Oud en nieuw - Hoofdinhoud

Vanmiddag stonden we in de Tweede Kamer stil bij het overlijden van Hans van Mierlo. Van Mierlo is van grote betekenis geweest voor de Nederlandse politiek. Hoewel de ChristenUnie en D66 een soort natuurlijke tegenpolen zijn, erkennen we dat H.A.F.M.O. van Mierlo een grote bijdrage heeft geleverd aan de kwaliteit van de Nederlandse politiek.

Bij de herdenking in de Tweede Kamer werd stil gestaan bij de vorming van het eerste paarse kabinet. De vorming van Paars I was een grote doorbraak voor Van Mierlo en D66. Niet alleen vanwege hun kabinetsdeelname - dat was al vaker voorgekomen, zonder veel succes - maar vooral omdat er einde kwam aan de naoorlogse hegemonie van de christendemocraten. Er heerste grote frustratie over een regentenmentaliteit van het CDA.

De ChristenUnie en haar voorlopers waren niet enthousiast over Paars. Er volgden koude en kale jaren van individualisering en ontideologisering. De PvdA kon zich in Paars handhaven dankzij de theorie van de Derde Weg, een neoliberale visie op de overheid waarin veel meer aan de markt werd gelaten. Dus veel privatisering; burgers werden meer op zichzelf teruggeworpen.

Niet alleen vanwege het overlijden van Van Mierlo staan deze weken in het teken van oud en nieuw. Overal verschijnen berichten over politici die er mee ophouden. Deze weken meldden verschillende politici dat ze niet meer verkiesbaar zijn. Daar zitten smaakmakers tussen die al lang in de politiek zitten zoals Azough, Remkes, Eurlings en Griffith. Andere collega's als Eddy Bilder en Ton Heerts stoppen al na één periode.

,,Het is tegenwoordig al nieuws als je niet opstapt!'' hoorde ik iemand zeggen over al de berichten van politici die aankondigen niet langer verkiesbaar te zijn. Het gaat dan ook wel heel hard. Het meest opmerkelijk was voor mij het bericht dat Wouter Bos er mee stopt en dat hij wordt opgevolgd door Job Cohen. Waar een partijleider meestal opstapt om plaats te maken voor een nieuw, jong talent, kiest de PvdA blijkbaar voor een gerijpte, vaste waarde; iemand met veel ervaring, de belichaming van de traditionele PvdA. Dat kan een meesterzet zijn, maar het heeft ook een risico. Zoals Van Mierlo zich met succes keerde tegen de hegemonie van het CDA, zo bestreed Pim Fortuyn de regentenkliek van de PvdA. Met succes. Er volgden een paar kabinetten zonder de PvdA.

Cohen maakte deze week bekend Ahmed Marcouch graag mee te willen nemen naar Den Haag. Marcouch was ook al benaderd om fractievoorzitter te worden in Amsterdam, maar zou zelf meer interesse hebben in het wethouderschap. Tja, dat geeft toch weer een beeld van een hoofdstedelijke PvdA die alvast de zaken verdeelt. Een houding die hen ook al eerder duur is komen te staan.

Vandaag werd bekend dat alle Kamerleden van de ChristenUnie weer verkiesbaar willen zijn voor de aankomende verkiezingen. Dat is voor ons best spannend, maar dat heb ik zoveel liever dan dat wij voor de kiezer alvast even bedenken wie wat moet gaan doen. Ook is er geen onderlinge competitie, we gunnen elkaar nog dagelijks het licht in de ogen. We zijn stuk voor stuk gemotiveerd om elke dag weer hard te werken. Ik ben daar blij mee. Dat is een hele prettige bijkomstigheid van het werken in afhankelijkheid van een God die alles in handen heeft.

Ed Anker