Dr. H. (Hugo) Visscher - Hoofdinhoud

In het interbellum een bekend, maar niet onomstreden ARP-Tweede Kamerlid. Predikant en daarna door het kabinet-Kuyper i benoemd tot hoogleraar theologie in Utrecht. Voorman van de Gereformeerde Bond in de Hervormde Kerk. Werd in 1922 Tweede Kamerlid. Nam vaak van de fractiemeerderheid afwijkende standpunten in. Antipapistisch en aanhanger van de Groot-Nederlandse gedachte. Kwam later in steeds conservatiever vaarwater en belandde uiteindelijk bij de NSB i als adviseur van leider Mussert. Kuyper i omschreef hem als 'de man met de geuzenkop'.

ARP
functie(s) in de periode 1922-1936: lid Tweede Kamer

• - 

  ARP (Anti-Revolutionaire Partij), tot 30 november 1935
• - 

  CNA (Christelijk-Nationale Actie), vanaf 23 november 1935 (groepering die erop gericht was alle Gereformeerde partijen te verenigen)

• - 

  kandidaat-predikant, Nederlandse Hervormde Kerk te Zwolle, 1891
• - 

  predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Sintjohannesga (Frl.), van 8 maart 1891 tot 1 januari 1894
• - 

  predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Zegveld, van 12 april 1894 tot 19 april 1896
• - 

  predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Delft, van 19 april 1896 tot 28 april 1901
• - 

  predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Ouderkerk aan den IJssel, van 5 mei 1901 tot november 1903
• - 

  hoogleraar godsdienstgeschiedenis, godsdienstwijsbegeerte, zedenkunde en tot 1913 geschiedenis der leer aangaande God, Rijksuniversiteit Utrecht, van 15 februari 1904 tot 1 oktober 1931 (benoemd 30 oktober 1903)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 25 juli 1922 tot 1 januari 1936
• - 

  bijzonder hoogleraar 'kennis der Gereformeerde levens- en wereldbeschouwing', Rijksuniversiteit Utrecht, van 1 oktober 1931 tot mei 1945 (vanwege de Gereformeerde Bond tot verspreiding en verdediging van de waarheid in de Nederlandse Hervormde (Gereformeerde) Kerk)
• - 

  bijzonder hoogleraar 'Gereformeerde Godgeleerdheid', Rijksuniversiteit Leiden, van maart 1933 tot mei 1945 (vanwege de Gereformeerde Bond tot verspreiding en verdediging van de waarheid in de Nederlandse Hervormde (Gereformeerde) Kerk)
• - 

  adviseur schoolzaken en eredienst van NSB-leider Mussert, vanaf 1943

• - 

  lid Centraal Comité van ARP-kiesverenigingen, van 1905 tot 1916
• - 

  assessor Centraal Comité van ARP-kiesverenigingen, van 1911 tot mei 1916

• - 

  lijstaanvoerder ARP Tweede Kamerverkiezingen 1929 (in de kieskring Utrecht)
• - 

  lijsttrekker CNA Tweede Kamerverkiezingen 1937

• - 

  redacteur "Gereformeerd Weekblad", van 1896 tot oktober 1940 (oprichter)
• - 

  lid bestuur "Vereeniging voor middelbaar en handelsonderwijs op Gereformeerde Grondslag", vanaf mei 1901
• - 

  lid hoofdbestuur Gereformeerde Bond tot verbreiding en verdediging van de Waarheid in de Nederlandse Hervormde (Gereformeerde) Kerk, van februari 1906 tot 8 januari 1909 (mede-oprichter, oorspronkelijk 'tot vrijmaking der Nederlandse Hervormde Kerken')
• - 

  lid Schoolraad voor Scholen met den Bijbel, van 1913 tot 1917
• - 

  vicevoorzitter Vereniging voor Gereformeerd schoolonderwijs
• - 

  ondervoorzitter Nederlandsche Antropologische Vereeniging, omstreeks 1938
• - 

  lid bestuur talloze charitatieve organisaties

• - 

  regulier en privé onderwijs

• - 

  gymnasium te Zwolle, van 1881 tot 1886

• - 

  godgeleerdheid (gepromoveerd op dissertatie), Rijksuniversiteit Leiden, van 14 oktober 1886 tot 5 oktober 1894 (cum laude; deed in 1890 proponentsexamen)

• - 

  Hield zich in de Tweede Kamer met uiteenlopende zaken bezig, maar in het bijzonder met onderwijs
• - 

  Onttrok zich in 1925 aan de stemming over het amendement-Kersten inzake het gezantschap bij de Paus. De overige leden van de ARP-fractie (de eveneens afwezige Duymaer van Twist uitgezonderd) stemden tegen.
• - 

  Onttrok zich in 1926 samen met zijn fractiegenoot Duymaer van Twist aan de stemming over het (nieuwe) begrotingsartikel over gelden voor het gezantschap bij de Paus. Ook Scheurer was afwezig. De verwerping van het artikel met 48 tegen 41 stemmen maakte een einde aan dat gezantschap.
• - 

  Bestreed in 1928 het initiatiefwetsvoorstel van zijn fractiegenoot Zijlstra om de leerlingenschaal voor kleinere scholen te verlagen

• - 

  Behoorde in 1932 met Schouten en De Wilde tot de minderheid van zijn fractie die tegen een wetsvoorstel stemde over verlaging van uitkeringen aan gemeenten en provincies, ten einde tot salarisverlaging van hun ambtenaren te komen
• - 

  Stemde in 1935 als enige van zijn fractie tegen het wetsvoorstel inzake het verbindend en onverbindend verklaren van c.a.o.'s

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Werd in 1903 tot hoogleraar benoemd door Kuyper buiten de voordracht om
• - 

  Kwam enkele malen in conflict met de ARP over de regeringspolitiek, onder andere over de sociale politiek en de samenwerking met de rooms-katholieken. Bekritiseerde vaak het kabinet-Heemskerk.
• - 

  Maakte vanaf eind 1926 geen deel uit van de A.R.-Kamerclub, vanwege een conflict over het Verdrag met België. Hij vond dat de voorstem van het overgrote deel van de A.R.-fractie voortkwam uit 'Roomse' invloed en schreef hierover in november 1926 een artikel in "De Amsterdammer". De Kamerclub keurde dat op 7 december af, met name omdat daarmee kritiek werd uitgeoefend op voorzitter Heemskerk. Pas na gedwongen intrekking van die beschuldiging kreeg hij, vooral door toedoen van Colijn, in 1929 een plaats op de ARP-kandidatenlijst.
• - 

  Was volgens de AR-geschiedschrijvers De Wilde en Smeenk geen ijverig Kamerlid

• - 

  Zijn dochter was gehuwd met een zoon van P.C. 't Hooft, Tweede en Eerste Kamerlid
• - 

  Werd na negen maanden voorarrest op 10 oktober 1945 door het Tribunaal in Arnhem vanwege zijn leeftijd ontslagen van verdere rechtsvervolging. Hem werd wel het actief en passief kiesrecht ontnomen.

• - 

  J.A. de Wilde en C. Smeenk, "Het volk ten baat. De geschiedenis van de AR Partij", 344-345, 525-526 en 655-656
• - 

  P.J. Oud, "Het Jongste Verleden" deel II, 272-274
• - 

  B.J. Wiegeraad, "Hugo Visscher (1864-1947). Een calvinist op eigen houtje" (1991)
• - 

  W. Slagter, "Visscher, Hugo (1864-1947)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 525
• - 

  A. de Groot, "Visscher, Hugo", in: Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme, deel 3, 373

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme

• - 

  brievencollectie-H. Visscher, Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme
• - 

  dossier-Visscher, RIOD

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.