H.F. (Hans) Dijkstal

foto H.F. (Hans) Dijkstal
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
Fotopersburo Dijkstra
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Flamboyante, goedlachse liberale voorman en minister die wars was van populisme. Kwam na een loopbaan als zelfstandig adviseur en het wethouderschap van Wassenaar in 1982 voor de VVD in de Tweede Kamer. Aanvankelijk een niet zo opvallende woordvoerder minderheden en welzijn. Werd in 1990 echter vicefractievoorzitter. Betoonde zich voorstander van samenwerking met de PvdA en werd in 1994 als 'bruggenbouwer' vicepremier in het (paarse) kabinet-Kok I i. Na de verkiezingen van 1998 fractievoorzitter en politiek leider van de VVD. Verliet na de teleurstellende verkiezingen van 2002 de politiek en vervulde daarna vele bestuurs- en adviesfuncties. Jazzliefhebber, saxofoonspeler en met fractiegenote Annemarie Jorritsma i enige jaren lid van het Tweede Kamercabaret.

VVD
in de periode 1982-2002: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister, viceminister-president, politiek leider

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Henri Frans (Hans)

geboorteplaats en -datum
Port Saïd (Egypte), 28 februari 1943

overlijdensplaats en -datum
Wassenaar, 9 mei 2010

2.

Partij/stroming

partij(en)
VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) (sinds omstreeks 1966)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (9/10)

  • parttime docent management-training, ISW (Instituut voor Sociale Wetenschappen) te 's-Gravenhage, van 1970 tot 1978
  • lid gemeenteraad van Wassenaar, van 3 september 1974 tot 29 april 1986
  • wethouder (van onderwijs, cultuur en volkshuisvesting) van Wassenaar, van 5 september 1978 tot 21 februari 1983
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 november 1982 tot 3 juni 1986
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 30 juli 1986 tot 22 augustus 1994
  • lid gemeenteraad van Wassenaar, van 29 januari 1990 tot 1 mei 1990
  • minister van Binnenlandse Zaken en viceminister-president, van 22 augustus 1994 tot 3 augustus 1998
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 mei 1998 tot 1 september 2002
  • fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 30 juli 1998 tot 16 mei 2002

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/61)

  • lid Raad van Advies Stichting Actief Burgerschap
  • voorzitter CliëntenAdviesRaad "HagaZiekenhuis"

afgeleide functies, presidia etc. (2/3)
  • voorzitter Commissie voor de Verzoekschriften (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 27 mei 1987 tot 22 augustus 1994
  • lid subcommissie Kinderbescherming uit de bijzondere commissie voor het Jeugdwelzijnsbeleid en de vaste commissie voor Justitie (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 15 februari 1990 tot oktober 1990

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
ambassadeur Forum voor Democratische Ontwikkeling

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Was woordvoerder minderheden, politie, criminaliteitsbestrijding, jeugdbeleid, sport, cultuur en welzijn van de VVD-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met speciaal onderwijs en was in 1990 met Wiebenga woordvoerder bij de behandeling van de hoofdlijnen van de Nota sociale vernieuwing.
  • Diende in 1992 samen met Paul Rosenmöller (GroenLinks) en Louise Groenman (D66) een initiatiefwetsvoorstel in inzake bevordering van arbeidsdeelname door allochtonen. Dit voorstel werd in 1994 wet. (22.581)
  • Een door hem in 1994 tijdens het tweede IRT-debat ingediende en aangenomen motie, waarin werd uitgesproken dat de ministers Van Thijn en Hirsch Ballin zich niet langer mochten bemoeien met de vormgeving en aansturing van IRT's, was aanleiding voor beide ministers om af te treden

opvallend stemgedrag (0/1)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/12)
  • Verdedigde in 1997 en 1998 in beide Kamers met succes het voorstel (eerste lezing) tot herziening van de grondwettelijke bepalingen over het binnentreden van de woning (25.442)
  • Op 7 april 1998 verwierp de Eerste Kamer met algemene stemmen een door hem verdedigde wijziging van de Wet Incompatibiliteiten Staten-Generaal en Europees Parlement, waardoor het lidmaatschap van een adviescollege als bedoeld in de Kaderwet adviescolleges niet gelijktijdig mocht worden uitgeoefend met het lidmaatschap van de Staten-Generaal en van het Europees Parlement (24.777)
  • Belangrijke benoemingen: Ter Beek (PvdA, Commissaris van de Koningin in Drenthe), Leemhuis-Stout (VVD, Comissaris van de Koningin in Zuid-Holland), Alders (PvdA, Commissaris van de Koningin in Groningen), Jager (D66, Commissaris van de Koningin in Flevoland), Kamminga (VVD, Commissaris van de Koningin in Gelderland), Staal (D66, Commissaris van de Koningin in Utrecht), Pop (PvdA, burgemeester van Haarlem), Rutten (VVD, burgemeester van Breda), Deetman (CDA, burgemeester van 's-Gravenhage), Rombouts (CDA, burgemeester van 's-Hertogenbosch), Stekelenburg (PvdA, burgemeester van Tilburg), Van Oorschot (D66, burgemeester van Delft), E.C. Bakker (D66, burgemeester van Hilversum), Ouwerkerk (PvdA, burgemeester van Almere), Wallage (PvdA, burgemeester van Groningen) en Tjeenk Willink (PvdA, vicepresident van de Raad van State)

als bewindspersoon (wetgeving) (3/16)
  • Bracht in 1998 de Wet stimulering arbeidsdeelname minderheden (Wet SAMEN) (Stb. 241) tot stand, die de administratieve last van de wet bevordering evenredige arbeidsdeelname allochtonen vermindert en zo tot grotere effectiviteit van die wet moet leiden. (25.369)
  • Bracht in 1998 samen met minister Ritzen en staatssecretaris Terpstra de Wet inburgering nieuwkomers (Stb. 261) tot stand, die immigranten verplicht om zich voor inburgering in te spannen en gemeenten verplicht hen daartoe in staat te stellen. (25.114)
  • Bracht in 1998 de Wet tegemoetkoming schade bij rampen en zware ongevallen (Stb. 325) tot stand, waardoor gedupeerden van overstroming door zoet water, een aardbeving of ramp, of door een ongeval een tegemoetkoming van het Rijk kunnen krijgen. (25.159)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Maakte omstreeks 1990-1994 deel uit van het Des-Indesberaad over samenwerking tussen VVD, PvdA en D66
  • Was vanaf 1 januari 1997 ook verantwoordelijk voor het remigratiebeleid

uit de privésfeer
  • Hij werd geboren in Port Saïd, omdat zijn grootvader als loods in het Suez-kanaal werkte en ook zijn ouders in de Egyptische scheepvaart zaten. Toen hij vijf was verhuisde het gezin Dijkstal naar Den Haag.
  • In 2011 werd de Hans Dijkstal Stichting in het leven geroepen, die zich inzet om kansarme jongeren via muziek behulpzaam te zijn bij hun ontplooiing
  • Zijn vader was directeur van een scheepvaartbedrijf en van een winkelbedrijf

anekdotes en citaten
  • Zei in maart 2002 in een interview met "Vrij Nederland" dat hij vond dat een deel van de kiezers zich als verwende diva's gedroeg. "Ze vinden dat de overheid zich niet met hen mag bemoeien, maar geven de overheid wel de schuld van alles wat fout gaat".

verkiezingen
  • In 1994 nummer 3 op de VVD-kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen
  • In 1998 nummer 2 op de VVD-kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/7)
  • H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
  • T. van Rijckevorsel en H. Enkelaar, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1988)
  • Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1995, 1999)
  • Bert Vuijsje, "Avonturen in besturen. Gesprekken met Hans van Mierlo, Ruud Lubbers, Hans Wiegel en vele anderen" (2006)
  • Lex Oomkes, "Hans Dijkstal 1943-2010", Trouw, 11 mei 2010
  • A. Jorritsma-Lebbink, "In memoriam Hans Dijkstal (1943-2010)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2010, 153

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.