Bijlagen bij COM(2012)699 - Uitvoering van Besluit 1297/2008/EG betreffende een programma tot modernisering van de Europese bedrijfs- en handelsstatistiek (MEETS) - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2012)699 - Uitvoering van Besluit 1297/2008/EG betreffende een programma tot modernisering van de Europese bedrijfs- en ... |
|---|---|
| document | COM(2012)699   |
| datum | 27 november 2012 |
De vereenvoudigingsmaatregelen voor 2013 omvatten de vereenvoudiging/harmonisatie van het herzieningsbeleid inzake bedrijfsstatistieken en de voortzetting van de werkzaamheden voor de inzet van gemeenschappelijke instrumenten zoals het EGR. Ook werd de herziening van de meerjarige reeksen in de bijlagen 2 en 4 van de SBS-verordening weer aan de orde gesteld.
Er komt een grondige herziening en integratie van bedrijfsgerelateerde statistieken via een gemeenschappelijk rechtskader voor de verzameling, opstelling, indiening en verspreiding van statistieken betreffende de economische activiteiten van de ondernemingssector, de kaderverordening integrerende ondernemingsstatistieken (FRIBS). De op alle gebieden gebruikte gemeenschappelijke classificaties zijn de NACE (voor activiteiten) en de CPA (voor producten). In het algemeen zal deze aanpak naar verwachting de statistische lasten voor ondernemingen en de nationale bureaus voor de statistiek beperken. Als onderdeel hiervan beoogt Eurostat een hervorming van Intrastat[5] door middel van het zogenoemde internationale handelspakket of SIMSTAT, waarmee de vereenvoudiging van Intrastat wordt aangepakt evenals de dringend noodzakelijke verbetering van de kwaliteit van de statistische gegevens terzake en de noodzaak om tegelijkertijd de statistieken inzake de internationale handel in diensten te ontwikkelen. Op statistisch gebied is het Intrastat dat momenteel de hoogste lasten voor ondernemingen veroorzaakt: meer dan 50 %.
Ontwikkeling van nieuwe gebieden (ondernemingsgroepen, globalisering, ondernemerschap, innovatie)
Globalisering en ondernemerschap zijn twee beleidsterreinen waarvoor de statistieken nog niet volledig zijn ontwikkeld. In 2013 zullen verdere werkzaamheden plaatsvinden om de voortgang op het gebied van methodiek te volgen en de resultaten te testen.
Als gevolg van de stroomlijning in 2011 is nader methodologisch werk verricht en is een beoordeling uitgevoerd van de methodiek die werd ontwikkeld voor het opstellen van economische indicatoren over globalisering en statistieken over ondernemingsgroepen; dit gebeurde in het kader van twee ESSnets. De vaststelling en ontwikkeling van een doelreeks van globaliseringindicatoren is behandeld door het ESSnet inzake meting van mondiale waardeketens, terwijl de algemene beoordeling van het methodologisch werk inzake nieuwe indicatoren op basis van ondernemingsgroepen is verricht door het ESSnet inzake de profilering van grote en complexe multinationale ondernemingsgroepen.
De samenwerking met de OESO op het gebied van de verdere ontwikkeling van het gezamenlijke programma van ondernemerschapsindicatoren (EIP) is in 2012 voortgezet. Er is met name aandacht besteed aan de vaststelling van indicatoren voor een snelle groei van innovatieve bedrijven die bijdragen aan de onlangs ingestelde ''kernindicator voor de innovatie-Unie''. Tegelijkertijd is een initiatief gestart om een rechtsgrond te bieden voor de werkgeversdemografie, teneinde geharmoniseerde gegevens uit alle EU-lidstaten conform de internationale gegevens in het EIP te produceren. Er wordt nog steeds steun verleend bij de ontwikkeling en opstelling van nieuwe indicatoren ter beschrijving van het kader voor de afbakening van de gebieden ''toegang tot financiering'', ''onderzoek en ontwikkeling, innovatie en technologie'', ''capaciteiten/vaardigheden'' en ''ondernemerscultuur''.
2.2. Doelstelling 2: Bereiken van een gestroomlijnd kader van statistieken over het bedrijfsleven
Integreren van begrippen en methoden binnen het rechtskader
Bedrijfsstatistieken worden opgesteld in overeenstemming met de communautaire wetgeving, die in de loop van de jaren is ontwikkeld en niet noodzakelijkerwijs consistent is wat betreft begrippen, toepassingsgebied, definities, methodiek enz. Zoals hierboven vermeld, is het MEETS-programma gericht op een herziening van de wetgeving, teneinde het kader voor bedrijfsstatistieken te stroomlijnen. Deze herziening is noodzakelijk om gebruikers in staat te stellen statistieken uit verschillende bronnen te gebruiken en te vergelijken. Een andere stimulans voor een meer coherente wetgeving en methodiek is de in opkomst zijnde architectuur van geïntegreerde productiesystemen voor bedrijfsstatistieken. Deze integratie kan niet plaatsvinden zonder een verdere harmonisatie van begrippen, definities en methodieken. Om deze kwestie aan te pakken, is het ESSnet inzake de consistentie van begrippen en methoden van bedrijfs- en handelsstatistieken opgezet. In 2010 en 2011 werden twee werkpakketten opgestart om het eventuele gebrek aan consistentie in statistische eenheden respectievelijk in steekproefkaders voor verschillende enquêtes, classificaties en hun toepassingen te analyseren. De werkzaamheden op bovengenoemde gebieden zijn voortgezet in 2012. In 2012 is voorts nog een derde werkpakket opgestart om de consistentieproblemen met betrekking tot kenmerken en definities te analyseren.
Ontwikkeling van statistieken over ondernemingsgroepen
Op het gebied van het EuroGroups Register[6] (EGR) is aanzienlijke vooruitgang geboekt. Het register is gericht op het verschaffen van consistente en gecoördineerde onderzoekskaders voor hoogwaardige statistieken met betrekking tot globalisering.
Het ESSnet inzake EGR-methoden werd in 2008 opgezet. In 2009 en 2010 werden EGR-populaties van 5 000 multinationale ondernemingsgroepen samengesteld. In 2011 werd de EGR-populatie uitgebreid tot 10 000 multinationale ondernemingsgroepen. In 2012 werden de methoden voor centrale en nationale EGR-processen en het gegevensmodel verder ontwikkeld (EGR-versie 2), samen met een plan voor het toekomstige beheer van het EGR. De verspreiding is verbeterd door het openen van een webplatform voor de EGR-documentatie. In 2012 werd een nieuw ESSnet opgestart. Dit net heeft verder gewerkt met het oog op de totstandbrenging van een volledige dekking van de EGR-populatie voor statistieken inzake buitenlandse filialen (FATS) en directe buitenlandse investeringen (DBI) en aan het betrekken van nationale centrale banken bij het EGR als producenten en gebruikers. Het is de bedoeling om eind 2013 te beschikken over een stabiel systeem met een dekking die geschikt is voor FATS- en DBI-statistieken. Bovendien moet worden voorzien in toegang op afstand voor gebruikers bij de nationale bureaus voor de statistiek en de nationale centrale banken. De belangrijkste doelstelling is de integratie van de kaderpopulaties voor het EGR, de FATS en de DBI.
Eind 2009 werd het ESSnet inzake de profilering van grote en complexe multinationale ondernemingsgroepen opgestart om een methodiek voor de profilering te ontwikkelen en toe te passen. In 2012 heeft het ESSnet verder gewerkt aan de methodiek door rekening te houden met de resultaten van de in 2011 uitgevoerde tests. Er zijn richtsnoeren ontwikkeld, er is documentatie opgesteld en er werden middelen uitgetrokken voor de uitvoering van de werkmethoden voor het profileringsmodel in de lidstaten. In 2012 werd een begin gemaakt met het testen en beoordelen van het methodologische werk inzake statistieken die gebaseerd zijn op ondernemingsgroepen in lidstaten die niet bij het ESSnet zijn betrokken.
Verrichten van communautaire enquêtes om de last voor ondernemingen te beperken
Na de voorbereidingen in 2011 is in 2012 een studie verricht om methodieken vast te stellen voor het gebruik van EU-steekproefschema’s in gegevensverzamelingen.
2.3. Doelstelling 3: De toepassing van een efficiëntere methode voor de productie van bedrijfs- en handelsstatistieken ondersteunen
Betere benutting van gegevens die in het statistisch systeem al beschikbaar zijn, inclusief de mogelijkheid van schattingen
De werkzaamheden inzake ''gegevensopslag en gegevenskoppeling bij de productie van bedrijfsstatistieken'' worden verricht door een ESSnet dat gedurende de tweede helft van 2010 werd opgezet. In 2011 heeft het ESSnet zich gericht op het herzien van de huidige praktijken ten aanzien van geïntegreerde bedrijfsgegevenssystemen in de ESS-lidstaten en op het vaststellen van de grootste gemeenschappelijke problemen op dit gebied. In 2012 waren de werkzaamheden met name toegespitst op drie hoofdgebieden waaronder alle onderwerpen vallen die door de lidstaten zijn aangemerkt als het meest relevant voor de opslag van statistische gegevens. Het gaat hierbij om metagegevens met betrekking tot die opslag en om de twee belangrijkste aspecten voor de opbouw en tenuitvoerlegging ervan, namelijk het methodologische aspect en het architecturale/technische aspect. De eerste resultaten werden gepresenteerd en met de ESS-lidstaten besproken tijdens een workshop die in mei 2012 heeft plaatsgevonden. Dit werk zal in 2013 worden voortgezet en de volgende workshop is voor februari 2013 gepland.
Daarnaast is aanzienlijke vooruitgang geboekt bij de drie projecten betreffende de koppeling van microgegevens voor afzonderlijke statistieken:
Het project over de koppeling van microgegevens over internationale sourcing aan de gegevens van de bedrijfsstatistiek is voortgezet. Het in 2011 opgestarte ESSnet inzake het meten van mondiale waardeketens heeft verder gewerkt aan de ontwikkeling van een methodiek voor het verzamelen van gegevens over de steeds mondialere wijze waarop bedrijven hun werkzaamheden organiseren en de impact hiervan op werkgelegenheid en duurzame groei. Het project heeft tot doel beleidsmakers te helpen beter geïnformeerde beslissingen te nemen en toezicht op de globalisering/internationalisering van de economieën te houden door indicatoren over economische globalisering te ontwikkelen en te geven. In 2012 zijn de subsidieovereenkomsten voor het koppelen van microgegevens gesloten en in 2013 zullen de deelnemende lidstaten de methodiek inzake de koppeling van microgegevens beoordelen en testen en gekoppelde microgegevensreeksen produceren voor de effectanalyse van internationaal gefragmenteerde productieketens.
– Het project betreffende de koppeling van handels- en bedrijfsstatistieken zal in 2013 worden hervat. Vóór 2011 is een externe studie uitgevoerd om het methodologische kader voor de productie van statistische indicatoren inzake externe handel naar bedrijfskenmerken te ontwikkelen. Ook werden bij wijze van proef gegevens verzameld om de haalbaarheid van het kader te bepalen. In 2013 zullen de lidstaten een uitgebreide reeks van indicatoren ontwikkelen en verzamelen, die gebaseerd zijn op handels- en bedrijfsgegevens op microniveau. De nieuwe indicatoren zullen vervolgens worden opgenomen in het gegevensbestand van de TEC (handel naar bedrijfskenmerken).
– Het ESSnet inzake de koppeling van microgegevens inzake ICT-gebruik werd in 2012 afgerond en heeft nieuwe statistisch indicatoren geproduceerd door het koppelen van gegevens uit ondernemingsregisters, statistische enquêtes bij ondernemingen over ICT-gebruik en elektronische handel, structurele bedrijfsstatistieken en innovatie-enquêtes. Ook heeft het een uitgebreid instrumentarium geproduceerd om de impact van ICT op bedrijfsprestaties te analyseren. Het instrumentarium omvat een metadatabank en software voor de koppeling en analyse van reeksen microgegevens. Naast de analyse van gekoppelde bedrijfsgegevens heeft het ESSnet een analyse gemaakt van de situatie in de deelnemende landen wat de enquête- en steekproefstrategieën met betrekking tot bedrijfsstatistieken betreft, en aanbevelingen gedaan om de representativiteit van gekoppelde gegevens te verbeteren. Het ESSnet heeft overeenstemming bereikt over een door hem opgesteld protocol dat de regels en voorwaarden bevat voor de verspreiding van de resultaten van de gegevensanalyse onder een groter publiek.
Het ESSnet inzake ''Methodiek voor moderne bedrijfsstatistiek (optimale steekproeven, schattingen op basis van modellen, gegevensintegratie)'' is in 2010 van start gegaan en is eind 2012 aan de tweede fase van zijn programma begonnen. Het voornaamste doel van dit ESSnet is het geven van methodologische richtsnoeren ter ondersteuning van de modernisering en integratie van ESS-bedrijfsstatistieken. Naast de methodologische ontwikkelingen betreffende specifieke productiefasen (ontwerp, gegevensverzameling en schatting), behelst het project een overzicht van de methodieken voor bedrijfsstatistieken binnen het coherente kader van een elektronisch handboek. Het handboek vormt zowel een naslagwerk als een opleidingshandboek. In de tweede en laatste fase zal het ESSnet conclusies trekken uit de werkzaamheden die ten aanzien van de specifieke productiefasen zijn verricht en het handboek afronden om elke fase van het statistische productieproces te bestrijken. Aldus wordt bijgedragen tot de optimalisering van ESS-bedrijfsstatistieken.
Betere benutting van gegevens die in de economie al beschikbaar zijn
Het ESSnet inzake het gebruik van administratieve gegevens en gegevens uit jaarrekeningen, dat in 2009 is opgezet, heeft het onderzoek van praktische kwesties met betrekking tot het gebruik van deze gegevens voor bedrijfsstatistische doeleinden voortgezet. De resultaten van het onderzoek en de analytische werkzaamheden die gedurende de drie jaar dat het ESSnet actief was, zijn verricht, zijn uitgewerkt in aanbevelingen en in goede praktijken, die worden verspreid. De voornaamste resultaten die tot nu toe zijn behaald, betreffen het opstellen van een overzicht van nationale praktijken inzake het gebruik van administratieve gegevens, de beschrijving van de gehanteerde methoden om incomplete gegevenssets te schatten bij het gebruik van administratieve gegevens voor kortetermijnstatistieken, en de productie van een lijst met indicatoren ter beoordeling van de kwaliteit van bedrijfstatistieken op basis van administratieve gegevens.
Om de lidstaten te helpen de administratieve gegevens voor statistische doeleinden zo efficiënt mogelijk te gebruiken, is het MEETS-programma de nationale bureaus voor de statistiek blijven steunen bij de ontwikkeling van hun systemen, met het oog op de integratie van gegevens uit verschillende bronnen in het statistische productieproces. Dit moet leiden tot een beperking van de rapportagelast voor bedrijven en tot een betere kwaliteit van de statistische gegevens.
In april 2012 werden de lidstaten uitgenodigd om deel te nemen aan het project betreffende de ''Vergemakkelijking van de gegevensoverdracht van ondernemingen aan nationale bureaus voor de statistiek''. Er is steun verleend voor de ontwikkeling van IT-systemen voor het verzamelen van statistische gegevens bij ondernemingen, het ontwikkelen van nationale statistische taxonomieën en het creëren van nationale statistische XBRL-taxonomieën.
Ontwikkeling van instrumenten voor een efficiëntere gegevensextractie, -transmissie en -verwerking
Als onderdeel van het project ''Verbetering van de douanegegevens in de statistiek van de buitenlandse handel (Extrastat)'' zijn in 2012 nieuwe subsidieovereenkomsten met de lidstaten gesloten. Met deze steun worden de lidstaten geholpen bij het aanpassen van hun gegevensverzamelingssystemen voor Extrastat-statistieken aan de nieuwe douanesystemen van het gemoderniseerde douanewetboek[7].
2.4. Doelstelling 4: Moderniseren van Intrastat
Harmonisatie van methoden om de kwaliteit te verbeteren in een vereenvoudigd Intrastat
Als gevolg van de stroomlijning werden het project betreffende ''Verbetering van de gegevenskwaliteit binnen een vereenvoudigd Intrastat-systeem'' en dat betreffende ''Vermindering van asymmetrieën binnen Intrastat'' eind 2010 samengevoegd tot één project. De titel van het nieuwe project luidde ''Harmonisatiemethoden ter verbetering van de kwaliteit van intra-EU-handelsstatistieken''. In 2012 werd een aanbesteding uitgeschreven voor de verdere ontwikkeling van methoden en praktijken met betrekking tot het samenstellen van EU-handelsstatistieken. Deze aanbesteding had tot doel de relevante documentatie te actualiseren en de aanbevolen praktijken in kaart te brengen. Daarnaast werd steun verleend aan de lidstaten bij de uitvoering van de geharmoniseerde methoden en praktijken die nodig zijn om de kwaliteit van intra-EU-handelsstatistieken te verbeteren. De werkzaamheden ter beperking van de asymmetrieën op gedetailleerd en geaggregeerd niveau zijn voortgezet door de lidstaten steun te verlenen voor de uitvoering van bi- of multilaterale gelijkschakelingsstudies.
Betere benutting van administratieve gegevens
Ook werden in 2012 subsidieovereenkomsten gesloten ter bevordering van het gebruik van administratieve gegevens door de lidstaten bij de productie van intra-EU-handelsstatistieken. Het doel van deze subsidies is het verlichten van de responslast en het verbeteren van de kwaliteit van intra-EU-handelsstatistieken. Het werk is gericht op het gebruik van administratieve gegevens voor de validatie van gegevens die zijn verzameld in het Intrastat-systeem en de vervanging van statistische enquêtes, en daarnaast op de (verdere) ontwikkeling van gemeenschappelijke systemen voor gegevensverzameling in een aantal lidstaten ten behoeve van Intrastat, de btw en de uitwisseling van btw-informatie (VIES).
Verbetering en vergemakkelijking van de gegevensuitwisseling binnen Intrastat
De studies die zijn verricht en de steun die aan de lidstaten is verleend, hebben geleid tot een toegenomen gebruik van elektronische middelen en technologieën voor de verzameling, productie, uitwisseling en validatie van gegevens door middel van geautomatiseerde en veilige processen en de toepassing van geavanceerde statistische concepten voor foutenopsporing en autocorrectie.
3. CONCLUSIE
In het MEETS-besluit worden in detail de acties beschreven die tijdens de duur van het programma moeten worden gefinancierd. Dit staaft het relatief grote aantal initiatieven dat tijdens de eerste twee jaar van het programma is ondernomen. Een van de resultaten van de economische en financiële crisis van 2008 was echter een ''verzadiging'' van de financieringsmogelijkheden binnen de nationale bureaus voor de statistiek als gevolg van een gebrek aan mankracht. Derhalve ontstond de noodzaak het programma te stroomlijnen door bepaalde initiatieven te integreren en/of deze te richten op de zes hoofdgebieden, elk met een eigen ESSnet: consistentie van begrippen en methoden, EGR, profilering van grote en complexe multinationale ondernemingsgroepen, koppeling van microgegevens en gegevensopslag bij de productie van statistieken, methodiek voor bedrijfsstatistieken en het gebruik van administratieve gegevens en gegevens uit jaarrekeningen.
De ESSnets, vooral die welke in 2009 en begin 2010 van start gingen, hebben uitstekend werk geleverd, met name ten aanzien van de EGR-methoden, de profilering en het gebruik van administratieve gegevens. Wat de overige hoofdpijlers van het MEETS-programma betreft (consistentie van wetsteksten, gegevensopslag en initiatieven voor gegevenskoppeling), liggen deze werkzaamheden nu ook op schema. Waren in 2011 de werkzaamheden nog van voorbereidende aard met de aanleg van de basisinfrastructuur (introductie van ESSnets, subsidieovereenkomsten met meerdere begunstigden enz.) en de creatie van netwerken van nationale deskundigen, in 2012 begonnen de werkzaamheden al concrete resultaten op te leveren.
Daarnaast is de financiering via individuele subsidies voortgezet, voornamelijk om de voortgang ten aanzien van methodieken te ondersteunen en bepaalde methodologische aanbevelingen te testen, maar ook om de hulpmiddelen voor efficiëntere extractie, transmissie en verwerking van gegevens te ontwikkelen. Een aantal resultaten is reeds beschikbaar, maar de meeste acties lopen nog.
Het is belangrijk om alle acties te beschouwen als onderling verbonden initiatieven om ervoor te zorgen dat de nationale procedures voor de verzameling van bedrijfs- en handelsstatistieken efficiënter worden. Dit vereiste een langetermijninzet en voortdurend toezicht.
Het verslag van 2012 is het laatste jaarverslag van het MEETS-programma. 2013 zal het laatste operationele jaar van dit programma zijn. Alle acties zullen worden afgerond en alle concrete resultaten moeten uiterlijk op 31 december 2013 beschikbaar zijn. Derhalve moet het eindverslag over de uitvoering van het MEETS-programma, dat uiterlijk op 31 juli 2014 bij het Europees Parlement en de Raad moet worden ingediend, ook alle acties en resultaten van 2013 omvatten. Bovendien moet in het eindverslag worden beoordeeld welke voordelen de acties voor de Gemeenschap, de lidstaten en de verstrekkers en gebruikers van statistische informatie hebben opgeleverd in verhouding tot de door de Gemeenschap gemaakte kosten, om vast te stellen welke gebieden voor verbetering vatbaar zijn.
[1] Met inbegrip van een verrekening van 15% van het budget in september 2011.
[2] COM(2009) 404.
[3] Verordening (EG) nr. 295/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2008 betreffende structurele bedrijfsstatistieken (herschikking). PB L 97 van 9.4.2008, blz. 13.
[4] Verordening (EG) nr. 1165/98 van de Raad van 19 mei 1998 inzake kortetermijnstatistieken. PB L 162 van 5.6.1998, blz. 1.
[5] Verordening (EG) nr. 638/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 31 maart 2004 betreffende de communautaire statistieken van het goederenverkeer tussen de lidstaten en houdende intrekking van Verordening (EG) nr. 3330/91 van de Raad (PB L 102 van 7.4.2004, blz. 1), gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 222/2009 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 87 van 31.3.2009, blz. 160).
[6] De rechtsgrondslag wordt geboden door Verordening (EG) nr. 177/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 20 februari 2008 tot vaststelling van een gemeenschappelijk kader voor ondernemingsregisters voor statistische doeleinden en tot intrekking van Verordening (EEG) nr. 2186/93 van de Raad. PB L 61 van 5.3.2008, blz. 6.
[7] Verordening (EG) nr. 450/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2008 tot vaststelling van het communautair douanewetboek (gemoderniseerd douanewetboek). PB L 145 van 4.6.2008, blz. 1.