Mededeling milieu en gezondheid - Hoofdinhoud

Titel

Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement en het Europees Economisch en Sociaal Comité: Een Europese strategie voor milieu en gezondheid

Datum Raadsdocument

19 juni 2003

Nr Raadsdocument

10676/03

Nr. Commissiedocument

COM(2003)338 def

Eerstverantwoordelijk ministerie

VROM i.o.m. VWS, FIN, BZ, IPO

Behandelingstraject in Brussel

Raadswerkgroep Milieu, Milieuraad

Achtergrond, korte inhoud en doelstelling van het voorstel

Mogelijke gezondheidsrisico's van milieufactoren vormen de basis voor een groot deel van het milieubeleid in de EU. Veel milieu- en gezondheidsproblemen zijn inmiddels met succes aangepakt, maar er blijft nog veel te doen. Vooral de samenhang tussen diverse milieuproblemen is relatief onderbelicht. Gezien de grootte en complexiteit van milieu- en gezondheidsvraagstukken acht de Commissie een nieuwe aanpak noodzakelijk. De doelstellingen van de strategie zijn beperking van de gezondheidsschade door milieurisico's, het voorkomen van nieuwe bedreigingen en versterking van het EU beleid op dit terrein. In het voorstel wordt een kort overzicht gegeven van de belangrijkste bestaande ontwikkelingen in de EU. Tevens wordt een aanzet voor de nieuwe strategie gegeven.

Deze EU-strategie kan niet los worden gezien van de ontwikkelingen in de WHO en in de afzonderlijke landen. Zoals afgesproken op de Ministeriele Conferentie van de WHO in Helsinki (1994), hebben de meeste Europese landen inmiddels een National Environmental Health Action Plan (NEHAP) opgesteld. In 2004 organiseert de WHO de volgende Ministeriele Conferentie. De agenda voor deze conferentie sluit nauw aan bij de onderwerpen in het EU-voorstel.

Rechtsbasis van het voorstel

n.v.t. (mededeling)

Besluitvormingsprocedure en rol Europees Parlement: n.v.t. (mededeling)

Instelling nieuw Comitologie-comité

n.v.t. (mededeling)

Subsidiariteit en proportionaliteit

n.v.t. (mededeling)

Consequenties voor de EU-begroting

Geen. De Europese strategie voor milieu en gezondheid beoogt vooral allerlei lopende onderzoeks- en beleidsprogramma's te integreren. Eventuele acties voortvloeiend uit deze mededeling hebben mogelijk wel consequenties voor de EU-begroting. Hierbij gaat het met name om een gedetailleerd actieplan met doelstellingen en activiteiten voor 2004­2010 dat de Commissie in het voorjaar van 2004 zal presenteren. Verder is de Commissie voornemens in 2003 een adviesgroep Milieu en Gezondheid in te stellen. Er zullen ook technische werkgroepen worden opgericht.

Financiële, personele en administratieve consequenties voor de rijksoverheid, decentrale overheden en/of bedrijfsleven en burger

Uit de mededeling wordt dit niet direct duidelijk. Evt. financiële consequenties komen ten laste van de begroting van de betrokken beleidsverantwoordelijke departementen.

Consequenties voor nationale en decentrale regelgeving/beleid, (informatie over het inschakelen van nationale agentschappen/zelfstandige bestuursorganen e.d., implementatie en uitvoering, notificatie en handhaving en/of sanctionering)

Geen directe gevolgen voor de nationale regelgeving, zie hiervoor. In de mededeling wordt wel verwezen naar aankomend beleid en wetgeving voor specifieke onderdelen, zo is de commissie van plan om in 2003 voorstellen voor wetgeving te ontwikkelen voor het vaststellen van milieukwaliteitsnormen en maatregelen voor emissiebeperking voor stoffen die krachtens de kaderrichtlijn inzake water prioriteit hebben. Deze voorstellen zijn echter geen onderdeel van de strategie.

Voorgestelde implementatietermijn (bij richtlijnen) dan wel voorgestelde datum inwerking treding (bij verordeningen en beschikkingen) met commentaar t.a.v. haalbaarheid

n.v.t.

Nederlandse belangen en eerste algemene standpuntbepaling

Nederland staat in beginsel positief ten opzicht van het voorstel van de Commissie.

De doelstellingen van de strategie om gezondheidsschade door milieurisico's te beperken, nieuwe bedreigingen te voorkomen en het EU beleid op dit terrein te versterken, sluiten zeer goed aan op het Nederlandse beleid. Naar aanleiding van het NMP4 is in april 2002 het Actieprogramma Gezondheid en Milieu door de Ministeries van VROM en VWS ontwikkeld.

Wel zijn er verschillende kritische kanttekeningen te plaatsen bij de mededeling zoals deze nu door de Commissie is gepubliceerd:

• 1. 

  Van verschillende onderdelen van de strategie, zoals het integrale milieu en het gezondheid monitoring en respons systeem en indicatoren voor milieu en gezondheid, wordt de ontwikkeling door de WHO gestimuleerd en in samenwerking met lidstaten ontwikkeld in voorbereiding op de 4e Ministeriele Conferentie over Milieu en Gezondheid (Boedapest, 2004). Belangrijk is dat de activiteiten van de EU en de WHO op deze onderdelen worden geïntegreerd. De Commissie zou moeten aangeven hoe afstemming tussen beide trajecten kan worden bereikt en op welke wijze dit kan leiden tot een gezamenlijk monitoring en respons systeem in de toekomst.
• 2. 

  De Commissie meldt de ontwikkeling van een EU Bio-monitoring framework voor kinderen. Nederland is geen voorstander van een dergelijke versmalling van de strategie tot kinderen.
• 3. 

  In de mededeling worden pilot projecten voorgesteld voor dioxinen, PCB's, zware metalen en hormoonverstorende stoffen. Op dit moment zijn dit niet de belangrijkste problemen als het gaat over Milieu en Gezondheid. Bovendien is er al relatief veel bekend over deze stoffen. Nederland pleit daarom voor pilots die worden opgezet rond onderwerpen waarover minder bekend is en waar mogelijk meer gezondheidswinst te boeken is zoals de fysieke en sociale leefomgevingskwaliteit en succesfactoren voor implementatie.
• 4. 

  In de strategie worden de risicobelevingsaspecten en de communicatie hierover richting burgers, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en andere overheden niet geadresseerd. Nederland is voorstander van uitbreiding van de strategie met een hoofdstuk over risicobeleving en risicocommunicatie.