EU4Health: EP maakt weg vrij om doeltreffend gezondheidsprogramma op te zetten - Hoofdinhoud

EP-leden pleiten voor ambitieus programma om door COVID-19 aan het licht gekomen verschillen weg te werken en zorgstelsels beter bestand te maken tegen bedreigingen van de volksgezondheid.

Vrijdag heeft het Parlement zijn standpunt aangenomen ten aanzien van het voorstel van de Commissie om de acties van de EU op het gebied van gezondheid aanzienlijk op te voeren via het zogenaamde EU4Health-programma. Er waren 615 stemmen voor, 34 tegen en 39 onthoudingen.

Volgens de EP-leden heeft de coronacrisis aangetoond dat de EU snel een ambitieus programma nodig heeft, zodat de Europese zorgstelsels het hoofd kunnen bieden aan nieuwe bedreigingen van de volksgezondheid. Zo kan de EU de gezondste regio ter wereld blijven. Dit zou niet mogelijk zijn als er maar 1,7 miljard euro wordt vrijgemaakt, zoals de lidstaten voorstellen. In de recente compromis over de EU-meerjarenbegroting hebben de Europarlementariërs hen overtuigd van een verdrievoudiging van het budget voor het programma (5.1 miljard euro).

Grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid

EU4Health moet de EU beter voorbereiden op grote grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid en de zorgstelsels veerkrachtiger maken. Zo moet de EU niet alleen kunnen omgaan met nieuwe epidemieën, maar ook met uitdagingen op lange termijn, zoals de vergrijzing en ongelijkheden op het gebied van gezondheid.

Daarnaast willen de EP-leden de samenwerking op EU-niveau versterken om beter voorbereid te zijn op gezondheidscrises, met name door een Europees gezondheidsresponsmechanisme in te stellen. Verder moet een communicatieportaal voor de bevolking worden opgezet om grondig gecontroleerde informatie te delen. Zo kan de EU haar burgers waarschuwingen sturen en desinformatie bestrijden. Tot slot moeten het Europees Centrum voor ziektepreventie (ECDC) en het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) een sterker mandaat krijgen.

Beschikbaarheid en betaalbaarheid van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen in alle lidstaten garanderen

De coronacrisis heeft de vele tekortkomingen van de nationale zorgstelsels aan het licht gebracht, waaronder hun afhankelijkheid van landen buiten de EU voor de levering van geneesmiddelen, medische hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarom moet het programma de ontwikkeling ondersteunen van een Europees systeem voor monitoring, rapportage en melding van tekorten aan geneesmiddelen, medische hulpmiddelen, vaccins, diagnostische instrumenten en andere gezondheidsproducten. Dit systeem zou een versnippering van de eengemaakte markt voorkomen en ervoor zorgen dat de genoemde producten beter beschikbaar en betaalbaar zijn. De zorgstelsels zouden op die manier ook minder afhankelijk zijn van landen buiten de EU voor de levering van producten.

In het verslag wordt voorgesteld om meer aandacht te geven aan ziektepreventie, door gezondheidsrisico’s als het schadelijke gebruik van alcohol en tabak aan te pakken. Daarnaast willen de EP-leden de zorgstelsels robuuster maken en voorzien in digitale gezondheidszorg door middel van elektronische medische dossiers. Zo kunnen de doelstellingen van het programma worden verwezenlijkt. Verder willen de EP-leden de strijd van de EU tegen kanker in overeenstemming met Europa’s kankerbestrijdingsplan versterken.

Tot slot stellen de leden voor een stuurgroep van onafhankelijke volksgezondheidsdeskundigen op te richten om te waarborgen dat het programma doeltreffend wordt uitgevoerd.

Citaat

Na de stemming zei Cristian-Silviu Buşoi (EVP, Roemenië), rapporteur van het Parlement: “De coronacrisis heeft laten zien dat we duidelijk omschreven en voldoende gefinancierde gezondheidsinstrumenten nodig hebben. We moeten ook innovatie in de hand werken en over het algemeen meer in onze gezondheid investeren. Het was cruciaal om de financiering voor het EU4Health-programma te verhogen van 1,7 miljard naar 5.14 miljard euro. Zo zullen we het hoofd kunnen bieden aan nieuwe pandemieën en andere bedreigingen voor de gezondheid en onze zorgstelsels veerkrachtiger kunnen maken.”

Volgende stappen

Het Parlement is nu klaar om te onderhandelen met de lidstaten, zodat het programma begin 2021 kan worden uitgevoerd.

Achtergrond

Op 28 mei 2020 stelde de Commissie een nieuw op zichzelf staand EU4Health-programma voor de periode 2021-2027 voor, als onderdeel van het herstelplan. Het gezondheidsprogramma was daarvoor opgenomen in de oorspronkelijke langetermijnbegroting van de EU voor 2021-2027, als een van de onderdelen van het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+).