Levensmiddelen: Commissie doet voorstellen over het klonen van dieren en over nieuwe voedingsmiddelen - Hoofdinhoud
Persbericht
Brussel, 18 december 2013
Levensmiddelen: Commissie doet voorstellen over het klonen van dieren en over nieuwe voedingsmiddelen
De Europese Commissie heeft vandaag drie wetgevingsvoorstellen over het klonen van dieren en over nieuwe voedingsmiddelen goedgekeurd, die zullen zorgen voor rechtszekerheid op deze gebieden. Twee voorstellen betreffen een verbod op het klonen van landbouwhuisdieren 1 in de EU en de invoer van deze kloondieren. Ook de handel in levensmiddelen van deze kloondieren wordt verboden. Deze voorstellen zijn bedoeld om de ethische en dierenwelzijnsproblemen aan te pakken die aan het gebruik van deze techniek verbonden zijn. De ontwerpwetgeving over nieuwe voedingsmiddelen is een aanpassing van de bestaande verordening betreffende nieuwe voedingsmiddelen, die bedoeld is om de toegang van nieuwe en innovatieve levensmiddelen tot de EU-markt te verbeteren, terwijl de consumenten toch een hoog beschermingsniveau behouden.
Tonio Borg i, EU-commissaris voor Gezondheid, zei hierover : "De voorstellen van vandaag over het klonen van dieren vormen een realistisch en werkbaar antwoord op de dierenwelzijnsproblemen en de opinie van consumenten over levensmiddelen van kloondieren. De veranderingen op het gebied van nieuwe voedingsmiddelen zullen leiden tot een efficiënter systeem. Consumenten in de EU krijgen hierdoor een ruimere keuze aan levensmiddelen, terwijl voor de Europese levensmiddelenindustrie een gunstig klimaat wordt geschapen."
Klonen
Zolang de dierenwelzijnsvraagstukken spelen, mogen in de EU geen dieren voor landbouwdoeleinden worden gekloond. Dieren die buiten de EU voor landbouwdoeleinden zijn gekloond, mogen niet worden ingevoerd.
Het eerste voorstel voor een richtlijn betreft een tijdelijk verbod op het gebruik van de kloontechniek voor landbouwhuisdieren en op het in de handel brengen van levende kloondieren en kloonembryo's. De tweede voorgestelde richtlijn zorgt ervoor dat in de EU geen levensmiddelen, zoals vlees en melk, in de handel mogen worden gebracht die van kloondieren afkomstig zijn.
Klonen voor bijvoorbeeld onderzoek, de instandhouding van zeldzame rassen en bedreigde soorten of het gebruik van dieren voor de productie van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen, wordt echter niet verboden, mits de toepassing van deze techniek kan worden gerechtvaardigd.
Nieuwe voedingsmiddelen
Volgens de voorgestelde verordening komt er een gecentraliseerde toelatingsprocedure voor nieuwe voedingsmiddelen op EU-niveau, die eenvoudiger, duidelijker en efficiënter is dan de huidige vergunningsprocedure. Hierdoor kunnen veilige en innovatieve levensmiddelen sneller op de EU-markt komen.
"Nieuwe voedingsmiddelen" zijn over het algemeen levensmiddelen die vóór de inwerkingtreding van de huidige verordening in mei 1997 niet in significante mate in de EU zijn geconsumeerd, en met name levensmiddelen die met nieuwe technieken en technologieën, zoals nanomaterialen, tot stand zijn gekomen.
Er zijn bijzondere bepalingen voor levensmiddelen die niet in de EU in de handel zijn geweest, maar wel een geschiedenis van veilig gebruik buiten de EU hebben. Hierdoor ontstaat een evenwichtiger systeem en een gunstig handelsklimaat.
Ook bescherming van innovatie speelt een rol in de voorgestelde verordening. Volgens het nieuwe systeem kan een levensmiddelenbedrijf dat een aanvraag voor een innovatief levensmiddel indient op basis van nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen, een vergunning krijgen om dat levensmiddel vijf jaar lang in de handel te brengen voordat het door anderen mag worden geproduceerd.
Volgende stappen
De door de Commissie voorgestelde wetgeving is nu voorgelegd aan de andere EU-instellingen i, waaronder het Europees Parlement i en de Raad i, die hierover te zijner tijd een standpunt zullen innemen. In dit stadium wordt verwacht dat de ontwerpwetgeving op zijn vroegst in 2016 in werking zal treden.
Achtergrond
Het klonen van dieren is een relatief nieuwe techniek om dieren te reproduceren. Klonen gebeurt zonder genetische modificatie. Een kloon is dus geen genetisch gemodificeerd organisme (ggo). Door het klonen worden de prestaties van het dier niet verbeterd. Toch kunnen fokkers de mogelijkheid van klonen overwegen om de hoeveelheid reproductiemateriaal (zaad of embryo's) van een zeer waardevol dier te vergroten.
Er wordt momenteel niet gekloond ten behoeve van de voedselvoorziening. Om in de EU levensmiddelen in de handel te mogen brengen die afkomstig zijn van gekloonde dieren, is op dit moment een vergunning vereist op grond van de verordening betreffende nieuwe voedingsmiddelen, die kan worden verleend op grond van een wetenschappelijke beoordeling door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid i (EFSA). Tot op heden heeft geen enkele Europese of buitenlandse exploitant van een levensmiddelenbedrijf een vergunningaanvraag ingediend voor levensmiddelen waarvoor de kloontechniek is toegepast.
In 2008 heeft de EFSA een wetenschappelijke risicobeoordeling van klonen uitgevoerd, waarbij werd geconcludeerd dat er geen aanwijzingen zijn dat de voedselveiligheid van vlees en melk van gekloonde dieren en hun jongen verschilt van die van vlees en melk van dieren die op conventionele wijze zijn gefokt. Dit advies is in 2009, 2010 en 2012 bevestigd.
Onderzoekers gebruiken de kloontechniek voor bepaalde soorten onderzoek. Het reproductiemateriaal (zaad en embryo's) en de levensmiddelen (vlees, melk) van deze gekloonde dieren worden niet in de handel gebracht.
Nadere informatie:
Klonen en nieuwe voedingsmiddelen: http://ec.europa.eu/food/food/biotechnology/novelfood/initiatives_en.htm
EFSA: http://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/cloning.htm
Eurobarometer: http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_238_en.pdf.
http://ec.europa.eu/food/food/resources/docs/eurobarometer_cloning_sum_en.pdf
Volg ons op Twitter:
@EU_Consumer or @EU_Health
Runderen, varkens, schapen, geiten en paardachtigen.