Prof.Dr. R.H.A. (Ronald) Plasterk

foto Prof.Dr. R.H.A. (Ronald) Plasterk
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: PvdA
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Gerenommeerd wetenschapper en libertair politiek commentator, die in 2007 als PvdA'er de overstap maakte naar de landspolitiek. Hij werd toen, in het kabinet-Balkenende IV i, minister van OCW i. Enigszins flamboyante bewindsman, die een koerswijziging in het onderwijs nastreefde, maar die allereerst onvrede onder leerkrachten en afnemend onderwijspeil moest aanpakken. Als Tweede Kamerlid financieel woordvoerder. Dong in 2012 mee naar het partijleiderschap en werd in Rutte II i minister van BZK. Kreeg onvoldoende steun voor de vorming van landsdelen, maar bracht wel een nieuwe wet op de inlichtingen- en veiligheidsdienst tot stand. Voor hij minister werd, was hij directeur van de onderzoekschool van het Nederlands Kanker Instituut en hoogleraar ontwikkelingsgenetica. Sinds 2017 is hij actief in de farmacie en in 2018 werd hij hoogleraar Novel Strategies to Access to Therapeutics aan de UvA. Is columnist van de De Telegraaf.

PvdA
in de periode 2007-heden: lid Tweede Kamer, minister

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Ronald Hans Anton (Ronald)

geboorteplaats en -datum
's-Gravenhage, 12 april 1957

2.

Partij/stroming

partij(en)
PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 1977

3.

Hoofdfuncties/beroepen (11/19)

  • hoogleraar moleculaire genetica, Universiteit van Amsterdam, van 3 juli 1997 tot 1 april 2003
  • hoogleraar ontwikkelingsgenetica, Universiteit Utrecht (Academisch Biomedisch Centrum), van 1 mei 2000 tot 22 februari 2007
  • minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, van 22 februari 2007 tot 23 februari 2010
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 juni 2010 tot 5 november 2012
  • minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, van 5 november 2012 tot 29 juni 2016
  • minister: niet belast met de leiding van een ministerie, van 29 juni 2016 tot 16 september 2016 (i.v.m. hartoperatie tijdelijk vervangen door minister Blok)
  • minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, van 16 september 2016 tot 26 oktober 2017 (nam op 27 januari 2017 de taken (Wonen en Rijksdienst) over van minister Blok)
  • chief scientific officier "myTommorows" (toegang tot experimentele medicijnen) te Amsterdam, van 1 december 2017 tot 1 oktober 2018 (onderhoudt contacten met de wetenschappelijke wereld)
  • hoogleraar Novel Strategies to Access to Therapeutics, Universiteit van Amsterdam, vanaf 1 oktober 2018 (ontwikkeling en het toegankelijk maken van gepersonaliseerde geneeswijzen)
  • eigenaar Frame Cancer Therapeutics, van januari 2019 tot juni 2022 (oprichter)
  • lid Raad van Bestuur, directeur research & develpoment vaccinfabrikant CureVac, vanaf juni 2022

takenpakket (bewindspersoon)
  • Had minister van OCW naast de algehele leiding van het departement een bijzondere verantwoordelijkheid voor het hoger onderwijs, wetenschappelijk onderwijs, onderzoek, innovatieplatform, cultuur en media, bestrijding schooluitval en arbeidsvoorwaarden leraren. Was tevens belast met het emancipatiebeleid (inclusief het homo-emancipatiebeleid).
  • Was als minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verantwoordelijk voor de interbestuurlijke verhoudingen (incl. de samenhang in de verschillende decentralisatieoperaties op de specifieke beleidsterreinen), de financiën van de mede-overheden, de gemeentelijke herindelingen, constitutionele zaken, de arbeidsvoorwaarden in de collectieve sector, de normering topinkomens, de rechtspositie van politieke ambtsdragers, partijfinanciering, Koninkrijksrelaties, de AIVD, informatievoorziening openbare sector (incl. gemeentelijke basisadministratie en paspoorten) en burgerschap
  • Hij was van 10 maart tot en met 20 maart 2015 tevens belast met de taken van de minister voor Wonen en Rijksdienst

(in)formateurschap(pen)
  • informateur, van 13 december 2023 tot 13 februari 2024

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

huidige
  • columnist "De Telegraaf", vanaf 10 april 2020

vorige (2/12)
  • voorzitter jury "Groot Dictee der Nederlandse taal", december 2010
  • 'verkenner' namens de Tweede Kamer bij kabinetsformatie, van 28 november 2023 tot 12 december 2023

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Voerde in 2011 en 2012 namens zijn fractie het woord bij de algemene financiële beschouwingen
  • Bracht in 2011 de initiatiefnota 'De accountancy na de crisis' uit over de rol van accountants bij het toezicht op banken. Het betrof onder meer het scheiden van toezicht en advies en de lengte van de periode van toezicht door dezelfde accountant (32.643)

als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/17)
  • Stelde in 2017 de Staatscommissie parlementair stelsel in, onder voorzitterschap van oud-minister Johan Remkes
  • Vaardigde in 2017 een AMvB uit waardoor de Gouverneur van Curaçao landsdiensten kon inschakelen om de verkiezingen van 28 april in goede banen te leiden
  • Stelde in oktober 2017 een fonds in voor de Nederlandse bijdrage aan de wederopbouw van het door een orkaan getroffen Sint Maarten

als bewindspersoon (wetgeving) (3/20)
  • Bracht in 2017 een wet tot wijziging van de Kieswet tot stand over het afschaffen van de sinds 1973 bestaande mogelijkheid voor politieke groeperingen om lijstencombinaties te vormen (34.377)
  • Bracht in 2017 samen met minister Hennis een nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Stb. 317) tot stand. De wet is vanwege technologische ontwikkelingen en de kans op cyberaanvallen gemoderniseerd. Onderzoek naar kabelgebonden telecommunicatie wordt mogelijk. Door toetsing vooraf wordt de inzet van bevoegdheden door diensten gewaarborgd. Er komt een Toetsingscommissie inzet bevoegdheden. De bestaande CTIVD kan klachten van burgers zelfstandig beoordelen. (34.588)
  • Bracht in 2017 een grondwetswijziging (Stb. 426) tot stand, waardoor er een constitutionele basis komt voor de drie Caribische openbare lichamen en kiescolleges kunnen worden ingesteld voor de verkiezing van de Eerste Kamer in Caribisch Nederland (34.702, 34.782)

als (in)formateur
  • Kreeg op 28 november 2023 van de Tweede Kamer het verzoek ten behoeve van het debat over de verkiezingsuitslag een verkenning te verrichten naar de verschillende opties om tot vorming van een kabinet te komen. Concludeerde dat onderhandelingen konden worden gestart tussen PVV, VVD, NSC en BBB, die vooraf moesten worden gegaan door een gesprek over mogelijke belemmerende staatsrechtelijke en grondwettelijke standpunten van de PVV.
  • Kreeg op 13 december 2023 van de Tweede Kamer de opdracht uitvoering te geven aan het door hem als verkenner uitgebrachte advies en deze opdracht begin februari 2024 af te ronden. Bracht op 12 februari verslag uit, waarin hij concludeerde dat er voldoende grond was om vorming van een kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB te gaan onderzoeken.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/7)
  • Werd in februari 2014 ernstig bekritiseerd toen bleek dat hij in oktober 2013 in de media een verkeerd beeld had gegeven van mogelijke Nederlandse betrokkenheid bij afluisterpraktijken. Hij zei, om de Nederlandse dienst uit de wind wilde houden, dat de werkmethode van de AIVD was dat het om informatiewinning door de Amerikaanse NSA ging. Daarbij negeerde hij adviezen om terughoudender te zijn. In november 2013 bleek dat wel degelijk de Nederlandse inlichtingendienst zelf betrokken was bij de verzameling van metadata van telefoongesprekken. Dit werd echter pas in februari 2014 aan de Tweede Kamer meegedeeld, omdat inmiddels een rechtszaak speelde waarbij de staat mogelijk gedwongen kon worden om meer naar buiten te brengen dan verantwoord werd geacht. Bij de Tweede Kamer bestond de indruk dat hij bewust zijn fout uit oktober had willen verzwijgen. In een Kamerdebat op 11 februari bood hij zijn excuses aan voor het feit dat hij had gespeculeerd in de media en daarmee de Kamer op een verkeerd spoor had gezet. Hij beklemtoonde echter dat hij in november 2013 vanwege de vertrouwelijkheid van informatie over de werkwijze van inlichtingendiensten geen mogelijkheid had gehad om dit aan de Kamer mee te delen. Dat had hem, zo zei hij, 'als een steen op de maag gelegen'. Een deel van de oppositie nam genoegen met zijn excuses en uitleg. D66-fractievoorzitter Pechtold diende op 11 februari een motie van wantrouwen in, die geen meerderheid kreeg (vóór stemden D66, SP, PVV, CDA, GroenLinks, Partij voor de Dieren, 50PLUS en Bontes).
  • Werd in de zomermaanden van 2016 vanwege een hartoperatie tijdelijk vervangen als minister
  • Bezocht in september 2017, in gezelschap van koning Willem-Alexander de door een orkaan getroffen eilanden Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius

uit de privésfeer
  • Hij groeide op in Den Haag-Zuidwest
  • Zijn vader woonde als half-jood in Berlijn en werd 1939 op elfjarige leeftijd samen met zijn broer door zijn ouders naar het (veiliger) Nederland gezonden

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Rosan Hollak en Ron Rijghard, "Ware baldadigheid. Het culturele DNA van minister Ronald Plasterk", NRC Handelsblad, 15 februari 2007
  • Derk Walters en Coen van Zwol, "'Leraren moeten sterren worden', NRC Handelsblad, 26 april 2008
  • Mariken Smit, "Een dramatische switch", De Volkskrant, 21 april 2009
  • Arjan Visser, "Ronald Plasterk: 'Ambitieus in wat ik doe', Trouw (rubriek 10 geboden), 5 juni 2010
  • "'Ik ben harder dan je denkt'", Algemeen Dagblad, 25 februari 2012
  • Lamyae Aharouay: "Hoe de afgedreven PvdA’er Ronald Plasterk de verkenning naar een rechts kabinet ging leiden", NRC, 9 februari 2024

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.