Besluit 2021/1940 - Gedeeltelijke opschorting van de Overeenkomst met Belarus inzake de versoepeling van de afgifte van visa - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 396/58

De overeenkomst tussen de EU en de Republiek Belarus inzake de versoepeling van de afgifte van visa (“de visumversoepelingsovereenkomst”) is op 1 juli 2020 in werking getreden, samen met de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Belarus inzake de overname van personen die zonder vergunning op het grondgebied verblijven (2) (“de overnameovereenkomst”).

De visumversoepelingsovereenkomst heeft tot doel om op basis van wederkerigheid de afgifte van visa voor een voorgenomen verblijf van ten hoogste 90 dagen per periode van 180 dagen aan burgers van de Unie en Belarus te versoepelen. De visumversoepelingsovereenkomst bevordert de contacten tussen mensen en gemeenschappelijke waarden, zoals eerbiediging van de mensenrechten en democratische beginselen.

Op grond van artikel 14, lid 5, van de visumversoepelingsovereenkomst kan elke partij deze visumversoepelingsovereenkomst geheel of gedeeltelijk schorsen. Het besluit tot schorsing moet uiterlijk 48 uur vóór de inwerkingtreding worden meegedeeld aan de andere partij. De partij die de toepassing van de visumversoepelingsovereenkomst heeft geschorst, stelt de andere partij onverwijld in kennis van het feit dat de redenen voor die schorsing zijn vervallen zodra dit het geval is.

Als reactie op de aanhoudende brute repressie tegen alle segmenten van de Belarussische samenleving, en met name de kaping van een passagiersvlucht op 23 mei 2021, heeft de Unie Belarussische luchtvaartmaatschappijen verboden over het grondgebied van de Unie te vliegen en te landen op EU-luchthavens, en het vierde pakket sancties tegen natuurlijke personen en rechtspersonen, entiteiten en lichamen als ook gerichte economische sancties ingesteld door middel van Verordening (EG) nr. 765/2006 van de Raad (3) en Besluit 2012/642/GBVB van de Raad (4).

Als reactie op dergelijke beperkende maatregelen heeft Belarus op 28 juni 2021 tegenmaatregelen genomen door de schorsing van zijn deelname aan het Oostelijk Partnerschap en de schorsing van de overnameovereenkomst aan te kondigen. Op 8 september 2021 is bij het parlement van Belarus een wet ingediend over de opschorting van de overnameovereenkomst.

Litouwen, en meer recentelijk Polen en Letland, werden intussen geconfronteerd met een ongekende toename van irreguliere migratiestromen vanuit Belarus. Deze plotselinge stijging wijst erop dat het Belarussische regime irreguliere migratie voor politieke doeleinden aanmoedigt, en met name wraak neemt op Litouwen, Polen en Letland voor hun standpunt inzake Belarus.

De door Belarus ondernomen acties zijn in strijd met de grondbeginselen op basis waarvan de visumversoepelingsovereenkomst werd gesloten, en druisen in tegen de belangen van de Unie en haar lidstaten. Met name blijkt uit deze acties een gebrek aan eerbiediging van de mensenrechten of de democratische beginselen en leiden zij tot irreguliere migratie vanuit het grondgebied van Belarus naar het grondgebied van de Unie.

Daarom moet de toepassing van sommige bepalingen van de visumversoepelingsovereenkomst betreffende de afgifte van een visum voor kort verblijf voor bepaalde categorieën aanvragers, namelijk leden van Belarussische officiële delegaties, leden van de nationale en regionale regeringen en parlementen van Belarus, en leden van het grondwettelijk hof van Belarus en het hooggerechtshof van Belarus, in de uitoefening van hun functie, worden opgeschort.

Dit besluit vormt een ontwikkeling van de bepalingen van het Schengenacquis waaraan Ierland niet deelneemt, overeenkomstig Besluit 2002/192/EG van de Raad (5). Ierland neemt derhalve niet deel aan de aanneming van dit besluit en dit is niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat.

Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van Protocol nr. 22 betreffende de positie van Denemarken, gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, heeft Denemarken niet deelgenomen aan de vaststelling van dit besluit en is deze niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat,

artikel 4, lid 1, punt a), wat betreft visumaanvragen van leden van Belarussische officiële delegaties, met inbegrip van permanente leden van dergelijke delegaties, die op officiële uitnodiging gericht aan Belarus, deelnemen aan officiële bijeenkomsten, overlegrondes, onderhandelingen of uitwisselingsprogramma’s of aan evenementen die door intergouvernementele organisaties worden gehouden op het grondgebied van een van de lidstaten;

artikel 5, lid 1, punten a) en b), wat betreft visumaanvragen van leden van nationale en regionale regeringen en parlementen van Belarus, het grondwettelijk hof van Belarus of het hooggerechtshof van Belarus, in de uitoefening van hun functie, alsmede visumaanvragen van permanente leden van Belarussische officiële delegaties, die op officiële uitnodiging gericht aan Belarus, regelmatig deelnemen aan bijeenkomsten, overlegrondes, onderhandelingen of uitwisselingsprogramma’s of aan evenementen die door intergouvernementele organisaties worden gehouden op het grondgebied van een van de lidstaten;

artikel 5, lid 2, punt a), wat betreft visumaanvragen van leden van Belarussische officiële delegaties die, op officiële uitnodiging gericht aan Belarus, regelmatig deelnemen aan officiële bijeenkomsten, overlegrondes, onderhandelingen of uitwisselingsprogramma’s of aan evenementen die door intergouvernementele organisaties worden gehouden op het grondgebied van de lidstaten;

artikel 6, lid 3, punten a) en b), wat betreft visumaanvragen van leden van nationale en regionale regeringen en parlementen van Belarus, het grondwettelijk hof van Belarus of het hooggerechtshof van Belarus, alsmede visumaanvragen van leden van Belarussische officiële delegaties, met inbegrip van permanente leden van dergelijke delegaties, die op officiële uitnodiging gericht aan Belarus, deelnemen aan officiële bijeenkomsten, overlegrondes, onderhandelingen of uitwisselingsprogramma’s of aan evenementen die door intergouvernementele organisaties worden gehouden op het grondgebied van een van de lidstaten.