die voor die leeftijdsgroepen 59 nodig zijn, is gevaccineerd, terwijl dit cijfer in andere lidstaten, met een waarde van minder dan 50 %, laag blijft 60 . Er zijn momenteel slechts beperkt gegevens beschikbaar over de vaccinatiegraad bij jongens en bij jongvolwassenen.

14)Het vertrouwen van het publiek in HPV-vaccins daalt in de hele Unie, met name bij jongeren. Hoewel het vertrouwen onder gezondheidswerkers in deze vaccins over het algemeen groot is, verschilt het van lidstaat tot lidstaat 61 .

15)Het geringe vertrouwen in HPV-vaccinatie moet worden opgekrikt door in te gaan op de aanhoudende zorgen omtrent de veiligheid van vaccins en op het feit dat het risico om kanker te ontwikkelen als gevolg van een HPV-infectie, als laag wordt ingeschat. Door voortdurende communicatie-inspanningen en door onjuiste informatie en desinformatie in verband met HPV-infecties te monitoren en tegen te gaan, moet het probleem dat vooral jongens en hun ouders het belang van HPV-vaccinatie als instrument voor de preventie van kanker onderschatten, worden aangepakt.

16)Problemen in verband met de toegankelijkheid van HPV-vaccinatie moeten worden aangepakt door gratis vaccinatie in scholen en onderwijsomgevingen aan te bieden, en door gerichte inspanningen te leveren, onder meer door samen te werken met gezondheidswerkers, lokale verenigingen en vertrouwde personen op gemeenschapsniveau, om structurele belemmeringen weg te nemen en de HPV-vaccinatiegraad te verhogen bij adolescente en preadolescente meisjes en jongens die behoren tot kansarme groepen, zoals migranten, asielzoekers en vluchtelingen, ontheemden uit Oekraïne, Roma, personen met een beperking, en lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transpersonen, interseksuelen en queers (lhbtiq-personen).

17)In 2022 werd de gezamenlijke actie PartnERship to Contrast HPV (Perch) 62 gelanceerd, die Europese landen samenbrengt om door HPV-infecties veroorzaakte kanker vanuit een breed scala van perspectieven te bestrijden.

18)Een gecoördineerde aanpak van de preventie van HPV-gerelateerde vormen van kanker in de hele Unie, voortbouwend op de in het kankerbestrijdingsplan genoemde doelstelling en de werkzaamheden van het PartnERship to Contrast HPV (Perch) en rekening houdend met de individuele situaties van de lidstaten wat betreft de ziektelast van kanker als gevolg van HPV-infecties, kunnen de nationale inspanningen op dit gebied bevorderen. Het vaststellen van een specifieke doelstelling voor het percentage van de doelpopulatie jongens van de Unie dat tegen 2030 moet worden gevaccineerd om redenen van volksgezondheid en gendergelijkheid, zou in dit verband kunnen helpen.

19)Een infectie met HBV kan chronisch worden en zich ontwikkelen tot een chronische leverziekte, cirrose en leverkanker. In 2021 meldden 30 EU- en EER-landen 16 187 nieuwe diagnoses van infecties met HBV, waarvan een groot deel (43 %) als chronisch werd geclassificeerd 63 . Ondanks een gestage daling van de totale incidentie van HBV in de loop van de tijd als gevolg van doeltreffende vaccinatieprogramma’s en andere preventiestrategieën, zijn er ongeveer 3,6 miljoen mensen in de lidstaten en EER-landen met een chronische HBV-infectie 64 .

20)Het aantal HBV-infecties in lidstaten en EER-landen is hoger bij sommige bevolkingsgroepen, zoals migranten, asielzoekers en vluchtelingen uit landen met een hoge endemiciteit van HBV, gevangenen, mensen die drugs injecteren, mannen die seks hebben met mannen, dan bij de algemene bevolking. Heteroseksuele geslachtsgemeenschap blijft echter een gangbare wijze van HBV-overdracht in Europa, en ook al komt verticale overdracht in dit deel van de wereld niet veel voor, toch zijn er preventiestrategieën nodig omdat de meeste baby’s die perinataal worden besmet, een chronische infectie zullen ontwikkelen 65 .

21)Om ziekten te voorkomen die worden veroorzaakt door chronische infectie met HBV, zoals leverkanker, is vaccinatie tegen HBV als onderdeel van nationale vaccinatieprogramma’s van cruciaal belang.

22)In de meeste lidstaten wordt aanbevolen om alle kinderen tegen HBV te vaccineren. Daarnaast hebben landen verschillende strategieën om de (verticale) overdracht van moeder op kind te voorkomen, waaronder vaccinatie van pasgeborenen met de eerste HBV-vaccindosis binnen 24 uur na de geboorte (ook wel “geboortedosis” genoemd), screening van zwangere vrouwen op het oppervlakteantigeen van hepatitis B (HBsAg) en postexpositieprofylaxe voor pasgeboren van HBV-geïnfecteerde moeders.

23)Veel lidstaten hebben aanbevelingen voor HBV-vaccinatie bij mensen die tot een hoogrisicogroep behoren en zich soms in kansarme situaties bevinden, zoals mensen die drugs injecteren, gevangenen, mannen die seks hebben met mannen, transgenders en migranten. asielzoekers en vluchtelingen uit landen met een hoge endemiciteit van HBV, en ook voor gezondheidswerkers. Er bestaan echter lacunes in de gegevens over de vaccinatiegraad.

24)In 2017 heeft de WHO in het actieplan voor de aanpak van virale hepatitis door de gezondheidssector in de Europese regio van de WHO als doelstelling voorgesteld om hepatitis als een bedreiging voor de volksgezondheid tegen 2030 in haar Europese regio uit te bannen 66 .

25)Specifiek op het gebied van vaccinatie heeft de WHO tussentijdse doelstellingen voor 2020 vastgesteld namelijk 1) een vaccinatiegraad van 95 % met drie HBV-vaccindoses in landen met een algemeen vaccinatieprogramma voor kinderen, en 2) een dekking van 90 % met interventies ter preventie van verticale overdracht (HBV-vaccinatie bij geboorte of andere benaderingen) 67 .

26)In 2022 heeft de WHO het regionale actieplan geactualiseerd en streefwaarden voor 2030 vastgesteld namelijk 1) een vaccinatiegraad van 95 % (derde dosis) voor HBV-vaccinatie van kinderen; 2) een screening van 95 % van de zwangere vrouwen op HBsAg; en 3) een tijdige (binnen 24 uur na de geboorte) HBV-vaccinatie van 95 % van de pasgeborenen 68 .

27)Het ECDC ondersteunt de monitoring van de vooruitgang die de lidstaten boeken bij het behalen van de WHO-streefwaarden voor de eliminatie van hepatitis, met inbegrip van de streefwaarden voor vaccinatie bij kinderen en de preventie van de verticale overdracht van HBV. Uit gegevens uit 2021 blijkt, ondanks lacunes, dat de vaccinatiegraad in veel lidstaten nog steeds moet worden verbeterd om zelfs maar de tussentijdse streefwaarden van 2020 69 te halen. Voor de streefwaarden voor 2030 is de uitdaging dan ook des te groter.

28)Problemen met het publieke vertrouwen in verband met HBV-vaccinatie moeten worden aangepakt door de gezondheidsvaardigheden te verbeteren bij mensen die tot een hoogrisicogroep behoren en zich soms in kansarme situaties bevinden, zoals mensen die drugs injecteren, gevangenen, mannen die seks hebben met mannen, transgenders en migranten, asielzoekers en vluchtelingen uit landen waar HBV endemisch is, en ook bij gezondheidswerkers, en door HBV-vaccinatie aan te bevelen als een instrument voor de preventie van kanker.

29)Problemen in verband met de toegankelijkheid van HBV-vaccinatie moeten worden aangepakt door gerichte inspanningen om inzicht te krijgen in structurele belemmeringen en door vaccinatie in een lokale setting aan te bieden die is aangepast aan de doelgroepen in overeenstemming met hun risicoprofiel en situatie, bijvoorbeeld door gebruik te maken van mobiele units, door vaccinatie aan te bieden tijdens andere gezondheidsmomenten, zoals medische controles, en door ervoor te zorgen dat vaccinatie gratis wordt verstrekt.

30)Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan ouderen en mensen die in afgelegen gebieden wonen, alsook aan mensen die drugs injecteren, door HBV-vaccinatie systematisch op te nemen in drugsbehandelingen, in gevangenissen en schadebeperkende voorzieningen, in een stigmavrije omgeving, op vrijwillige basis, zonder kosten voor de persoon die wordt gevaccineerd en met de mogelijkheid om toegang te krijgen tot een versneld doseringsschema.

31)In het uitgebreide mandaat van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) in het kader van de Europese gezondheidsunie 70 heeft het ECDC de taak de vaccinatiegraad in de lidstaten te monitoren op basis van betrouwbare gegevens van landen.

32)De Commissie is voornemens om tegen het einde van 2024 het ECDC te verzoeken beschikbare nationale gegevens over de HPV- en HBV-vaccinatiegraad in de EU-lidstaten weer te geven op een daarvoor bestemd dashboard samen met nationale monitoringmethoden en de te behalen doelstellingen en streefwaarden 71 .

33)Er is behoefte aan een betere integratie op operationeel niveau van HPV- en HBV-vaccinatie in kankerpreventieprogramma’s maar ook om geïntegreerde gezondheidscommunicatie over kankerpreventie te bieden, en vaccinatie niet alleen te bevorderen als instrument bij de preventie van kanker maar ook als instrument voor een seksuele/reproductieve gezondheid. Er is ook behoefte aan coördinatie van vaccinatie- en kankerregisters om het algemene effect van vaccinatie- en kankerpreventieprogramma’s te meten, onder meer om de kostenefficiëntie van screeningsprogramma’s te verhogen. Aangezien wordt beoogd om de vaccinatiegraad bij kinderen en jongeren te verhogen, moet er in het bijzonder aandacht moeten worden besteed aan de rol en het effect van sociale media en digitale platforms.

34)De Commissie is van plan een model te ontwikkelen voor empirisch onderbouwde bewustmakingscampagnes over het belang van HPV- en HBV-vaccinatie als instrumenten voor de preventie van kanker die aangepast kunnen worden aan nationale problemen en behoeften, en waarbij verenigingen van belanghebbenden op Europees niveau, met inbegrip van verenigingen van gezondheidswerkers, en nationale tegenhangers betrokken zijn, en met een ingebouwde strategie om mis- en desinformatie die specifiek verband houden met HPV-infecties en HPV-vaccinatie, ook op sociale media continu te monitoren en op Unieniveau tegen te gaan. Desalniettemin moet er bij de communicatiecampagnes rekening worden gehouden met de specifieke kenmerken van lidstaten.

35)De Commissie is van plan het Europees Geneesmiddelenbureau en het ECDC te verzoeken regelmatig te communiceren over de resultaten van geactualiseerde evaluaties en studies over de veiligheid en werkzaamheid van HPV- en HBV-vaccins, teneinde actuele informatie te verstrekken en door twijfels over veiligheid ingegeven aanvaardingsproblemen in de EU aan te pakken, onder meer via het Europees vaccinatie-informatieportaal.

36)In overeenstemming met haar alomvattende aanpak van geestelijke gezondheid 72 , en rekening houdend met de EU-strategie voor de rechten van het kind 73 en de Europese kindergarantie 74 , is de Commissie voornemens een preventietoolkit te ontwikkelen waarin aandacht wordt besteed aan de verbanden tussen geestelijke en lichamelijke gezondheid bij kinderen, met inbegrip van de lichamelijke gezondheid in verband met vaccinatie, en zo een verschil te maken tijdens de kwetsbaarste en meest vormende jaren van hun leven.

37)De toegang van burgers van de Unie tot hun vaccinatiegegevens moet verder worden vergemakkelijkt. Dit zou hen in staat stellen hun vaccinatiegeschiedenis beter te volgen en beslissingen te nemen over vaccinatie. Met het oog op de continuïteit van zorg moet de uitwisseling van dergelijke gegevens in de hele Unie ook nog verder worden vergemakkelijkt.

38)De Commissie en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn een partnerschap aangegaan voor de ontwikkeling van het wereldwijde netwerk voor digitale gezondheidscertificering (Global Digital Health Certification Network) van de WHO, dat de technologie van het EU-systeem van het digitale covidcertificaat heeft overgenomen. Deze technologie kan in andere gevallen worden gebruikt, zoals voor gegevens van routinematig verstrekte vaccinaties met het oog op een betere gezond voor burgers van de Unie.

39)De ongelijkheden op gezondheidsgebied in verband met de toegankelijkheid en de beschikbaarheid van vaccinatie zouden kunnen afnemen als de lidstaten voor de uitvoering van HPV- en HBV-vaccinatieprogramma’s, en de communicatieactiviteiten om deze te bevorderen, gebruik blijven maken van de financieringsmogelijkheden uit de begroting van de Unie, waaronder het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds Plus en het EU4Health-programma, in overeenstemming met de wettelijke basis en het aandachtsgebied van elk instrument.

40)De Commissie is voornemens steun te verlenen aan de ontwikkeling van modelleringsinstrumenten en analyses om de kosteneffectiviteit te ramen van de preventie, door middel van vaccinatie, van vormen van kanker die door HPV- en HBV-infecties worden veroorzaakt, teneinde de EU-lidstaten te ondersteunen bij hun besluitvorming over de integratie van deze soorten vaccinatie in hun nationale immunisatie- en kankerpreventieprogramma’s. De Commissie is ook van plan om op Unieniveau onderzoek, ontwikkeling en innovatie met betrekking tot HPV- en HBV-vaccins verder te bevorderen, onder meer via het programma Horizon Europa en de vervolgprogramma’s ervan.

41)Het optreden van de Unie om de HPV- en HBV-vaccinatiegraad op mondiaal niveau te verhogen, zal verder worden bevorderd, onder meer door gedragsdeterminanten voor de vaccinatiegraad in kaart te brengen en belemmeringen voor vaccinatie aan te pakken, door samen te werken met internationale partners, zoals de WHO, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en het Kinderfonds van de Verenigde Naties (UNICEF).

42)De Commissie is voornemens de lidstaten te verzoeken regelmatig informatie te verstrekken om toezicht te kunnen houden op de uitvoering van de aanbevelingen in de voorgestelde aanbeveling van de Raad via de deskundigengroep inzake volksgezondheid en na vier jaar en opnieuw in 2030 verslag uit te brengen over de uitvoering van de aanbeveling aan de lidstaten door middel van updates in de deskundigengroep inzake volksgezondheid,

BEVEELT DE LIDSTATEN AAN:

1.HPV- en HBV-vaccinatieprogramma’s in te voeren of de uitvoering ervan te verbeteren om kankerpreventie meer deel uit te laten maken van nationale immunisatieprogramma’s, onder meer door het aanbieden van gratis vaccinatie en/of het volledig terugbetalen van de kosten hiervoor aan degenen voor wie vaccinatie wordt aanbevolen, en door de toegang tot vaccinatie voor risico- en kansarme groepen te waarborgen.

2.HPV- en HBV-vaccinatie beter te integreren in kankerpreventieprogramma’s, op operationeel niveau, maar ook om geïntegreerde gezondheidscommunicatie over kankerpreventie te bieden.

3.Met inachtneming van de EU-wetgeving op het gebied van gegevensbescherming verbanden tussen vaccinatie- en kankerregisters tot stand te brengen of te versterken, om het algemene effect van vaccinatie- en kankerpreventieprogramma’s te meten, onder meer om uiteindelijk de kostenefficiëntie van kankerscreeningsprogramma’s te verhogen.

4.Maatregelen te ontwikkelen om de HPV- en HBV-vaccinatiegraad te verhogen met het oog op het voorkomen van kanker, met name door de beste of veelbelovende praktijken ter verhoging van de vaccinatiegraad in kaart te brengen en uit te wisselen, onder meer in de context van de in 2022 opgerichte deskundigengroep inzake volksgezondheid 75 , en de subgroepen ervan voor vaccinatie en kanker, en door gerichte oproepen tot het uitwisselen van praktijken op het portaal voor beste praktijken van de Commissie 76 .

5.In overeenstemming met de algemene verordening gegevensbescherming de monitoring van de vaccinatiegraad te verbeteren, ook voor HPV- en HBV-vaccinatie, door op bevolkingsonderzoeken gebaseerde elektronische vaccinatieregisters op te zetten of te verbeteren waarmee gegevens op nationaal en subnationaal niveau beschikbaar worden en waarnaar de door verschillende vaccinaanbieders geregistreerde gegevens naadloos kunnen worden overgedragen als voorbereiding voor efficiënte, gegevensgestuurde volksgezondheidsmaatregelen.

6.De nationale procedures voor het verkrijgen van ouderlijke toestemming voor het vaccineren van minderjarigen te stroomlijnen met betrekking tot de nationale wetgeving op dit gebied, onder meer door nationale benaderingen te delen en te bespreken, teneinde de vaccinatiegraad te bevorderen.

7.Actief deel te nemen aan inspanningen om de toegang van EU-burgers tot hun vaccinatiegegevens verder te vergemakkelijken, zodat ze in staat zijn hun vaccinatiegeschiedenis te volgen en beslissingen over vaccins kunnen nemen, en om met het oog op de continuïteit van zorg de uitwisseling van dergelijke gegevens in de hele Unie verder te vergemakkelijken.

8.Actief deel te nemen aan de inspanningen om het wereldwijde netwerk voor digitale gezondheidscertificering van de WHO verder te ontwikkelen, met inbegrip van het mogelijke gebruik ervan voor systematische vaccinatiegegevens waarmee burgers van de Unie voor gezondheidsdoeleinden kunnen worden ondersteund.

9.Optimaal gebruik te maken van de financieringsmogelijkheden uit de begroting van de Unie, met inbegrip van het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds Plus en het EU4Health-programma, in overeenstemming met de wettelijke basis en het aandachtsgebied van elk instrument, voor de uitvoering van HPV- en HBV-vaccinatieprogramma’s, met inbegrip van communicatieactiviteiten om deze programma’s te bevorderen, teneinde de ongelijkheden op gezondheidsgebied in verband met de toegankelijkheid en de beschikbaarheid van vaccinatie te verminderen.

10.Met name voor HPV-vaccinatie de nationale inspanningen te versterken om tegen 2030 de in het kankerbestrijdingsplan vastgestelde doelstelling te bereiken om ten minste 90 % van de EU-doelpopulatie meisjes volledig te vaccineren en de vaccinatie van jongens aanzienlijk uit te breiden, onder meer door vaccinatie aan adolescente en preadolescente meisjes en jongens in scholen en onderwijsinstellingen aan te bieden om structurele belemmeringen weg te nemen voor personen die tot kansarme groepen behoren, zoals migranten, asielzoekers en vluchtelingen, ontheemden uit Oekraïne, Roma, mensen met een beperking en lhbtiq-personen, en aanbevelingen uit te breiden om via gerichte inhaalcampagnes jongvolwassenen die tijdens de adolescentie of preadolescentie niet of niet volledig zijn ingeënt, alsnog te vaccineren.

11.Gerichte communicatie- en voorlichtingsinspanningen uit te breiden en te intensiveren, door samenwerking met verenigingen van belanghebbenden, waaronder verenigingen van gezondheidswerkers, de onderwijssector en vertrouwde partners op gemeenschapsniveau, om de vaccinatiegraad voor HPV te verhogen bij de in aanbeveling 10 vermelde doelpopulaties en tegelijkertijd te waarborgen dat de vaccinatiegraad in een centraal gegevensregister op nationaal niveau wordt gemonitord.

12.Voort te bouwen op de werkzaamheden van het gezamenlijk optreden voor het PartnERship to Contrast HPV (PERCH), het ontwikkelen en uitvoeren van gecoördineerde inspanningen voor de preventie van HPV-gerelateerde kanker, rekening houdend met de specifieke situaties in de lidstaten wat betreft de ziektelast van kanker als gevolg van HPV-infecties, alsmede de status van vaccinatie- en screeningsprogramma’s, en als onderdeel van dergelijke gecoördineerde inspanningen, een concreet doel vast te stellen voor het percentage van de EU-doelpopulatie jongens dat tegen 2030 moet worden gevaccineerd.

13.Om, met name voor HBV, de nationale inspanningen te versterken om de streefwaarden voor 2030 van de WHO te behalen, namelijk 1) een vaccinatiegraad van 95 % (derde dosis) voor HBV-vaccinatie van kinderen, 2) een screening van 95 % van de zwangere vrouwen op HBsAg, en 3) een tijdige (binnen 24 uur na geboorte) vaccinatie van 95 % van de pasgeborenen, onder andere door de systemen voor de monitoring van de voortgang bij het verwezenlijken van die streefwaarden te versterken en door zo nodig gebruik te maken van de beschikbare steun van het ECDC.

14.Vaccinatie bij kinderen en de preventie van de verticale overdracht van HBV te vergemakkelijken en de vaccinatiediensten aan te passen aan de behoeften van de verschillende doelgroepen, onder meer door vaccinatie in lokale omgevingen aan te bieden en door gerichte en voortdurende inspanningen om de vaccinatiegraad te verhogen bij mensen die tot een hoogrisicogroep behoren en zich soms in kansarme situaties bevinden, zoals mensen die drugs injecteren, gevangenen, mannen die seks hebben met mannen, transgenders en migranten, asielzoekers en vluchtelingen uit landen waar HBV endemisch is, en ook bij gezondheidswerkers, waarbij tegelijkertijd de monitoring van de vaccinatiegraad in een centraal gegevensregister op nationaal niveau wordt gewaarborgd.

15.In het bijzonder aandacht te besteden aan mensen die drugs injecteren, door HBV-vaccinatie systematisch op te nemen in drugsbehandelingen, in gevangenissen en schadebeperkende voorzieningen, in een stigmavrije omgeving, op vrijwillige basis, zonder kosten voor de persoon die wordt gevaccineerd en met de mogelijkheid om toegang te krijgen tot een versneld doseringsschema.

16.Regelmatig informatie te verstrekken aan de Commissie zodat de uitvoering van de aanbevelingen in deze aanbeveling van de Raad via de deskundigengroep inzake volksgezondheid kan worden gemonitord en kan worden gerapporteerd.

Gedaan te Brussel,

   Voor de Raad

   De voorzitter

(1) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad betreffende het Europees kankerbestrijdingsplan, COM(2021) 44 final.
(2) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s betreffende “Bouwen aan een Europese gezondheidsunie: de veerkracht van de EU bij grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid versterken”, COM(2020) 724 final.
(3) https://research-and-innovation.ec.europa.eu/funding/funding-opportunities/funding-programmes-and-open-calls/horizon-europe/eu-missions-horizon-europe/eu-mission-cancer_en
(4) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s inzake het werkprogramma van de Commissie voor 2023: Een standvastige en eendrachtige Unie, COM(2022) 548 final.
(5) https://unric.org/nl/duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen/sdg-3/
(6) Aanbeveling van de Raad van 7 december 2018 over betere samenwerking bij de bestrijding van ziektes die door vaccinatie kunnen worden voorkomen (PB C 466 van 28.12.2018, blz. 1).
(7) https://health.ec.europa.eu/system/files/2022-12/2019-2022_roadmap_en.pdf
(8) https://vaccination-info.europa.eu/nl
(9) https://vaccination-protection.ec.europa.eu/index_nl
(10) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Europese Raad, de Raad en de Europese Investeringsbank over een EU-strategie voor COVID-19-vaccins, COM(2020) 245 final.
(11) https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-14771-2022-INIT/nl/pdf
(12) Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 1).
(13) https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#uptake-tab
(14) Verordening (EU) 2022/2370 van het Europees Parlement en de Raad van 23 november 2022 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 851/2004 tot oprichting van een Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (PB L 314 van 6.12.2022, blz. 1).
(15) www.who.int/news-room/fact-sheets/detail">https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail
(16) Dat betekent dat ze kanker kunnen veroorzaken.
(17) Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding, Guidance on HPV vaccination in EU countries: focus on boys, people living with HIV and 9-valent HPV vaccine introduction, 2020 (Richtsnoeren voor HPV-vaccinatie in EU-landen: focus op jongens, mensen met hiv en introductie van 9-valent-HPV-vaccin), Stockholm: ECDC; 2020.
(18) Ibidem.
(19) ECIS — Europees informatiesysteem voor kanker , geraadpleegd op 27/10/2023. De cijfers van de EU/EER worden berekend als de som van de waarden voor de EU-27 , Noorwegen en IJsland .
(20) Ibidem.
(21) Ibidem.
(22) Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding, Guidance on HPV vaccination in EU countries: focus on boys, people living with HIV and 9-valent HPV vaccine introduction, 2020 (Richtsnoeren voor HPV-vaccinatie in EU-landen: focus op jongens, mensen met hiv en introductie van 9-valent-HPV-vaccin), Stockholm: ECDC; 2020.
(23) Castellsagué, X., Alemany, L., Quer, M., Halec, G., Quirós, B., Tous, S., Clavero, O., Alòs, L., Biegner, T., Szafarowski, T., Alejo, M., Holzinger, D., Cadena, E., Claros, E., Hall, G., Laco, J., Poljak, M., Benevolo, M., Kasamatsu, E., Mehanna, H., Ndiaye, C., Guimerà, N., Lloveras, B., León, X., Ruiz-Cabezas, J.C., Alvarado-Cabrero, I., Kang, C.S., Oh, J.K., Garcia-Rojo, M., Iljazovic, E., Ajayi, O.F., Duarte, F., Nessa, A., Tinoco, L., Duran-Padilla, M.A,, Pirog, E.C., Viarheichyk, H., Morales, H., Costes, V., Félix, A., Germar, M.J., Mena, M., Ruacan, A., Jain, A., Mehrotra, R., Goodman, M.T., Lombardi, L.E., Ferrera, A., Malami, S., Albanesi, E.I., Dabed, P., Molina, C., López-Revilla, R., Mandys, V., González, M.E., Velasco, J., Bravo, I.G., Quint, W., Pawlita, M., Muñoz, N., de Sanjosé, S., Xavier Bosch, F., ICO International HPV in Head and Neck Cancer Study Group, HPV Involvement in Head and Neck Cancers: Comprehensive Assessment of Biomarkers in 3680 Patients, J Natl Cancer Inst., 2016 Jan 28, 108(6):djv403. doi: 10.1093/jnci/djv403, PMID: 26823521.
(24) De Martel, C., Plummer, M., Vignat, J., Franceschi, S., Worldwide burden of cancer attributable to HPV by site, country and HPV type, Int J Cancer, 2017 Aug 15;141(4):664-670, doi: 10.1002/ijc.30716, Epub 2017 Jun 8, PMID: 28369882; PMCID: PMC5520228.
(25) www.cdc.gov/cancer/hpv/basic_info">https://www.cdc.gov/cancer/hpv/basic_info  
(26) https://immunizationdata.who.int/pages/coverage/hpv.html?CODE=EUR&ANTIGEN=PRHPV1_F&YEAR=&ADVANCED_GROUPINGS=EURO
(27) Prevention of hepatitis B and C in the EU/EEA, Stockholm: ECDC; 2022.
(28) Hepatitis B, In: ECDC, Annual epidemiological report for 2021, Stockholm: ECDC; 2022.
(29) Prevention of hepatitis B and C in the EU/EEA, Stockholm: ECDC; 2022.
(30) Ibidem.
(31) Zoals Razavi-Shearer, D., et al. The disease burden of hepatitis B and hepatitis C from 2015 to 2030: the long and winding road [Abstract OS050], J. Hepatol. 77, S43 (2022).
(32) Prevention of hepatitis B and C in the EU/EEA, Stockholm: ECDC; 2022.
(33) Wereldgezondheidsorganisatie, Regionaal bureau voor Europa, (‎2017)‎, Actieplan voor de aanpak van virale hepatitis door de gezondheidssector in de Europese regio van de WHO, Wereldgezondheidsorganisatie, Regionaal bureau voor Europa,
(34) Prevention of hepatitis B and C in the EU/EEA, Stockholm: ECDC; 2022,
(35) Regionale actieplannen voor het uitbannen van aids en de epidemieën van virale hepatitis en seksueel overdraagbare infecties 2022-2030 (2023), Wereldgezondheidsorganisatie, Regionaal bureau voor Europa.
(36) https://cordis.europa.eu/project/id/101080486
(37) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s betreffende een alomvattende aanpak van geestelijke gezondheid, COM(2023) 298 final van 7.6.2023.
(38) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s over de EU-strategie voor de rechten van het kind, COM(2021) 142 final van 24.3.2021.
(39) Aanbeveling (EU) 2021/1004 van de Raad van 14 juni 2021 tot instelling van een Europese kindergarantie (PB L 223 van 22.6.2021, blz. 14).
(40) Aanbeveling van de Raad van 9 december 2022 over betere preventie met vroegtijdige opsporing: een nieuwe EU-aanpak van kankerscreening ter vervanging van Aanbeveling 2003/878/EG van de Raad (PB C 473 van 13.12.2022, blz. 1).
(41) https://cancer-inequalities.jrc.ec.europa.eu/
(42) www.projectperch.eu/">https://www.projectperch.eu/
(43) https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/projects-details/31061266/801495/3HP
(44) https://overcomingobstaclestovaccination.eu/en
(45) https://webgate.ec.europa.eu/dyna/bp-portal/
(46) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s betreffende een EU-strategie voor de rechten van het kind, COM(2021) 142 final.
(47) Aanbeveling (EU) 2021/1004 van de Raad van 14 juni 2021 tot instelling van een Europese kindergarantie (PB L 223 van 22.6.2021, blz. 14).
(48) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s betreffende een alomvattende aanpak van geestelijke gezondheid, COM(2023) 298 final.
(49) https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13529-Kankerpreventie-maatregelen-ter-bevordering-van-vaccinatie-tegen-kankerverwekkende-virussen_nl
(50) https://health.ec.europa.eu/eu-health-policy/interest-groups/eu-health-policy-platform_nl
(51) Werkdocument van de diensten van de Commissie — Raadpleging van belanghebbenden — Samenvattend verslag — begeleidend document bij de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over het Europees kankerbestrijdingsplan, COM(2021) 44 final.
(52) Besluit C(2022) 8816 final van de Commissie van 7 december 2022 tot oprichting van een deskundigengroep van de Commissie inzake volksgezondheid en tot intrekking van het besluit van de Commissie tot oprichting van de deskundigengroep van de Commissie “Stuurgroep gezondheidsbevordering, ziektepreventie en beheer van niet-overdraagbare ziekten” (PB C 471 van 12.12.2022, blz. 8).
(53) De streefwaarden die de WHO voor HBV heeft vastgesteld, omvatten ook de streefwaarde van een screening van 95 % van de zwangere vrouwen op HBsAg. Deze streefwaarde wordt ook met het oog op de uitvoering en monitoring in het kader van de voorgestelde aanbeveling van de Raad in overweging genomen.
(54) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad betreffende het Europees kankerbestrijdingsplan, COM(2021) 44 final van 3.2.2021.
(55) Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 1).
(56) ECIS — Europees informatiesysteem voor kanker , geraadpleegd op 27/10/2023. De cijfers van de EU/EER worden berekend als de som van de waarden voor de EU-27 , Noorwegen en IJsland .
(57) Ibidem.
(58) Aanbeveling van de Raad van 9 december 2022 over betere preventie met vroegtijdige opsporing: een nieuwe EU-aanpak van kankerscreening ter vervanging van Aanbeveling 2003/878/EG van de Raad (PB C 473 van 13.12.2022, blz. 1).
(59) Er zijn drie doses nodig voor oudere jongeren.
(60) https://immunizationdata.who.int/pages/coverage/hpv.html?CODE=EUR&ANTIGEN=PRHPV1_F&YEAR=&ADVANCED_GROUPINGS=EURO  
(61) De Figueiredo, A., Eagan, R.L., Hendrickx, G., Karafillakis, E., van Damme, P., en Larson, H.J., “State of Vaccine Confidence in the European Union 2022”, Luxembourg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie; 2022.
(62) www.projectperch.eu/">https://www.projectperch.eu/
(63) Hepatitis B, In: ECDC, Annual epidemiological report for 2021, Stockholm: ECDC; 2022.
(64) European Centre for Disease Prevention and Control, “Prevention of hepatitis B and C in the EU/EEA”, Stockholm: ECDC; 2022.
(65) Ibidem.
(66) Wereldgezondheidsorganisatie, Regionaal bureau voor Europa, (‎2017)‎, Actieplan voor de aanpak van virale hepatitis door de gezondheidssector in de Europese regio van de WHO, Wereldgezondheidsorganisatie, Regionaal bureau voor Europa.
(67) Ibidem.
(68) Regionale actieplannen voor het uitbannen van aids en de epidemieën van virale hepatitis en seksueel overdraagbare infecties 2022-2030 (2023), Wereldgezondheidsorganisatie, Regionaal bureau voor Europa.
(69) Prevention of hepatitis B and C in the EU/EEA, Stockholm: ECDC; 2022.
(70) Verordening (EU) 2022/2370 van het Europees Parlement en de Raad van 23 november 2022 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 851/2004 tot oprichting van een Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (PB L 314 van 6.12.2022, blz. 1).
(71) De streefwaarden die de WHO voor HBV heeft vastgesteld, omvatten ook de streefwaarde van een screening van 95 % van de zwangere vrouwen op HBsAg. Deze streefwaarde wordt ook met het oog op de uitvoering en monitoring in het kader van de voorgestelde aanbeveling van de Raad in overweging genomen.
(72) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s betreffende een alomvattende aanpak van geestelijke gezondheid, COM(2023) 298 final van 7.6.2023.
(73) Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s over de EU-strategie voor de rechten van het kind, COM(2021) 142 final van 24.3.2021.
(74) Aanbeveling (EU) 2021/1004 van de Raad van 14 juni 2021 tot instelling van een Europese kindergarantie (PB L 223 van 22.6.2021, blz. 14).
(75) Besluit C(2022) 8816 final van de Commissie van 7 december 2022 tot oprichting van een deskundigengroep van de Commissie inzake volksgezondheid en tot intrekking van het besluit van de Commissie tot oprichting van de deskundigengroep van de Commissie “Stuurgroep gezondheidsbevordering, ziektepreventie en beheer van niet-overdraagbare ziekten” (PB C 471 van 12.12.2022, blz. 8).
(76) https://webgate.ec.europa.eu/dyna/bp-portal/
Top