OV-chipkaart: Een georganiseerde chaos

Met dank overgenomen van F. (Farshad) Bashir i, gepubliceerd op zaterdag 27 augustus 2011, 3:12, column.

Deze week belde een vader ons. Of wij wel weten wat voor een drama het is om met de OV-chipkaart het land door te reizen? Ja, helaas weten wij dat. Deze vader vertelde dat hij met zijn gehandicapte zoon het hele land doorkruiste. Zijn zoon is namelijk dol op dierentuinen en zijn vader heeft hem graag met het openbaar vervoer overal mee naar toegenomen. Van Diergaarde Blijdorp in Rotterdam tot het Dierenpark in Emmen, van het Amsterdamse Artis tot Ouwehands Dierenpark in Rehnen.

Hoewel de vader veel vaker van het openbaar vervoer gebruik maakt en een echte ervaringsdeskundige is, was hij toch verdwaald. Verdwaald in de chaos van de OV-Chipkaart. Hij vond dat politici de OV-Chipkaart totaal verprutst hebben.

Je kan deze vader niet anders dan compleet gelijk geven. Zelf kan ik een heel boek schrijven over de problemen met de OV-chipkaart. Vervoerders werken niet samen, mensen betalen op één reis drie keer een starttarief, de ingebouwde korting van de ene vervoerder doet het niet bij de andere en in ieder van de 18 vervoersregio's geldt een ander tarief. De gekheid is compleet op Randstadrailtrajecten waar drie verschillende tarieven gelden. Problemen die eigenlijk heel eenvoudig opgelost kunnen worden.

Waarom lossen we dit dan niet op? Zowel ik als Emile Roemer hebben al talloze voorstellen ingediend om deze problemen op te lossen en zo de reizigers eindelijk de gemak te geven waar ze voor betalen. We stelden bijvoorbeeld een landelijk vastgestelde heldere tarief- en abonnementstructuur voor zodat de reiziger van te voren weet wat hij gaat betalen. Maar ook dat er gestopt moet worden met het dubbel berekenen van het starttarief als je overstapt. Iedere keer moest ik echter bij de stemmingen op dinsdagmiddag erachter komen dat de andere partijen het openbaar vervoer liever geen reddingsboei uit willen werpen. Het vorige kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie wilde enkele jaren geleden niet kiezen voor een goede OV-Chipkaart voor het hele land en ook dit kabinet van VVD, CDA en gedoogpartner PVV blijft structureel wegkijken onder het mom van we zitten wel in de politiek maar doen toch liever niets.

We weten inmiddels wat dit wegkijken betekent: een ratjetoe aan OV-Chipkaartproducten, tarieven en systemen waar niemand nog uit wijs wordt en kaarten die iedereen zelf thuis - illegaal - kan opladen. Ook het belangrijke reizigersorgaan OV-Loket luidde deze week de noodklok en kwam tot de conclusie dat het een chaos is. En het klinkt vreemd, maar het is ook nog eens een georganiseerde chaos. De kaart is niet slecht omdat er geen betere kaart gemaakt kan worden. Nee, het is slecht omdat er jarenlang georganiseerd en bewust ingezet is op deze slechte kaart! En niemand wordt er beter van, behalve de vervoersbedrijven dan.

Opmerkelijk is ook de houding van PvdA-Kamerlid Jacques Monasch. Meneer staat opeens schande te spreken over chaos die zijn partij zelf mede veroorzaakt heeft. Zou het niet beter zijn als Monasch en zijn OV-Chipkaartvrienden bij de VVD en CDA eens zouden erkennen dat de overheid de OV-chipkaart gewoon zélf had moeten maken en invoeren in plaats van het over te laten aan tientallen bedrijven die er een potje van hebben gemaakt. Gelukkig is het nog niet te laat. Het kabinet kan (als het zou willen) morgen een einde maken aan deze janboel en snel orde op zaken stellen. Gewoon één kaart, net als de strippenkaart, die het overal doet en overal even duur is. Zou dat niet veel makkelijker zijn? Het had ons in ieder geval een hoop ellende bespaard. Dan had meneer Monasch niet zo boos hoeven te worden over de chaos die zijn eigen partij mede heeft aangericht en had de vader met zijn gehandicapte zoon niet hoeven te ervaren dat reizen met de OV-chipkaart net zo avontuurlijk is als de dierentuin zelf.