Th.J. (Theo) Thijssen

foto Th.J. (Theo) Thijssen
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Vliegen, "Die onze kracht ontwaken deed"
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Amsterdamse onderwijzer, schrijver en politicus, die opgroeide in een arm middenstandsgezin in de Amsterdamse Jordaan. Wegens ziekte en na overlijden van de vader dreef zijn moeder een kruidenierswinkel. Theo kon dankzij een kleine studiebeurs een opleiding volgen tot onderwijzer en gaf daarna les op volksscholen. Tevens was hij bestuurslid en secretaris van de Bond van Nederlandse Onderwijzers. Hij werd vooral bekend als schrijver van de roman 'Kees, de jongen'. Als Tweede Kamerlid voor de SDAP in de jaren dertig was hij een pleitbezorger van verbetering van het openbaar onderwijs en voorstander van de vereenvoudiging van de spelling. Stierf in de oorlog een natuurlijke dood.

SDAP
functie(s) in de periode 1933-1943: lid Tweede Kamer

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Theodorus Johannes (Theo)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 16 juni 1879

overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 23 december 1943

2.

Partij/stroming

partij(en)
SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), 1909

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/7)

  • onderwijzer openbare lagere school letter W., Hortusplantsoen te Amsterdam, van 1899 tot 1905
  • onderwijzer openbare lagere school no. 104, Boerhaavestraat te Amsterdam, van 27 augustus 1902 tot 1921
  • bezoldigd lid hoofdbestuur BNO (Bond van Nederlandsche Onderwijzers), van november 1921 tot 1933
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 9 mei 1933 tot 23 december 1943
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, van 3 september 1935 tot 1 maart 1941

gevangenschap/internering
geïnterneerd, van 25 februari 1941 tot september 1941 (na februaristaking)

officiersrangen
  • korporaal, van 1899 tot 1915
  • sergeant, vanaf 1915

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (4/17)

  • lid bestuur Stichting 'De Neutrale Volksschool', vanaf 1931 (namens BNO)
  • onbezoldigd lid hoofdbestuur BNO (Bond van Nederlandsche Onderwijzers), van 1933 tot december 1939
  • lid Staatscommissie inzake concentratie van scholen voor bijzonder lager onderwijs, van 4 februari 1936 tot 16 december 1936
  • examinator, diverse kweekscholen, tot juni 1943

afgeleide functies, presidia etc.
lid commissie voor onderwijs (gemeenteraad van Amsterdam)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • In de Tweede Kamer hield hij zich met name bezig met onderwijsaangelegenheden
  • Hield op 20 juni 1933 zijn maidenspeech tijdens het debat over een wetsvoorstel van minister Marchant om het aantal scholen te beperken
  • Noemde in 1939 onderwijsminister Gerrit Bolkestein een 'Minister-Ornans'

8.

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer (5/8)
  • Was tijdens zijn militaire dienstplicht aanvankelijk artillerist van het 2e regiment bij de Vesting Naarden, maar werd na paar maanden overgeplaatst naar het Amsterdamse garnizoen te Oranje-Nassaukazerne
  • Was tijdens de Eerste Wereldoorlog als gemobiliseerd militair gelegerd in fort Uithoorn
  • In zijn geboortehuis aan de Leliedwarsstraat is thans een museumpje gevestigd
  • Van hem staat in de Jordaan en door Hans Bayens vervaardigd standbeeld
  • Was propagandist van het Esperanto

verkiezingen
  • Stond bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1929 op een onverkiesbare plek in het district Amsterdam
  • Was kandidaat bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1933 in Amsterdam (plaats 7) en Friesland

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
  • Frans Taus (pseudoniem)
  • Th. Jonckbloedt (pseudoniem)
  • Rem Mada (pseudoniem)
  • Otto L. Fieggen (pseudoniem)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/8)
  • E. Mielen, "Thijssen, Theodorus Johannes (1879-1943)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 580
  • P.P. de Baar, "Thijssen, Theodorus Johannes", in: "Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland", deel VII, 227
  • W. 't Hoen, "Theo Thijssen, een beeld van zijn leven" (fotobiografie, 1996)
  • A. Pegtel, "Een meester met een missie", Historisch Nieuwsblad, nr 4 (2023)
  • P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"
  • P.P. de Baar "Theo Thijssen (1879-1943)", (2023)

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

archivalia
  • Correspondentie Th. Thijssen met uitgeverij Van Dishoeck, Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum
  • Theo Thijssen Museum

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.