Nieuwsbrief nummer 30 - Hoofdinhoud

Beste mensen,

Nog vier weken tot de verkiezingen. De start van de campagnes zal in de komende dagen voor bijna alle partijen officieel gaan plaats vinden, zodat na het Hemelvaartsweekend de echte campagne los kan barsten. In de afgelopen weken zijn al vele peilingen gehouden en het lijkt er op alsof er drie partijen zullen gaan strijden om de kampioensschaal. Ze zitten alle drie rondom de dertig zetels en de vraag is hoe zij het in de komende weken zullen gaan doen.

Opvallend is dat er nog steeds een grote groep Nederlanders is die niet weet dat er op 9 juni verkiezingen zullen zijn. In de tweede plaats sluit ongeveer de helft van de kiezers niet uit dat ze nog op een andere partij zullen gaan stemmen, dan ze tot nu toe hebben aangegeven. Het kiezersvolk is dus erg zwevend, met wel een duidelijke voorkeur, maar die kan zo maar weggeschoven worden. Dat kan nog eens extra beïnvloed worden door een strategische stem in het stemhokje.

Hoe staat het CDA er voor? Op basis van de peilingen wordt wel duidelijk dat er nog veel werk aan de winkel is. In de afgelopen weken al een aantal malen campagne gevoerd en daaruit komt naar voren dat mensen overtuigd moeten worden om op het CDA te stemmen. Er is geen vijandige houding tegenover het CDA, maar er moeten wel drempels overwonnen worden. Het verkiezingsprogramma biedt een uitstekende basis om dat inhoudelijke gesprek aan te gaan. En als de voortekenen ons niet bedriegen zal de doorrekening van ons verkiezingsprogramma door het CPB ons een mooi rapportcijfer opleveren. Daar is een voldoende basis om mensen te overtuigen dat het CDA een goede keuze is.

Maar het gesprek krijgt dan zijn vervolg en komt dan op de lijsttrekker. Daarover horen we twee kampen. Aan de ene kant een enthousiaste reactie: goed dat hij het nog eens gaat doen. Maar er is ook een andere groep, die zich afvraagt of een lijsttrekker die al drie kabinetten voortijdig heeft moeten afbreken, wel in staat is om nu wel een periode de rit uit te zitten. Ook die mensen kunnen overtuigd worden. In de eerste plaats door er op te wijzen dat bij alle drie de keren dat Jan Peter naar de koningin moest om het ontslag aan te bieden een van de coalitiepartners in een weinig stabiele situatie verkeerde. In dat geval kan gewezen worden op de LPF in 2002, waar mensen rollebollend over straat liepen. In 2006 toen D66 en VVD in een lijsttrekkerstrijd verwikkeld waren, die via het laten vallen van een kabinet tot een einde moesten komen. En nu in 2010 moest Bos zijn vege lijf redden en dat van de PvdA door voortijdig uit het kabinet te stappen. Kortom: het gebrek aan stabiliteit bij een coalitiepartner leidde tot instabiliteit binnen het kabinet met desastreuze gevolgen. Kan dat Balkenende aangerekend worden? In de tweede plaats wordt hij altijd vergeleken met een premier als Lubbers. Maar ook hier is een nuancering op zijn plaats. Want het leiderschap in de jaren tachtig werd anders gezien en ingevuld dan in de 21^e eeuw. Niet alleen in de politiek, maar ook in het bedrijfsleven. Steeds meer is de positie van de leider verworden tot een soort primus interpares, terwijl die in de jaren tachtig er nog bovenuit stak. Alleen op het internationale speelveld ligt dat anders. En juist daar is de positie van Balkenende onomstreden en zeer gewaardeerd. Met andere woorden: de discussie over zijn gebrek aan leiderschap kan ook opzij gezet worden, zonder te willen zeggen dat hij alles goed doet. Als zelfs de katholieke kerk de pauselijke onfeilbaarheid heeft afgeschaft, mag duidelijk zijn dat ook Balkenende zij sterke en zwakke punten heeft. Betrouwbaarheid, lef, doorzettingsvermogen, deskundigheid en visie zijn belangrijke kwaliteiten die herkenbaar in hem zijn. Dat blijkt ook uit de vele peilingen die hierover hebben plaats gevonden. Laten we deze zaken juist uitdragen en ook dan zijn kritische kiezers te overtuigen.

Nog een ander punt. Ofschoon resultaten in het verleden geen garanties voor de toekomst vormen, kan wel gewezen worden op de stand van de huidige economie, zeker in vergelijking met het buitenland. Onze staatsschuld is lager dan in veel andere lidstaten, de werkloosheid is veel lager, het financieringstekort is weliswaar opgelopen, maar in vergelijking met andere landen blijft het binnen de perken - als het CDA in de regering blijft - en ook de economische groei komt al weer terug. Ons rapportcijfer ziet er gewoon goed uit. Daar mogen we ook wel eens op wijzen.

Als we dan kijken naar de andere twee grote partijen, PvdA en VVD, vallen een paar dingen op. In de eerste plaats dat Cohen het in eerste instantie goed leek te gaan doen. Al snel werd duidelijk dat de steun voor de PvdA niet gebaseerd was op de partij of haar programma, maar op de persoon Cohen. Maar in de laatste weken is ook dat vertrouwen achteruit gekacheld. Of ze het gaan redden met Cohen is dus maar ernstig de vraag.

Dan de VVD. Ondanks alles groeit de VVD. Om nu te zeggen dat ze werkbare alternatieven op tafel hebben gelegd, een helder verkiezingsprogramma hebben of een daadkrachtige lijsttrekker naar voren hebben geschoven zou de waarheid geweld aan doen. En toch groeien ze. En hun verkiezingsprogramma bevat enkele onevenwichtigheden, die nu nog niet naar buiten zijn gekomen, maar volgende week bij de CPB-doorrekeningen zal dat wel uitkomen. Ik zal u dan nader informeren.

Onderzoekers menen dat er weinig kiezersverkeer zal plaats vinden tussen de rechtse en de linkse blokken: wel binnen de blokken. Dat moet de PvdA het meeste zorgen baren, want er is niet zoveel meer te halen bij Groen Links en de SP. Aan de rechter kant ligt dat anders. De PVV zal, zeker door de perikelen van deze week, aan steun verliezen. Waar komen die zetels terecht? En wat gaat er gebeuren als Rutte en Balkenende met elkaar in het strijdperk zullen treden? Daar liggen dus nogal wat mogelijkheden.

De partij die zich als gevolg van deze discussie ook zorgen mag maken is D66. Die lijkt stemmen te verliezen aan zowel de PvdA van Cohen als aan de VVD. Wellicht dat het CDA juist hier nog enige zetels vandaan kan halen.

Kortom: het worden spannende verkiezingen. Het is voor niemand een gelopen race. Alleen een goede en passievolle campagne kan er voor zorgen dat een partij met veel vertrouwen naar de uitslagenavond van 9 juni kan uitzien. En dat geldt zeker ook voor het CDA. Het lijkt alsof we er niet het beste voor staan, maar dat beeld kan nadrukkelijk kantelen, als we daar zelf ook hard aan werken en in geloven. Als we zelf passievol de strijd aangaan, laten zien waar we voor staan, dat deskundigheid en betrouwbaarheid de belangrijkste voorwaarden zijn voor een goed regeringsbeleid, dan kunnen we een hele goede uitslag gaan halen.

Agenda

U ziet: er is nog ruimte, zeker ook overdag. Mocht u nog suggesties hebben, dan houd ik mij daarvoor zeer aanbevolen. Zo staan bijvoorbeeld 26 mei en 2, 4, 7 en 8 juni de avonden nog vrij. Ik hoop dat er dan nog leuke debatten kunnen plaats vinden.

Daarnaast is er voldoende campagnemateriaal aanwezig. Daartoe kunt u contact opnemen met Ad Kielen - a.p_kielen@remove-this.online.nl of bij mij. Het gaat dan om posters en korte kaarten met belangrijke standpunten voor de regio. Dit materiaal is vooral gericht op Rivierenland.

Een goede campagne toegewenst.

Met vriendelijke groet,

Jan Jacob van Dijk