J. (Jaap) Brandenburg

foto J. (Jaap) Brandenburg
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Communistisch voorman, die onder meer een leidende rol speelde in de Februari-staking van 1941. Was oorspronkelijk bouwvakker. Kwam in 1945 voor de CPN in de gemeenteraad van Amsterdam en werd in 1946 Eerste Kamerlid. Ondanks het felle anticommunisme van andere partijen gewaardeerd door zijn medeleden. Toen hij ziek werd besloot partijleider De Groot i hem in Oost-Berlijn te laten verplegen. Niet lang na vergeefse behandeling en na terugkeer in Nederland overleed hij.

CPN
functie(s) in de periode 1946-1956: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Jacob (Jaap)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 22 augustus 1899

overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 7 maart 1957

2.

Partij/stroming

partij(en)
CPN (Communistische Partij van Nederland)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/7)

  • bezoldigd lid partijbestuur (sinds 1938 lid dagelijks bestuur) CPN, vanaf 1935
  • lid landelijke leiding illegale CPN, van november 1943 tot mei 1945
  • lid tijdelijke gemeenteraad van Amsterdam, van 21 november 1945 tot 2 september 1946
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 23 juli 1946 tot 6 november 1956
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, van 2 september 1946 tot 7 maart 1957
  • fractievoorzitter CPN Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 15 juli 1952 tot 6 november 1956

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

lid Nationale Advies Commissie (adviescollege voor de samenstelling van de Voorlopige Staten-Generaal), van 20 juli 1945 tot 16 november 1945

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • In januari 1953 verwierp de Eerste Kamer een door hem ingediende motie van wantrouwen tegen minister Donker vanwege de ontsnapping van enkele Duitse oorlogsmisdadigers
  • Sprak in de Eerste Kamer over uiteenlopende onderwerpen, met name over sociale zaken, volkshuisvesting, dienstplicht, PTT-aangelegenheden, onderwijs en binnenlandse zaken; later ook over verkeer, landbouw en economische zaken

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Werd in 1946 met C. Borst op de voordracht gezet bij de vervulling van een vacature in de Tweede Kamer, maar werd niet benoemd
  • Was in november 1956 herkozen, maar kon door zijn ziekte niet worden beëdigd

uit de privésfeer
  • Was actief in het verzet. Hij behoorde tot de leiders van de Februari-staking in 1941.
  • Werd in verband met zijn ziekte in 1956 door Paul de Groot voor verpleging naar Oost-Berlijn gezonden, omdat De Groot geen vertrouwen had in Westerse medici. Omdat artsen niets voor hem konden doen, keerde hij terug naar Nederland, waar hij korte tijd later overleed.
  • Op 7 februari 1957 kwamen twee Russische hoogleraren-medici naar Nederland om hem medisch bij te staan

anekdotes en citaten
  • Eerste Kamervoorzitter Jonkman zei bij de herdenking van Brandenburg dat wie zich diens gestalte nog eens voor de geest wilde halen, het standbeeld 'de Dokwerker' op het Jonas Daniël Meijerplein moest aanschouwen

verkiezingen
  • In 1946, 1948, 1952, 1955 en 1956 gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.