Verordening diervoederhygiëne - Hoofdinhoud

Titel

Voorstel

voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van voorschriften voor diervoederhygiëne

Datum Raadsdocument

16 april 2003

Nr Raadsdocument

8554/03

Nr. Commissiedocument

COM(2003)180 def

LNV i.o.m. VWS, BZ/OS, JUST, FIN,

Eerstverantwoordelijk ministerie

EZ

Behandelingstraject in Brussel

Raadswerkgroep Landbouwvraagstukken, Landbouw- en Visserij raad

Achtergrond, korte inhoud en doelstelling van het voorstel

Achtergrond:

Het voorstel voor een nieuwe verordening is ter vervanging van Richtlijn 95/69/EG inzake erkenning- en registratie(voorwaarden) van (voor) diervoederbedrijven. Het voorstel vindt zijn oorsprong in diervoederveiligheidsaffaires als de BSE-crisis, de twee ernstige gevallen van dioxineverontreiniging en de verontreiniging van voedermiddelen en diervoeders met nitrofeen en hormonen. De Europese Commissie wil met deze verordening het juridisch instrumentarium uitbreiden, om:

• - 

  de veiligheid van álle soorten diervoeder te waarborgen (ook de nog wat minder intensief gereguleerde diervoeders);
• - 

  te bewerkstelligen dat álle diervoederbedrijven volgens geharmoniseerde hygiëne-voorschriften werken;
• - 

  de traceerbaarheid te verbeteren.

Het voorstel vloeit tevens voort uit het actieplan in het kader van het Witboek Voedselveiligheid1 van de Commissie en geeft verdere uitvoering aan de voedselveiligheidsbeginselen die in het witboek zijn neergelegd. Deze omvatten onder andere de volgende punten:

• - 

  een alomvattende, geïntegreerde aanpak, systematisch m.b.t. álle sectoren van de voederketen, inclusief de primaire productie («van boer tot bord»-principe);
• - 

  het leggen van de primaire verantwoordelijkheid voor de voeder- en voedselveiligheid bij de diervoederbedrijven en veehouders (en die voor controles en handhaving bij de bevoegde autoriteiten);
• - 

  voorwaarden voor traceerbaarheid van diervoeders en de ingrediënten daarvan;
• - 

  risicoanalyse als grondslag van het veiligheidsbeleid voor diervoeders.

Doelstelling:

De voorgestelde verordening dient ertoe bij te dragen dat een hoger beschermingsniveau voor de gezondheid van dieren, mens (consument van dierlijke producten) en milieu wordt bereikt. Daarnaast voorziet deze verordening in de registratie van praktisch alle bedrijfstypen in de diervoedersector. Dit moet leiden tot een efficiëntere uitvoering van de officiële controles op diervoederbedrijven door de bevoegde autoriteiten. Ook dient deze registratie een waarborg te leveren voor de traceerbaarheid van diervoeder(middelen) door de hele diervoederketen heen tot aan de eindgebruiker (veehouder).

Inhoud:

Het voorstel omvat voorschriften voor de waarborging van de veiligheid en geschiktheid van diervoeders bij de voortbrenging van álle soorten voeders en daarmee tevens de veiligheid van daarmee geproduceerd voedsel, aangevuld met voorschriften voor traceerbaarheid van de dier-

voeders en de ingrediënten daarvan. Alle diervoederbedrijven (inclusief

veehouderijbedrijven die diervoeders telen of fabriceren, alsmede akkerbouwbedrijven die voor diervoederdoeleinden leveren aan andere dan lokale landbouwbedrijven) dienen zich bij de nationale bevoegde autoriteit te laten registreren.

De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de huidige «bedrijfserkenningenrichtlijn 95/69/EG» volgen hieronder.

• - 

  uitbreiding veiligheidswaarborgings-/hygiënevoorschriften en registratieplicht tot álle diervoederbedrijven (inclusief primaire agrarische bedrijven). Praktisch álle diervoederbedrijven komen onder de reikwijdte van de verordening te vallen en krijgen daarbij de verplichting om aan een set van hygiëne-verplichtingen te voldoen (alsmede aan goede sectorpraktijken) in alle stadia van productie en distributie (inclusief primaire agrarische bedrijven);
• - 

  invoering van de HACCP-beginselen1: alle diervoederbedrijven ­ behalve in het stadium van de primaire productie van diervoeders ­ dienen te gaan werken conform deze beginselen;
• - 

  verplichting voor diervoederbedrijven tot financiële garanties ter dekking van bedrijfsrisico's: exploitanten van diervoederbedrijven moeten er door middel van een financiële garantie voor zorgen dat hun bedrijfsrisico's gedekt zijn, bijvoorbeeld via een verzekering. Het gaat hierbij in het bijzonder om de kosten als gevolg van het uit de handel nemen, behandelen en/of vernietigen van diervoeders en daarvan afkomstige levensmiddelen (die een ernstig risico voor de gezondheid van mens of dier en/of voor het milieu kunnen opleveren);
• - 

  diervoeders, inclusief voedermiddelen, uit derde landen, mogen uitsluitend komen van landen en bedrijven van «goedgekeurde lijsten». Naast diervoederadditieven, voormengsels en mengvoeders mogen met de nieuwe verordening voedermiddelen (diervoedergrondstoffen) slechts uit derde landen geïmporteerd worden wanneer deze afkomstig zijn van landen en bedrijven die de communautaire instemming hebben en voldoen aan de EG-hygiënenormen of daaraan gelijkwaardige normen.

Rechtsbasis van het voorstel

art. 37, lid 2 en art. 152, lid 4 onder b van het EG-verdrag.

Besluitvormingsprocedure en rol Europees Parlement: Raad: Gekwalificeerde meerderheidsbesluitvorming/EP: co-decisie

Instelling nieuw Comitologie-comité

Permanent Comité voor de Voedselketen en Diergezondheid als regelgevend comité.

Subsidiariteit en proportionaliteit

Positief, met name met het oog op de harmonisatie van het beschermingsniveau voor de gezondheid van mens (consument van dierlijke producten), dier en milieu via de veiligheidswaarborging van diervoeders. Het voorstel sluit nauw aan bij andere voorstellen op het gebied van voedselveiligheid en de controle op levensmiddelen en diervoeders.

Consequenties voor de EU-begroting

399 000 Deze raming omvat de kosten voor 3 permanente fte's en dienstreizen.

Financiële, personele en administratieve consequenties voor de rijksoverheid, decentrale overheden en/of bedrijfsleven en burger

Het voorstel kan voor wat betreft het bedrijfsleven vooral een verzwaring van organisatorische inspanningen en administratieve lasten met zich meebrengen voor bedrijven die nog niet zijn aangesloten bij de (Nederlandse) Good Manufacturing/Managing Practice + regeling resp. daarop

aansluitende regelingen (zoals Keten Kwaliteit Melk, Integrale Keten

Beheersing e.d.). Het gaat hierbij voor wat betreft de in Nederland actieve diervoederleveranciers om minder dan 10% (m.n. leveranciers van diervoedergrondstoffen). Voor andere schakels, m.n. de primaire sector, zal er een grotere variatie aan aanvullende organisatorische inspanningen en administratieve lasten aan de orde zijn.

In Nederland participeert dus reeds het overgrote deel van de diervoederleveranciers in de GMP+ regeling van het Productschap Diervoeders (PDV). In deze regeling wordt toepassing van de HACCP-principes voorgeschreven. Deze bedrijven worden (minimaal) jaarlijks vanwege de PDV-regeling bezocht voor controle. De wettelijke verplichting tot toepassing van het HACCP-systeem zal voor deze categorieën bedrijven hooguit een beperkte extra inspanning vragen. De bepaling betreffende een financiële garantie om werkzaam te mogen zijn zal extra financiële lasten met zich meebrengen.

Eventuele financiële gevolgen komen in beginsel ten laste van de begroting van het beleidsverantwoordelijke departement en controle-instanties. Momenteel wordt een eventuele substantiële lastenverzwaring voor de Rijksoverheid nog onderzocht. De Algemene Inspectie Dienst is gevraagd een uitvoeringstoets door te voeren. Indien de uitkomsten van deze toets bekend zijn en er meer duidelijkheid is ontstaan over de kosten die voor de Rijksoverheid uit deze verordening voortvloeien, zal indien nodig interdepartementaal nader over de Nederlandse positie worden overlegd.

Consequenties voor nationale en decentrale regelgeving/beleid, (informatie over het inschakelen van nationale agentschappen/zelfstandige bestuursorganen e.d., implementatie en uitvoering, notificatie en handhaving en/of sanctionering)

Er dient voorzien te worden in een nationaal systeem van registratie en erkenning van diervoederbedrijven. De Kaderwet diervoeders voorziet in een basis daarvoor.

Voorgestelde implementatietermijn (bij richtlijnen) dan wel voorgestelde datum inwerkingtreding (bij verordeningen en beschikkingen) met commentaar t.a.v. haalbaarheid

De verordening wordt van toepassing een jaar na bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Nederlandse belangen en eerste algemene standpuntbepaling

Nederland hecht belang aan deze uitbreiding van de bestaande «Bedrijfserkenningenrichtlijn diervoedersector 95/69/EG». De ervaring heeft geleerd dat het noodzakelijk is dat een hoger beschermingsniveau voor de gezondheid van mens (consument van dierlijke producten), dier en milieu wordt gerealiseerd, met name op het punt van waarborging van de veiligheid en geschiktheid van voedermiddelen (diervoedergrondstoffen). Verdere doorvoering van het toepassen van de HACCP-beginselen in diervoederbedrijven (zoals dat in Nederland reeds in gang is gezet) in uitgebreider internationaal verband, is belangrijk gelet op het zeer internationale aanvoerpatroon van diervoeder(middelen) en ten behoeve van verdere harmonisatie van veiligheidswaarborgingsniveau's bij dierlijke producten die eveneens zeer internationaal verhandeld worden. Ook in Codex-verband wordt toegewerkt naar Goede praktijken en HACCPprincipes bij de voortbrenging van diervoeders en voedermiddelen. Nederland ondersteunt ten slotte het idee van een financiële waarborg. Hierbij moet wel de toegevoegde waarde van een juridische verplichting nader worden bezien.