GMO Rijst - Hoofdinhoud

Titel

­ Voorstel

voor een verordening van de Raad houdende een gemeenschappelijke ordening van de rijstmarkt

­ Voorstel

voor een verordening van de Raad houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1251/99 tot instelling van een steunregeling voor producenten van bepaalde akkerbouwgewassen, met het oog op de uitbreiding van de werkingssfeer tot de rijstsector.

Datum Commisiedocument: 14 juni 2000

nr. Raadsdocument

9439/00

nr. Commissiedocument

COM(2000) 278 def.

Eerstverantwoordelijke ministerie

LNV i.o.m. BZ, FIN, OS, EZ

Behandelingstraject in Brussel

Het voorstel is in de Landbouwraad van 19 en 20 juni gepresenteerd alwaar in een later stadium ook besluitvorming zal plaatsvinden.

Consequenties voor EG-begroting in EURO (per jaar)

2002 2003 2004 2005 2006

uitgaven ­ 16,6 ­ 19,3 ­ 25,6 31,8 ­ 38,0

ontvangsten + 36,5 + 36,5 + 36,5 + 36,5 + 36,5

Korte inhoud en doelstelling van het voorstel

De twee voorstellen omvatten de volgende hoofdelementen:

• · 

  opname van rijst in de hectare-steunregeling akkerbouwgewassen, onder gelijktijdige optrekking van het steunbedrag per hectare;
• · 

  het instellen van basisarealen, regioplannen e.d. conform de bestaande steunregeling;
• · 

  afschaffen van de interventieprijs en dus van de interventieopslag;
• · 

  door het wegvallen van de interventieprijs vervalt tevens een deel van de uitgaven aan exportrestituties en derhalve ook de WTO-limieten voor gesubsidieerde export;
• · 

  omdat er geen interventieprijs meer is vervalt ook de daaraan gekoppelde invoerplafondprijs. Dit is een in GATT-kader overeengekomen maximumprijs voor in de EU ingevoerde rijst: 188% van de interventieprijs voor japonica en 180% van de interventieprijs voor indica. In de praktijk betekent dit een lager recht voor hoger geprijsde rijst, terwijl het bij de normale «ad valorem»-regeling juist omgekeerd is. Het op dit moment betaalde invoerrecht (in Euro per ton) ligt onder het vaste invoerrecht (in Euro per ton) dat wegens het vervallen van de invoerplafondprijs zou gaan gelden.
• · 

  aan de invoerkant zouden de vaste invoertarieven (in GATT-kader tot stand gekomen tarieven die in principe voor alle derde landen gelden voorzover geen preferentiële akkoorden van toepassing zijn) weer moeten worden toegepast, omdat de maximum invoerprijs (door het wegvallen van de invoerplafondprijs) niet meer van toepassing is. In het voorstel heeft de Commissie een berekening gemaakt waarin ze aangeeft wat de nieuwe tarieven dan zouden worden. Deze verschillen per land van oorsprong en per soort rijst. Voor bijvoorbeeld Basmati (uit India en Pakistan) is het vaste tarief 264 EUR/ton (invoerrecht is nu 0) en voor bruine rijst uit de ACS is het vaste tarief 88 EUR/ton (invoerrecht is nu 70 EUR/ton). In dit kader wil de Commissie met de gedupeerde landen gaan onderhandelen over compenserende maatregelen;
• · 

  er gaat, evenals voor andere akkerbouwgewassen, een braakverplichting van 10% gelden.
• · 

  De doelstelling van het voorstel is het terugdringen van de overproductie en het in evenwicht brengen van de markt.

Achtergrond

De huidige marktordening voor rijst beschikt over de volgende instrumenten:

• · 

  een interventieprijs en interventieopslag;
• · 

  een stelsel van steunbedragen per hectare, gedifferentieerd naar lidstaat en daarbinnen naar regio, met nationale basisarealen en een korting op het steunbedrag bij overschrijding;
• · 

  een regeling voor het handelsverkeer met 3e landen bestaande uit invoerrechten en uitvoerrestituties. Voor wat betreft de invoerrechten geldt een maximale invoerprijs die geldt 1) voor landen waarmee geen bilaterale preferentiële handelsovereenkomst gesloten is en

2) voor de import boven de quota's die in het kader van preferentiële handelsovereenkomsten tegen een lager tarief geïmporteerd mogen worden);

• · 

  Het huidige budget voor de GMO rijst bedraagt 203 M per jaar.

In verband met een toenemend verlies aan concurrentiekracht op de wereldmarkt, een oplopende interventievoorraad en steeds strengere restricties voor uitvoerrestituties in WTO-verband, is in 1995 een eerste hervorming doorgevoerd. De interventieprijs is in drie stappen verlaagd, de standaardkwaliteitseisen zijn aangescherpt en er is een systeem van hectaretoeslagen ingevoerd.

De rijstsector (Italië, Spanje, Griekenland, Frankrijk en Portugal) kampt echter nog steeds met overproductie en met een productie van vooral Japonica-rijst (rondkorrelig) terwijl in Noordwest- Europa vnl. Indica-rijst (langkorrelig) wordt geconsumeerd. Door relatief lage wereldmarktprijzen en een beperkter exportvolume met restituties in WTO-kader wordt nog steeds een ruim beroep gedaan op de interventieopslag. De invoer van Indica-rijst is voorts ten gevolge van een sterke uitbreiding van preferentiële regelingen gestegen. Producenten in de EU zijn weliswaar voor een deel omgeschakeld naar Indicarijst, maar de vraag ernaar is achtergebleven, aangezien de kwaliteit van deze rijst achterblijft bij die uit derde landen.

Rechtsbasis

van beide voorstellen:

Artikelen 36 en 37 EG Verdrag

Subsidiariteit, proportionaliteit, deregulering

Subsidiariteit en deregulering: overwegend positief; de EG heeft exclusieve bevoegdheid marktordeningmaatregelen te treffen in de akkerbouwsector, waaronder rijst valt. De voorgestelde maatregel leidt niet tot overregulering.

Nederlandse belangen

Het Nederlandse belang bij dit voorstel ligt met name bij de effecten die het heeft voor de invoer van rijst uit derde landen en voor het kostenverhogende effect hiervan voor de rijstverwerkende industrie. Dit zou mogelijk tot prijsverhoging voor de consument leiden. Nu de Commissie in haar voorstel de interventieprijs afschaft, verdwijnt ook de automatische koppeling van de maximumprijs aan de interventieprijs. Voor de invoer in de EU zullen dus weer vaste tarieven moeten worden ingesteld.

Consequenties voor nationale regelgeving/beleid c.q. decentrale overheden (betrokkenheid IPO/VNG)

De Regeling EG steunverlening akkerbouwgewassen zal moeten worden aangepast.

Rol EP in de besluitvormingsprocedure

Beide raadplegingsprocedure