Mr. V.H. Rutgers - Hoofdinhoud

ARP-Tweede Kamerlid en minister in de eerste helft van de twintigste eeuw. Aanvankelijk advocaat in Amsterdam en Hilversum. In 1912 in het district Hilversum tot Kamerlid gekozen en vanaf 1915 tevens burgemeester van Boskoop. Volgde in 1919 Van der Voort van Zijp i op als fractievoorzitter en werd in dat jaar tevens gedeputeerde van Zuid-Holland. Veelzijdig Kamerlid en pleitbezorger van de 'plaatselijke keuze', een soort gemeentelijk referendum over toepassing van de Drankwet. Na zijn kortstondige ministerschap van Onderwijs in het eerste kabinet-Colijn i hoogleraar aan de Vrije Universiteit. Speelde een belangrijke rol in het verzet en overleed kort voor het einde van de oorlog in Duitse gevangenschap.

ARP
functie(s) in de periode 1912-1926: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister

• - 

  advocaat en procureur (geassocieerd met S. de Vries Cz. en P.A. Diepenhorst) te Amsterdam, van 1902 tot 1909
• - 

  lid gemeenteraad van Hilversum, van 3 september 1907 tot 2 september 1913
• - 

  lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 8 juli 1908 tot 1 juli 1913 (voor het kiesdistrict Weesp)
• - 

  advocaat en procureur te Hilversum, van 1909 tot 1912
• - 

  kantonrechter-plaatsvervanger, kanton Hilversum, van 1 augustus 1910 tot maart 1912
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 februari 1912 tot 27 juni 1917 (voor het kiesdistrict Hilversum)
• - 

  advocaat en procureur (geassocieerd met P.R. Gruber) te 's-Gravenhage, van 1912 tot 1 mei 1915
• - 

  burgemeester van Boskoop, van 1 mei 1915 tot 1 juli 1919
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 4 juli 1917 tot 17 september 1918 (voor het kiesdistrict Hilversum)
• - 

  lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 6 juli 1917 tot 4 augustus 1925 (1917-1919 voor het kiesdistrict Alphen)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1918 tot 6 augustus 1925
• - 

  lid Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, van 1 juli 1919 tot 4 augustus 1925
• - 

  waarnemend fractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 9 juli 1919 tot 7 oktober 1919
• - 

  fractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 oktober 1919 tot 10 juli 1922
• - 

  fractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 21 oktober 1923 tot 4 augustus 1925
• - 

  minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, van 4 augustus 1925 tot 8 maart 1926
• - 

  lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 5 juli 1927 tot juli 1928
• - 

  hoogleraar Romeins recht en strafrecht, Vrije Universiteit te Amsterdam, van september 1928 tot 5 februari 1945
• - 

  lid gemeenteraad van Amsterdam, van 5 september 1939 tot 16 april 1940

• - 

  lid bestuur ARP kiesvereniging "Nederland en Oranje", district Amsterdam VII
• - 

  lid bestuur ARP Statenkring
• - 

  secretaris ARP-commissie herziening programma en statuten, van oktober 1907 tot juni 1915
• - 

  secretaris Bond van Anti-revolutionaire gemeenteraadsleden, vanaf 1 juli 1908 (nog in 1924)
• - 

  vicefractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 28 september 1918 tot 7 oktober 1919
• - 

  vicefractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 juli 1922 tot 21 oktober 1923
• - 

  redacteur "Antirevolutionaire Staatkunde", orgaan van de Dr. Abraham Kuyperstichting ter bevordering van de studie der antirevolutionaire beginselen, van oktober 1924 tot 1941
• - 

  lid Centraal Comité van ARP-kiesverenigingen
• - 

  leider illegale ARP, van juni 1942 tot december 1942 (samen met Bijleveld; na arrestatie Schouten)

• - 

  lijstaanvoerder ARP Tweede Kamerverkiezingen 1922 (in de kieskringen Leiden en Dordrecht)

• - 

  lid regeringscommissie voor kwekerskrediet, vanaf 1920
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. BNG (Bank voor Nederlandsche Gemeenten), van 1 januari 1922 tot augustus 1925
• - 

  lid Staatscommissie inzake de elektriciteitsvoorziening (Staatscommissie-Van Lynden van Sandenburg), van 30 mei 1921 tot mei 1925
• - 

  voorzitter en lid Staatscommissie inzake het middelbaar Onderwijs, van 16 januari 1925 tot april 1926
• - 

  voorzitter Vereenigingen voor Christelijk Middelbaar en Voorbereidend Hooger Onderwijs, vanaf 1926 (nog in 1941)
• - 

  lid hoofdredactie dagblad "De Standaard", vanaf 1926
• - 

  lid Voorbereidende Commissie voor een monument voor Groen van Prinsterer
• - 

  lid Voorbereidende Commissie voor een monument voor Talma
• - 

  lid Commissie ter herdenking van Jan de Bakker
• - 

  lid dagelijks bestuur Vereeniging voor Volkenbond en Vrede, van januari 1927 tot november 1933
• - 

  Nederlands afgevaardigde naar de Ontwapeningsconferentie, 1928
• - 

  voorzitter Commissie van Beroep, Schoolraad voor de Scholen met den Bijbel, omstreeks 1928
• - 

  lid Rijkscommissie van Advies inzake bibliotheekwezen, tot juli 1928
• - 

  voorzitter Staatscommissie inzake een minder kostbare toepassing van het stelsel der financiële gelijkstelling bij het lager onderwijs, van 1926 tot december 1930
• - 

  lid Commissie van advies inzake aardolie-aangelegenheden, omstreeks 1930
• - 

  lid bestuur NJV (Nederlandsche Juristen-Vereeniging), omstreeks 1931
• - 

  lid bestuur Nederlandsche Bond van Strafrecht, vanaf oktober 1932
• - 

  voorzitter Protestants Hulpcomité voor uitgewekenen om ras en geloof, van 1933 tot mei 1940
• - 

  voorzitter Vereeniging voor Volkenbond en Vrede, vanaf november 1933
• - 

  lid Raad van Bestuur NAM (Nederlandsche Aardolie Maatschappij)
• - 

  voorzitter Nederlandsche Bond van Strafrecht, omstreeks november 1938
• - 

  lid Commissie van advies voor volkenrechtelijke vraagstukken, van 22 oktober 1939 tot 5 februari 1945
• - 

  lid redactie illegale blad "Trouw", van september 1943 tot april 1944
• - 

  lid Vaderlandsch Comité, van januari 1944 tot april 1944

• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1921 tot april 1921
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van april 1922 tot juni 1922
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1923 tot april 1923
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1923 tot juli 1925

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  lagere school te Amsterdam

• - 

  Gereformeerd Gymnasium te Amsterdam

• - 

  rechtsgeleerdheid, Rijksuniversiteit Groningen
• - 

  rechtsgeleerdheid, Vrije Universiteit te Amsterdam, van 18 september 1895 tot 21 mei 1902
• - 

  rechtswetenschap (gepromoveerd op stellingen), Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, 28 oktober 1902

• - 

  Was woordvoerder arbeidszaken en sociale zekerheid van de ARP in de Tweede Kamer. Hield zich ook bezig met onderwijs, pensioenen, binnenlandse zaken, koloniën en distributie.
• - 

  Een door hem ingediend (en aangenomen) amendement leidde ertoe dat er geen presentiegeld voor het bijwonen van Tweede Kamervergaderingen werd ingevoerd
• - 

  Twee initiatiefvoorstellen van zijn hand inzake de plaatselijke keuze in de Drankwet (dat was het invoeren van een adviserende volksraadpleging over het afgeven van vergunningen voor drankverkoop) werden door de Eerste Kamer verworpen. Het eerste voorstel werd in 1919 samen met Van Beresteyn (VDB) en K. ter Laan (SDAP) ingediend en in 1922 verworpen. Het tweede voorstel werd in 1923 samen met Bakker (CHU) en Van Gijn (LSP) ingediend en in 1925 verworpen.

• - 

  Behoorde in 1922 tot de vijf leden van zijn fractie die bij de eerste lezing van grondwetsherziening tegen wijziging van de additionnele artikelen stemden
• - 

  Behoorde in 1923 tot de vier leden van zijn fractie die tegen een (aangenomen) initiatiefwetsvoorstel-Sannes stemden over aanvulling van de Invaliditeitswet

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Was in 1925 verantwoordelijk voor de instelling van een Indologische faculteit aan de Rijksuniversiteit Utrecht als tegenhanger van die in Leiden

• - 

  Verdedigde als minister alleen een wetsvoorstel tot verlenging van een overgangsmaatregel inzake Franse les in de Lager-onderwijswet
• - 

  Nam in april 1940 ontslag als raadslid vanwege drukke werkzaamheden
• - 

  Speelde tijdens de Bezetting een belangrijke rol in het schoolverzet (het verzet tegen de nazificering van het onderwijs). Werd driemaal gearresteerd, maar hervatte steeds direct weer zijn verzetswerk.
• - 

  Trachtte in april 1944 tevergeefs naar Engeland over te steken

• - 

  Woonde als kind enkele jaren in Zwitserland en leerde daar Frans spreken
• - 

  Een jongere zus van hem was gehuwd met een zoon van J.R. Slotemaker de Bruïne, Kamerlid en minister
• - 

  Was goed bevriend met de veel oudere Theo Heemskerk
• - 

  Zijn grootvader van vaderszijde was gemeenteraadslid in Leiden
• - 

  Zijn vader was hoogleraar theologie aan de Vrije Universiteit

• - 

  Versloeg in 1912 bij een tussentijdse verkiezing in het district Hilversum W.J.E.H.M. de Jong (ul) na herstemming
• - 

  Versloeg in 1913 W.J.E.H.M. de Jong (ul). Werd in het district Amsterdam IX na herstemming verslagen door W.H. Vliegen (sdap).
• - 

  Versloeg in 1917 W. Heineken (comité anti-grondwetsherziening) en G.A. Vader (sdp)
• - 

  Was in 1925 nummer 2 op de ARP-kandidatenlijst (m.u.v. de kieskringen Groningen en Maastricht)

• - 

  lid Tweede Kamer, augustus 1925 (i.v.m. benoeming tot minister)
• - 

  minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, 1926 (geweigerd)
• - 

  lid Tweede Kamer, augustus 1928 (vacature-Scheurer)

• - 

  W.F. de Gaay Fortman, "Rutgers, Victor Henri (1877-1945)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 478
• - 

  Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)
• - 

  P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"
• - 

  H. van Felius en H.J. Metselaars, "Noordhollandse Statenleden 1840-1919"
• - 

  Onze Afgevaardigden, 1909 en 1913
• - 

  Ned. Patriciaat, 1923

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.