Mr.Dr. G. (Willem) Groen van Prinsterer - Hoofdinhoud

Belangrijk negentiende-eeuws staatsman en geschiedschrijver, voorman van de antirevolutionairen. Beschouwde zichzelf niet als staatsman, maar als evangeliebelijder. Formuleerde in het boek 'Ongeloof en revolutie' de antirevolutionaire staatsleer, die uitgaat van de opvatting dat niet de volkswil maar het goddelijk gezag basis moet zijn voor het staatsbestel. Verzette zich zowel tegen de politiek van Willem II als tegen totstandkoming van de Grondwetsherziening in 1848. Was voorstander van een op bijbelse grondslagen bestuurd protestants Nederland. Streefde in 1850 naar een openbare gezindteschool en verliet (enige jaren) de Tweede Kamer na aanvaarding van de Lager-onderwijswet 1857. Keerde later nog enkele keren terug. Zeer erudiet en ondanks zwakke politieke basis gezaghebbend lid van de Kamer.

antirevolutionair
functie(s) in de periode 1840-1865: buitengewoon lid Tweede Kamer, lid Tweede Kamer

• - 

  secretaris Kabinet des Konings, van 1 april 1829 tot januari 1834
• - 

  archivaris Koninklijk Huisarchief, van 29 oktober 1831 tot 5 februari 1871
• - 

  verlof in verband met ziekte, van januari 1834 tot juli 1834
• - 

  ambteloos, vanaf 1836 (wijdde zich met name aan historische studie)
• - 

  buitengewoon lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 5 augustus 1840 tot 5 september 1840 (voor Holland)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 13 februari 1849 tot 20 augustus 1850 (voor het kiesdistrict Harderwijk)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 oktober 1850 tot 26 april 1853 (voor het kiesdistrict Zwolle)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juni 1853 tot 18 september 1854 (voor het kiesdistrict Zwolle)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 24 september 1855 tot 17 september 1856 (voor het kiesdistrict 's-Gravenhage)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1856 tot 20 juli 1857 (voor het kiesdistrict Leiden)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 september 1862 tot 6 april 1865 (voor het kiesdistrict Arnhem)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

• - 

  lid bestuur Gereformeerd Seminarium der Schotse kerk te Amsterdam, vanaf augustus 1852
• - 

  voorzitter Maatschappij tot afschaffing der slavernij
• - 

  lid Staatscommissie afschaffing slavernij, vanaf 29 juli 1853
• - 

  lid Commissie belast met het afnemen der diplomatieke examens, van 13 december 1860 tot 10 februari 1863

• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1854 tot september 1854
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1856 tot november 1856
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1857 tot april 1857
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van november 1863 tot februari 1864

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Was een voorstander van homogeniteit binnen kabinetten. Interpelleerde op 25 juli 1849 hierover het kabinet-De Kempenaer. Weigerde echter een motie van wantrouwen in te dienen.
• - 

  Behoorde in 1849 tot de vijf leden die tegen het Adres van Antwoord stemden, waarin wantrouwen tegen het zittende kabinet werd uitgesproken
• - 

  Behoorde in 1854 tot de 19 leden die tegen het wetsvoorstel tot vaststelling van het reglement op het beleid der regering van Nederlandsch-Indië stemden
• - 

  Diende in 1854 een initiatiefwetsvoorstel in tot opneming van de mogelijkheid tot het instellen van kroonberoep bij weigering om een bijzondere school te mogen oprichten; dit voorstel werd na verwerping van artikel 1 ingetrokken
• - 

  Interpelleerde in 1863 minister Van der Maesen de Sombreff over de nota van de Nederlandse regering aan de gezant te Sint Petersburg betreffende de Poolse kwestie

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Werd op 16 juni 1853 bij het opmaken van de voordracht voor de tweede kandidaat voor het Tweede Kamervoorzitterschap verslag door jhr. D.Th. Gevers van Endegeest. Hij kreeg in de vierde stemronde 28 stemmen, tegen 30 voor Gevers van Endegeest.
• - 

  Nam onmiddellijk na aanvaarding van de Wet op het lager onderwijs in 1857 ontslag als Tweede Kamerlid
• - 

  Richtte in 1860 de Vereeniging voor Christelijk-Nationaal Schoolonderwijs op
• - 

  Nam in 1865 ontslag als Tweede Kamerlid vanwege zijn gezondheid
• - 

  Zag in 1866 af van een hernieuwd Kamerlidmaatschap uit teleurstelling over de koers van het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt

• - 

  Zijn moeder was zeer vermogend
• - 

  In 2001 is in het gebouw van de Tweede Kamer een borstbeeld van hem onthuld

• - 

  Toen het SGP-Tweede Kamerlid Mieras bij de behandeling van de begroting van Onderwijs in 1966 verwees naar het onderwijs-standpunt van Groen vroeg de antirevolutionaire (!) minister Diepenhorst welk standpunt werd bedoeld. Groen was volgens Diepenhorst vier keer van standpunt veranderd ten aanzien van het onderwijs.

• - 

  Werd in 1862 bij de periodieke verkiezing in het district Zwolle verslagen door G.A. de Meester (lib.) en in het district Leiden door P.H. baron Taets van Amerongen (cons.)
• - 

  Versloeg in 1862 bij een tussentijdse verkiezing in het district Arnhem P.C. Nahuijs (lib.)
• - 

  Versloeg in 1866 bij de periodieke verkiezing in het district Leiden jhr. W.Th. Gevers Deynoot (lib.). Werd in het district Dordrecht verslagen door G.A. de Raadt (lib.).
• - 

  Werd in 1868 bij de algemene verkiezingen in het district Arnhem na herstemming verslagen door de liberalen W.H. Dullert en L.A.J.W. baron Sloet van de Beele
• - 

  Werd in 1869 bij de periodieke verkiezing in het district Dokkum verslagen door jhr. S.H.W.A. van Beyma thoe Slooten (lib.)

• - 

  griffier Staten van Holland, 1824 (geweigerd)
• - 

  minister van Buitenlandse Zaken, maart 1856 (geweigerd)
• - 

  lid Tweede Kamer, augustus 1866 (was gekozen in het district Leiden)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  R. Kuiper, "Tot een voorbeeld zult gij blijven. Mr. G. Groen van Prinsterer (1801-1876)" (Amsterdam, 2001)
• - 

  D.J.H. van Dijk en C.G. van der Staaij (red.), "Groen van Prinsterer tweehonderd jaar" (Heerenveen, 2001)
• - 

  J. de Bruijn en G. Harinck, "Groen van Prinsterer in Europese context" (Hilversum, 2004)
• - 

  W.G.F. van Vliet, "Groen van Prinsterers historische benadering van de politiek" (Hilversum, 2008)
• - 

  J.P. Bijl, "Een Europese antirevolutionair. Het Europabeeld van Groen van Prinsterer in tekst en context" (2011)
• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel II, 508

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek
• - 

  biografie opgenomen in Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme

• - 

  collectie-Groen van Prinsterer, Nationaal Archief
• - 

  RGP, briefwisseling Groen van Prinsterer (serie 58, 90, 114, 123, 175)

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.