F.H. (Frits) van de Wetering

foto F.H. (Frits) van de Wetering
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
Met dank overgenomen van Parlement.com.

CHU-woordvoerder Indische zaken in de periode van dekolonisatie. Vertrok al op jeugdige leeftijd naar Nederlands-Indië en was daar directeur van een theologische school en burgemeester. Bracht de oorlog door in een Japens interneringskamp. Kenner van Indië, die goed Maleis sprak. Behoorde in 1949 tot de minderheid van de CHU-Kamefractie die vóór de soevereiniteitsoverdracht i stemde. Was tevens woordvoerder financiën. Leidde in 1961 een parlementaire delegatie naar Nieuw-Guinea. Blijmoedige, opgewekte afgevaardigde, die een vlotte maar soms wat prikkelend spreker was.

CHU
functie(s) in de periode 1948-1962: lid Tweede Kamer

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Frederik Hendrik (Frits)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 7 september 1896

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 12 september 1962

2.

Partij/stroming

partij(en)
CHU (Christelijk-Historische Unie)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • zendeling te Tjamplong (Timor), van 1919 tot 1920
  • zendeling-directeur STOVIL (School tot Opleiding van Inlandse Leraren) te Baä (Roti), van 1920 tot 1923
  • zendeling-opleider STOVIL (School tot Opleiding van Inlandse Leraren) te Koepang (Timor), van 1923 tot 1927
  • hulppredikant te Koepang (Timor), van 1926 tot 1927
  • zendeling te Tomohon (Minahassa-Celebes), van 1927 tot 1928
  • burgemeester van Menado (Celebes), van 1 november 1928 tot juni 1933
  • burgemeester van Palembang (Sumatra), van juni 1933 tot 1 januari 1939 (Europees verlof september 1934-juli 1935)
  • werkzaam bij het Decentralisatiekantoor, vanaf 1 januari 1939 (tijdelijk ter beschikking van de directeur van het Binnenlands Bestuur)
  • majoor KNIL (Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger), van 1939 tot 1941
  • hoofdambtenaar Binnenlands Bestuur in Nederlands-Indië, van september 1945 tot 1947
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 27 juli 1948 tot 12 september 1962

gevangenschap/internering
geïnterneerd in Japans krijgsgevangenenkamp, van 1941 tot 1945

4.

Partijpolitieke functies

overzicht
  • adviserend lid hoofdbestuur CHU, van 1949 tot 1962
  • lid redactie CHU-weekblad "Koningin en Vaderland"
  • voorzitter CHU kiesvereniging Amsterdam-Oud-Zuid, omstreeks 1960
  • voorzitter CHU Kamerkieskring en Statenkring Amsterdam
  • adviserend lid Unieraad CHU, omstreeks 1960
  • lid redactie "Christelijk-Historisch Weekblad voor Nederland", van 7 oktober 1960 tot 1 april 1961

5.

Nevenfuncties

  • voorzitter NPCSB (Nederlandse Protestants-Christelijke Schippersbond), van 17 mei 1954 tot 12 september 1962
  • voorzitter Stichting Nationaal Nieuw-Guineacomité
  • voorzitter Amsterdamse Raad voor Wijk- en ziekenverpleging
  • ondervoorzitter "Oranje-Groene Kruis"
  • functies op sociaal en kerkelijk gebied

afgeleide functies, presidia etc.
  • voorzitter één van de vier Commissies van Rapporteurs over wetsontwerp Overdracht Souvereiniteit Indonesië (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 23 november 1949 tot december 1949
  • voorzitter begrotingscommissie voor Overzeese Rijksdelen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 27 september 1950 tot 17 september 1953
  • lid parlementaire missie naar Nieuw-Guinea, september 1953
  • ondervoorzitter vaste commissie voor Financiën (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 16 november 1956 tot 12 september 1962
  • voorzitter parlementaire missie naar Nieuw-Guinea, van augustus 1957 tot 1 september 1957
  • ondervoorzitter vaste commissie voor Overgangszaken Indonesië (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 28 mei 1959 tot 12 september 1962
  • ondervoorzitter vaste commissie voor de betrekkingen met Suriname en de Nederlandse Antillen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 29 september 1959 tot 12 september 1962
  • ondervoorzitter vaste commissie voor Nederlands Nieuw-Guinea (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 14 oktober 1959 tot 12 september 1962
  • voorzitter parlementaire missie naar Nieuw-Guinea, van april 1961 tot juni 1961

6.

Opleiding

primair onderwijs
  • Prot.Chr. lagere school te Amsterdam

voortgezet onderwijs
  • Christelijke MULO-school te Amsterdam, tot 1914

hoger beroepsonderwijs
  • opleiding voor Indisch predikant, Zendingskweekschool te Rotterdam

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Was woordvoerder financiën en Overzeese Gebiedsdelen van de CHU-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met aangelegenheden betreffende binnenscheepvaart.
  • Interpelleerde op 12 mei 1950 de ministers Van Maarseveen en Götzen over het niet verlenen van de toegezegde duurtetoeslag op Indische pensioenen
  • Interpelleerde op 31 mei 1951 minister Mansholt over de vorming en vaststelling van de broodprijs
  • Was in de periode 1958-1962 woordvoerder spijtoptantenbeleid (Indische Nederlanders die wilden terugkeren naar Nederland)

opvallend stemgedrag (2/4)
  • In 1953 stemden hij en Schmal als enigen van hun fractie vóór een motie-Lemaire en tegen een motie-De Graaf over het recht van Indische Nederlanders in Indonesië om zelf te beslissen of zij naar Nederland wensten te gaan.
  • Behoorde in 1956 met Van der Feltz en jkvr. Wttewaall van Stoetwegen tot de minderheid van zijn fractie die vóór het wetsvoorstel over opheffing van de handelingsonbekwaamheid van de vrouw stemde

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Verzorgde voor de NCRV radiopraatjes voor de binnenscheepvaart onder de naam "Op het schip en aan de wal"
  • Meldde in 1962 in een stemverklaring dat hij ondanks bezwaren vóór het wetsvoorstel over de overdracht van Nieuw-Guinea aan de VN zou stemmen. Hij zei dat 'vi coatus' (noodgedwongen) te doen, omdat verwerping van de overeenkomst tot chaos zou leiden.

anekdotes en citaten
  • Omdat er aan de rechterzijde geen plaats was, zat hij in de periode 1948-1952 (naast Welter) aan de linkerzijde, achter de communisten.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • A.W. Abspoel, "Van Binnen- en Buitenhof" (1956), 107-108
  • Wie is dat? 1956

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.